La Quotidiana, 28.8.2015

Transcript

La Quotidiana, 28.8.2015
Pretsch Fr. 1.90
19. annada, numer 166
GA
7007 Cuira
Bulieus
da noss guauds
Venderdi, ils 28 d’avust 2015
Parc naziunal svizzer
sco refugi
Il cudesch «Bulieus da noss guauds» da Men Bisaz gida ad eruir
las singulas sorts da bulieus.
11
Il tscherv sco bestga che ama la
quietezza chatta en il Parc naziunal in ambient da viver adattà.
13
Redacziun: Via Sommerau 32, 7007 Cuira, tel. 081 255 57 10, [email protected]
Dissonanzas tar Maraton
da skis engiadinais
skis engiadinais es quist ün votum
da disfiduzcha e la consequenza es
la retrata da tuot la suprastanza
dürant il mais marz 2016. Ils preparativs per il prossem maraton
han cumanzà e las incumbenzas
importantas sun sün buna via.
«Las discussiuns a reguard il müdamaint dals statuts nu das-chan
influenzar las lavuors preparatoricas per la prosma cuorsa», ha dit
Ivo Damaso, president dal comite
d’organisaziun. Plünavant ha’l
manzunà cha’l böt da la suprastanza es d’organisar in möd perfect il
Maraton da skis engiadinais 2016.
Il cineast Christian Schocher.
nads. Il premi è dotà cun 30’000
francs. Plinavant ha la regenza concedì nov premis da renconuschientscha ed otg premis da promoziun da
mintgamai 20’000 francs. Ils premis vegnan surdads en il rom d’ina
festa che ha lieu venderdi, ils 13 da
november 2015, a las 17.15, en la
sala dal cussegl grond a Cuira.
¾ PAGINA 2
Gaudenz Thoma da GRF va
„ (rtr) Gaudenz Thoma, il CEO
da Grischun Vacanzas, banduna l’organisaziun suenter 8
onns. Tenor Grischun Vacanzas
èn la suprastanza e Thoma vegnids a la conclusiun ch’ina nova
direcziun duai prender a mauns il
futur da l’organisaziun.
Sut la direcziun da Gaudenz
Thomas saja stà pussaivel da realisar svelt la restructuraziun da
Grischun Vacanzas e da consoli-
dar las structuras. Thoma banduna Grischun Vacanzas la fin da
avust. Ad interim vegn l’organisaziun turistica dirigida d’in directori cun Marcel Friberg, Myriam
Keller e Manuela Michel.
Servetsch d’abunents e da
distribuziun: tel. 0844 226 226
mail: [email protected]
rten
Wettbewerbska
in Haag auf.
bei Delta Möbel
50035
9 771424 749004
DAD ANDREAS CADONAU
„ Las vias da funs ein part dallas meglieraziuns instradadas
per segirar l’existenza alla
agricultura da muntogna. Igl interess da nezegiar quellas vias
da meglieraziun ei carschius e
biaras vischnaucas han introduciu lubientschas da carrar e
taxas per tener a mistregn il
traffic motorisau e recaltgar daners per mantener las vias. Per
regla ein las vischnauncas grischunas obligadas da surprender
las vias da meglieraziun suenter
ch’ils projects da meglieraziun ein
terminai. Ellas segnan responsablas per mantener las vias e stipuleschan scamonds da carrar. Las
vischnauncas ein pli u meins autonomas da definar ils scamonds
e da conceder lubientschas da carrar. Per projects da meglieraziun
pli gronds pretendan cantun e
confederaziun dapi circa diesch
onns in concept da traffic sco part
integrala dalla ovra da meglieraziun. Restricziuns da carrar sin
quellas vias san vegnir pretendi-
Vias da funs surveschan en general alla lavur agrara, igl interess public da nezegiar quellas ei carschius.
FOTO A.CADONAU
das enteifer la procedura da lubir
e subvenziunar ils projects. Sper
quels concepts eis ei surschau allas vischnauncas d’introducir ulteriuras restricziuns da traffic sin
las vias da meglieraziun e d’instal-
lar in sistem da taxas per duvrar
las vias. Pli probabel per plascher
dalla populaziun dalla Lumneziasut. La vischnaunca Lumnezia ha
numnadamein dacuort annunziau da buca conceder il dretg da
carrar sillas vias da meglierziun
per possibilitar igl access ad eventuals plazs da setschentar per helicopters.
¾ PAGINA 3
MAD
Premi grischun da cultura
per Christian Schocher
„ (rtr) Christian Schocher survegn il premi grischun da cultura
2015. La regenza grischuna ha
surdà il premi grischun da cultura 2015 al cineast da Puntraschigna. Christian Schocher survegn il
premi en appreziaziun da sia ovra da
la vita sco artist che ha influenzà ed
enri-tgì il film svizzer dal Grischun
anora cun films documentars engaschads e cun films dramatics sti-
Igl interess da nezegiar las vias da meglieraziun ei carschius
erb
WettbeW
en in
1 Woche Feri winnen!
Kanada zu ge liegen
Velos da muntogna cun motor electronic
DA PAUL DUFF/ANR
„ La damonda suenter ils velos
cun motor electronic s’augmenta
onn per onn. Ils velos da muntogna, numnai e-bikes, vegnan cumprai da sportist ed amaturs. Giuvens e meins giuvens, umens e
dunnas anflan niev plascher vid
tals vehichels. Els pussibiliteschan
a velocipedists ch’ein buca trenai sil
pli ault nivel da far bialas ed difficultusas turas ellas muntognas.
Premissas per daventar ventireivel
cugl e-bike ein da saver ir bein cun
velo. Plinavon duei igl equipament
constar. Sin fiera vegn offeriu bia
pusseivlas variantas. Las favoreivlas
ein buca adina las meglieras. Savens ein talas occasiuns la raschun
d’accidents. In e-bike da buna qualitad astga custar naven da 3000
francs ensiviars.
¾ PAGINA 5
Sin vias naturalas e trutgs ei igl e-bike da casa. Quei fa plascher per far turas da muntogna.
indian r
summe
Farbenfest
* Aktion gültig bis 30. September 2015. Ausgenommen einige Markenmöbel
wie z.B. Joop und Musterring sowie Top- und Netto-Angebote. Nicht mit anderen Aktionen kumulierbar.
** Auf alle Neubestellungen auf das gesamte Sortiment aus dem Euro-Raum. Ausgenommen bereits reduzierte Importartikel.
el.
Jetzt
<wm>10CAsNsjY0MDSy1LUwtTA0NQIAJFrYow8AAAA=</wm>
<wm>10CFXKIQ7DQAwEwBf5tGufc3YMo7AoICo_UhX3_6hqWMCwOY7yhtu2n6_9KoKaEh50rcVHWyyKnW2YFoKpoK9IVyKtP77Q0A2Y_yMIYU6kOMU4B719358fbbf-h3IAAAA=</wm>
15%
**
wäHruNgsausgleicH
15%
15
*
auf alle
Polstermöbel & esszimmer
iNkl. lieferuNg &
moNtage
das beste für sie seit 44 JaHreN
www.delta-moebel.ch
a13 ausfahrt Haag, 9469 Haag
tel. +41 (0)81 772 22 11
info @delta-moebel.ch
FOTO P. DUFF
DACHCOM
„ (anr/afi) La suprastanza dal
Maraton da skis engiadinais as
retira in corpore davo la cuorsa
da l’on 2016, quai es gnü cuntschaint a la radunanza generala da la società da marcurdi saira. Üna gruppa da rapreschantants dals clubs da skis d’Engiadin’Ota ha elavurà quista revisiun
dals statuts. La suprastanza e la
gruppaziun nu sun gnüts daperüna a reguard la realisaziun dals
müdamaints. Ils commembers
han approvà il müdamaint dals
statuts cun 26 cunter 10 vuschs.
Per la suprastanza dal Maraton da
Restrenscher ei caussa communala
2
LA QUOTIDIANA
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
„ PREMIS DA CULTURA
Renconuschientscha per
l'engaschament cultural
(cc) La regenza grischuna ha surdà il
Premi grischun da cultura 2015 e
plirs premis da renconuschientscha e
da promoziun 2015
Premi grischun da cultura 2015
Christian Schocher
en renconuschientscha da sia ovra da
la vita sco artist che ha influenzà ed
enritgì il film svizzer nà dal Grischun
cun ses films documentars engaschads e cun ses films dramatics stinads. Il premi è dotà cun 30 000
francs.
Premis da renconuschientscha
da mintgamai 20’000 francs
Linard Candreia
en renconuschientscha da sia activitad publicistica multifara en favur da
lingua e cultura e per sias prestaziuns
sco autur da litteratura populara rumantscha.
Luis Coray
en renconuschientscha da sia activitad artistica autentica, en spezial per
sias prestaziuns sco chantautur pionier, sco pedagog da malegiar e sco
pictur artist.
Rodolfo Fasani
en renconuschientscha da sia premura modesta e reservada per la poesia
sco art, cun il qual el exprima ses
mund intern, laschond reflectar quel
tgi legia sias poesias il senn da la vita
e dal viver.
Marianne Fischbacher
en renconuschientscha da ses engaschament per il mantegniment e per
l’intermediaziun da la ritga cultura da
la Surselva e da sia lavur perseveranta
per ils museums e per ils archivs culturals en il Grischun.
Ursina Lardi
en appreziaziun da sia prestaziun sco
artista variada e flexibla che vegn renconuschida en Svizra ed a l’exteriur
per sia represchentaziun en il film e
sin tribuna.
Zilla Leutenegger
en renconuschientscha da sia ovra en
svilup sco dissegnadra, fotografa ed
artista da video che arriva da sa mover en moda virtuusa tranter las dimensiuns e da crear tras quai muments poetics ed empatics.
Chasper Pult
en renconuschientscha da ses engaschament passiunà e multifar per la
cultura e per sia activitad creativa en
favur da la plurilinguitad e da la convivenza da las culturas.
Armando Ruinelli
en renconuschientscha da sia ovra architectonica in Val Bregaglia, caracterisada d’ina integritad vivida ch’è en
cas da colliar en moda e maniera autentica la fascinaziun da la tradiziun
cun l’eleganza dal modern.
David Sontòn Caflisch
en renconuschientscha da sia activitad engaschada sco fundatur e manader artistic da l’ensemble ö! e da sias
prestaziuns excellentas sco cumponist
e musicist che ha mess l’accent sin la
musica nova.
Premi da promoziun da
mintgamai 20’000 francs
- Astrid Alexandre, musicista
- Micha Bietenhader, artist figurativ
- Balzer Collenberg, musicist
- Anja Conzett, schurnalista
- Bettina Herrmann, chantadura
- Markus Majoleth, musicist
- Francesca Nussio, istoricra
- Pia Valär, illustratura
Regenza e parlament planiseschan politica
Decret davart las finamiras politicas per la perioda 2017 enfin 2020
„ (anr/fa) La planisaziun dal futur è in
instrument che pussibilitescha da reagir
als svilups economics, tecnics e socials.
Il cussegl grond ha acceptà ils otg principis directivs proponids da sia CSS. Pli
baud era la planisaziun politica in’incumbensa unicamain da la regenza. Questa planisaziun pudeva il cussegl grond influenzar
mo a moda limitada. Ozendi dentant èn
ins en la scienza dal dretg public da l’avis
che questa planisaziun saja ina lezia cuminaivla da parlament e regenza. «En Grischun exista questa cooperaziun tranter
cussegl grond e regenza dapi l’onn 2004,
dapi che la nova constituziun chantunala è
entrada en vigur», ha ditg il president da la
cumissiun per politica statala e strategia
(CSS) Maurizio Michael (pld, Bergiaglia),
«las basas vegnan elavuradas cuminaivlamain, il parlament deliberescha en il dialog
cun la regenza ils princips directivs e las finamiras da la legislatura.» A maun da quels
prepara la regenza alura il program da la regenza ed il plan da finanzas ch’è collià cun
quel. «I sa tracta a l’avis da la regenza d’in
rapport fundà che la CSS ha elavurà», ha
ditg cusseglier guvernativ Martin Jäger.
