La Quotidiana, 7.7.2015

Transcript

La Quotidiana, 7.7.2015
Pretsch Fr. 1.90
19. annada, numer 128
GA
Festa ecclesiastica
a Mustér
Dumegia passada ha gì lieu a
Mustér la festa solemna da s. Placi cun ina gronda participaziun.
7007 Cuira Mardi, ils 7 da fanadur 2015
Festa da sport
a Lai
2
A Lai ha gì lieu questa fin d’emna
la cursa da bike che dumbra per la
cuppa mundiala.
6
Redacziun: Via Sommerau 32, 7007 Cuira, tel. 081 255 57 10, [email protected]
La Val Schons â egna nova
promotura digl rumàntsch
„ (anr/br) Igl amprem da fanadur â Sina-Mara Hassler (28)
da Donat/Basileia antschiet a
luvrar an Val Schons sco promotura regiunala da la Lia
Rumantscha suainter ca que
post e sto vacànt egn on a miez.
Realisar igls giavischs digls Rumàntschs da la regiùn, organisar
scuntradas tematicas a cafes rumàntschs a visitar scolas a scoletas en fegnamiras da Sina-Mara
Hassler. Durànt igls mains da
stad vut ella gl’amprem dantànt
saluvrar aint, survagnir egna survesta da quegl c’e da far a preparar la midada digl biro davent da
Ziràn se Vargistagn agl Center da
capricorns. Sco moto da sia lavur
veza Sina-Mara Hassler l’aviertadad trànter Rumàntschs a lur
santimaint d’easser egn’unitad.
¾ PAGINA 13
Ina biala experientscha
1500 aspectaturs al giug encunter il HSV
„ (anr/gv) Il trenader Urs Casutt da Schluein Glion numna il
giug amicabel encunter ils profis da Hamburg ina biala experientscha. «Da quella vegnin
nus segir a seregurdar mirond
ils giugs dil club ella ‘Bundesliga’ alla televisiun e schizun
aunc en onns.» Il giug dominaus
dils profis va en scadin cass ella
historia dil club ch’ei actualmein
cun Cuera il sulet club grischun
en secunda ligia. Bugen havess
Urs Casutt teniu il gol schubers ellas empremas diesch minutas, mo
quei regal ha Hamburg buca vu-
liu far e strusch ch’il giug ha entschiet stevi ella tiarza minuta
1:0. Ils Sursilvans han giugau in
giug curaschus, mo encunter ils
profis tschun classas pli aults ha
era la curascha nezegiau nuot.
Hamburg ei staus pli sperts, pli
exacts e tecnicamein versaus. Ils
giugadurs han battiu per mintga
bal ed aschia ei il giug vegnius
daus pil pli mo en ina mesadad dil
plaz. In gol d’honur ha Hamburg
tuttina schau tier. Quel ha il capitani Ramon Derungs sittau.
Ils plans ein avon maun
A divers projects d’hotel en Surselva mauncan ils investurs
DAD ANDREAS CADONAU
„ La midada dalla anteriura
casa da vegls e da tgira a Cumbel en in hotel ei sin buna via.
Il hotel Miraval ei in’excepziun
pertuccont realisar novas dimoras per hosps en Surselva.
Sin l’entschatta dalla proxima
sesiun d’unviern astgass in niev
hotel arver sias portas en Surselva. Actualmein semida l’anteriura casa da vegls e da tgira a Cumbel en in albiert da hosps ed
habitaziuns. Il hotel Miraval para dad esser in’excepziun en Surselva. Plans per novs hotels existan da Falera entochen Tujetsch. El ravugl da biars da quels
projects eis ei vegniu dètg quiet.
Egl ambient economic turistic fa
quei buca surstar. Sch’ils hotels
existents han gia da sbatter per
l’existenza eis ei buca da far curvien ch’ei va vess dad investar en
novs edifecis. Sulet en Lumnezia
existan ulteriurs dus project
d’hotel. Probabel ei quei stau il
motiv per la suprastonza communala dalla vischnaunca Lumnezia da surdar ina incarica per
in studi davart igl ambient turistic dalla Val.
A Cumbel semida l’anteriura casa da tgira en in hotel, grazia ad investurs indigens.
Empau meglier sepresenta la
situaziun pertuccont novs resorts da vacanzas sco quel da
Pradas a Breil che vegn medemamein aviarts la fin digl onn.
Bunas schanzas vegn attribuiu
als plans digl investur Marc Weber a Mustèr. El para da puder
svegliar ils milliuns necessaris
per in niev resort, in tschuat novas habitaziuns affittadas a
hosps da vacanzas. Las pendicu-
FOTO A. CADONAU
laras da Mustér ein buca las sulettas che sesprovan da procurar
per letgs a disposiziun a nova
clientella.
¾ PAGINA 3
¾ PAGINA 5
San Gottardo
ha ina nova fatscha
Ramon Derungs selegra dil gol d’honur sittaus encunter il HSV Hamburg.
FOTO D. WEIGL
„ (anr/hh) Miez zercladur han
ils responsabels dil Program
San Gottardo 2020 orientau a
Mustér davart ils projects realisai e sin rucca. Denter auter ei
era il niev logo vegnius presentaus. Quel ei vegnius creaus en in
process dètg intensiv. La fin finala ei sedau ina marca moderna.
Sco quei che Hubert Gross dil Program San Gottardo di ha mintga
La ruina da Chanoua
ad Ardez
persuna naturala e giuridica la
pusseivladad da nezegiar quei logo. Persuenter sto denton vegnir
fatg ina damonda all’organisaziun. La finamira ei ch’il logo vegni derasaus aschi fetg sco pusseivel sin mieds da reclama ni products d’ina dallas quater regiuns
involvidas el project.
¾ PAGINA 3
„ (anr/bcs) La taverna fiscala
Chanoua sülla via imperiala sur
Ardez in direcziun Ftan vain
manzunada fingià aint il 9avel
tschientiner e serviva sco lö
d’albierg e per s-chargiar e
chargiar marchanzia. Quel consistiva d’üna chasa engiadinaisa
sco albierg cun tablà e stalla. Attachà ün tract plü grond cun stallas e localitats per depositar mar-
chanzia. Cunquai cha la ruina as
rechattaiva in ün nosch stadi es
gnüda fundada la Fundaziun
Chanoua Ardez-Markés chi vaiva
sco böt da sgürar, mantgnair e far
retscherchas da la ruina ed ils contuorns da Chanoua. Hoz es la ruina sgürada e dà üna buna survista
dal monumaint istoric.
¾ PAGINA 9
Ruos ad aria frestga ad Andeer
„ (anr/br) Dantànt c’egna grànda part digls Grischùns passainta las vacànzas da stad anzanouas sper la mar dat igl ear
bleara glieud ca vean bugent
agl Grischùn. Par exaimpel segl
campadi d’Andeer. An las valadas
grischùnas tscheartgan igls giasts
savens ruos a temperaturas ple
frestgas c’agls martgieus near agl
sid. Ear igl campadi Sut Baselgia
ad Andeer porscha quels avan20028
9 771424 749004
tatgs. Ascheia en sias 125 plazas
par rulotas stablas adegna ocupadas, ad ear passànts safearman bugent par egna near pliras notgs.
Anstagl da la mar spetgan igl
bogn da cura ad igl bogn aviert
gest sper igl campadi. Ad Andeer
e tut pintg, survazevel a parsunal,
quegl ca blears giasts schazegian a
turnan parquegl adegna puspe.
¾ PAGINA 11
Servetsch d’abunents e da
distribuziun: tel. 0844 226 226
mail: [email protected]
Niev logo e nova cumparsa d’internet dil Program San Gottardo.
MAD
Üna part da la ruina vis davent da süd-ost.
FOTO B. STECHER
2
SURSELVA
MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015
Per la davosa gada: Igl avat Vigeli Monn ed il mistral Donat Nay en processiun da s. Placi.
Ina biala processiun cun cooperaziun dalla giuventetgna.
FOTOS Y. PFISTER
S. Placi 2015 – aunc cun avat e mistral en processiun
Solemna festivitad cun gronda participaziun e bia cooperaziun
DA GIUSEP CAPAUL / ANR
„ La vasta baselgia claustrala era
fullanada dumengia cu il ministeri
ed ils envidai ein entrai el sanctuari
duront ch’il chor ha cantau in bellezia Magnificat. Dretg e seniester dil
corridor permiez en stevan numerus
giuvnas e giuvens dallas uniuns da
giuventetgna spalier. In ingress impressiunont! Avat Vigeli Monn beneventa la gronda cuminonza alla fiasta
dils sogns fundaturs che han cun lur
clara finamira mussau la via al salit. In
salid special va al predicatur e celebrant
principal, avat Emmanuel Rutz, dad
Uznach. Per la missiun da quels benedictins ei lu era l’unfrenda stada destinada. In beinvegni sedrezza era als
hosps: canceliera federala Corina Casanova, cuss. naz. Martin Candinas, cuss.
guv. Christian Rathgeb, mistral dalla
Cadi Donat Nay – ad el per la davosa
gada, essend ch’igl ei a fin cul cumin sin
2016 – ed al mistral dalla Val d’Ursera
Hans Regli.
Il survetsch divin pontifical vegn
embellius dil Chor dalla claustra cun la
messa en G-dur da Franz Schubert e
sustegn ed accumpignament digl organist, orchester, solists e solistas. Lur
prestaziun ei stada grondiusa e zun edificonta.
La legria digl evangeli
ed il misteri dil schliet
Sebasond sin ina allocuziun da papa
Francestg tier il consistori da sia elecziun ha avat Emmanuel Rutz basau siu
priedi sin duas petgas fundamentalas:
D’ina vart la buna nova digl evangeli e
dall’autra sil misteri dil schliet. El ha
tratg parallelas era tier s. Sigisbert e s.
Placi – in ei vegnius per annunziar la
buna nova e l’auter marterisaus persuenter. Aunc pliras epocas ord la histo-
ria dalla claustra han documentau il
misteri dil bien e dil schliet.
Processiun imposanta
Silla ruta usitada entuorn la claustra semetta ina gronda processiun en moviment: Cun las reliquias dils sogns patruns (atgnamein eisi ina processiun da
e cun reliquias). Ordavon la Societad da
musica da Mustér e tamburs, suandada
d’ina liunga parada da giuventetgna en
plein colurs cun lur bandieras, diversas
gruppas ed alla fin il ministeri ed il pievel. La biala canzun da s. Placi resuna
(zacontas strofas) e denteren dat ei dus
cuors rusari.
Benedicziun ed omagi
Il bi e niev plaz avon claustra ei fullanaus. Ei suonda la benedicziun. Avat
Emmanuel Rutz drezza suenter zacons
bials plaids, entgins schizun per romontsch, relatond dils exercezis ch’el ha
fatg en claustra a Mustér avon las grondas decisiuns per sia veta claustrala e
spirituala. Bi ch’el ha era numnau pader
Clemens Giger, da Mustér, benedictin
dad Uznach, staus decennis ora missiunari ell’Africa. Plaids da renconuschientscha drezza era avat Vigeli Monn
al celebrant ed a tuts cooperonts, puntuond las stretgas relaziuns dalla claustra viers la regiun.
Tradiziunalmein han ils dus avats
survegniu l’emprema salvia. Las ulteriuras ein stadas per la canceliera federala
Corina Casanova, cuss. naz. Martin
Candinas, cuss. guv. Christian Rathgeb,
il mistral d’Ursera Hans Regli e saltera
Barbara Müller, il mistral dalla Cadi
Donat Nay ed il cussegl da cumin, sco
era deputadas e deputai dalla Surselva.
La davosa gada cun avat e mistral
La fiasta da s. Placi 2015 mereta igl attribut historic muort il fatg ch’igl avat
Vigeli Monn e mistral Donat Nay ein i
per la davosa ga ensemen en processiun.
Quella veglia isonza finescha cun uonn,
essend ch’ils cumins vegnan sligiai si sin
l’entschatta da 2016 egl entir cantun.
Naven da 2016 dat ei pia negin mistral
dalla Cadi pli.
Duront il past suandont pils envidai
ha a. cuss. naz. Dumeni Columberg
schau passar revista la historia dil cumin
e specialmein da mistrals. Ton al mistral
regent Donat Nay, siu vice Erwin Caminada, il saltè Rico Lutz (dapi 31onns )
sco era alla secretaria Ursina Murer ei
vegniu engraziau per lur lavur cun surdar bials presents.
Facit: Da s. Placi 2015 han ins pia
viu per la davosa ga avat e mistral in sper
l’auter, mond en processiun. Naven da
l’auter onn ei quei tut mo historia. Per
biars – capeivlamein e carteivlamein –
in grev cumiau d’ina tradiziun che ha
cuzzau biars tschentaners.
In dils paucs cun quater crunas
Ustria Casa Fausta Capaul a Breil ei recepida ella Gilda
„ (anr/gv) Per cuntentientscha da Toni
Darms da Glion ein las ustrias sursilvanas bein representadas ella Gilda svizra
dils restauraturs-cuschiniers. La sonda
ha igl ambassadur dalla Gilda surdau la
sisavla tabla dalla Gilda en Surselva. La
Gilda dumbra maximal 280 commembers
en Svizra. A Breil ha el surdau la tabla culla capetscha da cuschiniers a Therese e Linus
Arpagaus. L’ustria Casa Fausta Capaul cun
15 puncts da Gault Millau ei ina dallas paucas ustrias undradas dalla Gilda cun quater
crunas. El Grischun datti sulet duas talas.
Tier la qualitad dall’ustria e hotel renconuschida lunsch sur ils cunfins sedistinguan
Therese e Linus Arpagaus da biars auters
ustiers culla cordialitad. Quei ei numnadamein ina dallas premissas per daventar commember dalla Gilda svizra dils restauraturscuschiniers. Ils commembers dalla Gilda ein
ustiers da format che tschentan ils giavischs
dil hosp el center. Ils ustiers dalla Casa Fausta Capaul ein senza dubi ustiers da format.
Anflau la ventira a Breil
Therese e Linus Arpagaus meinan dapi il
settember 2002 la Casa Fausta Capaul. A
Breil ein la feglia Giannina ed il fegl Gino
naschi ed il pèr ha schidadir anflau leu la
ventira. «Breil fa dependent e la Casa Fau-
sta Capaul aunc dapli», constatescha il pèr.
Enteifer il davos tozzel onns han ils ustiers
da qualitad creau ella casa gronda enamiez
il vitg in bischu e rendiu honur a Fausta Capaul. Quella ha menau l’ustria entuorn il
1900 tochen ella vegliadetgna dad 85 onns.
Ella Casa Fausta Capaul han ils ustiers documentau ch’igl ei pusseivel da tschentar
accents era en in menaschi pign. Linus Arpagaus survescha per la pli gronda part spisas producidas sez ed oravontut spisas ch’els
han era sezs bugen. Ils products retila il capocuschinier da producents regiunals. El
definescha siu stil in sempel e senza firlefanzas. La pissiun pil cuschinar ei la motivaziun.
Therese e Linus Arpagaus ein da niev commembers dalla Gilda svizra dils restauraturs-cuschiniers. Els meinan in dils paucs menaFOTO G. VENZIN
schis svizzers undrai cun quater crunas.
Dapi 60 onns
Avon 60 onns han cuschiniers engaschai da
Turitg e contuorn fundau la Gilda svizra
dils restauraturs-cuschiniers. Culla stabilisaziun politica ed economica saveva il hosp
puspei prestar da magliar bein e tschercava
la cuschina extraordinaria e creativa. Gia in
onn suenter la fundaziun dalla Gilda dumbrava ella 194 commembers. Ils commembers s’engaschan en lur menaschi per la
qualitad e la scolaziun dils emprendists ed
ordvart per la buna reputaziun dalla restauraziun.
SURSELVA
MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015
3
Frenai ella fasa da project
Novs hotels existan en Surselva bunamein mo sil pupi
nanziaziun seigi bein buca stada sem­
pla, la banca seigi la fin finala stada
promta da conceder in credit. Desilli­
siunaus ei Daniel Blumenthal dalla
Societad svizra per credits d’hotel, ina
societad dotada cun daners publics.
Daniel Blumenthal ha getg che la so­
cietad pretendi in pagament da 10 000
francs avon ch’insumma sefatschentar
cun in project per silsuenter far pre­
tensiuns buca dad ademplir en ina re­
giun perifera.
DAD ANDREAS CADONAU
„ Divers projects da hotels novs
ein vegni presentai ils davos onns
en Surselva. Realisaus ei strusch in
e las circumstanzas actualas plaidan momentan buc exnum a favur da
novas investiziuns. Da Falera en­
tochen Tujetsch existan plans per no­
vas dimoras da hosps. Las circumstan­
zas actualas per realisar novs hotels ein
buca las meglieras.
Da quei avis ei igl interprendider
lumnezian Oscar Caduff. El ha schau
