Epistemologia e filosofia della scienza

Transcript

Epistemologia e filosofia della scienza
Epistemologiaefilosofiadellascienza
CorsodiLaureaMagistraleinFilosofia–UniversitàdiTorino(a.a.2016-2017)
Ilprogrammad’esamecompletoda12crediticomprendetreparti,descrittequidiseguito.
Chidevesostenereunmoduloda6crediti,puòfarlocombinandoilpunto1)conilpunto2),
oppureconunodeitestielencatialpunto3).
1)Cinquecontributiclassicidellafilosofiadellascienzacontemporanea:
—PopperK.,“Tredifferenticoncezionidellaconoscenzaumana”
inCongettureeconfutazioni,IlMulino:pp.169-206.
—DuhemP.,“Criticadell’esperimento(cruciale)econtrollodelleteorie”
inG.Bonioloetal.(acuradi),Filosofiadellascienza,RaffaelloCortina:pp.113-124.
—LakatosI.eZaharE.,“PerchéilprogrammadiricercadiCopernicosuperòquellodiTolomeo?”
inI.Lakatos,Lametodologiadeiprogrammidiricercascientifici,IlSaggiatore:pp.217-247.
— PutmanH.,“La‘corroborazione’delleteorie”
inI.Hacking,Rivoluzioniscientifiche,Laterza:pp.97-128.
— SalmonW.C.,“Razionalitàeoggettivitànellascienza,ovveroTomKuhnincontraTomBayes”
Iride,1(1988):pp.21-52.
Nota.Questitestisonoabbastanzabrevi,maimpegnativi.Unaletturaveloceesuperficialenonsaràsufficiente.
Èprobabilechetroviateconcetti,terminieargomentichenonvisonofamiliarioimmediatamentechiari.Èparte
integrantedellavoroperlapreparazionedell’esamecheliapprofondiatefinoacomprenderliadeguatamente
attraversoilconfrontoconaltrelettureochiedendoaldocente(inordinedecrescentediefficacia:inaula,a
ricevimento,oviaemail).
Inalternativa.Èpossibilepreparareunapresentazioneinaula(indicativamentedi30minuti)euna
relazionescritta(indicativamentedi3000parole)suunodiquestitesti(oanchesuunaltro
argomentorilevanteconcordatoconildocente).Glistudentichesceglierannodifarlopotranno
prepararesolotredeisaggielencati,enontuttiecinque(nesceglierannoquindidueperilcolloquio
orale,oltreaquellochetrattanonellarelazionescritta).Larelazionescritta(manonlapresentazione
inaula)saràoggettodivalutazione,econtribuiràadeterminarelavotazionefinale.Larelazione
dovràessereconsegnata(possibilmenteviaemail)entro10giorniprimadell’appelloincuisiintende
sostenerel’esame.
2)KuhnT.,Larivoluzionecopernicana,Einaudi,Torino.
Inalternativa.Superareunaprovascrittachesiterrà,indicativamente,allafinedimarzo2017.La
provascrittaverteràsuitemitrattatialezionenellaprimametàdelcorsoesaràvalutata,
contribuendoadeterminarelavotazionefinale.Comprenderà10domandearispostamultipla(3
opzioni)e1domandaarispostaaperta.
3)Duetestiasceltafraiseguenti:
—GigerenzerG.,Quandoinumeriingannano,RaffaelloCortina,Milano.
—HackingI.,Conoscereesperimentare,Laterza,Roma-Bari.
—KuhnT.S.,Lastrutturadellerivoluzioniscientifiche,Einaudi,Torino,2009.
—LadymanJ.,Filosofiadellascienza.Un’introduzione,Carocci,Milano.
—MarconiD.,Perlaverità.Relativismoefilosofia,Einaudi,Torino,2007.
Inalternativa.Unasecondaprovascrittafacoltativasiterrà,indicativamente,allafinedimaggio
2017suitemitrattatialezionenellasecondametàdelcorso(comelaprima,comprenderà10
domandearispostamultiplacon3opzionie1domandaarispostaaperta,everràvalutata).Il
superamentodiquestaprovasostituiscelapreparazionediunodeitestielencatisopra.