Diversas sfidas strategicas
ils proxims onns
Il president da la CSS ha numnà pliras
sfidas che sa fan valair gia uss, p.ex. il svilup demografic cun pli bleras persunas
attempadas, il sectur da sanadad che daventa uschia pli impurtant e custa era dapli, ma era la concurrenza economica
che cuntinuescha a s’augmentar. Per il
Grischun gioga il svilup dal turissem ina
rolla essenziala. Sfidas existan era en il
sectur ecologia ed ambient: Il cresch da
la populaziun en Svizra ed era en Grischun ha manà al giavisch da proteger
territori anc betg surbaghegià. Quai s’ha
manifestà cun l’iniziativa per limitar las
segundas abitaziuns. In ulteriur svilup
pertutga l’energia: Per diminuir la dependenza d’energias fossilas e da l’energia nuclera crescha l’impurtanza da la
forza idraulica. Tut questas sfidas ha resguardà la CSS en dialog cun la regenza
cun formular ils otg princips directivs
Deputà Jon Pult (ps Cuira) ha vulì integrar la finamira d’avair ina buna relaziun cun la UE sco ulteriur principi directiv.
per la perioda da planisaziun 20172020.
Cun la finamira generala
da rinforzar il Grischun
L’emprim princip directiv ha la finamira
da cuntinuar a sviluppar il chantun Grischun sco lieu economic e da rinforzar la
cumpetitivitad da quel. «Sco chantun
muntagnard è il Grischun dischavantagià en cumparegliaziun cun auters chantuns, perquai han ins formulà questa finamira», ha ditg il president da la CSS.
Ina finamira è d’adattar il turissem sco
economia essenziala dal Grischun a las
aspectativas dals giasts che s’han midadas
e da pussibilitar purschidas che sa differenzieschan en las singulas regiuns. In
auter princip directiv ha la finamira da
procurar che la forza idraulica daventia
indispensabla per economia e societad. Il
proxim princip vuless pussibiltar era a las
regiuns pli deblas d’avair in avegnir cun
perspectivas positivas. In princip ha la finamira da promover la coesiun sociala,
da dumagnar la migraziun e da garantir
la segirtad publica e sociala. Il settavel
principi tematisescha las consequenzas
dal midament demografic per il sectur da
furmaziun. La finamira è qua da procurar ch’ins haja era en avegnir avunda spezialistas e spezialists e da rinforzar la
muntada da la plurilinguitad. L’otgavel
princip directiv ha l’intent è da fruntar
las sfidas dal sectur da sanadad e da trair
a niz las schanzas d’in uschènumnà turissem da sanadad
Discussiun davart in ulteriur
princip directiv
Jon Pult (ps, Cuira) ha laudà la lavur da la
CSS, ha però ditg ch’i manchia a l’avis da
FOTO Y. BÜRKLI
la fracziun da la ps la finamira d’avair ina
buna relaziun cun l’UE ed avair uschia
l’access al martgà dals pajais vischins. La
ps ha fatg la dumonda d’integrar in novavel princip directiv: «Il chantun Grischun
s’engascha per salvar ils contrats bilaterals
cun l’UE per garantir vinavant l’access al
martgà europeic. La regenza vegn activa
per cuntanscher bunas relaziuns.» Andreas
Felix (pbd, Tschintg Vitgs) ha manegià
che la dumonda da la relaziun cun l’UE
saja ina lezia dal parlament federal e betg
dal cussegl grond grischun. Quai ha confermà cussegliera guvernativa Barbara Janom Steiner, «quest tema vegn discutà en
la conferenza da las regenzas chantunalas
gia dapi pli ditg.» Il parlament ha cumenzà a tractar ils otg princips directivs. A la
fin da redacziun n’era il resultat anc betg
enconuschent. Jon Pult ha retratg sia proposta per in novavel princip directiv.
Lescha da promoziun economica acceptada
Il chantun ha ina basa legala per promover l’economia
„ (anr/rgd) La gievgia ha il cussegl
grond cuntinuà cun la discussiun areguard la revisiun totala da la lescha davart la promoziun dal svilup economic
en il chantun Grischun. Il project è vegni acceptà cun 109:1 vuschs. La sessiun
d’avust dal parlament chantunal sa fatschenta cun l’economia. Concret vul il
chantun reveder totalmaing la lescha vertenta davart la promoziun dal svilup economic en il Grischun. En la consultaziun
da detagl han ils commembers dal parlament grischun inoltrà differentas dumondas e propostas. La nova lescha prevesa da
dar al chantun la pussaivladad d’acquistar
terren adattà per promover plazzals d’economia. Per il sustegn d’investiziuns da
terzs en il Grischun stgaffischa il chantun
ina reserva dad 80 milliuns francs che vegnan surdads a progets adattads durant
otg onns. Betg pli prevesida en la nova lescha è il sustegn da singuls affars. Da discutar han ultra da quai dat la dumonda
sch’il chantun duai sustegnair er indrizs da
sport da muntada regiunala u be tals da
muntada chantunala e naziunala. Il parlament ha decidì encunter la veglia da regenza ed acceptà da sustegnair er centers
da sport da muntada regiunala.
Resguardar prioritarmain
l’industria d’export?
La fracziun da la partida socialista ha suttamess al parlament la proposta da Jon
Pult (ps, Cuoira) da betg restrenscher la
promoziun da l’economia sin fatschentas
che s’orienteschan a l’export. La maioritad burgaisa dal parlament chantunal ha
dentant insistì sin la formulaziun oriunda. Adrian Steiger (deputà indep., Trin) ha
fatg attent che tut las intrapraisas grischunas ageschian pli u main cun focus sin
l’export. Sulettamain l’export genereschia
guadogn, ha manegià Rudolf Kunz (pld,
Cuira). Cusseglier guvernativ Jon Domenic Parolini, il manader dal departement
d’economia, ha intunà che la promoziun
da l’innovaziun duai succeder mo nua
ch’ina plivalur saja realistica. Per regiuns
cun pauca populaziun sajan progets che
crodan sut la promoziun chantunala rars.
L’intent da la regenza da concentrar la
promoziun regiunala sin pli paucas e pli
grondas regiuns è fruntà sin ina tscherta
opposiziun, che n’ha dentant gì success en
il plenum. Cunzunt las regiuns Grischun
central, Valragn e la Mesolcina sa smirveglian d’esser tar la promoziun economica
en ina regiun. Deputà Daniel Albertin
(pcd, Alvagni) han fatg attent ch’il mana-
Ier avantmezdi ha il cussegl grond debattà intensiv davart la revisiun da la lescha davart
FOTO RTR
la promoziun da l’economia.
schi regiunal vegnia indeblì cun questa
decisiun.
Sustegn dal chantun per il turissem
En la sparta da la promoziun economica dal turissem tutga er l’eventuala promoziun d’indrizs da sport. Deputà Tarzisius Caviezel (pld, Tavau) ha dumandà areguard la futura sanaziun da la halla da glatsch a Tavau per 20 milliuns la
regenza, schebain questa halla vegniss
sustegnida dal chantun. Cusseglier guvernativ Parolini ha prendì posiziun per
la halla da glatsch: «Schi dat a Tavau la
necessitad d’investir 20 milliuns francs,
vegn il chantun s’enclegia ad examinar
il proget.» Il parlament ha ultra da quai
sustegnì la minoritad da la cumissiun
predeliberanta da na be sustegnair progets d’impurtanza naziunala e chantunala, mabain er tals d’impurtanza regiunala. La promoziun dal turissem
areguard eveniments gronds duai succeder tenor la regenza, sch’igl exista ina
contribuziun a l’augment da la reputaziun dal chantun. «Il chantun na fa betg
in sponsoring classic d’eveniments, el
surdat contribuziuns », ha ditg il minister d’economia Parolini. Suenter la
consultaziun en detagl ha acceptà il
cussegl grond la revisiun totala da la lescha davart la promoziun dal svilup
economic en il chantun Grischun cun
109 vuschs tar ina cuntravusch ed ina
abstenziun.
SURSELVA
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
3
Controllar ed incassar a moda differenta
Il diever dallas vias da meglieraziun vegn reglaus da mintga vischnaunca empau auter
cantun las meglieraziuns ed era las vias da
meglieraziun. En scadin cass vegnan
quellas vias buca construidas per promover il traffic motorisau egl intschess campester.
DAD ANDREAS CADONAU
„ La plipart dallas vias da meglieraziun grischunas ein en possess dallas vischnauncas. Ellas ein responsablas per mantener l’infrastructura
e decidan davart scamonds da carrar
ni taxas da diever. Ils sistems d’indemnisar e las taxas sedifferenzieschan considerabel. La vischnaunca
Lumnezia e pli probabel la gronda
cumpart dalla populaziun dalla Lumnezia-sut ei pauc incantada da schar
sgular helicopters per transportar hosps
dalla 7132 Val SA. Directamein ha la
vischnauca Lumnezia paucas pusseivladads dad impedir plazzas da setschentar per helicopters sin terren privat. A
caschun dalla davosa radunonza communala ha la suprastonza communala
denton annunziau da buca metter a disposiziun las vias da meglieraziun per access als loghens previ per eventualmein
schar setschentar ils helicopters dalla
7132 Val SA. Las restricziuns da traffic
existentas per quellas vias vul la vischnaunca buca scassar.
Intent principal resta
Quella annunzia munta in obstachel per
ils iniziants da transport da helicopter
pertgei las vias da meglieraziun el cantun
Grischun ein per gronda part en possess
dallas vischnauncas. Las vischnauncas
ein, tenor la lescha da meglieraziun cantunala, per regla obligadas da surprender
las vias da meglieraziun suenter ch’il project ei terminaus. Cheutras existan negins dubis davart la legitimaziun communala da reglar il traffic sin quellas vias. Bein exista in passus ella lescha da
meglieraziun cantunala che plidenta igl
interess public dallas meglieraziuns funsilas. Igl intent principal dallas vias da
Vala per regla per las vias da meglieraziun. Il scamond da carrar per il traffic motorisau
FOTO: A. CADONAU
cun exepziun.
meglieraziun resta denton l’agricultura.
Las vias da ein part dalla meglieraziun generala che cumpeglia sco part principala
l’arrundaziun dils funs per segirar igl avegnir dall’agricultura. En quei context legal sustegnan ton la confederaziun sco il
In concept da traffic sco part
dil project da meglieraziun
Sco quei ch’il tgamun digl Uffeci cantunal d’agricultura e geoinformaziun,
Daniel Buschauer, ha fatg a saver pretendien cantun e confederaziun dapi
circa diesch onns in concept da traffic
dils projects da meglieraziun pli gronds.
Restricziuns da traffic sappien vegnir
pretendidas per conceder contribuziuns e lubir ils projects. Ils concepts da
traffic sco part dils projects subvenziunai vegnien per regla elavurai ed introduci dallas vischnauncas ha Daniel Buschauer communicau. El ha denton era
getg che las vischnauncas sappien relaschar ulteriuras restricziuns da traffic ed
ei seigi surschau ad ellas d’introducir taxas. Las vischnauncas grischunas regleschan il traffic sin lur vias communalas
a moda differenta.