elavurar in project per in hotel niev a
Morissen avon dus onns ed ei schizun
en possess dad ina lubientscha da ba­
ghegiar. Pil mument denton ruaussa il
project, sco quei che Oscar Caduff ha
tradiu. El ha getg dad haver investau
ina pulita summa per projectar la no­
va dimora. Momentan seigi il hotel a
Morissen denton mess ad acta, pertgei
la situaziun economica plaidi buca
gest a favur dad ina tala investiziun.
«Da pliras varts ei vegniu cussegliau a
mi da schar la detta dil project.» Sclau­
der da reactivar sia idea sche la situa­
ziun economica semida vul Oscar Ca­
duff buc.
Meglier sepresenta la situaziun per
l’anteriura casa da vegls e da tgira a
Cumbel. Sco quei che Daniel Blumenthal, sco conproprietari dil stabili­
ment, ha getg vegnan las lavurs da mi­
dar l’anteriura casa da vegls en in ho­
tel momentan exequidas. El quenta
ch’il niev hotel Miraval arvi las portas
l’entschatta dalla sesiun d’unviern cun
50 letgs da hotel classics, sis studios
pli pigns e sis pli gronds promts era da
schar a tscheins a persunas indigenas.
Igl investur indigen ha tradiu che la fi­
Plirs projects da hotel spetgan en Surselva da vegnir realisai.
FOTO A. CADONAU
In ulteriur project lumnezian
En Lumnezia exista aunc in ulteriur
plan per in hotel a Vella sin igl areal
dalla plazza da sport Bual.
In project che vegn accumpignaus
da diversas gruppas da lavur cun re­
presentants dalla vischnaunca Lum­
nezia, sco quei ch’igl ei stau dad inter­
vegnir en ina publicaziun dalla supra­
stonza communala. La vischnaunca
Lumnezia ha vinavon incaricau l’in­
terpresa Conim da Zug da sefatschen­
tar cun igl ambient turistic en la Val
dalla glisch.
L’interpresa da Zug ha bein confir­
mau dad haver retschiert ina incum­
bensa dalla vischnaunca Lumnezia.
Ina incumbensa che stetti en relaziun
cun il project da hotel dalla Val. Per
communicar detagls seigi ei denton
aunc memia baul, ha l’interpresa Co­
nim seschau udir. Ins vegni a presen­
tar il studi la fin dalla stad. Bein vale­
tescha era l’interpresa da cussegliaziun
da Zug la situaziun turistica per mo­
mentan buca sempla. Da principi sei­
gi ei denton tuttina pusseivel da met­
ter en pei in niev hotel en in intschess
alpin sche las circumstanzas constet­
tien.
Spanegiaus dils resultats dil studi
E gest quellas circumstanzas valete­
scha igl interprendider Oscar Caduff
per insufficientas en Lumnezia. El ei
digl avis che la purschida turistica el­
la Val tonschi buca per carmalar nova
clientella. «Sper igl ir cun skis exista
buca la massa.» Tonpli interessaus ei
era igl interprendider lumnezian dils
resultats dil studi incaricaus dalla
vischnaunca.
Dalla problematica ei era il svilup­
pader regiunal Ulrich Giezendanner
pertscharts. Tenor sia perspectiva eis
ei grev da realisar novs projects da ho­
tels senza in potent investur davos
dies. Tonpli plascher ha il sviluppader
regiunal dalla annunzia da Marc Weber dad investar ils proxims onns a
Mustér.
Sper las investiziuns ell’infra­
structura dalla pendiculara era talas en
in niev resort da 700 letgs. A quei pro­
ject dat Ulrich Giezendanner las me­
glieras schanzas da vegnir realisaus.
Mo era il project d’hotel a Vella sur­
vegn bunas notas dil sviluppader re­
giunal, el valetescha la lavur da project
per professiunala.
Agen capital maunca
Ch’igl ei buca sempel da realisar novs
projects d’hotel attribuescha Ulrich
Giezendanner era allas strictas pre­
missas dalla Societad svizra per credits
d’hotel ed allas pretensiuns dallas ban­
cas pertuccont il capital agen per in­
summa conceder in credit. Quei per­
tuchi buca sulet la finanziaziun da
novs projects, mobein era investiziuns
en dimoras existentas.
Era cheu vegnien investiziuns rete­
nidas.
In process da dus onns
Il Program San Gottardo 2020 ha ina nova fatscha
DA HANS HUONDER / ANR
„ Il Program San Gottardo 2020 sepresenta anoviars cun in niev logo.
El ei il resultat d’in process che ha
cuzzau rodund dus onns. Tenor ils responsabels duei la marca nova buca
mo cumparer sin mieds da reclama,
mobein era sederasar sin products
dalla regiun. Igl onn 2008 ei il Pro­
gram San Gottardo 2020 vegnius lan­
tschaus. La finamira dils cantuns Gri­
schun, Tessin, Ursera e Valleis sco era
dalla confederaziun ei d’augmentar las
pusseivladads da concurrenzabladad e
da plivalur dalla regiun dil Gottard che
cumpeglia la Surselva, Ursera, Goms e
Tre Valli. Concretamein duei il project
migliurar ed optimar la collaboraziun
turistica, vul dir las structuras e las or­
ganisaziuns sco era promover l’infra­
structura ed ils products dils acturs lo­
cals, gidond a sviluppar e commercia­
lisar quels. Leutier s’audan era impuls
en favur dall’identitad e l’atgna inizia­
tiva. Sco quei ch’ils responsabels dil
project constateschan ei la collaborazi­
un enteifer la regiun dependenta dalla
bunaveglia dallas interpresas, dalla po­
pulaziun e dallas autoritads. Per puder
realisar ina buna reit ed aschia ina co­
operaziun persistenta drova ei denton
temps. Per quei motiv ei vegniu deci­
diu da prolungir il Program San Got­
tardo per quater ulteriurs onns. En­
tochen la fin digl onn elavuran ils qua­
ter cantuns communablamein cun la
confederaziun in niev program da rea­
lisaziun pils onns 2016–19 pil Pro­
gram San Gottardo. La finamira ei da
dumandar la confederaziun per ulte­
riurs 70 milliuns francs. Ils davos qua­
ter onns han confederaziun e cantuns
giu concediu 85 milliuns francs.
Ina nova cumparsa
Il davos temps han ils responsabels pil
Program San Gottardo luvrau intensi­
vamein vid la cumparsa anoviars.
Aschia ei vegniu realisau ina nova
homepage ed ina nova marca. Ils dus
instruments duein gidar a far enconu­
schents ils projects surregiunals ed ils
products. Aschia portan els il medem
adressader ed ein il medem mument
elements pil marketing dils acturs lo­
cals. Tenor ils responsabels sto la gron­
da plattafuorma dalla regiun vegnir ne­
zegiada meglier ella reclama. Il process
e la realisaziun da quella marca han
cuzzau rodund dus onns. Sco quei ch’il
collaboratur dil program, Hubert Gross,
di, ei il logo vegnius realisaus en stretga
cooperaziun cun ils acturs locals, la ba­
sa dils quater cantuns. Quei process ei
vegnius cumbinaus cun ina retscherca
tier ils hosps da vacanzas. Quellas indi­
caziuns han surviu all’agentura da mar­
ca d’elavurar l’architectura da quella e
da definir il manual. «Sin fundament
da quella lavur ei ina marca fetg varion­
ta sesviluppada che sa vegnir en func­
ziun sin biars secturs: Sco integraziun
cumpleina, sco co­branding, entras ils
purtaders da prestaziun turistics, las re­
giuns da vacanzas, mo era entras ils
producents da victualias ed auters pro­
ducts e survetschs», di Hubert Gross
ch’ei staus involvius intensivamein en
quei process.
Marca protegida
La colur d’aur dalla marca ei buca sem­
plamein ina casualitad. Ella ei la mi­
La marca nova da San Gottardo duei buca mo vegnir nezegiada egl avegnir per mieds da
reclama per l’entira regiun, mobein era per products singuls derivonts d’ina dallas quaMAD
ter regiuns pertuccadas.
scheida da tuttas colurs dils uoppens
dils quater cantuns, numnadamein
mellen, blau, tgietschen, ner ed alv. La
scartira pil logo ei vegnida creada da
niev. Ils responsabels dil program ein
fermamein perschuadi che la marca
rinforza la concurrenzabladad el senn
dallas regiuns. «Ins vegn a prender no­
tizia dad ella. Cheutras eis ella in im­
puls pil carschament», ei Hubert Gross
perschuadius. Cumpletada vegn quel­
la cumparsa anoviars cun la nova pagi­
na d’internet www.gottardo.ch. La
marca nova vegn protegida sin funda­
ment dalla classificaziun internaziuna­
la da products e survetschs. Ella ei ve­
gnida annunziada tier igl Institut per
proprietad intellectuala. Ina protec­
ziun sin plaun europè ei medemamein
sin rucca. L’architectura dalla marca ei
fetg liberala.
Pil nez futur dad ella vegn preten­
diu negina indemnisaziun. «Nossa fi­
namira ei che quella marca vegni neze­
giada aschi fetg sco pusseivel. Mo
aschia vegn ella era enconuschent­
scha», puntuescha Hubert Gross. En
damonda pil nez vegnan ton persunas
giuridicas sco naturalas che s’identifi­
cheschan cun la marca e che gidan a
derasar quella cun buns products e sur­
vetschs.
Aschia sa ella esser part d’ina eti­
chetta ni d’in prospect ni era vegnir
cumpletada cun loghens da turissem
dil perimeter dil San Gottardo sco
Mustér, Sedrun ni Andermatt. Pil die­
ver ei vegniu elavurau in manual. Tgi
che vul nezegiar la marca sa sedrizzar
cun in formular d’annunzia tier Hu­
bert Gross dil Program San Gottardo.
Lez cusseglia ils interessents.
Ein Schweizer Familienunternehmen seit 1989.
½Preis
statt 10.20
5.10
Gültig von 7.7 bis 11.7.2015 oder solange Vorrat.
-40%
ca. 900-gGrosspackung
3.40
statt 5.70
bis zu
42 %
Treuer
abatt
TREUEPUNKTE SAMMELN.
VOLLTREFFER LANDEN.
Kärcher-Produkte gibt’s jetzt bei SPAR bis zu 42 % günstiger.
Mehr auf www.spar.ch
Lammnierstück mariniert, Australien / Neuseeland
100 g, statt 5.70 nur 3.40
-40%
statt 22.–
2 x 500-gGrosspackung
13.–
½Preis
Rind
Weide
statt 1.50
–.75
Swiss Premium Weiderind Hackfleisch, Duopack
Schweizer Fleisch, statt 22.– nur 13.–
Mont-sur-Rolle Louis I Sire de Vaud
Schweiz, Waadtland, 7,5 dl
statt 10.20 nur 5.10
-32%
statt 11.20
Wassermelonen Crimson
kernarm, Italien / Spanien, kg
statt 1.50 nur –.75
7.60
-33%
-33%
statt 17.90
-34%
statt 9.90
statt 7.40
11.95
Ripasso della Valpolicella Campo
Bastiglia Ca' Rugate
Italien, Veneto, 7,5 dl
statt 17.90 nur 11.95
6.50
Feldschlösschen Original Lager
10 x 3,3 dl, statt 11.20 nur 7.60
Nestlé Friscolino
6 x 75 ml, statt 7.40 nur 4.95
½Preis
statt 5.75
Kambly Bretzeli /
Bretzeli au Chocolat
3 x 115 g
z.B. Kambly Bretzeli, 3 x 115 g
statt 9.90 nur 6.50
Abgabe nur in Haushaltsmengen. Alle Preise sind in Schweizer Franken angegeben.
Satz- und Druckfehler vorbehalten. Jahrgangsänderungen vorbehalten.
SPAR verkauft keinen Alkohol an Jugendliche unter 18 Jahren.
Ihren nächsten SPAR Markt finden Sie unter www.spar.ch
So frisch. So nah. So günstig.
2.85
-26%
statt 8.10
Lovely Küchenrolle weiss
3-lagig, 6 x 51 Blatt
statt 5.75 nur 2.85
5.95
Emmi UHT
Milchdrink
6 x 1 Liter
statt 8.10 nur 5.95
4.95
SURSELVA
MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015
5
Il capricorn da Grischun Vacanzas survigilescha il trenament dil HSV Hamburg.
«Shake hands» denter Schluein Glion ed il HSV Hamburg. Pils giugadurs indigens in bi mument.
FOTOS G. VENZIN
In gol d’honur per Schluein Glion
Il HSV Hamburg ha gudignau 13:1 encunter Schluein Glion
DA GIUSEP VENZIN / ANR
„ Schluein Glion ha vuliu impedir in
gol ellas empremas minutas, mo
adumbatten. Gia ella tiarza minuta ha
Philipp Müller sittau igl 1:0 ed ils gols
ein curdai in suenter l’auter. Ella squadra da Hamburg han plirs giugadurs
novs e giuvens giugau e quels han vuliu mussar al trenader Bruno Labbadia
lur potenzial. Els ston far quei per haver
la schanza da vegnir numnai pigl emprem giug dil proxim campiunadi miez
uost encunter Bayern München. Quels
giugadurs han giu negina misericordia
el giug amicabel avon varga 1500 persunas ed han giugau gat e miur culs giugadurs d’Urs Casutt. Ell’emprema mesadad han ils giugadurs da Schluein Glion
strusch dumignau ord lur mesadad. La
megliera equipa grischuna encunter ina
equipa dalla «Bundesliga» – quei ei stau
naven dall’entschatta in giug denter David e Goliat. Ils giugadurs da Schluein
Glion han mussau quei ch’els san ei quei
ei enconuschentamein buca pauc. Quei
ha denton buca tunschiu da resister al
HSV Hamburg, mo quei savevan ins gia
avon ch’il giug entscheivi. Cura che
Hamburg ha giu sittau avunda gols ha
el era schau vegnir Schluein Glion pli
datier dil gol. Ella 69avla minuta ha il
capitani Ramon Derungs sittau il gol
d’honur.
Ils Svizzers han muncau
Ella squadra han ils dus profis svizzers
Johann Djourou e Valon Behrami muncau el giug amicabel. Senza dubi havess
la preschientscha da quels dus giugadurs
naziunals aunc augmentau l’attractivitad. Els han aunc fatg ina pausa suenter
ils giugs culla squadra naziunala ed ein
uss el camp da trenament a Crap Gries.
A Laax ei era il directur dil HSV Peter Knäbel arrivaus la dumengia ed ha
stuiu dar plaid e fatg dallas acquisiziuns
novas dil club ch’ei mitschaus cun cletg
dalla relegaziun. Da quellas acquisiziuns
scrivan allura tuttas gasettas tudestgas e
fan aschia empau reclama per Laax e
Schluein. Dalla hospitalitad en Surselva
ei il trenader Bruno Labbadia en scadin
cass incantaus. Aschia ei el s’exprimius
differentamein.
Valon Behrami tuorna anavos ella
equipa dil HSV suenter haver fatg vacanzas ad Ibiza. El sto batter per in plaz.
Gia la primavera haveva il giugadur origin dil Cosovo constatau che Hamburg
seigi per el ina schliata experientscha. Il
giugadur da 30 onns era vegnius la stad
2014 da Napoli tier l’equipa tudestga.
Gaudenz Thoma, il meinafatschenta da Grischun Vacanzas, ha carmalau il HSV Hamburg
en Surselva. Gian Arpagaus ha presidiau l’Uniun sportiva Schluein Glion e tgamunau il
project dalla Arena Raiffeisen Crap Gries.
Igl anteriur giugadur professiunal Bruno Labbadia ha teniu il HSV Hamburg ella «Bundesliga».
Il capitani Ramon Derungs (cul bal) ha sittau il gol d’honur. Bruno Labbadia (seniester sil baun) ed Urs Casutt (seniester da Ramon Derungs) ein ils trenaders dallas duas equipas.
Las scenas interessantas hai dau avon il gol dils indigens. Il defensur indigen liberescha
cul tgau.
La tribuna dil stadiun niev ei stada fullanada. Varga 1500 fans han persequitau il giug amicabel.
Carlo Bearth meina il bal sco in profi denter ils giugadurs dil HSV Hamburg.
6
SURMEIR
MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015
Buna atmosfera per lung digl tratg da bike.
Er igls treis proxims onns dattigl a Lai cursas internaziunalas da bike.
FOTOS G. N. STGIER
Tge festa da sport
Lai: Cursa da bike dalla coppa mundiala
Nino Schurter durant la cursa.
Cò era Nino Schurter anc alla testa dalla cursa.
DA GION NUTEGN STGIER / ANR
„ Ena atmosfera tgi vess betg savia
esser miglra, temperaturas prest tro­
picas, aspectatours sainza fegn e nign
«happy end» svizzer. Chegl la bilan­
tscha dad ena gronda occurrenza da
sport, organisada an moda perfetga.
En de da belezza ò do la culissa allas cur­
sas da bike dalla davosa fegn d’emda a
Lai. 300 voluntaris sot la reschia da
Christoph Müller on procuro tgi l’occur­
renza è davantada tar en success per par­
ticipants, funcziunaris ed aspectatours.