Bein ein las tablas che scamondan il
traffic motorisau cun exepziun dall’agricultura e forestalesser montadas. Las
biaras vischnauncas concedan lubientschas da carrar, principalmein sin las vias da me-glieraziun che tonschan entochen sillas alps. Las tariffas ed ils models da lubir da duvrar las vias communalas sedifferenzieschan considerabel e
buca dapertut vegnan ils scamonds da
carrar controllai. La vischnaunca d’Andiast ei stada ina dallas empremas vischnauncas grischunas che ha lantschau la
meglieraziun gia ils onns sissonta. Actualmein vegnan las vias da meglieraziun
dad Andiast sanadas per ina summa da
sis miliuns francs. La vischnaunca ha
schizun montau tablas cun in scamond
general per las vias da funs che meinan
ell’alp cugl avis da saver retrer lubientschas da carrar sin canzlia. Il president
communal dad Andiast, Sievi Sgier, ha
concediu ch’il scamond da carrar sillas
vias communalas existi sulet sin pupi.
Exequida vegni la lescha communala ad
Andiast gia dapi decennis buca.
Unificau il sistem da lubientschas
Culla fusiun dalla vischnaunca dad
Ilanz/Glion ein era ils sistems d’indemnisaziun per carrar sin vias da funs dallas anteriuras vischnauncas vegni unificai. Ils reglaments existents dallas anteriuras vischnaucas sedifferenziavien
fetg, ha il president communal Aurelio
Casanova tradiu. Ussa sa mintga habitont cun dretg da domicil ella vischnaunca dad Ilanz/Glion retrer ina lubientscha annuala che lubescha da carrar sin las vias da meglieraziun dalla
entira vischnaunca. Ultra da quei conceda la vischnaunca lubientschas per in
meins ni lubientschas da carrar dad in
gi. Maschinas agricolas pagan buca per
il diever dallas vias da meglieraziun, ils
purs pagan denton per lur autos.
Il president communal dad Ilanz/
Glion ha visau allas controllas che succedan ed alla vasta reit da vias da meglieraziun dad Ilanz/Glion. Ils daners
dallas lubientschas da carrar flessegian el
manteniment da quellas vias. Autras
vischnauncas pretendan in obulus dils
proprietaris ni cultivaders da funs per
gidar a mantener las vias da meglieraziun. Tenor Aurelio Casanova ei quei sistem da far pagar ils proprietaris e cultivaders suenter che la meglieraziun ei
terminada giuridicamein dispiteivels.
Ina dertgira ei denton aunc mai sefatschentada cun quella damonda.
Dapli urnas che vischals egl avegnir
La vischnaunca da Tujetsch ha restructurau il santeri s. Vigeli a Sedrun
DA HANS HUONDER /ANR
„ Dumengia proxima sa la vischnaunca da Tujetsch presentar a ses vischins
il santeri ch’ei vegnius structuraus da
niev ils davos meins. Quei succeda el
rom d’ina benedicziun. El miez dil santeri sesanfla ussa ina fossa communabla per urnas, cumpletada cun ina
sculptura. 1998/99 ei il santeri da s. Vigeli a Sedrun vegnius engrondius per 100
fossas da vischals encunter sid. Muort
quei augment da spazi ha l’emprema retscha da fossas sut baselgia saviu vegnir
eliminada. Monuments e cruschs da
quella pitevan igl unviern dalla neiv che
curdava dil tetg-baselgia. Quels onns ei
era il giavisch da saver satrar urnas singulas sco era da haver la pusseivladad da satrar urnas en ina fossa communabla vegnius exprimius da pliras varts. Aschia ha
ei era dau ina nova partiziun dil santeri
cun in spazi per 32 urnas singulas en duas retschas. Medemamein ei vegniu realisau ina fossa communabla cun in monument da scalegl per l’inscripziun dils
defuncts. Dapi quella engrondaziun dil
santeri ein ils basegns e giavischs danovamein semidai. Pli e pli biaras persunas
han il giavisch da seschar cremar ed
aschia sereducescha la sepultura cun vischi. Sin fundament da quella situaziun
han las autoritads communalas schau
analisar la situaziun da spazi dil santeri.
Quella analisa ei vegnida fatga dil biro
specialisau persuenter Tony Linder e Partenari SA dad Altdorf. Parallelmein ei la
revisiun dalla lescha da santeri vegnida
preparada. La primavera ei quella vegnida approbada dil cussegl da vischnaunca.
Igl october decida il pievel davart la le-
scha. Ella ha stuiu vegnir adattada e precisada en differents puncts, denter auter
il temps da ruaus.
Adina dapli urnas
La nova structura dil santeri tegn quen
dils basegns futurs. Ils davos quater onns
ei la cumpart da sepulturas en vischi sesminuida en Val Tujetsch da duas sin ina
tiarza. Corrispundentamein duei il plaz
a disposiziun lu era vegnir nezegaus egl
avegnir persuenter. Il biro da planisaziun
quenta cun endisch mortoris per onn
entochen 2033. Persuenter exista in basegns annual da treis entochen quater
fossas per vischals e siat entochen otg fossas per urnas. Sin fundament da quellas
prognosas, respectivamein dall’analisa, ei
il diember da fossas per vischals ed urnas
vegnius eruius ed ussa realisaus sil sante-
ri s. Vigeli a Sedrun. Il medem mument
ei ina structuraziun nova d’ina part dil
santeri stada necessaria. Persuenter ei in
credit da 250’000 francs staus a disposiziun el preventiv da vischnaunca per
uonn.
Ellipsa el center
Pli u meins el miez dil santeri sansanfla
ussa ina ellipsa sco fossa communabla.
El miez dil santeri da s. Vigeli a Sedrun sesanfla ussa ina fossa communabla per urnas. Ina sculptura cumpletescha quella.
FOTO H. HUONDER
Tenor gerau André Schmid ha quella
plaz per urnas ils proxims 20 e 30 onns.
Communabla ei era ina tabla cun las indicaziuns dils defuncts. Denter l’ellipsa
e la baselgia vegn purschiu fossas per urnas per tals che vulan buca nezegiar la
fossa communabla. La part sut dil santeri stat a disposiziun vinavon per vischals. Quellas san denton era vegnir
cumbinadas cun urnas. La fossa communabla scaffida tier la davosa engrondaziun dil santeri resta pil mument. Tenor Adrian Deragisch, cau digl Uffeci forestal communal ch’ei responsabels pil
manteniment dil santeri, ha la formaziun da quella fossa communabla mai
perschuadiu cumpleinamein. El medem liug sco entochen dacheu restan
era las fossas per affons.
Sculptura cun lenn e crap
Il santeri, respectivamein l’ellipsa per la
fossa communabla d’urnas, ei vegnius
cumplettaus cun ina nova sculptura.
Persuenter ha la vischnaunca arranschau ina concurrenza. La giuria ha allura schau perschuader il pli fetg dalla lavur da Peter Bissig dad Isenthal el cantun Ursera. La sculptura creada cun
lenn e crap ei il simbol per la trinitad. Il
lenn stat per quei che vegn e va cul
temps, il crap per la perpetnadad. «Il
lenn va enzacu en decadenza ed aschia
seporscha lu ad ina nova generaziun la
caschun da far enzatgei niev», di André
Schmid. La part da lenn dalla sculptura
ei vegnida realisada cun larisch dalla regiun. Il sectur el miez dil santeri ei era
vegnius cumpletaus da niev cun plattas
e sepresenta aschia en in bi e dign vestgiu.
OS W35/15
46%
ab 2 Stück
1.70
statt 3.20
28. 8. und 29. 8. 2015 solange Vorrat
Melone Charentais (ohne Bio und Coop Primagusto),
Frankreich, per Stück
40%
50%
per 100 g
8.90
4.40
Coop Betty Bossi Hirschpfeffer gekocht, hergestellt in der Schweiz
mit Fleisch aus Europa, 600 g (100 g = 1.48)
33%
<wm>10CAsNsjY0sDQ30jUwMDU1NwUA9Mlw2g8AAAA=</wm>
<wm>10CFXKIQ7DQAwEwBf5tF7bd04Mq7CooAo_EgXn_6hqWMGw2feKhsdrex_bpxTLoAARIyrJBh-ltGiLFpIgNFYNGnv28fdFDW7o83cEKcRUE1J8Kj27Z7T7vL4jW2OzdgAAAA==</wm>
21.–
40%
8.50
6.20
statt 11.–
Coop Feinkristallzucker, 10 × 1 kg, Multipack
(1 kg = –.85)
d
n
e
n
e
Woch
r
e
l
l
Kna
Nur Freitag
und Samstag,
28. und 29. August 2015
*(exkl. Schaumweine, Champagner, Subskriptionen und Raritäten)
z. B. Aigle Chablais AOC Les Murailles H. Badoux 2014, 70 cl
16.80 statt 21.– (10 cl = 2.40)
22%
statt 31.50
Chicco d’Oro Tradition, Bohnen oder gemahlen, 3 × 500 g
(100 g = 1.40)
auf alle
Weine*
statt 17.80
statt 7.40
Coop Rindsentrecôte, Uruguay/Paraguay, in Selbstbedienung, 3 Stück
20%
Tempo Papiertaschentücher Classic,
42 × 10 Stück
50%
56%
9.25
statt 11.50
per kg
statt 18.50
Coop Schweinsschulterbraten, Naturafarm,
Schweiz, in Selbstbedienung, ca. 1,2 kg
Diese Aktion und 10’000 weitere Produkte erhalten Sie auch bei coop@home. www.coopathome.ch
Jahrgangsänderungen vorbehalten. Coop verkauft keinen Alkohol an Jugendliche unter 18 Jahren.
statt 10.35
5.–
Coop Pouletschenkel, tiefgekühlt, 1,5 kg
(1 kg = 3.33)
SURSELVA
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
E-Bikes – Velos cun motors electronics
Novaziun da purschida per sportists, ed amaturs da velo
DA PAUL DUFF/ANR
„ En mintga stizun da velos ein els exponi e vegnan vendi pli e pli savens. Ils
velos da muntogna cun agid da tracziun
motorica. La tracziun dil motor vegn en
funcziun cun activar las pedalas. La batteria dat forza ad in motor ch’ei postaus
denter las pedalas ni egl ischel dalla roda davos. Ils circa 8 chilos supplementars
impedeschan sulet da purtar ni stuschar il
vehichel. Il velo sa rular senza tracziun motorica ni cun quella, la quala porscha plirs
scalems da fermezia. Aschia san ils velocipedists ir sin rutas da differentas pendenzas e difficultads. Pli fetg che las pedalas
vegnan smaccadas e pli gronds ch’il sustegn ei. Fan ins lu aunc diever dalla tracziun ferma ein vias teissas e carpusas negin
obstachel. La batteria cargada ha in cuoz
da sustegn da 60 km ella tracziun leva e 20
km ella tracziun ferma.
Equipaziun impurtonta per la segirtad
Las ulteriuras cumponentas dil velo ein las
medemas sco quellas d’in mountainbike.