L’organisaziun perfetga conferma tgi
chels da Lai èn betg angal campiuns schi
vo per organisar igl final dalla coppa
mundiala da skis, mabagn er schi è d’or­
ganisar cursas tgi chintan per la coppa
mundiala da velos da muntogna. Er schi
Nino Schurter e Jolanda Neff on betg ni­
zigia igl bonus da tgesa cun gudagner
lour cursas è igl event davanto tar ena fe­
sta da sport.
En public fitg internaziunal
Tar igl final dalla coppa mundiala da skis
è l’atmosfera adegna fitg singulara, sim­
patica e schizont emoziunala. Dumengia
passada tar las cursas da «cross country»
era l’atmosfera anc bler pi particulara cun
esser igls aspectatours fascinos da chegl
tgi els on vasia per lung digl tratg da quat­
ter kilometers. An cumparaziun cun las
cursas da skis èn igls fans tar las cursas da
bike bler pi manevels all’antiera acziun e
schi lagn deir uscheia prest segls cal­
tgogns agls ciclists. Igls 15 000 fans tgi èn
stos segl li eran repartias per lung digl an­
tier tratg per gio mantgantar navot digl
grond spitachel sportiv. Igl public era fitg
internaziunal e vasia e santia ins ò fans
dall’antiera Europa, digls Stadis unias
dall’America e schizont dall’America digl
sid. Totpiglia en oter aspectatour tgi tar
igl final dalla coppa da skis e cunzont er
bler pi entusiasmo.
2000 atlets e funcziunaris
Dalla parteida eran er prest 200 schurna­
lists internaziunals per rapportar direct u
pi tard dalla gronda occurrenza da sport
a Lai. Marlen Rogenmoser, la pledadra da
medias da Lai Turissem, dei er tgi graztga
agl event da bike ins vegia fatg supple­
mentar fitg bleras pernottaziuns. Igls
2000 atlets e funcziunaris seian gio nias
a Lai igl marde per sa preparar sen las cur­
sas. A parteir dalla gievgia èn mintga de
nias daples fans ainten la regiun e sa tga­
pescha alla fegn d’emda. La sonda sen
dumengia davigl a Lai strousch en letg li­
ber. Igls organisatours on gia en preven­
tiv dad 1 milliun francs e d’investar chel­
la somma ò valia la pagna, vess la reclama
betg savia esser miglra.
Fascinos digl tratg e digl public
Cun organsiar las cursas an moda perfetga
ò igl comite d’organisaziun er fatg en bung
fundamaint per las proximas dus cursas
dalla coppa mundiala da bike tgi on li igl
2016 e 2017 ed alloura igl campiunadi
mundial da bike tgi Lai organisescha igl
2018. Lai Pendicularas SA, Lai Turissem e
cunzont er igl cumegn da Vaz on investo
igls davos onns belas sommas per far igl
tratg da bike anc pi attractiv, pi spert, pi
pretensious e pi spectacular. Nino Schur­
ter, da preschaint egn digls miglers ciclists
da bike digl mond, ò detg siva dalla cursa
tgi el seia incanto digl tratg, tgi cumpeglia
propi tot chegl tgi dovra per ena cursa
plagn variaziun e tensiun. Fascino è igl Sur­
silvan er sto digls blers fans tgi vegian pro­
curo per ena atmosfera scu tar igls gis olim­
pics u campiunadis mundials. El era bagn
pitost deprimia siva dad aveir mantganto
la victorgia perveia dad en defect treis run­
das avant la fegn dalla cursa. Strousch tgi
el è alloura sto segl podest scu sagond, da­
vos igl victour Jaroslav Kulhavy dalla Tsche­
chia, ò Nino Schurter sa laschea festivar
digls sies blers fans e bagnspert partia cugl
helicopter an direcziun Turitg per esser
giast aint igl studio tar l’emisssiun «Sport
Aktuell» da SRF. Pi schlagada era bagn Jo­
landa Neff, la dominatoura dallas davosas
treis cursas tgi ò mantganto a Lai cun neir
«angal» quarta en plaz da podest.
En got schampager er per Jolanda Neff.
Er els dus on tignia igls poleschs per Nino Schurter.
Igls treis amprems tar igls omens: Nino Schurter, Jaroslav Kulhavy ed Ondrej Cink (da san.).
7.70
statt 10.30
Frisco
Pralinato
classico
1.60
statt 2.–
-25%
Hirz Hüttenkäse
div. Sorten, z.B.
Nature, 15% F.i.T. 200 g
6er-Pack
2.20
statt 2.80
Agri Natura
Lyoner
geschnitten, 100 g
Ab Mittwoch
Frische-Aktionen
-30%
1.–
Wasser-Melonen
Selbständig daheim
und professionell betreut.
statt 2.65
statt 2.50
Agri Natura
Grill-Rips
Lattesso
Charentais-Melonen
Italien/Spanien, kg
1.85
1.95
2.–
div. Sorten, z.B.
Macchiato, 250 ml
Spanien/Frankreich, Stück
100 g
n
i
o
t
k
A
Vo l g
1.7.15
1
,
g
a
t
s
m
a
S
is
b
.
6
,
Montag
Mitten im Leben.
www.spitex.ch
6.95
statt 9.40
5.95
Kambly
Biscuits
statt 7.50
Ovomaltine
Schokolade
+ Biscuits
8.50
2.80
statt 10.90
statt 3.50
Zweifel
Chips Snacktasche
Inhalt: Papr. 90 g, Nat. 100 g,
Gran. 100 g, Corn Chips, 125 g
statt 14.10
Feldschlösschen
Premium
Dose, 6 x 50 cl
VOLG KAFFEE
Bohnen oder gemahlen,
500 g
VOLG ESSIG
div. Sorten, z.B.
Obstessig, 1 l
GILLETTE
RASIERUTENSILIEN
div. Sorten, z.B.
Blue Plus Slalom,
2 x 10 Stück
-26%
div. Sorten, z.B.
Chocolait, 2 x 100 g
div. Sorten, z.B.
Tafeln, 3 x 100 g
11.20
<wm>10CAsNsjY0sDQ30jUwMDU2NQUAxNfL7A8AAAA=</wm>
<wm>10CFXLoQ5CMRBE0S_aZnam221ZSZ57QRB8DUHz_4qAQ1x37nlWNPy6HrfHcS_HShoQiqiebEsqJ1ab8kKChMfFoe7MHH-DudCFsb_GkAbuaZJxbifZZ472fr4-5Zf8MncAAAA=</wm>
Volg
Gemüsekonserven
div. Sorten, z.B.
Russischer Salat, 2 x 260 g
8.95
statt 11.50
Café de Paris
Litchi
75 cl
6.70
statt 7.90
VOLG
HAFERFLÖCKLI
500 g
1.70
statt 13.80
Volg
Eier-Teigwaren
Coca-Cola
div. Sorten,
6 x 1,5 l
div. Sorten, z.B.
Spätzli, 500 g
2.10
6.95
statt 2.65
Hunde- und
Katzensnacks
statt 8.70
Elsève Haarpflege
div. Sorten, z.B.
Temptations Huhn, 60 g
–.85
statt 1.–
div. Sorten, z.B.
Shampoo Anti-Haarbruch,
2 x 250 ml
CHAMPIGNONS
div. Sorten, z.B.
geschnitten, 4 x 230 g
VINO ROSATO
DI TOSCANA IGT
1.55
Italien, 75 cl, 2013
statt 1.85
11.40
10.80
statt 2.15
(Jahrgangsänderung vorbehalten)
In kleineren Volg-Verkaufsstellen
evtl. nicht erhältlich
statt 13.50
Alle Ladenstandorte und Öffnungszeiten finden Sie unter www.volg.ch.
Dort können Sie auch unseren wöchentlichen Aktions-Newsletter
abonnieren. Versand jeden Sonntag per E-Mail.
Druck- und Satzfehler vorbehalten.
VOLG WASCHMITTEL
div. Sorten, z.B.
Pulver Universal,
2 x 25 WG
6.60
statt 7.80
4.50
statt 5.75
15.80
statt 19.80
44
JAHRE
SONDERVERKAUF
%
5
6
–
*
Jetzt
30%
a uf v
ll
eichnete Ausste
z
n
n
e
k
e
g
ll
ie
z
e
p
iele s
* Gültig bis 31. Juli 2015. Solange Vorrat reicht. Die Preise verstehen sich als Aktions-Abholpreise.
Allfälliger Währungsausgleich bereits berücksichtigt.
ESSEN
69.—
statt 162.—
–57%
998.—
statt 2’402.—
–58%
nitur
Esszimmergar
e
Eckbankgrupp
statt 9’038.—
Schlafzimmer
statt 10’658.—
statt 168.—
9’980.—
–47%
.–
statt 25’300
nschrank
Schwebetüre
statt 1’149.—
Schlafsofa
statt 2’840.—
statt 2’625.—
–60%
»
Küche «ESPRIT
<wm>10CAsNsjY0MDSy1LUwNbe0NAAA6jUTtw8AAAA=</wm>
–56%
<wm>10CFWKIQ6AMBAEX3TNbtvjWk6SOoIg-BqC5v-KgiOZUTPr6hrwubTtaLsTjFWKWq3wQgRDdcZsIWaHjQrqTMJoOuXfL0zICejvIzABOymYBr0UDfd5PSEn8yhyAAAA</wm>
149.—
statt 279.—
–46%
Sideboard
r
Jugendzimme
statt 698.—
statt 3’957.—
.–
statt 80’500
Die Preise verstehen sich inklusive
Einbaugeräte und Arbeitsplatte,
ohne Montage. Alles Einzelstücke.
Weitere Informationen unter
www.delta-moebel.ch.
KLEINMÖBEL
Computertisch
Drehstuhl
1’490.— –47% 1’490.— –43% 1’790.— –54% 298.—
Schlafzimmer
PUR»
.—
statt 26’800
DO»
Küche «ORLAN
Stuhl
7’980.— –55% 5’980.— –43% 498.—
statt 17’772.—
.–
statt 40’000
statt 9’863.—
SCHLAFEN
Schlafzimmer
Küche «KANTO
Küche «VAO»
4’490.— –54% 17’500.— –56% 18’700.— –30% 27’000.— –65%
4’480.— –50% 4’980.— –44% 89.—
statt 8’962.—
KÜCHE
nitur
Esszimmergar
nitur
Esszimmergar
Stuhl
ungsstücke
98.—
statt 225.—
Kommode
–56%
TV-Möbel
–57%
WOHNEN
298.—
statt 826.—
–63%
249.—
je
statt 563.—
h
Jeder Teppic
l)
(Tibeter, Nepa el
ap
auf diesem St
–55%
–70%
GARTENMÖBEL
30% auf alle
Gartenmöbel
ur
Polstergarnit
4’980.—
statt 10’262.—
ur
Polstergarnit
–51%
r
Polstergarnitu
3’490.—
statt 5’930.—
1’980.— –47% 897.—
statt 3’803.—
Wohnwand
–41%
Wohnwand
statt 2’400.—
–62%
Solange Vorrat.
Ausgenommen sind Netto-Angebote
und einige Markenartikel.
Nicht mit anderen Aktionen kumulierbar.
statt 5’128.—
statt 3’780.—
se
Stuhl inkl. Kis
n
statt 398.—
39.—
statt 78.—
Stuhl
–44%
–50%
198.—
statt 356.—
–44%
229.—
statt 335.—
statt 298.—
–33%
165.—
statt 295.—
–44%
Lounge
Stuhl
–50%
198.—
Stuhl
Bank
Stuhl
DAS BESTE FÜR SIE SEIT 44 JAHREN www.delta-moebel.ch
A13 Ausfahrt Haag, 9469 Haag, Tel. +41 (0)81 772 22 11, [email protected]
1’660.—
statt 2’980.—
2’750.— –46% 1’980.— –47% 198.—
Wohnwand
cker
Ho
Lounge ohne
–31%
445.—
statt 795.—
–44%
ENGIADINA
MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015
9
Chanoua, perdütta istorica ad Ardez
Taverna fiscala sülla via imperiala tanter Ardez e Ftan
muschna. Quistas indicaziuns sun manzunadas per part sün üna tabla pro la ruina ed aint il cudeschin da Jon Claglüna.
DA BENEDICT STECHER / ANR
„ Chanoua tanter Ardez e Ftan vain
manzunà aint ill’istorgia fingià i’l 9avel
tschientiner, descrit sco urbadi caroling, üna taverna fiscala ad Ardez sülla via imperiala tanter Como e’l Tirol.
Las ruinas dan hoz amo perdüttanza
dal stabilimaint istoric. Per chattar
Chanoua as stoja ir a pè sülla via veglia
tanter Ftan ed Ardez. Sur il cumün d’Ardez as rechattan las ruinas da la taverna
fiscala in üna pitschna chavorgia. Ni da
la via d’autos tanter Ardez e Ftan, ni davent dal cumün d’Ardez as vezza la perdütta istorica. La fracziun obain muntogna Chanoua vain manzunada suvent
aint ils tschantamaints dal cumün d’Ardez. Quella vain descritta dal cronist
Campell sco üna pitschna gruppa da
chasettas intuorn üna chapellina. Hoz
sun avantman be plü las ruinas da stabilimaint grond, nempe las restanzas d’üna
suosta, il fabricat il plü important. Plü
tard vain manzunada l’ustaria da Chanoua dal cronist Martin Padrotsch von
Grünegg ingio chi’s vaiva radunada a la
faira d’Ardez in settember 1773 ün’intera cumpagnia per giantar.
Lö d’albierg e lö da s-charg e recharg
Il stabilimaint serviva sco albierg ed eir
sco lö da s-charg e recharg da marchanzia. El consistiva d’üna chasa engiadinaisa sco albierg cun tablà e stalla sco eir attach ad ün tract plü grond cun stallas e
localitats per depositar marchanzia.
L’entrada da la stalla sarà quella vouta
gnüda spostada illa fatschada dal nord
cun access davent da la via. Il planterrain
La ruina Chanoua vers nord-ost.
dal tract attachà possedaiva duos entradas, uschè cha’ls vittürins pudaivan entrar e sortir sainza stuvair volver lur vittüras. La dombraziun dal pövel dal 1850
FOTOS B. STECHER
manzuna a Chanoua be plü üna chasa ingio chi abitaiva la famiglia Marugg cun
tschinch persunas. La suosta es statta
abitada sporadicamaing fin dal 1910.
Davo chi’d es gnüda construida la via
maistra tras l’Engiadina Bassa s’ha il trafic translocà giò tras cumün e la suosta ha
pers sia funcziun ed es ida plan a plan in
Fundaziun Chanoua Ardez-Markés
Per sgürar e mantgnair la ruina existenta es gnüda fundada dal 1996 la Fundaziun Chanoua Ardez-Markés. Il böt da
la fundaziun d’eira sper il sgürar e mantgnair la ruina eir da far retscherchas davart la ruina e’ls contuorns, impustüt da
l’albierg e da la posta da plü bod, ün monumaint istoric situà sper la via veglia
sur Ardez. A la fundaziun faivan part
Chasper Cadonau, Otto Markés, Andreia Mengiardi, Jon Claglüna e Claudia
Thom. La fundaziun es gnüda scholta in
favrer dal 2010. Hoz es la ruina mantgnüda e sgürada e’s rechatta in ün bun
stadi. Üna tabla al lö cun indicaziuns da
la perdütta istorica, cun plans e plan da
situaziun dan üna buna survista da la
ruina Chanoua e da l’istorgia da quella.
Puchà es be cha blers viandants passan
be per cas speravia e na cul böt da visitar
la taverna fiscala chi dà perdüttanza da
l’istorgia da noss perdavants. Üna spassegiada obain davent da la chasa da scoula ad Ardez o eir davent da la via tanter
Ardez e Ftan pro la punt da Tasna maina a la ruina Chanoua. Indicaziuns davart la fundaziun as chatta sün üna pagina d’internet. «La fundaziun ha lura surlaschà ün import da bundant 5000
francs al cumün politic e quel es uossa
respunsabel pella ruina Chanoua. La
fundaziun ha fat buna lavur e surdat
l’abitacul in bun uorden», ha dit Jonpeider Strimer chi d’eira quella jada capo cumünal dad Ardez.
Il Lai da Tarasp, ün’oasa per bes-chas e plantas
Las rösas da l’aua
DA BENEDICT STECHER / ANR
„ Üna gronda surfatscha dal Lai da
Tarasp es cuvernada la stà cun rösas
da l’aua da duos culuors. Indigens e
giasts fan suvent üna fermativa a la riva dal lai per müravgliar las plantas e
bes-chas sün ed aint il lai. Il Lai da Tarasp es ün lai artificial chi’d es gnü fat
cun ün’archa i’l 1600 tschientiner. El
appartegna hoz amo al Chastè da Tarasp
e serviva sco reservoir dad aua ed impediva cha l’inimi vess pudü postar seis
chanuns e catapults sün quella surfatscha per attachar il chastè. Hoz es el
ün’oasa per bes-chas e plantas da tuot
gener. Üna gronda surfatscha dal lai es
cuvernada la stà cun rösas da l’aua. Aint
il lai vivan glüschuns, percha (Eglis) ed
otras sorts da peschs, ma eir coquiglias,
Aint ill’aua sper peschs esa eir giambers.
giambers e.u.i. La populaziun da giambers dombraiva avant var desch ons
blers tschient d’exemplars. Inaspettadamaing s’haja lura chattà avant ot ons cadavers da giambers e la populaziun as
vaiva diminuida sün pacs plü. Ün’analisa ha lura muossà cha’ls giambers d’eiran attachats da bulais. Hoz s’han remiss ils giambers chi sun darcheu in
gronda quantità aint il lai. D’inviern es
il lai cuvernà cun üna grossa vetta da
glatsch e serva per ir culs pattins e giovar a tschoccas. Il Lai da Tarasp es fich
attractiv uschè cha famiglias da la regiun passaintan minchatant ün pêr uras
pro’l lai.
Las rösas da l‘aua
Il lai es circundà da plantas da channa
chi pussibilteschan a las bes-chas dal lai
da metter là lur övs zoppadamaing e garantir üna populaziun sana. Dürant ils
mais da stà vegnan müravgliadas las rösas da l’aua chi han üna grondezza da fin
20 centimeters diameter. Ellas creschan
minch’on e sun fich dürablas. Las plantas han bratschs, culs quals ellas as tachan vi da belma e terra aint ils flüms e
lais. Il spectrum da culuors va dad alb,
gelg, cotschen fin blau. Otras sorts sun
eir da culur orandscha, verda, violetta o
dafatta lila. Ellas as multiplicheschan
tras insects ed impustüt eir tras las libellas. Aint il Lai da Tarasp as chatta rösas
da l’aua albas e da culur lila. Ellas survivan bain l’inviern causa cha las ragischs
sun aint ill’aua e na aint illa vetta da
glatsch. Sül lai tanter las fluors da l’aua
as vezza las andas sulvadias chi mainan
ün pa travasch sül Lai da Tarasp.
FOTOS B. STECHER
Grondas surfatschas dal Lai da Tarasp sun cuvernadas cun rösas.
Millis da rösas aint il Lai da Tarasp.
INSERATESCHLUSS:
Samstag-Ausgabe: Donnerstag, 8 Uhr
Dienstag-Ausgabe: Montag, 8 Uhr
Somedia Promotion
Sommeraustrasse 32, 7007 Chur
Telefon 081 255 58 58, Fax 08 1 255 58 59
Agenturen in Ilanz, Lenzerhei de und Thusis
IM INTERNET AUFRUFBAR UNTER:
südostschweizjobs.ch
Unsere Mandantin
Unsere Mandantin
mit Sitz in der Region, ist ein innovatives, weltweit tätiges Hightechunternehmen in
der Sensortechnologie, das mit seinen erstklassige Produkten im internationalen
Wettbewerb eine Spitzenposition einnimmt. Im Auftrag der Geschäftsleitung suchen
wir einen erfahrenen
ist ein führender Hersteller von innovativen Heizsystemen, dessen Name und Produkte für Zuverlässigkeit, beste Qualität und einen hohen Servicegrad stehen. Im
Auftrag der Geschäftsleitung suchen wir fürs Marktgebiet Graubünden/St. Galler
Oberland einen erfahrenen
Aussendienstmitarbeiter Heiztechnik (m/w)
Leiter Engineering (m/w)
Graubünden/St. Galler Oberland
Die Hauptaufgaben
Als Mitglied der Bereichsleitung sind Sie mitverantwortlich für die Unternehmensentwicklung und tragen die Gesamtverantwortung des Bereichs Engineering. Dabei
schaffen Sie die Rahmenbedingungen für eine effiziente Abwicklung von Projekten
und Vorstudien und nehmen den Lead ein für die Neuentwicklung von Prozessen
und Verfahren, die Weiterentwicklung der Basisprodukte nach Kundenwunsch
sowie Produktpflege. Des Weiteren sind Sie auch aktiv in der Verkaufsunterstützung
involviert und repräsentieren das Unternehmen in technischen Belangen nach
Aussen.
Das Anforderungsprofil
Diese verantwortungsvolle Kaderposition möchten wir einer begeisterungsfähigen
Ingenieur-Persönlichkeit (Elektronik/Sensorik) mit Führungserfahrung und Leistungsausweisen im Entwicklungsumfeld der Sensortechnologie o. Ä. anvertrauen.
Solide betriebswirtschaftliche Kenntnisse, ein gutes Sensorium für den Markt sowie
eine ausgeprägte Sozialkompetenz runden Ihr Profil ab. Sehr gute Englischkenntnisse werden vorausgesetzt.
Das Angebot
Es erwartet Sie eine herausfordernde Tätigkeit in einem erfolgreichen Unternehmen
mit einem guten Betriebsklima, innovativen Produkten und interessanten Anstellungsbedingungen.
Ihre Kontaktperson
Auf Ihre detaillierten Bewerbungsunterlagen mit Foto (per E-Mail/Post) oder telefonische Kontaktaufnahme für Erstauskünfte freut sich: André Thomas, Geschäftsleiter. Für Diskretion und Kompetenz bürgt unser Name.
Wir begleiten
Querschnittgelähmte.
Ein Leben lang.
Schweizerische
Herzstiftung
Die Hauptaufgaben
In dieser Funktion sind Sie für die Betreuung und Weiterentwicklung der bestehenden Kundschaft (Installateure, Planungsunternehmen, Architekten und GU's) wie
auch Neukundenakquisition zuständig. Die qualitativ hochstehende Produktpalette
umfasst Brennwertsysteme für Öl und Gas, Wärmepumpen und Solarthermie. Der
nachhaltigen Kundenzufriedenheit wird dabei höchste Priorität beigemessen.
Das Anforderungsprofil
Zur Besetzung dieser Funktion suchen wir eine kommunikations- und durchsetzungsstarke Persönlichkeit mit Verkaufserfahrung, einer technisch/handwerklichen
Grundausbildung sowie Praxis in der Heiztechnik o. Ä. Verkaufsgeschick verbunden mit lösungsorientiertem Denken und Handeln sowie MS-Office-Anwenderkenntnisse runden Ihr Profil ab.
Das Angebot
Sie arbeiten von Ihrem Home-Office aus und basieren auf einer leistungsfähigen
Infrastruktur. Im Hintergrund steht ein in der Branche bestens etablierter Firmenname. Zudem erwarten Sie fortschrittliche Anstellungsbedingungen.
Ihre Kontaktperson
Auf Ihre schriftliche Bewerbung mit Foto (per Post/E-Mail) oder telefonische Kontaktaufnahme für Erstauskünfte freut sich: André Thomas, Geschäftsleiter. Für Diskretion und Kompetenz bürgt unser Name.
Ein Herzinfarkt beendet ein Leben, bevor es zu Ende ist.
Aktiv gegen Herzkrankheiten und Hirnschlag. Helfen auch Sie.
Spendenkonto 30-4356-3
www.swissheart.ch
Treuhänder kauft- & verkauft
AG-Mäntel.
<wm>10CAsNsjY0MDQy1zU0NjaxMAMAwBMUfQ8AAAA=</wm>
<wm>10CB3DMQ6DQAwEwBf55LXX4IvLiA5RRPnA5YA6_68iZaTZ94qm_8_teG-vgsJWgTtzKYQ3XVGhjc5SqpkiHqAtDouoa7hnXikf9Fs4T5MxvUuyD5LTo7N9z_sHvL2Rd2kAAAA=</wm>
Tel. 041 768 90 60 Fax 041 768 90 70
Am Ende sind wir für Sie da
Das Zürcher Lighthouse bietet ein letztes
Zuhause für unheilbar kranke Menschen.
Ihr TV Südostschweiz
Bleiben Sie regional «up to date»!
www.zuercher-lighthouse.ch
tv.suedostschweiz.ch
erotik.suedostschweiz.ch
Chur, Hinterm Bach 26
Asian, spezielle Massagen. 076 750 55 42
SCHONS
MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015
Davent dad 11 ons magnan Tania a Felix Gmür cun suczess igl campadi Sut Baselgia ad Andeer.
FOTOS B. RIEDHAUSER
11
Oscar ad Ileana Solcà da Lugano passaintan davent da tschentg ons blear tains segl campadi ad Andeer.
Egn liac ruassevel a tutegna plagn veta
La plaza da campar Sut Baselgia ad Andeer e ocupada bagn gl’antier on
DA BARBARA RIEDHAUSER-RIESCH / ANR
„ A l’antrada da la vischnànca d’An­
deer satgata sper igl bogn da cura ad
igl prominent Hotel Fravi ear egn
campadi. «Sut Baselgia» â el num ad
e egn liac fetg tschartgieu surtut tier
famiglias a pensiunos. 125 plazas par
schar la rulota sur on porscha igl cam­
padi d’Andeer. Sen quellas statan rulo­
tas cun tigietas da len davànttier, a tut
quellas plazas en dagî ocupadas, gi Felix Gmür, igl manader digl campadi.
Sper quellas plazas fixas porscha igl
campadi 30–40 plazas par rulotas near
tendas da passànts.
Sempels ad avierts
Anzemen cun sia duna Tanja magna
Felix Gmür davent dad 11 ons igl cam­
padi da tres stélas.
Tanja Gmür magna l’ustreieta digl
campadi a tarschegna las instalaziùns
sanitaras. Sieus um Felix fa giou quent
cugls giasts, presta lavurs d’electricer a
d’instalatur sanitar, varda c’igl ambi­
aint segi an urden a gida egna near
l’otra geada ear da schliear egn conflict
trànter igls campaders.
«Mo vers campaders en avierts, sem­
pels, generus a surportan ear ramurs
d’unfànts near da vaschegns c’ân egna
feasta.»
Aria frestga durànt la notg
Igls blears giasts vignan da l’Itaglia, digl
Tessin, da la regiùn da Cuira a digl rest
da la Svizra tudestga. Els passaintan la
fegn d’eanda near tains ple lùngs ad
Andeer. Tuts ân dantànt egn liac da di­
mora, noua c’els en anunztgieus a pa­
jan taglias. Ad Andeer tscheartgan ble­
ars igl ruos, la bùn’aria, la beala cuntra­
da cun tut sias purschidas. «Ussa vain­
sa qua ear blearas famiglias giuvnas cun
passa 30 unfànts. Cur ca nus vagn sur­
prieu igl campadi, ear quel egna colo­
neia da seniors», saragorda Felix Gmür.
Da la crisa digl euro saintian els nut,
mo l’ora da tschella stad vegi gieu par
consequenza c’igl vegi gieu fetg pocs
passànts. Da gis tgòlds sco ussa vean la
glieud dantànt bugent an las munto­
gnas a tschartgear refrestg. «Egn um da
Milano vean par exaimpel savens son­
da sera tard cun sieus auto­rulotta, dor­
ma qua a va puspe angiou dumeingia.
Qua tgata el igl ruos a l’aria frestga par
durmir.»
Contact cun la vischnànca
«Noss giasts van ear bugent an visch­
nànca, a cumprar aint an las diversas fa­
tschendas near a magliear an egn’u­
streia. Ear igl bogn da cura ad igl bogn
aviert visiteschan els bugent.» Cun
egna media da 17 000 parnotaziùns par
on veza Felix Gmür igl campadi ascheia
sco egn impurtànt factur par la visch­
nànca. Anquals avdànts d’Andeer vi­
gnian ear agl cafe digl campadi, gi el.
«Oters ân forza ratanientschas ad ue­
gian betga da vagnir. Mo nus sasantagn
sco egna part da la vischnànca a sala­
gragn da tuts ca vignan.» Felix a Tanja
Gmür metan grànda pesa segl tracta­
maint parsunal da lur giasts, c’en par
els betga me numers. Quegl e egn avan­
tatg c’egn campadi pintg sa porscher a
ca vean schazagieu fetg.
Daple infurmaziùns davart igls campadis an
la regiùn Viamala: www.viamala.ch
Hans Panier da Cuira e
schon 13 ons segl campa­
di ad Andeer a passainta
savens qua anzaquànts
gis, bugent cun pastgear
ad ir a spass. Suainter las
Veiasmalas sasearva par
el egn oter mund.
Igls cunsorts Van Bokhorst
digls Pajis Bass ân passan­
to tschentg notgs ad An­
deer. Els ân cato igl campa­
di an egn guid da campar
ad ân ludi la natira, igl ruos,
la vesta a l’ora.
«Las mamas san adegna ver an îl lur unfànts»
„ (anr/br) Beal’ora da stad a tempe­
raturas sur 30 grads fan gust da sa­
glir an l’aua frestga. Igl bogn aviert
ad Andeer e egna pussevladad sim­
patica par far quegl. Tànt igls giasts
digl campadi sco ear indigens nize­
gian la caschùn. Gest visavis igl cam­
padi, sper igl bogn da cura a sut la ba­
selgia sche igl pintg bogn aviert d’An­
deer. Quels gis s’amplagna el mintga gi
a sieus tschespet vean curvato cun
zuelas da tutas calurs.
Mena gieu egn cas d‘urgenza
Doris Mani-Vögtli e davent da sis ons
guardiabogn ad Andeer. Ella surveglia
igls giasts, las valurs da l’aua ad igl ur­
den agl bogn. Ella ancanuscha igls
avantatgs digl bogn aviert d’Andeer:
«Igl bogn e pintg a survazevel. Ascheia
sa egna mama taner an îl igls unfànts
da diferaintas vigliadetgnas. A noss
bogn e strusch egn’eada aschi plagn sco
oters, parquegl vean ear glieud da la
Tumleastga qua a far bogn.» Par far
quella lavur â Doris Mani gieu da far
diversas scolaziùns a curs. Ella e dan­
tànt leada c’ella â ànc mena gieu da
duvrar quegl c’ella â amprieu là. «Oter
c’egna near l’otra sgriflada near egn
uegl ve jou betga stuieu tractar.»
Sglatschs a sglatschs a sglatschs
Zuzanna Tomasik-Karlhuber fa igl te­
arz on la cassa a magna igl kiosk a la
tgadafiac digl bogn. Gis da beal’ora e
quegl egna lavur ca pratenda bleara
conzentraziùn. «Par furtuna ve jou sa­
vens agid da scularas, schiglioc savess
jou betga preparar davos an la tgadafi­
ac quegl c’igls giasts vutan magliear.»
Surtut pommes frites a hamburges se­
gian dumandos – a natiralmeing
sglatschs sainza fegn.
Gl’avàntmiezgi a las
diesch: Zuzanna Tomasik
(san.) a Doris Mani ân
preparo tut ad en sam­
tgeadas par lur giasts.
FOTO B. RIEDHAUSER
Verlosung
Entdecken Sie
das UNESCO
Welterbe RhB
Gewinnen Sie eine Entdeckungsreise
auf der RhB UNESCO Welterbestrecke
Gewinnen Sie sieben RhB UNESCO Welterbe Pässe 1. Klasse im Wert
von insgesamt 500 Franken.
In Sachen Bautechnik und Linienführung
ist das UNESCO Welterbe Rhätische Bahn
in der Landschaft Albula/Bernina eine einzigartige Meisterleistung. Der UNESCO
Welterbe Pass ist der Freipass für Entdecker der über 100-jährigen Bahnstrecke.
Die «Südostschweiz» und die Rhätische
Bahn schicken Sie zusammen mit drei Begleitpersonen auf Entdeckungsreise auf
der Welterbestrecke.
Erlebniszug Albula
Mit dem UNESCO Welterbe Pass fahren Sie
beliebig mit den Zügen zwischen Thusis
und Tirano und können beliebte Sehenswürdigkeiten wie den Landwasserviadukt,
die Kehrtunnels zwischen Bergün und
Preda oder den Kreisviadukt in Brusio besuchen. Dazu gibt es den kompakten
RhB UNESCO Reiseführer – reich bebildert,
umfassend dokumentiert und 96 Seiten
stark. Kleiner Tipp: Immer sonntags reisen
Sie gegen einen kleinen Aufschlag in den
nostalgischen Holz- und in den offenen
Aussichtswagen durch die sommerliche
Landschaft auf der Strecke zwischen Landquart und Samedan.
So nehmen Sie teil
Füllen Sie nebenstehenden Talon aus oder
nehmen Sie online teil unter:
www.suedostschweiz.ch/rhb
Kein Glück?
Es kann nur einen Gewinner geben: Im
Sommer können Sie den UNESCO Welterbe Pass aber besonders günstig beziehen. Beim Kauf eines UNESCO Welterbe
Pass erhalten Sie den zweiten Pass mit
gleichem oder geringerem Wert gratis. Zur
freien Fahrt dazu gibt es den kompakten
RhB UNESCO Reiseführer sowie einen
vergünstigten Eintritt ins Bahnmuseum
Albula. Der Pass kann von 1. Juli bis 31. August 2015 zum Aktionspreis ab CHF 56.–
gekauft werden.
Der Rechtsweg ist ausgeschlossen. Über die Verlosung wird keine Korrespondenz geführt. Teilnahmeberechtigt sind Personen über 18 Jahre, Mitarbeitende der Somedia sowie der Rhätischen Bahn sind nicht
teilnahmeberechtigt. Keine Barauszahlung. Die Gewinner werden schriftlich benachrichtigt. Mit der Teilnahme erklären Sie sich damit einverstanden, dass die RhB und Somedia Ihre Daten für Marketingzwecke
verwenden und mit Ihnen telefonisch oder per E-Mail in Kontakt treten dürfen.
Mehr Infos: www.rhb.ch/unesco2fuer1
Weitere Infos
www.rhb.ch/welterbepass
Grosser Hauptpreis
Am Ende der Monatswettbewerbe, im März
2016, verlosen die RhB und die «Südostschweiz» den grossen Hauptpreis unter allen Teilnehmenden: Eine Fahrt in der Stiva
Retica – der Bündnerstube auf Rädern –
von Chur nach Arosa für Sie und 20 Freunde inklusive Apéro.
Die glückliche Gewinnerin
des Monats Juni:
Lilian Wiget aus Schänis
Wir gratulieren herzlich und wünschen viel
Spass unterwegs mit der Rhätischen Bahn.
Verlosung
Gerne möchte ich die Entdeckungsreise auf der UNESCO Welterbestrecke
gewinnen.
Frage: Seit wann gehört die RhB
Strecke Albula/Bernina zum UNESCO
Welterbe?
O A: 2007
O B: 2008
O C: 2009
Vorname
Name
Adresse
PLZ/Ort
Tel.
Mobile
E-Mail
ABOPLUS-Nr.
Datum
Unterschrift
Teilnahmeschluss
31. Juli 2015
Talon einsenden an:
Somedia, ABOPLUS
Sommeraustrasse 32
Postfach 491, 7007 Chur
oder per E-Mail an:
[email protected]
Ich möchte die «Quotidiana»
abonnieren und erhalte
die ABOPLUS-Karte kostenlos.
SCHONS
MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015
Loscha d’easser Rumàntscha
„ POLIZIA CHANTUNALA
Far denunzias da nov
sin via electronica
Sina-Mara Hassler e la nova promotura da la Lia Rumantscha par la Val Schons
(cp) Dapi il 1. da fanadur 2015 è la polizia chantunala dal Grischun participada
al post da polizia virtual Suisse ePolice.
Sur Suisse ePolice pon vegnir fatgas denunzias sin via electronica.
Sin la plattafurma Suisse ePolice pon
ins denunziar online l’enguladitsch d’in
velo u d’in mofa, la perdita u l’enguladitsch dals numers d’immatriculaziun
sco er simpels donns materials. La premissa per far la denunzia electronica è
ch’ils delinquents na sajan betg enconuschents, ch’il lieu dal malfatg na cuntegnia nagins fastizs e ch’il denunziant
abitia en il Grischun ubain ch’il lieu dal
malfatg saja en il chantun. Plinavant pon
vegnir chargiads giu da la plattafurma la
dumonda per la permissiun d’acquistar
armas ed il contract en scrit per il transferiment d’ina arma.
DA BARBARA RIEDHAUSER-RIESCH / ANR
„ Egn on a miez â la Lia Rumantscha
gieu nign promotur an Val Schons. Davent digl amprem da fanadur ocupescha Sina-Mara Hassler (28) da Donat
que post da 40%. «Jou saveva gea dagî ca
la Lia Rumantscha (LR) tscheartgi egn
promotur par la Val Schons», gi SinaMara Hassler. «La parmavera veiou samess an contact cun la LR par s’infurmar