Era tier igl e-bike sa il cumprader variar tenor siu gust tgei equipaziun che siu velo
duei haver. Transmissiuns, freins, plema
davontier ni supplementar aunc davostier
ein exempels persuenter. Il prezi dil velo
dependa lu era dallas parts elegidas. Per
3000 francs dat ei gia in bien e-bike ed en
prezis pli aults vegn la qualitad dil velo
megliers e megliers. «Spargnar vid las cumponentas duess il cumprader buc pertgei
ch’il ferm motor animescha da carrar sin
vias e rutas pretensiusas. Cunzun la qualitad dils freins sto constar medemamein sco
las plemas e rodas ch’ein cumponentas da
segirtad» affirma Remigi Livers che venda
gia dapi sis onns velos cun motor electric
en sia fatschenta Sport Beat. Ils motors ein
era da differenta fermezia. Tals che sustegnan la tracziun tochen 40 km/h valan sco
mopeds e ston purtar ina numera. Il pli savens sustegnan ils bikes la tracziun tochen
25 km/h.
Igl interess s’augmenta
Ils velos cun motor electronic han anflau
lur plaz sin fiera. Quei demuossan las ceffras da vendita che s’augmentan onn per
onn. Igl onn vargau ein sur 58’000 exem-
Cumponentas en detagl: indrez da transmissiuns, rodas da 29’, plema davostier, motor e batteria
plars vegni vendi en Svizra. Per velos da
muntogna, ils mountainbikes, ei la purschida relativ nova. Tenor Toni Dermon
dallas Pendicularas Mustér fan ils e-bikes
ora ina quota da 20 pertschien. L’acceptanza ei lu era dividida, sco adina tier caussas
novas che cumparan sin fiera. Ils viandonts
miran curios cura ch’in velo vegn sutsi cun
in tempo augmentaus. Forsa fa era la cumparsa d’in um pli vegl surstar che quel po
pedalar sin via teissa. En quei segment dad
interessenza anfla la fiera dad e-bikes novs
clients. Quei relata Gian Marco Menzli
dalla firma Sport Menzli ed aschunta. «Savens cumpran era conjugals tals vehichels
per esser ulivs sin las turas cun velo.» Tenor
Sepp Hendry da Casutt Velos cumpran era
sportists pli giuvens e-bikes. «Per tgi che
vul far turas mo ha pauca peda da trenar ei
igl e-bike ina buna alternativa».
Quell’experientscha hai jeu fatg mez.
Plitost ord marveglias che ord in desideri hai jeu empruau in e-bike sin ina tura
dil di. Staunchels e cun combas grevas
denton cuntents sundel turnaus dalla tura. Lezza ha menau mei sils trutgs ch’jeu
carravel avon 25 onns, lu aunc plein forza ed anim. Quella experientscha nova e
la circumstanza dad esser la sera «fix e fertig», han intimau mei da cumprar in ebike. Sin miu 65avel natalezi hai jeu fatg
a mi quei plascher. Suenter ina tura da
treis dis el Giura ei l’euforia carschida.
Sin quella tura, en cumpignia da quater
giuvens, essen nus, dus tats, suandai els
sils tschancuns ils pli grevs. Grazia alla
tracziun dil motor e cullas cumponentas
dil velo las pli cumprovadas ei la tura stada in plascher.
L’experientscha dad ir
cun velo ei premissa
Igl inschign dad ir cun velo sto esser avon
maun. Sulet seser sigl e-bike ed ir tschadila per las pitgognas va buc. L’experientscha
da carrar cun velo ei premissa per far turas
da muntogna. La descensiun sin trutgs e
vias d’uaul ei adina cumpigliada cun pri-
FOTO P. DUFF
ghel e perquei ei l’equipaziun dil velo cun
cumponentas cumprovadas ed igl inschign
da semover sil velo d’eminenta impurtonza. «Grondas parts dalla purschida sin fiera ein da qualitad mediocra e schliatta. Tals
velos ein lu era predestinai per accidents»,
di Remigi Livers che ha fatg quell’experientscha. Las marcas Scott, Treck, Cube,
Bergamont e Flyer ein las pli enconuschentas sil sectur dad e-bikes. Ils velos da quellas firmas vegnan montai en Germania ni
en Svizra, las cumponentas vegnan il pli savens ord tiaras digl ost. Ils motors da Bosch
ein secumprovai e montai sin la gronda
part dallas marcas dad e-bikes. Motors da
Samsung e Panasonic ein era sin fiera. Igl
e-bike fa plascher. Il cumprader duei setener vid il cussegl dils vendiders che han experientscha. La pli sempla e favoreivla varianta ei savens buca adattada per haver
plascher. In bien cussegl ei pia da schar custar la cumpra enzatgei dapli. Cun in bien
bike s’augmenta era il factur «plascher» e
l’investiziun ei aschia gia secumprovada.
„ NUA EI QUEI? - LEGN DIL MEINS
Sin spunda teissa
„ (anr/sr) Avon in meins havein nus
publicau ina fotografia e dau al legn
il tetel «El cor d’ina val». Sco ei para
enconuschan buca biars aschi bein
la Stussavgia ch’ei havessen enconuschiu il liug tschercau, numnadamein «Stussavgia-Plaz». Dallas paucas cartas arrivadas havein nus tratg
la sort ed eruiu ils victurs che san sele-grar da bials premis. Per far la fotografia dil legn dil fenadur havein nus
fatg in viadi en Stussavgia, sin via encunter igl uclaun Zalön havein nus fotografau Stussavgia-Plaz da surengiu.
Ei setracta d’in vitget el cor dalla vischnaunca fusiunada il 2013. Per gronda
part vegn discurriu leu tudestg. Stussavgia ha 925 habitonts (29-07-2015),
da quei ein 163 affons e giuvenils tochen 17 onns. Tier la vischnaunca Stussavgia s’audan ils quater vitgs Valendau,
Versomi, Tenna e Stussavgia. Il flum
che cuora tras la val senumna Rabiusa.
Ils scolars dalla scola primara van a scola a Stussavgia-Plaz ed a Tenna, ils scolars dil scalem superiur a Valendau ed
ils scolarets a Versomi. La Stussavgia ei
ina bellezia cuntrada per amaturs dalla
natira e viandonts che vulan far ina tura senza entupar en mintga cantun in
turist.
Per far la fotografia che Vus veseis oz,
essan nus stai en tut in’autra vallad dalla
Surselva. Il vitget che nus tscherchein ha
sulet 27 habitonts e sesanfla sin 1405
meters sur mar. El schai sin ina terrassa
spundiva ed ei in liug cun ina magnifica
survesta sils differents cuolms dalla
vischnaunca. En quei vitget dat ei perfin
in hotel cun ustria ch’ei vegnius construius igl onn 1994. Sche vus saveis la so-
luziun, lu scrivi ella sin ina carta postala
e tarmettei quella tochen ils 15 da settember 2015 a: La Quotidiana, Susi
Rothmund, 7176 Cumpadials. Anecdotas e historias en connex cun quei liug
ein beinvegnidas. Buca emblidei da nudar Vossa adressa silla carta! Las cartas
cun risposta correcta vegnan sco adina
ella capiala ed ei vegn tratg la sort pils
premis attractivs: Duas cartas dil di re-
galadas dil territori da skis Mustér 3000,
in set en design d’aissas da carn dalla scrinaria Daniel Maissen SA da Rabius, in
abonnament da miez onn da La Quotidiana per regalar vinavon, mess a disposiziun dalla Südostschweiz SA, in bon ella valeta da 30 francs dalla Moor Store
SA a Rabius e differents cudischs per affons e carschi dalla Südostschweiz SA.
La soluziun vegn publicada il davos venderdis dil settember 2015 cul proxim
legn. Bien cletg!
Ils victurs
1. premi: Fidelia Bergamin, Schluein
(2 cartas dil di da Mustér 3000)
2. premi: Beatrice Caduff, Schluein
(1 set aissas da carn dalla Scrinaria
Daniel Maissen SA, Rabius)
3. premi: Linus Casanova, Vrin
(abonnament da miez onn da La
Quotidiana per regalar vinavon).
4. premi: Edith Cadruvi-Patt, Ruschein (1 bon da 30 francs dalla Moor
Store SA, Rabius).
5: premi: Ludivic Friberg, Danis (1
cudisch regalaus dalla casa editura
Südostschweiz SA).
5
„ BALLAPEI
Schluein Glion
retscheiva Cuera 97
(anr/hh) La tiarza runda dil campiunadi regiunal da ballapei procura per in
derbi denter las duas meglieras equipas
da ballapei grischunas. Ella 2. ligia retscheiva Schluein Glion numnadamein la squadra da Cuera 97. Omisduas equipas han gudignau lur emprems
dus giugs da questa stagiun e sesanflan
aschia cul maximum da puncts alla testa dalla tabella. Cuera 97 ha buca pudiu setener la stagiun vargada ella 2. ligia interregiunal. Las ambiziuns da returnar en quella ein pia grondas. A
Schluein Glion che dat la tiarza stagiun en 2. ligia, ei la partenza ella stagiun nova reussida optimalmein.
En 4. ligia emprovan Val S. Pieder,
Trun/Rabius e Danis-Tavanasa da recaltgar ils emprems puncts el campiunadi niev. Ferton che Danis-Tavanasa
retscheiva a casa Schluein Glion, sa
Trun/Rabius dar il giug da casa encunter Mels che ha gudignau las duas empremas scuntradas. Val S. Pieder ei
hosp dall’equipa da Lumnezia che ha
treis puncts sin siu conto.
Il capogruppa dalla gruppa 2 dalla 5.
ligia, Sedrun/Mustér, ei sonda hosp a
Panaduz. Igl adversari ha dau in giug
entochen ussa e gudignau quel ordeifer encunter Schluein Glion. Per Sedrun/Mustér ha la stagiun entschiet
optimalmein cun sis puncts ord dus giugs.
2. ligia, gruppa 1
Buchs – Triesen
Rorschach – Au-Berneck
Schluein Glion – Cuera 97
Montlingen – Altstätten
Rebstein – Vaduz
Rapperswil-Jona – Weesen
so. 16.00
so. 17.00
so. 18.00
du. 14.00
du. 14.30
du. 16.00
3. ligia, gruppa 1
Valposchiavo – Domat
Vaz-sut – Sevelen
Trübbach – Panaduz
Balzers – Flums
Tusaun-Cazas – Bogn Ragaz
so. 17.00
so. 17.00
du. 15.00
du. 15.00
du. 16.00
4. ligia, gruppa 2
Lumnezia – Val S. Pieder
so. 16.00
Danis-Tavanasa – Schluein Gliondu. 15.00
Trun/Rabius – Mels
du. 15.00
Domat – Uznach
du. 16.00
5. ligia, gruppa 2
Lumnezia – Rueun
ve. 20.00
Razén – Schluein Glion
so. 14.00
Union Trin – Trun/Rabius
so. 17.00
Panaduz – Sedrun/Mustér so. 18.00
Danis-Tavanasa – Bogn Ragazso. 19.30
Juniors A1, gruppa 1
Altstätten – Eschen/Mauren du. 13.00
Bogn Ragaz – Surselva
du. 14.00
St. Otmar – Teufen
du. 14.00
Montlingen-Rüthi – Team Bodensee du. 16.00
Juniors B, promoziun, gruppa 1
Team Rheintal – Domat
so. 14.00
Appenzell – Goldach
so. 15.30
Mels – Surselva
so. 16.00
Altstätten – Eschen/Mauren so. 17.00
Tusaun-Cazas – Abtwil-Engelburg du. 12.00
Juniors C1, gruppa 1
St. Margrethen – Haag
Trübbach – Surselva
Flums – Vaduz
Schaan – Bogn Ragaz
Walenstadt – Valposchiavo
Bogn Ragaz – Trübbach
so. 12.30
so. 13.30
so. 14.00
so. 14.00
so. 14.00
gl. 18.30
Juniors C2, gruppa 1
Surselva – Panaduz
Cuera 97 – Lai Valbella
Vaz-sut – Tusaun-Cazas
Lusitanos – Sargans
so. 12.30
so. 13.00
so. 15.00
so. 15.30
Juniors D, elita, gruppa 1
Goldach – Rebstein
Cuera 97 – Widnau
Brühl – Surselva
Altstätten – Rotmonten
so. 13.00
so. 13.00
so. 13.00
ma. 18.30
Damas, 4. ligia, gruppa 1
Flums – Schaan
du. 14.00
Schwanden – Schluein Glion du. 14.00
Schlarigna – Balzers
du. 15.00
6
SURSELVA
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
„ SUMVITG
Parc Adula sco motor
pil svilup economic?