ple exact davart la plaza. Ad ussa salegriou d’antschever!»
Saluvrar aint a far midada
Durànt igls mains da stad vut Sina-Mara
Hassler survagnir egna survesta da las lavurs ca spetgan, a surtut a far urden. Sen
la fegn da satember bandùna la LR numnadameing igl biro a Ziràn a fa midada
se Vargistagn. Davent digl atun vean la
nova promotura lura ad organisar igls cafes rumàntschs an Sutselva a las novas
scuntradas tematicas da la LR an Val
Schons. «Jou vignt ear ad ir an las scolas
a preschantar igls products rumàntschs.
Cun tut quellas activitads se jou santir igl
puls da la Val.» Sina-Mara Hassler, c’â
fatg la matura bilingua, â passanto igls
davos ons a Basileia, noua c’ella â studagieu quater ons madaschegna natirala a
luvro tres ons an la clinica antroposofa
Arlesheim.
Las spetgas digls Rumàntschs
Sina-Mara Hassler vut catar or tge ca la
glieud da la Val Schons spetga da la promotura da la LR. Ear sen fundamaint da
quellas spetgas vean ella a svilupar sias activitads, adegna acumpagneada da Carmen Dedual, la raspunsabla par las regiùns tier la LR. Igl giavisch da Sina-Mara Hassler e da promover la comunicaziùn a l’aviertadad trànter igls Ru-
Meglier service public
La plattafurma Suisse ePolice cumplettescha la purschida da servetschs da la polizia. En spezial pon vegnir registradas
denunzias sur formulars electronics e
transmessas a la polizia, senza stuair sa
preschentar ad in post da polizia. L’utilisader spargna temp e po far sia denunzia
da tuttas uras. A medem temp po la polizia reglar en moda pli effizienta las fatschentas en massa. La polizia chantunala dal Grischun sa participescha – en il
rom da l’armonisaziun da l’informatica
da la polizia – a 10 corps da polizia che
porschan gia Suisse ePolice.
Sina Mara-Hassler e la nova promotura da la Lia Rumantscha par la Val Schons.
màntschs a lur loscheztga d’easser egn
unitad vee jou sanpievel unieu. «Quella
«Q
san
tieu fetg tier igl parsunal da la LR. Jou
sund vagnida ratschavida cun grànda
cordialitad. Quegl e sto fetg bi ad egna
grànda motivaziùn par me.»
Ir pass par pass
Ànc salva Sina-Mara Hassler sia habitaziùn a Basileia. A la madaschegna natirala resta ear anavànt impurtànta. «Jou
sund fetg bugent an las muntognas a
remn earvas par far tees, etgs a tincturas.»
Era la famiglia Caflisch da Surgonda fa vacanzas da stad. Enfin ils 14 d'avust na
datti nagina Radionovela.
La proxima episoda da Vita capita pudais puspè tadlar glindesdi, ils 17 d'avust
2015. Alura datti numnadamain bler da raquintar ...
■ RADIO
14.03 LA STAILALVA (REP.)
Semperverds dal schlagher popular
In u l'auter semperverd dad oz sveglia franc
bellas regurdientschas, forsa savais vus
15.03 SOUNDCHECK (REP.)
Dabu Fantastic live
al Open Air Lumenzia 2014
FOTO B. RIEDHAUSER
Ear massaschas d’ayurveda a tractamaints da jin shin jyutsu porscha ella
anavànt, ussa ànc a Basileia, ple tard magari an Sutselva.
Contacts: 081 258 32 22, [email protected]
■ RADIO RUMANTSCH
«VITA CAPITA» FA PAUSA
schizunt chantar, tschivlar u perfin sautar
tar intginas da las chanzuns. Tranter auter
tadlain nus Heidi, Patrona Bavariae,
Neglas cotschnas da Müstair ma er la Sierra
Madre na dastga betg mancar.
Redacziun: Christa Soliva
13
Il Soundcheck preschenta musica live da
l'Open Air Lumnezia. Il duo Dabu Fantastic è stà ina da las bands che han gì
blera preschientscha e success durant il
2014. Sin lur disc «Hallo Hund» avevan
els preschentà pop cun elements da hip
hop. La stad passada èn els stads sin il
palc da l'Open Air Lumnezia, e gist quai
concert udis en il Soundcheck.
Redacziun: Jachen Prevost
19.00 NOSS CHORS
«Tei patria mai emblidel…»
Ils Rumantschs laschan encrescher,
strusch ch'els bandunan lur vitg er ch'els
van davent mo per curt temp. Els laschan
encrescher per ils culms, per ils guauds,
per il vitg, simplamain per lur dachasa.
En noss'ura da chors tadlain nus chanzuns che descrivan quai mal, l'encreschadetgna per la chasa paterna, per la patria.
Chanzuns da cumià e chanzuns che descrivan la brama da returnar a chasa.
Redacziun: Rosvita Barenius
20.03 RADIOARCHIV
Il Radio Rumantsch sin
viadi il 1990 a Danis/Tavanasa
Avant 25 onns aveva la redacziun «Allegra»
dal Radio Rumantsch visità durant la
stad differentas vischnancas rumantschas
en l'entir Grischun. Ina visita era stada
quella a Danis/Tavanasa nua che differenta glieud indigena era vegnida a pled.
Explicaziuns avevi dà per exempel davart
l'enconuschent club da ballape da
Danis/Tavanasa, l'uniun da tir e las numerusas furmaziuns da chant e musica.
Era che la politica dals abitants da
Danis/Tavanasa saja magari autra che
quella da la vischnanca mamma da Breil
era vegnì explitgà.
Redacziun: Flavio Huonder
06.00
06.06
06.30
06.40
06.50
07.00
07.06
07.30
07.40
07.50
08.00
08.06
08.30
08.40
09.00
09.05
09.15
09.30
09.45
10.00
10.15
10.30
10.55
11.00
11.03
11.15
11.45
12.00
Novitads
Actual la damaun
Novitads
Impuls dal di cun Dominique Dosch
Revista da medias/Meteo
Novitads
Actual la damaun
Novitads
Kikeri6
Revista da medias/Meteo
Novitads
Actual la damaun
Novitads
Il chavazzin dal di
Novitads
La cuppina
Chalender
La truvaglia
Tge chaussas
Novitads
Il hit da l’Africa
Famus e glorius
Rep. Impuls dal di
Novitads
Actual da mezdi
Co e cum
Total local
Novitads
12.06 Actual da mezdi e RTR cumpact a
mezdi
12.30 SRF Rendez–vous
13.00 Las gratulaziuns
14.00 Novitads
14.03 Rep. La stailalva
15.00 Novitads
15.03 Rep. Soundcheck
16.00 Novitads
16.03 Semperverds / Top 3
16.30 Program da kino
17.00 Novitads
17.06 Actual la saira
17.50 Meteo
18.00 Novitads
18.06 RTR cumpact – survista dal di
18.15 SRF Echo der Zeit
19.00 Noss chors
20.00 Novitads
20.03 Radioarchiv
21.00 Novitads
21.03 Musica
22.00 Novitads
22.03 Musica
23.00 Novitads
23.03 Grischun sonor
HITS E SEMPERVERDS AFRICANS
Glindesdi fin venderdi a las 10.15 / sonda e dumengia a las 10.30
Durant la stad preschenta il Radio Rumantsch da
glindesdi fin venderdi a las 10.15 e la sonda e dumengia a las 10.30 ina chanzun da l’Africa. In
continent cun gronda ritgezza da musica e cultura,
ch’è dentant pauc enconuschenta tar nus. Be qua
u là arriva ina chanzun fin tar nus en ils radios, e
be paucas daventan hits e semperverds sco «Yé ké
yé ké» da Mory Kante e «Aisha» da Khaled. Ch’i
dat bleras autras perlas vulain nus mussar cun ina
schelta da var 50 chanzuns, tranter auter d’interpretas ed interprets sco Miriam Makeba, Youssou
N’Dur, Fela Kuti, Manu Dibango, Zap Mama,
Rokia Traore ubain Khadja Nin.
14
TELEVISIUN
MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015
SRF 1
SRF ZWEI
ARD
ORF 1
SAT 1
6.30 News mit Wetterkanal 9.40
Einstein 10.15 nano 10.45 Kulturzeit
11.25 Mini Lehr und ich (1) 12.15 Mini
Beiz, dini Beiz 12.45 Tagesschau mit
Meteo 13.10 Glanz & Gloria 13.25
Der Landarzt. Patient Rosswein 14.10
Downton Abbey 15.45 Beobachter
TV 16.15 Kanarische Inseln 16.45
Best Friends 17.10 Rosanna checkt's!
Was essen Tiere im Zoo? 17.45
Guetnachtgschichtli. Flapper & Fründe:
S'Früeligskonzert 18.00 Tagesschau
18.15 Mini Beiz, dini Beiz 18.40 Glanz
& Gloria 19.00 Schweiz aktuell 19.25
SRF Börse 19.30 Tagesschau
5.35 Roboclip 6.00 Drei auf zwei
9.00 Best Friends 9.20 Rosanna
checkt's! 9.45 Roboclip Selection
10.10 Last Man Standing 10.35 Der
Landarzt 11.20 Wege zum Glück
12.05 Tessa 12.45 Rules of Engagement 13.10 Magnum 14.00 Live:
Tennis. Wimbledon. Viertelfinal. Aus London (GB) 15.30 Live: Radsport. Tour de
France. 4. Etappe: Seraing (B)-Cambrai
(F) 17.30 Live: Tennis. Wimbledon.
Viertelfinal. Aus London (GB). Im Vorjahr
im Herrenfinale triumphierte der Serbe
Novak Đoković, der den Schweizer
Roger Federer in fünf Sätzen besiegte.
5.30 Live: ZDF-Morgenmagazin 9.00
Tagesschau 9.05 Rote Rosen 9.55
Sturm der Liebe 10.45 Um Himmels
Willen. Hochzeitsglocken 11.35 Papageien, Palmen & Co. 12.00 Tagesschau
12.15 ARD-Buffet 13.00 ZDFMittagsmagazin 14.00 Tagesschau
14.10 Rote Rosen 15.00 Tagesschau
15.10 Sturm der Liebe 16.00 Tagesschau 16.05 Live: Radsport. Tour de
France. 4. Etappe: Seraing (B)-Cambrai
(F) 17.25 Brisant 18.00 Wer weiss
denn sowas? (2) 18.50 Akte Ex. Der
Informant 19.45 Wissen vor acht –
Mensch. 19.50 Wetter 19.55 Börse
8.00 Knietzsche 8.05 Shaun, das
Schaf 8.10 Hand aufs Herz 8.55 Die
Nanny 9.20 Gilmore Girls 10.00 Drop
Dead Diva 10.45 Grey's Anatomy –
Die jungen Ärzte 12.10 Gilmore Girls
12.55 Drop Dead Diva 13.35 Die
Nanny 14.00 Raising Hope 14.20
Mike & Molly 14.40 Malcolm 15.05
How I Met Your Mother 15.45 The Big
Bang Theory 16.30 ZIB Flash 16.35
Malcolm 16.55 How I Met Your Mother
17.40 Two and a Half Men 18.00 ZIB
Flash 18.05 Die Simpsons 18.55 The
Big Bang Theory 19.45 ZIB Magazin
19.54 Wetter mit ZIB 20
5.30 Live: Sat.1-Frühstücksfernsehen.
Talk: Arnold Schwarzenegger und
Emilia Clarke / Talk: Cristián Gálvez –
Erfolgreich trotz schlechter Noten /
Talk: Shaun Ross 10.00 Teletip Shop
11.00 Richterin Barbara Salesch
12.00 Richter Alexander Hold 14.00
Auf Streife 15.00 Im Namen der
Gerechtigkeit – Wir kämpfen für Sie!
16.00 Anwälte im Einsatz 17.00 Mein
dunkles Geheimnis. Ein märchenhaftes
Schicksal 17.30 Schicksale. Das Glück
wohnt nebenan 18.00 In Gefahr.
Lisa – Zwei Männer, ein Mord 19.00
Newtopia 19.55 Sat.1 Nachrichten
20.05 Mordkommission Istanbul –
Die Tote in der Zisterne (1) TVKriminalfilm (D 2008. Mit Erol
Sander, Christine Neubauer
Regie: Michael Steinke
21.50 10vor10 mit Meteo
22.25 Club. Land am Abgrund –
Auswege aus der griechischen Tragödie. Gäste:
Theodoros Paraskevopolous,
Christina Tsouras, Spyro
Arvanitis, Tobias Straumann,
Prof. Reiner Eichenberger
(Universität Fribourg), Rudolf
Strahm (Ökonom)
23.45 Tagesschau Nacht
0.00 Live: Nachtwach. Telefon-Talk
mit Barbara Bürer. Heimlich
20.00 Friends with Kids. Komödie
(USA 2011). Mit Adam Scott,
Jennifer Westfeldt, Jon
Hamm. Regie: Jennifer
Westfeldt
21.50 Last Man Standing. Sitcom
22.20 sportaktuell. Moderation:
Rainer M. Salzgeber
22.45 Das Experiment –
Wo ist dein Limit? (5)
Kopf und Körper im Kampf
23.15 Bear Grylls – Abenteuer
Survival. In den Karpaten
23.50 Kindergarten Cop. Actionkomödie (USA 1990). Mit Arnold
Schwarzenegger, Penelope
Ann Miller, Pamela Reed
1.35 Das Experiment (5)
20.00 Tagesschau. Mit Wetter
20.15 Tierärztin Dr. Mertens
Der Mann mit dem Papagei
21.00 In aller Freundschaft
Arztserie. Krokodilstränen
21.45 Fakt. Wie die Deutsche Post
Mitarbeiter ausgliedert /
PiP Skandal und die Rolle
des TüV Rheinlandt
22.15 Tagesthemen. Mit Wetter
22.45 Die Adoption
Dokumentarfilm (D 2015)
0.15 Nachtmagazin
0.35 Marcello, Marcello – Der
Sommer der ersten Liebe.
Komödie (CH/D 2008). Mit
Francesco Mistichelli, Elena
Cucci, Luigi Petrazzuolo
20.15 Soko Donau. Krimiserie
Der Irrläufer
21.05 CopStories. Krimiserie. Bahöh
21.50 ZIB Flash
22.00 Willkommen Österreich – Gäste, Gäste, Gäste (1/6). Show
22.35 Sommerkabarett (1/2). Michael Mittermeier: Blackout (1/2)
23.25 ZIB 24
23.45 Radsport
0.15 Californication. Comedyserie
Koks und Gitarren
0.45 Immer nie am Meer. Komödie
(A 2007). Mit Christoph
Grissemann, Dirk Stermann,
Heinz Strunk, Philip Bialowski
Regie: Antonin Svoboda
2.10 Soko Donau. Krimiserie
20.15 Zwei Wochen Chef. TVRomanze (D 2007). Mit Felicitas Woll, Torben Liebrecht,
Tatjana Alexander. Regie:
Annette Ernst
22.15 Live: akte 20.15 – Reporter
kämpfen für Sie! Massenentlassung – und dann? – Wie
es den Schlecker-Frauen drei
Jahre nach der Pleite geht /
Nach dem Germanwings-Absturz: So kämpfen Angehörige
um Gerechtigkeit
23.15 SAT.1 Reportage. Reportagereihe. Wir sind arm! Vanessa
zieht nach Berlin-Marzahn
0.15 Criminal Minds. Krimiserie
Der leere Planet / Rivalen
VOX
PRO 7
ZDF
ORF 2
RTL
6.10 SOKO Familie 7.10 Verklag mich
doch! 10.10 Hilf mir doch! 11.15 vox
nachrichten 11.20 CSI: NY. Todesgrüsse auf Vinyl / Im Jahr des Affen 13.05
CSI: Miami 14.00 Wer weiss es, wer
weiss es nicht? 15.00 Shopping Queen
16.00 4 Hochzeiten und eine Traumreise 17.00 Mein himmlisches Hotel
18.00 mieten, kaufen, wohnen 19.00
Das perfekte Dinner. Tag 2: Natalie,
Arnsberg / Apritif: à la Sebastian
8.15 How I Met Your Mother 9.10
Teletip Shop 11.00 Mike & Molly
11.55 Two and a Half Men 13.40
2 Broke Girls 14.10 The Big Bang
Theory 15.30 How I Met Your Mother
17.00 Live: taff. Mallorca – Traum oder
Albtraum (2) / Fitnessmythen 18.00
Newstime 18.10 Die Simpsons. Ned
Flanders: Wieder allein / Der beste Missionar aller Zeiten 19.05 Live: Galileo.
Was muss es kosten? Sonnencreme
9.05 Volle Kanne 10.30 RosenheimCops 11.15 SOKO Wismar 12.00
heute 12.10 drehscheibe 13.00
ZDF-Mittagsmagazin 14.00 heute – in
Deutschland 14.15 Die Küchenschlacht 15.00 heute Xpress 15.05
Bares für Rares 16.00 heute – in
Europa 16.10 SOKO Kitzbühel 17.00
heute 17.10 hallo deutschland 17.45
Leute heute 18.05 SOKO Köln 19.00
heute 19.25 Rosenheim-Cops
6.00 Wetter-Panorama 9.05 Plenarsitzung des Nationalrates 13.00 ZIB
13.15 heute mittag 14.00 Frisch
gekocht 14.25 Tessa 15.10 Sturm
der Liebe 16.00 Die BarbaraKarlich-Show 17.00 ZIB 17.05 heute
österreich 17.30 heute leben 18.30
heute konkret 18.51 heute infos und
tipps 19.00 Bundesland heute 19.20
Money Maker 19.30 Zeit im Bild mit
Wetter 19.55 Sport aktuell
5.35 Explosiv – Das Magazin 6.00
Live: Guten Morgen Deutschland 8.30
Gute Zeiten, schlechte Zeiten 9.00
Unter uns 9.30 Betrugsfälle 10.00 Die
Trovatos – Detektive decken auf 12.00
Punkt 12 14.00 Verdachtsfälle 17.00
Betrugsfälle 17.30 Unter uns 18.00
Explosiv – Das Magazin 18.30 Exclusiv – Das Star-Magazin 18.45 RTL
aktuell 19.05 Alles was zählt 19.40
Gute Zeiten, schlechte Zeiten
20.00 Prominent!
20.15 Sing meinen Song – Das
Tauschkonzert. Duette
22.20 Meylensteine. Best of
Im «Alten Pfandhaus» in
Köln lassen Gregor Meyle
und Jeannine Michaelsen die
Treffen mit den Musikern und
Bands noch einmal Revue
passieren und blicken zurück
auf die Highlights der Staffel.
23.20 Songs, die die Welt bewegten.
Die heissesten Sommerhits
0.25 vox nachrichten
0.45 Sing meinen Song – Das
Tauschkonzert
2.30 Meylensteine
3.20 Bates Motel. Horrorserie
20.15 Die Simpsons. Zeichentrickserie. Homers vergessene
Kinder / Grampa auf Abwegen
21.15 2 Broke Girls. Sitcom
Katzenjammer /
Der Cronut-Wahnsinn
22.15 Mike & Molly. Comedyserie
Die Reise nach Mudlick
22.40 Mom. Sitcom. Ex und Exitus /
Asche und Katzenstreu
23.35 Two and a Half Men.
Sitcom. Schöne Stunden in
Zentralafrika / Die japanische
Regenbrille
0.25 Fringe – Grenzfälle des FBI.
Mysteryserie. Der Erlöser /
Willkommen in Westfield
2.00 ProSieben Spätnachrichten
20.15 Königliche Liebe
Frischer Wind für Schwedens
Monarchie. Dokumentation
21.00 Frontal 21. Magazin. Billiges
Fleisch, teurer Tierschutz –
Tiere für die Tonne / Neonazis
in Halle und Bitterfeld
21.45 heute-journal. Wetter
22.15 Hannes Jaenicke: Im Einsatz
für …. Löwen
23.00 Im Bannkreis der Erwählten
Sektenaussteiger und ihre
Erfahrungen
23.30 Markus Lanz. Gäste: Al Bano,
Romina Power, Cordula
Stratmann, Ferris MC, Sascha
Erdmann, Dieter Rohmann
0.45 heute+. Magazin
20.05 Seitenblicke
20.15 Universum. Dokureihe.
Amerikas Naturwunder: (3/8)
21.05 Report. Magazin. Griechenland: Die Folgen des Neins /
Asyl – schwierige Herbergssuche / 50+ und ohne Job /
Urlaub im Stau
22.00 ZIB 2
22.25 Euromillionen
22.30 kreuz und quer. Das Christentum und die Sexualität
(2/3): Die sexuelle Revolution /
Die biblischen Plagen (2/3):
Finsternis über Ägypten
0.10 Die Säulen der Erde (1/4). TVHistorienfilm (D/CDN ’10). Mit
Ian McShane, Rufus Sewell
20.15 Bones – Die Knochenjägerin
Krimiserie. Menschliche
Portionen per Post. Im Amt
für unzustellbare Briefe
werden mehrere Pakete mit
menschlichen Überresten
entdeckt. Eine Überprüfung
der Pakete ergibt, dass die
angegebenen Absender und
Empfänger gefälscht worden
sind. / Sturm und Drang
22.15 CSI: Miami. Krimiserie. Mein
Vater Caine / Sie dürfen die
Braut nun töten
0.00 RTL Nachtjournal
0.30 Bones – Die Knochenjägerin
1.20 CSI: Miami. Krimiserie
3.00 RTL Nachtjournal
TSR
RSI LA 1
KABEL 1
3 SAT
RTL 2
8.30 The Good Wife 10.40 Euronews
11.10 Les feux de l'amour 11.50
Scènes de ménages 12.15 Plus belle
la vie 12.45 Le 12h45 13.00 Météo
13.05 Les carnets de Julie 14.00 FBI:
Duo très spécial 14.45 Live: Cyclisme.
Tour de France. 4e étape: SeraingCambrai (223,5 km). En direct 17.40
Rex 18.30 Top Models 18.55 Météo
régionale 19.00 Couleurs d'été 19.20
Météo 19.30 Le 19h30
12.40 Meteo regionale 12.45 The
Middle 13.05 Covert Affairs 13.50
Men in Trees 14.30 Law & Order – I
due volti della giustizia 15.15 Il Grinta.
Film western (USA 1969). Con John
Wayne, Glen Campbell, Kim Darby
17.20 Tra cielo e terra 18.00 Telegiornale Flash 18.10 Castle – Detective
tra le righe 18.55 Il Quotidiano Flash
19.00 Il Danubio 19.30 Il quotidiano
19.55 Meteo regionale
5.00 Toto & Harry – Die Zwei vom
Polizeirevier 5.30 Mord ist ihr Hobby
8.10 Navy CIS 9.10 The Mentalist
10.05 Teletips Schweiz 12.00
Numb3rs – Die Logik des Verbrechens
13.00 Cold Case 13.55 Navy CIS
14.50 The Mentalist 15.50 Live:
News 16.00 Castle 16.55 Mein Lokal,
dein Lokal – Wo schmeckt's am besten?
17.55 Abenteuer Leben – Täglich neu
entdecken 18.55 Achtung Kontrolle!
11.40 Natur im Garten 12.10 Am
Schauplatz Gericht 13.00 ZIB 13.20
Kampf um Germanien (1-2/2) 14.45 Die
Deutschen 18.30 nano. Emissionshandel: Was die Reform verspricht /
Dreckschleuder Binnenschifffahrt:
Schiffe dürfen ihre Abgase weiterhin
ungefiltert in die Luft blasen 19.00
heute 19.20 Kulturzeit. Tauwetter: Der
chinesische Kunststar Ai Wei Wei darf
seine Kunst in Peking zeigen
5.15 Grip – Das Motormagazin 5.55
Privatdetektive im Einsatz 7.45
Infomercial 8.00 Der Trödeltrupp – Das
Geld liegt im Keller 9.00 Frauentausch
11.00 Family Stories 12.00 Köln
50667 13.00 Berlin – Tag & Nacht
14.00 Dein neuer Style – Entdecke deine Schönheit! 15.00 Der Trödeltrupp –
Das Geld liegt im Keller 17.00 Next,
Please! 18.00 Köln 50667 19.00
Berlin – Tag & Nacht. Doku-Soap
20.00 Météo
20.05 A bon entendeur. ABE de l'été.
Tourisme: Venise / Terroir: La
Tête de Moine
20.35 La méthode Claire (1/2). Comédie (F 2012). Avec Michèle
Laroque, Vladimir Perrin
Regie: Vincent Monnet
22.05 La méthode Claire (2/2). Comédie (F 2013). Avec Michèle
Laroque, Vladimir Perrin,
Christelle Chollet. Regie:
Vincent Monnet
23.40 Hors-la-loi. Drame (F/AL/B/
TUN/I 2010). Avec Jamel
Debbouze, Roschdy Zem
Regie: Rachid Bouchareb
1.55 Couleurs d'été
20.00 Telegiornale
20.35 Meteo
20.40 E alla fine arriva mamma.
Sitcom. Il faro. Il conflitto tra
Robin e Loretta non fa che
peggiorare e Barney è preso
tra l’incudine e il martello...
21.05 Grey's Anatomy. Serie medicale. Folle amore
21.50 Revenge. Serie drammatica.
Imboscata / Infinite volte
l'infinito
23.15 Meteo notte
23.25 The Mentalist. Serie poliziesca. Il rosso è il nuovo nero
0.05 Cold Case – Delitti irrisolti.
Serie gialla. I ragazzi razzo
0.45 Repliche continuate
20.15 Rosins Restaurants –
Ein Sternekoch räumt auf!
Show «Academica», Fulda
Auf dem Hochschulcampus
in Fulda haben Alexander
Eidmann und seine Frau
Ute 2012 das Restaurant
«Academica» eröffnet. Dass
der Erfolg bisher ausblieb,
soll an der Eröffnung der
neuen Mensa liegen.
22.20 K1 Magazin. Magazin
23.25 Mein Revier. Ordnungshüter
räumen auf
1.35 Abenteuer Leben. Umzug
vom höchsten Hochhaus ins
höchste Wohnhaus der Welt
3.10 Late News
20.00 Tagesschau
20.15 Barbara. Drama (D 2012)
Mit Nina Hoss, Ronald
Zehrfeld, Rainer Bock
Regie: Christian Petzold
22.00 ZIB 2
22.25 Jerichow. Drama (D 2008)
Mit Benno Fürmann,
Hilmi Sözer, Nina Hoss
Regie: Christian Petzold
23.50 Wir gehören zusammen!
Leben mit meinem
behinderten Bruder
0.20 10vor10
0.50 Barbara. Drama (D 2012)
2.30 Jerichow. Drama (D 2008)
4.00 Tod auf dem Nil
Kriminalfilm (GB 1978)
20.00 RTL II News
20.15 Der Trödeltrupp – Das Geld
liegt im Keller. Doku-Soap
Die Trödelexperten finden in
Garagen und auf Dachböden
wahre Kostbarkeiten und
helfen beim «Versilbern».
22.15 Das Messie-Team – Start in
ein neues Leben. Doku-Soap
0.15 Zugriff – Jede Sekunde zählt
(2). Doku-Soap
1.10 Die Zollfahnder – Hart an der
Grenze (4). Reportagereihe
2.00 Ärger im Revier – Auf Streife
mit der Polizei. Doku-Soap
3.35 Ungeklärte Morde – Dem
Täter auf der Spur. Soko
Tengler / Soko Nikitin
ARTE
B3
SÜDOSTSCHWEIZ
3+
SWR
16.00 Angkor entdecken. Dokumentarfilm (F 2013) 17.30 Mit Dolch und
Degen 18.25 Sotschi am Schwarzen
Meer 19.10 ARTE Journal 19.30
Fahrt ins Risiko (2/5) 20.15 Indien –
Gewalt im Lande Gandhis 21.10
Indiens verlorene Töchter 22.00 Sex:
Tabu im Land des Kamasutra 22.50
Indien – Land mit Zukunft 0.25 ARTE
Reportage 1.20 Drei Leben: Axel
Springer. Dokumentarfilm (D 2012)
16.45 Rundschau 17.00 Gernstls
Zeitreisen 17.30 Frankenschau
aktuell 18.00 Abendschau 18.45
Rundschau 19.00 Gesundheit! 19.45
Dahoam is Dahoam 20.15 Tatort.
Krimireihe (D 2003). Hexentanz 21.45
Rundschau-Magazin 22.00 Münchner
Runde 22.45 Die Hochstapler – Wie
man andere belügt, betrügt und manipuliert. Dokumentarfilm (D 2006) 0.10
Rundschau-Nacht 0.20 Italia '90
16.00 Shop24Direct 16.15 Globe TV
16.30 Shop24Direct 17.15 GlobeTV
17.30 HomegateTV 18.00 Nachrichten 18.30 Homegate TV 19.00
Nachrichten 19.30 Homegate TV
20.00 Nachrichten mit Wetter 20.30
Homegate TV 21.00 Nachrichten
21.30 Homegate TV 22.00 Nachrichten mit Wetter 22.30 Homegate TV
23.00 Nachrichten mit Wetter 23.30
Homegate TV 0.00 Nachrichten
5.15 Superstar (1) 5.54 Superstar
(3) 6.00 ESO.TV 8.00 HSE24 9.00
ESO.TV 15.59 How I Met Your Mother
17.53 How I Met Your Mother 18.16
How I Met Your Mother 18.41 The
Big Bang Theory 19.04 The Big Bang
Theory 19.27 The Big Bang Theory
19.52 The Big Bang Theory 20.14
Empire 21.12 Empire 22.07 Empire
23.12 Empire 0.10 Empire 1.00
Empire 1.50 Bauer, ledig, sucht...
16.05 Kaffee oder Tee 18.00
Landesschau aktuell 18.15 natürlich!
18.45 Landesschau BW 19.30
Landesschau aktuell 20.00 Tagesschau 20.15 Marktcheck 21.00
Test Südwest – wo lebt sich's wie? (1/3)
21.45 Landesschau aktuell 22.00
Familie Heinz Becker 22.55 Freunde in
der Mäulesmühle 23.25 Das Beste aus
«Verstehen Sie Spass?» 23.50 Familie
Heinz Becker 0.45 Mathias Richling
TV-TIPPS
Friends with Kids
20.00 | SRF ZWEI KOMÖDIE: Seit fast zwanzig Jahren sind Jason (Adam Scott) und Julie (Jennifer
Westfeldt) beste Freunde. Sie teilen alles miteinander, auch die intimsten Geheimnisse. Nach jedem Date folgt das obligate Telefongespräch bis
in die Nacht. Sie tun sich schwer damit, dass alle
ihre Freunde Kinder bekommen, denn die Paare
sind danach kaum wiederzuerkennen, wirken
gestresst und streiten ständig. Doch der Kinderwunsch klopft auch bei Jason und Julie an. So
beschliessen die beiden, ein Kind zu bekommen
– ohne dabei romantisch liiert zu sein.
Mordkommission Istanbul –
Die Tote in der Zisterne
20.05 | SRF 1 TV-KRIMINALFILM: Der Restaurantbesitzer Yunus, ein Freund von Özakin (Erol
Sander), macht sich Sorgen,
weil eine Stammkundin, die
deutsche Journalistin Anja
Sonntag, verschwunden ist.
Özakin versucht herauszufinden, woran Anja Sonntag
zuletzt gearbeitet hat.
Barbara
20.15 | 3SAT DRAMA: Die junge Ärztin Barbara
(Nina Hoss) hat einen Ausreiseantrag gestellt,
weil sie aus der DDR zu ihrem Freund in den
Westen ziehen will. Daraufhin versetzt man sie
in ein Provinzkrankenhaus. Dort lebt sie zurückgezogen und schmiedet weiterhin Fluchtpläne. Ihr neuer
Chef Andre widmet ihr viel
Aufmerksamkeit. Barbara
fühlt sich einerseits von ihm
kontrolliert, andererseits
aber auch angezogen.
iLove
20.15 | SUPER RTL ROMANTIKKOMÖDIE: Der junge
Schriftsteller Sam (Justin Long) hat ein Auge auf
Birdie, die niedliche und skurrile Bedienung in
seinem Coffeeshop, geworfen. Als seine schüchternen Anmachversuche scheitern, sucht er auf
ihrer Facebookseite nach
ihren Vorlieben und erstellt
dann seinerseits ein Profil
mit Interessen von Birdies
Traummann: Gesellschaftstanz, Klettern, Hobbykoch. Er
hat grossen Erfolg bei ihr.
Jerry Maguire –
Spiel des Lebens
22.30 | WDR DRAMA: Der erfolgsverwöhnte Sportagent Jerry Maguire (Tom Cruise) prangert das
Gewinnstreben seiner Branche an, und wird vor
die Tür gesetzt. Gemeinsam mit seiner patenten
Sekretärin Dorothy und dem
zweitklassigen Footballspieler Rod, macht er sich daran
eine neue Agentur aufzubauen. Der Sonnyboy findet
dabei zur persönlichen Reife
auch noch seine grosse Liebe.
Marcello, Marcello –
Der Sommer der ersten Liebe
0.35 | ARD KOMÖDIE: Marcello (Francesco Mistichelli), der Sohn des Fischers, verliebt sich in Elena, die Tochter des Bürgermeisters. Vor dem ersten Rendezvous ist es auf der Insel Brauch, den
Vater der Angebeteten mit
einem perfekten Geschenk
von sich zu überzeugen.
Marcello hat kein Geld, aber
eine Idee: will dem Bürgermeister den nervigen Hahn
des Metzgers schenken.
LA QUOTIDIANA
stausch,
stimul
fritg
da cros
piz en il
Vallais
s
flum
en l‘Asia
s
s
s
ov colurà
(tudestg)
droga
sintetica
MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015
s
accelerando s
(curt)
s
7
nobel
w
s
s
meglier
ami da
Harry w
Potter
edifizi
feudal
s
s
cautschuc
sintetic
pajais en
l‘Africa (curt) w
local da
scola (suts.) w
4
na (talian)
s
s
10
6
segn per in
chantun
s
s
9
Schliaziun da la cruschera
dals 5 da zercladur 2015
A
L
N E E R
N
I
2
A U S S
A N N A P
furma dal
L E
verb rir w
D A T A
D EMO
MA X I M
8
9
10 M A A
A S T R
T
R
I L L
johann clopath
colur
(sursilvan) w
flum denter
la Germania e la w
Pologna
3
4
5
fanadur 2015
cifra romana
5000 w
cifra romana
100
s
1
vocal dubel
s
citad en w
Brasilia (curt)
s
amuraivel en
la musica w
s
s
autur
tudestg w
s
mia
(franzos) w
chapitala
dal Vallais
reclama en
la gasetta w
buns
camarats
s
violinist
ucranais w
flum en
Pologna
tudestg
s
flum
en Svizra w
sculptur
talian
part da la
pusada (tud.)
5
2
s
8
s
citad en
Sardegna
United States (curt) w
avaina
principala
radius
(curt) w
segn per
nitrogen
6
7
Cruschera dal mais
da fanadur
aur
s (sutsilvan) ballapedist
budget,
preventiv
s
december
(curt) w
num vegl
per la
regiun dal w
Grischun
arlechin
(tudestg)
societad
anonima
bajetg
militar w
autura
americana
3
segn per in
chantun w
et cetera
(curt)
1
s
T
A
R
P
U
N
N
U
D
O
I
A
C H
O
E R
R N
I
C H
S T
S
ON
N A
A R
R
A R
T T O
R E N
A
P S
A P I
R A Z
T G
I A
U T
D A
DM
E A L
L I
F N
M I C
U DO
T A L
I U N
„ La Quotidiana publitgescha min­
tga emprim venderdi dal mais ina
cruschera creada da Johann Clopath
da Trin. La cruschera è cumbinada
cun ina concurrenza. Ils emprims trais
victurs vegnan eruids tras la sort e
survegnan in premi. Ils premis en fur­
ma da cudeschs, discs cumpacts e dvd’s
vegnan miss a disposiziun da la Chasa
editura Südostschweiz, da la Chasa Edi­
tura Rumantscha, da la Lia Ruman­
tscha e da RadioTelevisiun Ruman­
tscha. Ils victurs da la cruschera da
quest mais vegnan publitgads ensemen
cun la cruschera dal proxim mais.
Ils victurs dal zercladur
La Quotidiana gratulescha a victuras e
victurs ch’èn vegnids eruids cun trair la
sort.
1. premi: Iso Tuor, Glion
2. premi: Maria Gadient-Cadonau,
Cuira
3. premi: Elisabeth Flury, Cumpadials
Las soluziuns dal legn cruschà èn
d’inoltrar fin ils 20 da fanadur 2015 a
la: Redacziun La Quotidiana, Via Som­
merau 32, 7007 Cuira u per mail u sms
a l’adressa [email protected]
La redacziun da La Quotidiana gia­
vischa a lecturas e lecturs bun di­
vertiment e buna fortuna a la tschertga
da la soluziun da la cruschera agiunta­
da.
Redacziun La Quotidiana
„ FORUM
Perspectivas electoralas
Igl è bun da demussar las perspectivas
electoralas per il Grischun tar l’elec­
ziun dal cussegl naziunal quest atun,
era sche be nus vegls (mira LQ 24­06­
15) faschain fin qua anc quai. Per mai
vegn quai en tutta cas be en dumonda
avant la fasa chauda dal cumbat elec­
toral. Qua vegn ins forsa anc udids cun
ils fatgs e cun ponderaziuns da princip
areguard la democrazia ed il stadi da
dretg.
Giusep Capaul fa ina analisa aritme­
tica correcta, e per aritmetica va i il da­
vos er tar il proporz. Sia analisa sere­
tegn dentant avant la dumonda essen­
ziala. Sche la pbd e la ps fan segirmain
mintgamai in mandat e quel dals verd­
liberals va als liberals, e sch’i savess es­
ser che la pps fa dus mandats, lu resti
nagin pli per la pcd. Che quella vul far
cun Martin Candinas in mandat cum­
plain è cler. Be, sa ella er cuntanscher
quai? Cun admirar tschertas persunas
d’ordaifer en scadin cas betg.
Perencunter ston ins vesair ch’il
Grischun na consista betg be ord la
Chemia da Domat e che sia – persunal­
main tuttavia simpatica – directura e
sia partida fan ina politica en fatgs
d’avertura enconomica envers il mund
per lur interess, dentant dal tutta fatg
betg per autras branschas economicas
e cunzunt betg per il turissem sco la
petga da nossa economia. Er zunt im­
purtants per il Grischun e sias minori­
tads èn ils dretgs umans e fundamen­
tals e la separaziun da las pussanzas sta­
talas che nies stadi democtratic da
dretg garantescha. Tar quai s’auda – il
cuntrari da quai che Theo Candinas cri­
titgescha en concordanza cun la pps –
ual il declerar leschas sco nunvalaivlas