(anr) Ils 16 da settember 2015, allas 20.00,
ha liug en casa da scola a Sumvitg in arranschament public davart il Parc Adula. El
center stat il tema «Parc Adula e las perspectivas per l’economia regiunala». Suenter ils
referats da cusseglier guvernativ Jon Domenic Parolini davart las stentas e las finamiras
dalla promoziun cantunala dall’economia e
da Theo Schnider concernent l’impurtonza
regiunala ed ils effects dalla Biosfera Entlebuch, discutescha ina runda davart il Parc
Adula. Las perspectivas economicas e d’occupaziun ellas regiuns periferas ein sepigiuradas fermamein en consequenza da differentas midadas il davos temps sco per exempel l’iniziativa encunter habitaziuns secundaras e la fermezia dil franc. En grondas
parts dalla populaziun fa quei svilup quitaus ed el ei in tema prioritar buca mo ella
politica cantunala. Suenter biebein diesch
onns da planisaziun e da grondas preparativas duei il project Parc Adula vegnir presentaus per approbaziun allas vischnauncas
pertuccadas el decuors digl onn vegnent. Sa
in parc naziunal Adula crear novas perspectivas e daventar in motor da svilup regiunal?
Tgeininas ein las experienzas ed ils effects
da semeglionts projects en autras regiuns
periferas? Quellas duas damondas davart las
pusseivladads da svilup futuras per regiuns
periferas stattan el focus dall‘occurrenza.
Alla discussiun che vegn moderada dad Otmar Seiler separticipeschan cusseglier guvernativ Jon Domenic Parolini (cau dil departament d’economia publica e fatgs socials), Theo Schnider (directur UNESCO
Biosfera Entlebuch), Jürg Inderbitzin (professer agl Institut per economia regiunala
alla Scola aulta da Lucerna), Carmelia
Maissen (menadra dil svilup regiunal regioViamala) e Battesta Spinatsch (menader dil
sectur dalla cussegliaziun agricola al Plantahof a Landquart).
Dalla catscha el Grischun e dil svilup economic en Surselva
„ (cp) La jamna vargada han il dus candidats per il cussegl naziunal da la partida liberaldemocratica pld, Urs Cadruvi e
Christian Kasper, referiu a Glion avon in
vast publicum interessau. Kasper ha referiu davart il futur dalla catscha, e Cadruvi davart il futur economic dalla Surselva, quei suenter haver tractau ils lufs
ed ils uors. La catscha seigi claramein l’incumbensa dil cantun, quei che seigi legitim
e che stoppi era restar aschia. «Nus Grischuns lein decider autonom ed independentamein dil sistem da catscha. En damondas davart ils animals da rapina gronds
ei la confederaziun responsabla. Leu ei la situaziun tut autra che cuntenteivla», aschia
Kasper.
«La politica discuora pli bugen da lufs ed
uors, enstagl dils problems che nus havein
per propi en Surselva», aschia ha Cadruvi
citau ina participonta d’ina autra occurrenza politica. Il luf ed igl uors ein vegni tematisai ord vesta finanziala. Cadruvi ha constatau ch’il cantun Grischun ha stuiu impunder per il luf ed igl uors 475’000 francs
ils onns 2013 e 2014. Vitier vegnan aunc
rodund 160’000 francs per tgauns da protecziun. Sche lufs, uors e tgauns da protecziun seigien nizeivels per il turissem, dubeti el denton.
La catscha da patenta grischuna ei tenor
Christian Kasper in model da success, quei
che munti denton buca ch’ei drovi neginas
adattaziuns. La selvaschina ed en special las
tscharvas seigien fetg perdertas e reageschien
sil squetsch da catscha. Ils catschadurs fetschien ei denton era savens sempel ad ellas,
aschia Kasper. Els eregien scantschalas da
catscha il zercladur ed igl uost ed ella notg
avon catscha vegnien las tscharvas spuentadas. Tenor Kasper detti ei veramein catschadurs che mondien da mesanotg entuorn cun cazzolas da maun. Aschia encorschi mintga tscharva che la catscha stetti
avon porta ed ellas seretraigien sinaquei el
proxim asil.
Co vinavon culla politica da catscha?
Tenor Kasper stoppi la politica da catscha
daventar pli flexibla. Sch’il diember da camutschs vegni en pitgiras pervia dalla
tschoccadad, lu stoppien ins proteger meglier las femellas giuvnas entochen che la situaziun senormaliseschi. El vargau hagien
ins reduciu el Grischun central la mesira
dallas cornas per cauras da dus onns ed in
quart. Talas disposiziuns meinien tenor
Kasper alla finamira e seigien correctas.
Culla reavertura dalla catscha aulta igl october vegnessi la valur da quella augmentada
Dacuort han ils
dus candidats liberaldemocrats
per il cussegl naziunal Urs Cadruvi
(sen) e Christian
Kasper (dretg) referiu a Glion davart il futur dalla
MAD
catscha.
e gidassi aschia d’ademplir il plan da reducir il diember dallas selvaschinas. Il diember
restont dueigi vegnir optimaus al spazi da
viver disponibel. Il spazi astgi denton buca
vegnir reducius vinavon. Per quei intent
drovi ei zonas da ruaus e zonas cun scumond da sgular. Concludend ha Kasper
punctuau che l’iniziativa dil pievel «Per ina
catscha cumpatibla culla natira ed ina catscha etica» stoppi vegnir cumbattida.
Quella seigi numnadamein igl emprem
pass en direcziun d’ina aboliziun dalla catscha.Tgei far per che buca mo aunc lufs ed
uors habiteschan beinprest en Surselva? Tenor Urs Cadruvi maunchi alla Surselva ina
visiun communabla e cunquei in clar profil cun ina posiziun transparenta. La gronda part dallas interpresas lavurien per sesezzas e las forzas regiunalas seigien sternidas.
Entras la collaboraziun munglusa sappien
las singulas interpresas buca reparter lur incumbensas. In concern sco Nestlé sappi seprestar da commerzialisar singuls products
– la Surselva buca. Cun rodund 10’500
plazzas da lavur seigi la Surselva in grond
patrun da lavur, aschia sco Nestlé per la
Svizra. La Surselva stoppi secapir sco in’interpresa gronda per la quala ei seigi existenzial da collaborar.
Viver ella Surselva ei plitost car, cun aults
peis da taglia sco era aults cuosts d’administraziun publica. Cunzun ils cuosts da sanadad ed ils cuosts d’administraziun ein car-
schi surproporziunalmein ils davos 20
onns, ferton che las pernottaziuns ein sereducidas per 25% – e quei tier in lev augment dalla purschida dil diember da letgs.
Mieran mintg’onn en media rodund 400
persunas en Surselva, stattan mo 200 naschientschas visavi. La Surselva ha ina survegliadetgna cumparegliau cul rest dil cantun Grischun e cunzun enqueran persunas
denter 25 e 65 onns lur existenza professiunala ordeifer la regiun. Correspundent ei la
creaziun da valur sminuida.
Tgei eisi da far concret?
Tenor Cadruvi sto la Surselva sviluppar in
concept communabel e metter prioritads.
L’idea seigi buca che mintgin porschi il medem, mobein ch’ei seresulti in surpli. Sedifferenziar sappi la regiun cun daventar pli indigena. Cun lur products sappi la Surselva
aunc esser bia pli romontscha e gualsera. La
Surselva astgi buca esser focusada silla regiun, mobein stoppi sviluppar ina perspectiva cumplessiva surregiunala. La Surselva
entscheivi numnadamein buca pér a Laax e
cali era buca sigl Alpsu. Ilanz/Glion sappi
daventar center da business per l’entira regiun. Flem/Laax egl ost ed Andermatt/Sedrun/Mustér el vest stoppien esser portals
turistics per tuts. Pér cu il hosp seigi ella regiun, succedi la repartiziun fina dallas attracziuns turisticas. Cunzun vid il turissem
vesien ins con existenzial ch’ei seigi da co-
operar el futur. Igl existent seigi da colligiar
(p.ex. Ruinaulta-Sardona). Per l’industria
stoppi vegnir scaffiu meglieras e pli semplas
cundiziuns da basa. Era duessi l’industria
secapir sco interpresa gronda che produceschi specialitads cumplementaras. Ina plattafurma communabla da distribuir products sur il cunfin regiunal resulti in avantatg decisiv per veser la necessitad d’ina collavuraziun. Concentrar las forzas seigi il
plaid-clav.
La lescha dalla planisaziun dil territori e
la lescha dallas abitaziuns secundaras seigien da reponderar. Ensemen cul ferm franc
svizzer stinschentien quellas leschas il turissem e leutier era la branscha da construcziun. La birocrazia e l’administraziun seigien
da minimar e d’aspirar ina reducziun dalla
taglia. Plinavon basegni la Surselva dil medem access al stradun da datas electronicas
sco las agglomeraziuns grondas en Svizra. Ei
astgi buca dar ina differenza sch’ins lavuri a
Mustér ni aTuritg. Cadruvi ei dil meini che
l’agenda 2030 lantschada dalla regenza grischuna mondi ella dretga direcziun. Ils representants decisivs dall’economia, inclusiv
ils turistichers, stoppien sviluppar in futur
communabel. Il temps da luvrar in encunter l’auter stoppi far plaz al luvrar in cun
l’auter, sche la Surselva vegli esser attractiva
per la generaziun vegnenta. Cun quella strategia seigi ei pusseivel da vieruors e lufs vivien beingleiti ella Surselva.
RECLAMA
Wochenend-Knaller!
Rindsfilet
Lachsrückenfilet
½ Stück,
Südamerika,
ca. 800 g,
per 100 g
geräuchert,
Schottland,
150 g
1/2
Preis
Gültig +
t ag
am Frei tag
S am s
Rocca Rubia Carignano
del Sulcis DOC Riserva
1/2
Preis
2012, Sardinien,
Italien, 75 cl
Jetzt bewerten!
%
3s0
pa re n
Parisienne
• Jaune
• Orange
• Rouge
Soft Pack,
10 x 20 Zigaretten
E in ze lAu c h a ls h ä lt li c h !
er
p a c ku n g att 8 .–*
t
s
0
7.3
4.99
statt 9.98*
gekühlt
5.95
statt 11.90*
*Konkurrenzvergleich
Aktionen gültig am Freitag, 28. und Samstag, 29. August 2015 / solange Vorrat /
Druck- und Satzfehler vorbehalten / jetzt abonnieren: www.denner.ch/newsletter
gekühlt
13.90
statt 19.90
73.–
statt 80.–*
7spa.re–n
FORTSCHRITTLICHSTE
MONOCOQUE-ALUMINIUMARCHITEKTUR
ALUMINIUM-INTEGRAL-HINTERACHSE
Die fortschrittlichste Hinterachse mit MultilinkEinzelradaufhängung in ihrer Klasse sorgt dank der
Aluminium-Integral-Hinterachse für eine hohe
Quer- und Längssteifigkeit und trägt so zum präzisen
Handling und Fahrkomfort bei. Eine Hinter- und
Vorderachskonstruktion, wie sie sonst nur in weitaus
teureren Fahrzeugen anzutreffen ist.
Die Leichtbau-Karosseriestruktur besteht zu 75 % aus
Aluminium – so viel wie bei keinem anderen Modell des
Segments. Diese leichte, aber stabile Aluminiumarchitektur mit einer hohen Torsionssteifigkeit garantiert
eine minimale Verwindung der Karosserie, präzises
Handling und maximale Crashsicherheit.
ELEKTRISCHE SERVOLENKUNG
Die hochpräzise elektrische Servolenkung
bietet ein noch angenehmeres Lenkgefühl und
ein optimales Ansprechverhalten, eine variable
Lenkungsdämpfung, ein leichteres Manövrieren
bei niedrigen Geschwindigkeiten und eine Reihe
von Fahrerassistenz- und aktiven SicherheitsFeatures. Sie benötigt zudem weniger Energie
als ein hydraulisches System.
WELTNEUHEIT: RECYCELTES ALU
Zum ersten Mal kommt eine hochfeste
Legierung aus Aluminiumrezyklaten zum
Einsatz. Der hohe Anteil an recyceltem
Aluminium reduziert die Abhängigkeit von
Primäraluminium, senkt den Energieeinsatz
in der Produktion und verringert die CO2Emissionen über den ganzen Lebenszyklus.
TECHNIK AUS LUFT- UND RAUMFAHRT
Strukturklebstoffe und Stanznieten bei der Karosseriefertigung sind eine saubere und energieeffiziente
Verbindungstechnik aus der Luft- und Raumfahrt, die
gegenüber der konventionellen Schweisstechnik eine
erhöhte Steifigkeit und eine gesteigerte Langlebigkeit
gewährleisten.
ALL SURFACE PROGRESS CONTROL
Die einzigartige und innovative vollelektronische
Traktionshilfe ist eine revolutionäre Weltneuheit.
Sie sorgt für höchste Fahrsicherheit auf allen
Strassenbelägen und bei allen Wetterbedingungen.
ADAPTIVES SPORTFAHRWERK
Das adaptive Sportfahrwerk passt sich proaktiv an die
Strassenbedingungen und den Fahrstil an. Das System
analysiert Beschleunigung und Bremsvorgänge, Kurvenfahrten sowie Betätigungen des Gas- und Bremspedals.
Sportliche Performance aus der Sportwagen-Entwicklung.
8
SURMEIR
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
En gôt da lareschs per tots
Revier forestal Sotgôt: de digl gôt
„ (pb) Igls responsabels digl revier forestal Sotgôt on anvido sonda passada la
populaziun ad en de digl gôt. Sur Savognin ins ò lia mussar agl exaimpel digl
gôt da laresch, scu tgi ins so stgaffeir en
gôt tgi serva a divers scopos. Igls responsabels digl revier forestal Sotgôt, chegl è la
cumischung da revier cun represchentants
digl cumegns territorials Cunter, Riom–
Parsonz, Salouf e Savognin. President da
chella è Mirco Uffer da Cunter. El veva sa
laschea stgisar ed è nia ramplazzo antras igl
vice, Peder Collet da Riom, tgi ò benevento
igls ca. 40 preschaints.
Scu responsabel per igl team operativ
digl revier era dalla parteida Leo Thomann
da Parsonz, selvicultour da revier. E scu represchantant digl Uffezi forestal Grischun
central/Moesano, lò responsabel per prievels dalla nateira, era er preschaint Andri
Largiadèr.
Lareschs sen taratsch da bovas
Andri Largiadèr ò declaro la situaziun geologica tgi ò mano tar igl gôt das lareschs. Ed
el è ia anavos, betg schi gliunsch, anfignen
tar igl davos taimp da glatsch avant ca.
15’000 onns. L’ava digl glatscher tgi livava
e pi tard la plievgia tgi niva oragiu dalla costera digl Piz Mitgel pigliva cun ella er material tgi sa tschantava sur Savognin e furmava en cogn cun balma e savlung. Ed ansomma è igl taratsch tgi era anc betg cuvert
da plantas u da pastg erodia ferm ed uscheia
ègl do bler material. E chel taratsch cun igl
material sa tschanto è sto pi tard en fundamaint ideal per lascher crescher lareschs. Er
igl badogn è ena planta tgi ò gugent talas
cundiziuns. Uscheia dattigl sur Savognin
igl gôt da lareschs e sur Cunter dattigl er en
territori tgi ins nomna La Badogna.
Chels gôts èn tenor Andri Largiadèr er
ideals per pastgiras, essend tgi ainten en gôt
da laresch vign la gleisch giu segl taratsch
ed i pò crescher er bagn erva. Pinavant on
igls lareschs rieischs verticalas, uscheia tgi la
biestga so betg blessar ellas. Cuntrari digl
pegn tgi derasa las sias rieschs alla horizontala ed antras rieischs blessadas capetigl savens tgi las plantas vignan malatadas.
Per igl adiever local
Leo Thomann, igl selvicultour ò declaro scu
tgi igl gôt da lareschs seia nia nizigia. Anc
anfignen avant divers decennis ins nizigiva
la pastgira per la biestga. Essend tgi la
gleisch vign bagn segl taratsch eran las pastgiras mievlas e tampreivas. Igls bels lareschs or da chel gôt ins tarava e nizigiva per
divers scopos. Chegl seia sto avant 50 onns.
pegns e lascher angal singuls. Impurtant
seia er da rumager se bagn igl gôt. Sch’ins
ò alloura igl gôt puspe sober ed ins vot en
gôt da laresch, alloura tanschigl betg da
surlascher la tgossa alla nateira. Pegns e
tgaglias nissan avant tgi igls lareschs.
Uscheia ègl dad implantar igls lareschs e
tgunsch er digls schurmager per tgi els possan crescher.
Davant igl gôt da laresch tgi è nia sclaria e vign duvro scu pastgira e scu li da recreaziun, davos dantant igl gôt da laresch tgi è carFOTO PDS
schia aint cun pegns e stò neir sclaria.
Siva seia alloura sa midada la funcziun
digl gôt da lareschs. Igl nez dallas plantas
seia davanto secundar. Persiva seia igl gôt
se sur Savognin davanto spazi da recreaziun per turists ed indigens. I geian tras
veias da viandar ed eneda era er staziuno
en Vitaparcours aint igl gôt ed agl our ins
vegia er realiso en bel plaz da giuier per famiglias.
En problem sa dat cun igl gôt da laresch relativamaintg cler. Uscheia pò igl pegn ed er
diversas sorts tgaglias far sem e crescher.
Chegl è succedia cun igl gôt da lareschs sur
Savognin. «Oz è carschia aint plagn pegns
ed igl gôt vign domino da chella planta», ò
detg Leo Thomann. «Angal lareschs gronds
e pi vigls èn anc cò».
La fegnameira è pero da mantigneir el
scu gôt da lareschs. Ossa valigl da dar puspe lartg agls lareschs. E chegl ins contanscha cun piglier or la gronda part digls
<wm>10CAsNsjY0sDQ30jUwMDUzMwMAVhckWA8AAAA=</wm>
<wm>10CFWLsQrCQBAFv-iOfbvZu8RUIodNCCIByyWYMwlKEGzErzcKFsIbXjPTNLV6-rJLbZeONaiK7Ig0hFALoi_K31HJygTdQAUUQ-Q_20GoELB9HEelYzWIE3KoDKxY8-C1TZ5I_Mn2j_PU5-V6m63rR9surzyP2QB-rtiQrT2s8_fh8gbUQoKFpwAAAA==</wm>
Diesen Samstag, 29. August 2015
Ab Fr. 80.– Einkauf erhalten Sie an der Kasse ein Gschänkli.
MAXIMAL 1 GESCHENK PRO EINKAUF.
SOLANGE VORRAT.
Angal 10% lareschs
Igl laresch è ena planta tgi ins pò prest
numnar rara. Aint igl cantun Grischun è
la part digl laresch tar las otras plantas gist
angal 10%. Aint igl revier Sotgôt sarogl ensatge daple. Igls pi blers lareschs èn a Salouf
ed er chels da miglra qualitad perchegl tgi
els creschan pi plang sen la costa sanestra
dalla val.
Laresch è atgnamaintg betg ena planta tgi
gioia ena gronda rolla aint igl export. La
gronda part digls lareschs tgi vignan taros
vignan razgeas ainten las atgnas rezgias e
duvro dallas scrinareias indigenas.
Igl laresch ò sen la fiera er en migler preitsch
tgi igl pegn. Actualmaintg schea chel, tot
tenor qualitad, tranter 200 e 250.– francs
il cubic, dantant tgi igl pegn è radond 100
francs pi bass.
Igl got da laresch sur Savognin eneda tgi
el è «sano» duess sarveir agls divers basigns
tgi en gôt agl our dalla vischnanca ò e neir
pir siva scu territori da recreaziun.
Ena pitschna demonstraziun
Agl de da revier eran er preschaints dus
omens dalla gruppa forestala Thomann.
Els on declaro agls visitaders sen tge tgi gl’è
tot da vurdar cura tgi ins tera ena planta.
Sébastien Wenker scu polier ò communitgia la teoria tgi ins stò saveir puncto siertad la lavour per tarar lenna.
Gianluca Farrér da Stierva, amprendist da
bostger aint igl terz onn, ò igl amprem detg
sen tge tgi seia tot da vurdar cura tgi ins geia
vedlonder da tarar ena planta e tge tgi seia
da far per igl chella croda lò, noua tgi ins
less. Igl amprem tgi ins vign tar la planta
valigl da giuditgier la situaziun generala
dalla planta: è ella sanga, scu penda ella
etc.? E cun tarar fò ella betg donn a plantas dasperas u vign ella betg sezza donnageda cun p.ex. rivar sen en crap e romper?
Igls bostgers on alloura cleras reglas tgi
els practitgeschan per tgi ena planta croda
er mecta exact aint igl li giavischia. Suandont chellas ò Gianluca Farrér fatg tot
quiet la sia lavour ed alla finala è igl pegn
crudo quasi segl centimeter lò noua tgi ins
veva marco.
Vaz eligia igls sies «barungs»
Cumegn Vaz: elecziun dall’executiva
„ (pb) La proxima fegn d’emda èn igls
1800 votants digl cumegn da Vaz clamos
all’urna per eliger lour gremis politics
per la perioda d’uffezi 2016–2018. Chegl
èn 15 commembers digl cunsegl communal, en mastral, quatter commembers da
suprastanza, treis commembers dalla
cumischung da gestiun e quatter commembers digl cunsegl da scola. Ena survista. Igl gremi superiour digl cumegn da
Vaz è igl cunsegl communal. Chel veva eneda 17 commembers. Ins ò alloura redutgia
tar 15 ed er chegl para dad esser gist avonda, pertge gio tar las davosas elecziuns ins
veva pitost fadeia da cattar candidat(a)s
avonda ed er chest onn ègl betg sto oter. Sen
la glista digls candidats per igl parlamaint
communal èn gist exact 15 noms, damais
exact tants scu posts. Vot deir ena persunga
candidescha schibagn per igl cunsegl communal scu er per la suprastanza. Vess ella da
neir eligeida ainten suprastanza, alloura
mantga en commember digl parlamaint ed
i dess en sagond scrutini. En sagond scrutini dessigl er, schi igl candidat contanscha
betg la maioritad absoluta. Chella vign erueida antras las vouschs da candidats a parteir antras igl domber da posts gedas dus.
En sagond scrutini fiss igls 27 da settember.