e nunapplicablas sch’ellas cunterfan als
dretgs numnads e garantids en nossa
constituziun federala, entras nossas
dretgiras ed il davos il tribunal federal.
Quai è exact l’impurtanta funcziun da
la terza pussanza e garantescha suletta­
15
Festa da palorma
dal «Chardun»
Charas amias, chars amis dal «Chardun»
stimadas damas, stimats signuors
«Il Chardun» oriund es nat dal 1971 sco
revista mensila. El es cumparü fin l’on
1991, dimena dürant 20 ons sco gazetta
sün palperi. Daspö l’avrigl 2004 e’l cum­
parü mincha mais in fuorma electronica
www.ilchardun.com. In avrigl 2015 sun
cumparüdas las ultimas contribuziuns.
Uossa exista be amo la chasa editura e la
pagina resta in funcziun per acziuns spe­
cialas. Il motiv per la sepultüra d’eira la
mancanza d’interess. La pagina nun es
plü gnüda visitada da bler(a)s lectur(a)s.
Forsa vessan nus stuvü spordscher üna
gazetta plü interessanta, plü spinusa, plü
umoristica, plü moderna? Ma forsa esa
eir uschè cha las vuschs criticas nun inte­
ressan plü? Sarà quai ün fenomen da la
vita moderna – culturala e politica? L’ap­
pel da Stéphane Hessel «s’indegnai» nu
vain dudi. Sia sco chi vöglia: «Il Char­
dun» invida a la «Festa da palorma». Tu­
ot las amias e’ls amis da nossa revista sun
invidats. Ils cuosts per l’entrada e la
tschaina surpiglia «Il Chardun». Las ba­
vrondas van a charg dals giasts. Pel bal su­
nan ils «Wiener Tanzgeiger», üna fuor­
maziun da musicants excellents. Nus ans
inscuntrain dimena in sonda, 17 october
2015 a partir da las 17.00 i’l Hotel Bär/
Post a Zernez. Già cha las plazzas sun li­
mitadas ad 80 persunas faja dabsögn
d’üna annunzcha. Las annunzchas ve­
gnan resguardadas tenor l’entrada. I fa
dimena sen da s’annunzchar uschè svelt
sco pussibel:
per e­mail: [email protected]
per telefon: 081 / 866 36 76
per posta: «Il Chardun», c/o Angelo An­
dina, 7559 Tschlin
Nus ans allegrain sün üna bella festa e
sperain da pudair salüdar a bleras amias
ed a blers amis dal «Chardun».
main ils dretgs e las libertads da mint­
gina e mintgin da nus.
Grischunas e Grischuns fan bun da
ponderar bain tge partidas che repre­
schentan nus e defendan noss dretgs ed
interess il meglier. Burgaisas e burgais
ston er sedecider sch’els vulan suste­
gnair nossa politica da concordanza pli
che necessaria en noss temp da crisa u
sch’els vulan er far part da polemica
senza respect envers auters umans – sco
ella è sa mussada recentamain envers
ils pli flaivels e smanatschads da la
mort – enstagl da politica umana e re­
sponsabla.
Baldina Cantieni Kobi, Jacques Guidon,
Angelo Andina
Giusep Nay, Valbella
Engraziei al Segner, pertgei el ei buns
Psalm 106
Föglia chi croudast
ingio vast? ...
dalöntsch – dalöntsch – eu vegn a chà
Men Rauch
Annunzia da mort
Dieus il Tutpussent ha clamau ord questa veta nies car
frar, aug, quinau e padrin
Leonard Caduff
9-7-1925 – 4-7-2015
El ei spartius ella Casa da vegls e tgira a Gersau ella vegliadetgna da bunamein 90 onns.
Nus recumandein il car defunct a Vossa oraziun.
7162 Tavanasa, ils 5 da fenadur 2015
Adressa da malencurada:
Astrid Capaul-Caduff
Via Scaletta 9
7180 Disentis/Mustér
En profunda malencurada:
Imelda Berther-Caduff e famiglia, sora, Cuera
Rafael Caduff, frar, Dietikon
Astrid Capaul-Caduff e famiglia, sora, Mustér
e nos parents
Il rusari per il defunct vegn recitaus mardis, ils 7 da fenadur allas 19.00 a Danis.
Il survetsch divin funeral e la sepultura han liug mesjamna, ils 8 da fenadur 2015 allas
14.00 a Danis.
Enstagl da fluras e tschupials veglien ins seregurdar dalla renovaziun dalla baselgia
claustrala a Mustér.
Claustra da Mustér, 7180 Disentis/Mustér, CH71 0900 0000 7000 1052 3, PC 70-1052-3.
Attristats pigliaina cumgià da nossa chara mamma, nona, söra, quinada, cusdrina, mima e
tanta
Uorschla Andry-Tall
18 favrer 1931 – 4 lügl 2015
No eschan arcugnuschaints e surleivgiats ch’ella ha pudü spirar in quaida pasch ed es
gnüda deliberada da painas e travaglias.
Per condolentschas:
Flurin Andry
Rablüzza 151
7550 Scuol
In profuond cordöli:
Jachen Andry e Kees Idenburg
Dumenic Andry e Nina Dazzi Andry
cun Flurin Guadench ed Anna Mazzina
Flurin Andry ed Ottiglia Augustin Andry
Annina Schwendener-Cortès
Cristoffel e Chatrina à Porta-Schmidt
Annaluisa Bonorand-Andry
Luisa Riatsch-Vonmoos
Anna Emilia Dorta-Gianotti
Il funaral ha lö a Scuol in gövgia, als 9 lügl 2015 a las 13.30. No ans radunain giò’n Plaz.
Impè da fluors, S’arcumandaina da far ün dun a la Dmura d’attempats Chasa Puntota,
Scuol, PC 70-3715-6
16
A FIN Z
MARDI, ILS 7 DA FANADU 2015
„ COLUMNA
Cun mauns e pes
fatsch bain diever d’uten­
sils da tuttas sorts, ma jau
n’hai betg idea co ch’i
funcziunan (p. ex. er quest
laptop qua). Quai ma di­
sturba insaco. Las chaussas
che jau sun abla da far a
maun ma cuntentan pli
fitg.
DAD AITA DERMONT-STUPAN
C
haminar è segir in’oc­
cupaziun dal temp li­
ber impurtanta. Gia las
differentas modas da cha­
minar ch’i dat demussan
che chaminar è «in». Spas­
segiar, ir en muntogna,
«walking», «trecking»,
«jogging» ed auter pli.
Chaminar è saun. Perits da
la sanadad corporala e
mentala èn perina: chami­
nar fa bain a corp ed olma.
M
P
M
erò è perquai la vita
vegnida pli leva? Atg­
namain stuain nus ussa be
far dapli. Producir dapli.
Lavurar lavurain nus er
ozendi da la damaun a la
saira. Ed avain nus er da­
pli? Dapli da tge?
a atgnamain han ins
inventà tut ils vehi­
chels ed urdains per ch’ins
na stoppia betg far tut a pe
ed a maun. È questa in­
venziun pia stada a nossa
disfavur?
N
a. Quai na pon ins
betg dir. Nua vegnis­
san nus sche nu avessan da
far tut noss kilometers a pe
e tut las lavurs a maun?
Nus na vegnissan betg or
d’in fatg.
P
aradoxamain, meglier
ditg logicamain, ha
gist la banca repartì l’onn
passà da quests stgerpins
che dumbran ils pass per
motivar la glieud da restar
fit. Quants pass esi recu­
mandà da far mintga di?
Jau na sai betg pli. Var
5000.
B
leds èn stads noss
Quant
perdavants cur ch’igl è
vegnida inventada la roda!
Sin fundament da la roda
èn vegnidas er construidas
tut las maschinas per lavu­
rar. Grazia a la roda gieva
tut tuttenina bler pli leva­
main e pli spert.
a per survegnir ina
lavur ston ins savair
duvrar la tecnologia mo­
derna. Uschia sto la blera
glieud lavurar davant il
computer. I smatgan pums
u nufs e s’allegran per lur
temp liber. Ed en quel
ston els recumpensar quai
ch’è vegnì a la curta du­
rant la lavur.
etg che jau vuless far ir
enavos la roda. Er jau
sai ch’i deva temps ch’ins
n’aveva er tar nus gnanc da
mangiar avunda. Ma jau
ma dumond mintgatant
sche nus n’essan betg da­
ventads sclavs da la roda.
T
gi che n’ha betg gist il
cletg d’avair movi­
ment avunda durant la la­
vur sto pia far la saira anc
sias lezias e chaminar al­
main ses 5000 pass per re­
star fit. Pir lura ha el fatg
insatge cun mauns e pes.
L
as pussaivladads che
nus avain ozendi, gist
er cun la tecnologia elec­
tronica, en straminablas.
Mes bab da passa 90 onns
di: «Quai è striegn.» E
quai para er a mai. Jau
Novas vias per il turissem en il Grischun
„ (mc) Il Forum economic dal
Grischun ha preschentà novas
strategias pussaivlas per las
destinaziuns turisticas en il
chantun. Cunzunt pervi dal ferm
franc haja il Grischun pers blers
giasts da l’exteriur a la concurren­
za internaziunala. En l’avegnir sa­
ja da quintar che la dumonda per
il sport d’enviern vegnia a restar
sin il nivel actual e ch’ins dastgia
quintar cun in augment mudest
dals giasts dals pajas vischins. Fitg
difficil saja da fitgar pe sin la fiera
internaziunala. Pervi dal sbassa­
ment dals giasts da l’exteriur saja
quai necessari da
– u adattar ils pretschs a la con­
currenza (v.d. a l’exteriur)
– u d’offrir purschidas excepziu­
nalas che giustifitgeschan ils
pretschs pli auts.
En omadus cas saja en l’ave­
gnir da quintar cun damain pur­
schiders turistics en il chantun.
La finamira stoppia esser ch’i
dettia dapli ferms purschiders fer­
tant ch’ils auters svaneschian dal
martgà, uschia il Forum econo­
mic en ses ultim rapport.
Las trais strategias fundamen­
talas n’exclaudan tenor Peder
Plaz betg ina l’autra e san era ve­
gnir persequitadas en cumbina­
ziun ina cun l’autra.
I saja probabel che destina­
ziuns turisticas cun ina ferma ho­
tellaria sa focusseschian cunzunt
sin las strategias A e B. Destina­
ziuns turisticas cun ina gronda
cumpart d’abitaziuns secundaras
e paucas capacitads d’affittaziun
en l’hotellaria ed en abitaziuns da
vacanzas vegnian a preferir pri­
marmain la strategia C.
Il rapport «Strategias per il tu­
rissem grischun» sa vegnir consul­
tà en furma digitala sut www.
wirtschaftsforum­gr.ch. Plina­
vant èn er ils dus rapports da ba­
sa accumpagnants «Svilup dal tu­
rissem grischun a lunga vista» e
«Svilup da l’affittaziun da las abi­
taziuns da vacanzas en il Gri­
schun» disponibels sin la medema
pagina d’internet dal Forum eco­
nomic dal Grischun.
„ L’AURA
Fin vers saira bel e chaud
Situaziun generala: La pressiun
influenzescha er anc oz l’aura en
Svizra. Vers saira vegn ina pres­
siun pli fraida en direcziun da
noss pajais.
Oz: Aura da bellezza, sulegl ed 29°
anc adina fitg chaud. Tem­
23°
peraturas la damaun da
Mustér
20 grads e durant il di
schizunt da 34 grads.
Suentermezdi intgins
temporals. En las muntognas
lev vent dal sidvest. Cunfin da
nulla grads sin 4600 m sur mar.
Prognosa: Mesemna la damaun
en l’entir Grischun plievgia, tem­
porals e suentermezdi scleridas e
vers saira sulegl.
34°
27°
Landquart
35°
27°
Glion
24°
20°
28°
23°
35°
27°
35°
27°
28°
23°
28°
23°
Cuira
Scuol
Tavau
Arosa
Zernez
Tusaun
Spligia
24°
20°
Mesocco
28°
23°
26°
20°
28°
23°
San Murezzan
Sta. Maria
28°
23°
Poschiavo
MAD
Avant 100 onns eran ils automobils anc scumandads en Grischun
„ (lq) Dals 10 fin als 12 da fanadur ha lieu a S. Murezzan il
«British Classic Car Meeting»
Per la 22avla giada porta quest
event in grond dumber da car­
rossas noblas e spertas en l’En­
giadina. Avant 100 onns na fiss
quai anc betg stà realisabel, da­
mai ch’ils automobilists na
dastgavan betg charrar da lez
temp en il Grischun. Pir 1927
ha il chantun Grischun dà liber
sias vias per ils automobils. La
cursa d’oldtimers cumenza son­
da proxima cun il rallye a Val­
tellina vers Bormio a Tirano. La
dumengia sa preschentan ils
oldtimers cun politura da vesta
al «Concours d’Elegance» e
quai tant al publicum sco ad ina
giuria d’experts.
„ NOVITADS WWW.RTR.CH
Sustegn per hotels
en muntogna
Subvenziuns agraras
transparentas
Aarburg vul nagins
requirents d’asil
Pervi dal ferm franc duain hotels
en las regiuns da muntogna sur­
vegnir sustegn statal. Quai pre­
tenda il president da la Federa­
ziun svizra dal turissem Dominique de Buman envers la gasetta
«Schweiz am Sonntag». Quests
hotels furmian ina ferma pitga da
l’economia locala, manegia il cus­
seglier naziunal dal chantun Fri­
burg. Il president da l’organisa­
ziun Turissem Svizra na patratga
dentant betg vi da daners supple­
mentars. El vul crear fonds spe­
zials en preventivs existents. E da­
ners statals duaia pir dar sche
ideas privatas per la finanziaziun
n’hajan nagin success.
En l’avegnir duai mintgin pudair
guardar en l’internet tge pur che
survegn quantas subvenziuns dal
stadi. Quai pretenda il protectur
da datas federal Hanspeter Thür. I
dettia in interess public per quests
pajaments directs, scriva Thür en
ina cussegliaziun a la confedera­
ziun. Plinavant rinforzass la trans­
parenza la controlla davart ils da­
ners che vegnan concedids. L’Uf­
fizi federal per l’agricultura refusa
però la publicaziun.
La vischnanca da Aarburg en il
chantun Argovia sa dosta vina­
vant cunter in alloschi per requi­
rents d’asil e tira vinavant il cas al
tribunal federal. Il chantun Argo­
via vul nizzegiar duas chasas da
pliras famiglias sco alloschi per re­
quirents d’asil. Il cussegl da vi­
schnanca saja anc adina persvadì
che las chasas na dastgian betg
vegnir duvradas senza ina lu­
bientscha da bajegiar valaivla per
ina midada d’intent.
4 da 5 repatriaments
fan naufragi
L’onn passà ha la Svizra tschentà
ad auters pajais europeics uschè
bleras dumondas da repatriar re­
quirents d’asil sco anc mai, num­
nadamain 14 900 dumondas. La
prontadad dals stadis dumandads
da surpigliar ils requirents era
dentant anc mai uschè bassa sco il
2014. En total ha la Svizra pudì
realisar sulet 2638 repatriaments.
Quai scriva la «NZZ am Sonn­
tag» e sa basa sin in rapport dal
Departament federal da giustia.
La quota dal 2014 munta uschia
a var 17%. L’onn avant era quella
anc tar 43%.
Ina raschun principala è che
l’Italia refusa da surpigliar in
grond dumber da requirents
d’asil perquai che quels n’èn betg
registrads en l’Italia. L’onn passà
èn radund 170 000 fugitivs arri­
vads en l’Italia. Blers da quels èn
viagiads vinavant en la Svizra ed
en auters stadis europeics e quai
senza che las autoritads talianas
han prendì dad els las improntas
dal det. Questa registraziun dac­
tiloscopica dals requirents d’asil è
tenor la cunvegna da Dublin obli­
gatorica e vala sco cumprova segi­
ra ch’in requirent d’asil è immigrà
en in pajais e po uschia era vegnir
repatrià. L’Italia ha dentant fatg
da savair ch’ella na saja betg abla
da registrar tut ils migrants pervi
dal dumber uschè aut.
Cabels da fibra da vaider.
KEYSTONE
Titel «Mia Engiadina» è pront
Il concept da basa per il project
«Mia Engiadina» è pront suenter ina lavur da quatter mais. En
las vischnancas involvadas sajan
tut las datas relevantas d’infra­
structura e da bajetgs rimnadas,
communitgescha la gruppa «Mia
Engiadina» che ha lantschà il pro­
ject ensemen cun l’Energia En­
giadina. Sco proxim pass succeda
ils proxims sis mais l’elavuraziun
dal concept detaglià. La finamira
dal project «Mia Engiadina» è da
colliar cun ina rait da fibra da vai­
der var 85% dals bajetgs en il ter­
ritori tranter La Punt­Cha­
mues­ch e Samignun ils proxims
10 fin 15 onns.
Chaliras da record a Grono
La stad sa mussa da sia pli bella e chauda vart. Entant ch’igl
è bel da pudair giudair temperaturas autas èsi per intgins
tuttina memia chaud, cun temperaturas da 37 grads. I saja
stad e lura stoppian ins era quin­
tar cun temperaturas pli autas,
di in lavurer. Ed il possessur da
la mazlaria agiunta ch’els stet­
tian endadens durant il di e sch’i
saja propi memia chaud giaian
els en il flum. In giast d’ina usta­
ria agiunta ch’ì saja dapertut
chaud. Avant 10 onns saja vegnì
mesirà a Grono la temperatura
da record da 41,5 grads, quai sa­
ja temperaturas memia autas.