E tar igls candidats sa tractigl tenor
schlattagna da 13 omens e dus donnas. Gio
anfignen ossa part agl cunsegl communal
faschevan 9 e seis candideschan da nov.
Concernent lour appartignientscha politica totgan 6 alla pcd, 3 alla pps, 1 alla pld, 4
èn sainza parteida. Treis candideschan scu
represchentants dall’agricultura e treis
dall’Uniun da commers e mastirants. Tranter igls candidats èn er tals tgi appartignan
schibagn ad ena parteida ed èn er represchentants dad ena gruppaziun d’interess.
Cò ena survista alfabetica digls candidats:
nom
fracziun parteida
Josef Baltermi (vigl)
Zorten pps
Ueli Betschart (vigl)
Lain
agricultura
Alberta Kercho (nov)
Lain
pcd
Kilian Margreth (nov)
Lain pps/agric.
Thomas Meier (nov)
Valbella
pld
Donata Möll (nov)
Valbella
pps
Andreas Muhmenthaler Lain sainza part.
Thomas Parpan (vigl)
Valbella
pcd
Romano Paterlini (vigl)
Lai
pcd
Ueli Pircher (nov)
Lai
sainza part.
David Sigron (nov)
Lai
agricultura
Fabian Sigron (vigl)
Lain
pcd
Bartholome Tscharner
Lai
sainza part.
Markus Voneschen (vigl) Lain
pcd
Michael Wolf (vigl)
Lai
pcd
L’executiva cun schelta per igl votant
Cun la fegn digl onn sa reteira Urs Häusermann (pld) scu mastral da Vaz siva treis periodas d’uffezi. En mastral sto accepto da
tottas varts, tgi ò er contanschia bler per igl
cumegn e tgi pò sa retrer cun igl tgea ad ot.
Per la sia successiun stattan a disposiziun dus candidats. En om pac ancunaschaint e sainza experientscha politica an la
persunga dad Aron Moser (59), pensiuno ed
anteriour uffizier das professiun aint igl
grad dad en colonel e Hannes Parpan (57),
impressari e cun l’experientscha da 14 onns
scu deputo per la pcd digl circuit Alvaschagn. Da leir dar prognosas para betg dad
esser schi simpel. E tar igls votants na dat-
tigl er nign meini cler. Ed i fiss betg l’amprema geda tgi dat a Vaz surpresas. Ins sa regorda tgi Benno Burtscher è scu gioven nunancunaschaint ainten la politica, nia preferia agl mastral an uffezi Pol Antoni Hartmann. Lez mument ena gronda surpresa.
Mademamaintg avant nov onns cura tgi
Urs Häusermann ò gudagnea la lotga cunter Marcus Gschwend, mademamaintg mastral an uffezi.
Tar la suprastanza communala è la suandonta situaziun. Digls quatter commembers actuals èn dus sa retratgs: Prisco Raguth
da Lai e Jakob Stähli da Lain.
Per la proxima perioda d’uffezi stattan
tschintg candidats a disposiziun. Chegl èn
dus suprastants actuals cun Armin Margreth
(45) dalla pcd e represchentant digls pours
ed Elisabeth Sigron-Cantieni (54) er da Lain
ed er dalla pcd.
Igls candidats novs èn Sascha Ginesta
(32) tgi è sainza parteida e vign purto
dall’Uniun da commers e mastirants, Dominik Schäfer (47)tgi er betg commember
d’ena parteida e vign purto dalla hotellareia
e dall’Uniun da commers e mastirants ed alla finala Michael Wolf (45) da Lai tgi è gio
commember digl cunsegl communal e candidescha per tot dus gremis. El fò part alla
pcd.
Cò ins manegia generalmaintg tgi igls
dus suprastants an uffezi fetschan la cursa ed igls oters treis fetschan or tranter
els igls oters dus posts libers. Er cò vot
nign sa fixar sen en mang u sen l’oter.
Tar la cumischung da gestiun tgi exista da treis commembers èn tots treis dad
eliger da nov. Anfignen tar igl termin
d’annunztga ins ò catto angal dus candidats e la suprastanza communala vign ad
infurmar schi spert pussebel scu tgi ins
vot ager an tgossa.
Tar igl cunsegl da scola cun quatter
commembers stattan treis anavant a disposiziun ed egn vign proponia da nov.
Damais ainten tots dus gremis tants candidats scu posts, uscheia tgi cò dattigl
nignas tensiuns. Eligias pon angal neir
candidats tgi figureschan sen la glista uffiziala purifitgeida.
Die Sportlimousine JAGUAR XE setzt neue Massstäbe und definiert die Premium-Mittelklasse neu.
LASERBASIERTE HEAD-UPDISPLAY-TECHNOLOGIE
SPORTLICHES UND
AERODYNAMISCHES DESIGN
Die perfekte Symbiose aus Form und Funktion
steht für den niedrigsten Luftwiderstand und
den aerodynamischsten JAGUAR aller Zeiten
mit einem cw-Wert von 0.26.
Die neueste und laserbasierte Head-Up-DisplayTechnologie projiziert scharfe und hoch kontrastreiche Farbbilder wichtiger Fahrzeugdaten und
Navigationshinweise ins Blickfeld des Fahrers.
HOCHMODERNE NEUENTWICKELTE
INGENIUM-MOTOREN
Von Grund auf eigenentwickelte neue Leichtbau-Motorentechnologie, die für kompakte
und gewichtsoptimierte Premium-Hochleistungsaggregate steht. Diese sorgen für
aussergewöhnlichen Durchzug aus niedrigen
Drehzahlen, mühelose Beschleunigung
sowie beste Emissions- und Verbrauchswerte
ab 3.8 l/100 km und 99 g CO2 pro km.
REAL VALUE FOR MONEY
Echte JAGUAR-Eleganz, Sportlichkeit und
Hightech-Features zum besten Preis.
HIGHTECH-AUSSTATTUNGEN
Innovative Technologien wie aktive Motorhaube
für Fussgängerschutz, Verkehrszeichenerkennung,
Torque Vectoring, Spurhalteassistent, 2-Zonen-KlimaAutomatik, adaptive Geschwindigkeitsregelung1,
Parkassistent (parallel und quer ein- und ausparken)1
und Surround-Kamerasystem1 erhöhen die aktive
und passive Sicherheit.
1
Option.
GARANTIE- UND SERVICEPAKET
Tiefe Unterhaltskosten dank 3 Jahren Werksgarantie ohne
Kilometerbegrenzung, 3 Jahren Assistance für sorgenfreies
Fahren und 3 Jahren Free Service ohne Kilometerbegrenzung
inklusive aller Verschleissteile und Flüssigkeiten.
Besuchen Sie jetzt Ihren JAGUAR-Fachmann
und vereinbaren Sie Ihre Testfahrt.
JAGUAR XE E-Performance, 4-Türer, man., 2WD, 163 PS/120 kW. Swiss Deal Preis CHF 40’800.–, Gesamtverbrauch 3.8 l/100 km (Benzinäquivalent 4.3 l/100 km), Ø CO2-Emissionen
99 g/km. Energieeffizienz-Kategorie A. Abgebildetes Modell: JAGUAR XE S 3.0 V6, 4-Türer, autom., 340 PS/250 kW. Swiss Deal Preis CHF 66’200.–, Gesamtverbrauch 8.1 l/100 km,
Ø CO2-Emissionen 194 g/km. Energieeffizienz-Kategorie G, Ø CO2-Emissionen aller in der Schweiz angebotenen Fahrzeuge 144 g/km.
Feldenkrais Methode
Feldenkrais steht für eine
Methode, den eigenen Körper
besser kennen- u. verstehen zu
lernen.
Diese sanfte Bewegungslehre ist
für Menschen aller Alters- und
Berufsgruppen hilfreich.
Jeder Mensch profitiert von
der Achtsamkeit in seinen
Bewegungen.
Gruppenlektionen in Ilanz
Arnold Heini
Car Noldi, 34 onns eis Ti staus fideivel polier
tier nossa interpresa Casutt AG.
Nus engraziein a Ti da tut cor per Tiu grond
engaschi e Tia fideivladat.
Per Tiu futur giavischein nus a Ti
cuntentientscha, sanadat e che Ti sas guder
cumpleinamein Tiu temps.
ab Mittwoch, 23. Sept. 2015
10 x wöchentlich
Zeit: 9–10 Uhr oder
13.30–14.30 Uhr
Gruppenlektionen
in Obersaxen
ab Montag, 28. Sept. 2015
10 x wöchentlich
Zeit: 18.30–19.30 Uhr
Info und Anmeldung:
Esther Rüsch-Gähler
dipl. FeldenkraisTherapeutin SFV
Telefon 079 934 96 57
[email protected]
Seit 15 Jahren ...
gültig bis 03.09.2015
Schweinsnierstück
Physiofit Surselva
steht seit 15 Jahren für Qualität
in der Physiotherapie und im Medical Fitness.
Wir setzen alles daran, Sie persönlich und
individuell zu behandeln und zu betreuen.
Als Ergänzung zur Physiotherapie setzen wir gezielt
auf Medical Fitness. Krafttraining steigert Ihre Belastbarkeit im Alltag
und Beruf und kann
unter anderem chronischen oder akuten
Beschwerden am Bewegungsapparat entgegenwirken.
100g nur CHF 1.85
______
15%
Schweinskotelett
Aktuell
Jubiläumsrabatt auf ein
6- oder 12-Monate-Abo
Gültig vom 1. August
bis 30.September 2015
ausgenommen bereits
reduzierte Abos.
Praxis für Physiotherapie
Sportphysiotherapie
Medical Fitness
Physiofit Surselva GmbH
Via Centrala 4
7130 Ilanz
Telefon 081 936 06 60
[email protected]
www.physiofit-surselva.ch
7 entochen ils 26 da settember 2015
Nus sperein sin Vossa capientscha e selegrein da
puspei saver survir Vus naven dils 29 da settember
en las novas localitds.
Reservaziuns vegnan pridas encunter sut l’usitada
numera da telefon naven dils 21 da settember.
Unser Direktverkauf ist unter der Woche täglich
von 07:30 Uhr bis 18:30 Uhr geöffnet
Hermina e persunal
Einheimisches Wild ist auf Bestellung solange Vorrat erhältlich, die
Bestellungen werden der Reihe nach berücksichtigt.
081 941 11 22
von 18:30 Uhr bis 22:00 Uhr
ab 7.00 bis 08:00 Uhr
081 941 11 33
Wir bitten um telefonische
Voranmeldung bis 22:00 Uhr
Laufend kaufen wir auch sauber und frisch erlegtes
Wild: Gams, Reh und Hirsche solange Bedarf
Gerne zerlegen und veredeln wir Ihr Wild nach Wunsch
Würste und Trockenfleischspezialitäten
werden auf Wunsch, in eigener Produktion für Sie hergestellt.
Wir wünschen Ihnen
Weidmannsheil
Familie Janki und Team
CARNATIRA JANKI SA – Via Staziun 8 - 7156 RUEUN
Ilanz
Fr, 28.8.2015
Sa, 29.8.2015
Mi, 2.9.2015
Do, 3.9.2015
20.15
20.15
20.15
20.15
MR. HOLMES
MEN & CHICKEN
ANDERMATT – GLOBALVILLAGE
LA ISLA MINIMA
Leicht, ästhetisch und unverwüstlich.
Öfen und Kamine.
Wir beraten Sie gerne
in unserem Showroom!
Für die Wildannahme während der Jagdzeit
… sind wir auch Samstag und Sonntag für Sie da ...
Das Wild wird bis
spätestens
23:00 Uhr angenommen.