Documenti analoghi

pdf

pdf dal 19avel e 20avel tschientaner Il 1869 ha il cusseglier dals chantuns Peter Conradin von Planta deplorà il senn man­ cant per l’art en il Grischun. In indizi per la mancanza da dissegnaders e pic...

Dettagli

A Degen ei tut semtgau

A Degen ei tut semtgau areal dad open air a Degen las portas pils rodund 18 000 visitaders. La prevendita marscha ad in marschar ed en cumparegliaziun cun igl onn vargau dat ei entginas midadas. Mellis e mellis amitgs ed...

Dettagli

La Quotidiana, 8.5.2013 - Tomaschett Architektur

La Quotidiana, 8.5.2013 - Tomaschett Architektur ■ Als biars eis ei strusch pli cunscient contas jarvas selvadias ch’ein gudiblas, saunas e bunas per cungir, enrihir e decorar las spisas ella cuschina da mintgadi, per far sirups ni etgs e bia aut...

Dettagli

Il sistem grischun ei exemplarics

Il sistem grischun ei exemplarics ils concepts da svilup regiunal e l’elaboraziun da programs da plirs onns per saver ch’ein la premissa per retrer credits d’investiziun senza tscheins. Plinavon sa il cantun sustener projects el ro...

Dettagli

Buca tuts ein perschuadi

Buca tuts ein perschuadi testa han prestau dabia lavur da piunier. Ei resta denton aunc bia da far. Oravontut ston ils responsabels sensibilisar differentas vischnauncas ed uniuns da sport da separticipar al project che ca...

Dettagli