Traditionell, nach Bündner Art,
Exotic, Rustico & Poulet
Infos + Reservation: cinemasilplaz.ch
Muort renovaziun interna dallas localitds resta il
salun serraus naven da gliendisdis, ils
TELEFON
von 8.00 Uhr bis 18.30 Uhr
Cordon-bleu Festival
Wir sind unter 081 925 15 64 für Sie da!
Salun per dunnas ed umens – 7180 Mustér
Hermina Albrecht-Tuor – Tel. 081 947 45 44
Willkommen in unserer Metzgerei und Schlachtbetrieb
______
100g nur CHF 1.85
Krankenkassen anerkannt
Geschätzte Jägerinnen und Jäger
100g nur CHF 1.55
Cava Halbfabrikate AG � Via Santeri 79 � 7130 Ilanz � Tel 081 925 28 72 � www.cava-ag.ch
Tut bien sin Tia pensiun!!
Selbstheilungskräfte aktivieren,
ohne Nebenwirkungen
SONDA, 29 D’UOST 2015
SAMSTAG, 29. AUGUST 2015
Invit alla fiasta per beneventar il nievelegiu president dil Cussegl grond
Einladung zum Begrüssungsfest für den neuen Standespräsidenten
VITUS DERMONT
10.15 Arrivada Regenza, Cussegl grond
e hosps alla staziun da Glion
Ankunft Regierung, Grosser Rat
und Gäste am Bahnhof Ilanz
11.00 Til tras vischnaunca ed aperitiv a Laax
Qigong-Seminar mit
Xie Chuan
Nach dem Erfolg vom Februar
weilt er vom 9.10.–12.10.2015
im Kloster Ilanz.
1.Tag:
Basiskurs Fr. 120.–, Anmeldung
bis 1.9., Fr. 100.–
2./3.Tag: Fr. 240.–, bis 1.9., Fr. 200.–
4.Tag: Heiltag: Fr. 120.–, bis 1.9., Fr. 100.–
Margrith Auchter-Caviezel,
Nat. 078 632 90 08, [email protected]
www.qigong-zhineng.ch
Sorgentelefon
für Kinder
Umzug und Aperitif in Laax
17.00 Fiasta populara en tenda sper il Lag Grond
Volksfest im Zelt beim Laaxersee
Vischnaunca Laax e comité d’organisaziun
Grat
is
0800
55 42 0
weiss Rat und hilft
[email protected]
SMS-Beratung 079 257 60 89
www.sorgentelefon.ch
PC 34- 4900-5
Ihr TV Südostschweiz
Bleiben Sie regional «up to date»!
tv.suedostschweiz.ch
DAS MAGAZIN
LA PRESCHENTAZIUN DA L'EMNA
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
11
Segns caracteristics dals geners da bulieus indigens
Determinar bulieus cun agid dal cudesch «Bulieus da noss guauds»
L’onn 2005 è cumparì il cudesch tastgabel «Bulieus da noss guauds» da Men
Bisaz. L’ovra da 175 paginas, illustrada
ritgamain, cumpiglia las suandantas
parts: Introducziun; Segns caracteristics dals differents geners da bulieus;
Determinaziuns; Recepts; Indexs dals
nums. La part introductiva tracta tematicas generalas da la micologia (Tge è in
bulieu?; Nua creschan ils bulieus?; L’impurtanza dal bulieu per l’uman; Tge cuntegna in bulieu?; La construcziun dal bulieu; In pèr reglas per cleger bulieus; Determinar bulieus; Explicaziun dals pleds
scientifics). La part centrala dal cudesch
furma alura la determinaziun da las singulas spezias indigenas che vegnan preschentadas en text e maletg sin betg main che
130 paginas.
Davart l’intent da si’ovra scriva l’autur
en la prefaziun: «Il cudesch duess avair in
dubel senn: surtut duess el svegliar l’interess per ils bulieus ed als render enconuschents a la populaziun indigena. Blers na
sa fidan betg anc da far diever da quest dun
exquisit da la natira.
Ma betg mo quel che
racoglia ils bulieus
per motivs economics duess pudair
profitar da quest’ovra. Il segund senn che mes cudesch duess
accumplir è numnadamain quel d’infurmar era en il senn botanic.» I suonda ina
survista e curta descripziun dals geners da
bulieus indigens (che vegnan mintgamai
preschentads en il cudesch cun lur spezias
distinctivas).
Urden dals Agaricales (che cumpiglia
la gronda part dals lamellers)
Ils glimatschs: Ils glimatschs èn in gener da
bulieus fitg simpel da determinar. La cumparsa è tar tuts pli u main la medema. Las
lamellas èn fitg charnusas (grossas) e paran
da consister be da tschaira. Ellas han la furma d’ina mesaglina e creschan adina dal pe
engiu. Ils glimatschs creschan savens suenter plievgias, e quai per il solit l’atun. In’autra caracteristica è il pe. Quel ha la furma
d’ina lindorna senza chasa (glimaja). El è
damai in pau stort e daventa vers la basa pli
satigl che quai ch’el è sut il chapè. La pulvra da las sporas è adina alva en confrunt
cun auters bulieus. Tut ils glimatschs èn
mangiabels – els n’han però betg ina gronda valur. Quest bulieu pon ins duvrar en
in bun past ensemen cun auters bulieus.
Ils dratguirs: Il num da quests bulieus
insinuescha che lur furma saja quella d’in
dratguir. Quai n’è però betg adina il cas. El
po senz’auter era avair in chapè cun ina fur-
Cuverta da la publicaziun.
ma da mesa culla. Il pli caracteristic è insumma il fatg che las lamellas van adina dal
pe engiu. Era las ruschlas ed ils latgers han
savens il chapè en furma da dratguir. Las
lamellas da las ruschlas èn fitg fragilas e
rumpan apaina ch’ins tutga en ellas; ils latgers da lur vart dattan giu in liquid che sumeglia in latg alv u cotschnent. Da quel liquid han els obtegnì lur num. Las colurs
dal dratguir na traglischan betg uschè ferm
sco quellas dad auters bulieus.
Ils chavaliers: A quest gener da bulieus
appartegnan fitg bleras spezias da bulieus.
En il cudesch vegnan preschentadas be in
pèr sorts ch’existan en nossas regiuns. La
stagiun dals chavaliers cumenza cur che la
naiv entschaiva a luar (chavalier da matg)
e finescha l’atun, cur ch’il terren schela per
l’emprima giada. Ses segns distinctivs: el è
blut, pia senza stgaglias, stagn ed ha ina posiziun tut speziala. Il chavalier è generalmain in bulieu fitg charnus. Il chapè ed il
pe èn inseparabels. Las lamellas èn vieutas
anen vers il pe. Ellas furman damai ina chava enturn il pe. En quest vast gener chattan ins era divers bulieus da tissi. Ils represchentants mangiabels domineschan però
La part principala
dal cudesch furma la determinaziun da las singulas spezias da
bulieus.
MAD
– era sch’els s’adattan per gronda part be
per pasts cumbinads cun auters bulieus.
Ils bluzchers: Il bluzcher è in gener da
bulieus cun paucas spezias. El è in bulieu
ch’ins lascha per il solit star, perquai ch’el è
plitost pitschen. Il chapè dal bluzcher ha
ina furma plitost platta e la pel è glischa,
ma betg glittusa. il pe è cilindric e fin. La
basa dal pe finescha sco ina ragisch curta.
Persunas ch’enconuschan quest bulieu apprezieschan ses gust particular.
Las amanitas: Quest num da bulieu è in
dals pli enconuschents. Era l’amanita verda, l’amanita mustgera ed autras amanitas
da tissi fitg privlusas appartegnan a quest
gener. Sch’ins considerescha ils segns distinctivs n’al pon ins però betg scumbigliar:
l’amanita è l’unica spezia da bulieu cun lamellas ch’ha in vel entir ed in vel parzial respectivamain restanzas d’in tal, vul dir in
satg, savens er variclas e strivlas. Era sch’insaquants exemplars da quest gener da bulieus èn mangiabels, èsi recumandabel a
mintga laic da laschar star quests bulieus!
Quai è numnadamain l’unica maniera segira d’evitar scumbigls cun bulieus mangiabels fitg sumegliants, sco per exempel il
schampignun da prà che sumeglia fitg
l’amanita alva.
Ils schampignuns: Il schampignun è in
bulieu ch’ins chatta fitg savens en tut sias
spezias en nossas regiuns. Sias lamellas èn
uschè tipicas ch’ins na po quasi betg scumbigliar el cun auters bulieus. Ellas han ina
colur levamain rosa, grischenta u brina fin
naira. Quai è in segn caracteristic che distingua il schampignun dad auters bulieus,
per exempel da l’amanita alva. Era la basa
dal pe è distinctiva: ella n’ha nagin vut,
quai vul dir ch’ella n’è mai plegada en ina
pellina. La basa dal schampignun mussa
adina ina furma da barlun. Il schampignun
savura dad asch e daventa pli u main mellen sch’el vegn donnegià. Il pe è adina pli
curt che quel da l’amanita e na daventa –
ensi vers il chapè – mai pli satigl.
Ils parasols: Entaifer il gener dals parasols datti era differentas spezias pli pitschnas. Quellas sorts n’han dentant nagina valur nutritiva. Per distinguer il vair
parasol gigantic datti in segn fitg caracteristic: il culier sa lascha mover libramain –
sco in anè – vi dal pe dal bulieu. Il bulieu
sez è fitg grond e furma da giuven ina mazza da tambur. Sin la pel dal chapè sa furman stgaglias. Il parasol variclà ha sin la
surfatscha variclas quasi nairas e n’è betg
mangiabel. Quest bulieu è era pli pitschen,
ha in pe pli curt e l’anè na lascha betg sa
mover dal pe si e giu.
Ils chalamers: Tgi n’enconuscha betg
quels bulieus alvs sgiagliads en furma da
scalin che daventan vaira svelt rosa endadens per survegnir en curt temp ina colur
naira e sa disfar finalmain en in paltaun da
tinta naira? Il chalamer pelus crescha surtut il settember sin terrens fitg grass. Sia
cumparsa na sa lascha betg scumbigliar
cun auters bulieus. A quest gener appartegna era il chalamer grisch. El è pli robust
ch’il chalamer pelus e dal tuttafatg different da quel. Ins sto far attenziun da betg
baiver alcohol 24 uras avant e suenter avair
consumà in chalamer grisch. Dal rest è
quest gener da bulieus fitg pitschen.
Ils zulprers: Il gener dals zulprers cumpiglia be trais sorts da bulieus indigenas.
Da quellas èn duas sorts da tissi e vegnan
menziunadas be per quai. Tuttas trais sorts
han la medema surfatscha – cun la consequenza che las duas sorts da tissi pon vegnir scumbigliadas fitg bain cun la sort
mangiabla. La differenza è simplamain
quella: il bulieu mangiabel, il zulprer fimentà, ha lamellas grischas, ils dus zulprers da tissi, il zulprer cotschen ed il zulprer verd, han las lamellas cotschnas u verdas.
Ils stgarplinads: Ina gronda part dals bulieus ch’appartegnan a quest gener èn da
tissi u nunmangiabels. Perquai èsi fitg impurtant d’enconuscher fitg bain ils stgarplinads da tissi. Fermamain da tissi è il
stgarplinà cotschnent. El cuntegna ils medems tissis sco l’amanita mustgera, ma en
concentraziuns bler pli autas. Il fritg è pitschen, il chapè ha ina grondezza da 3-8 cm
e furma en in stadi tempriv in tgeiel che sa
sviluppa alura cun ina goba. Il tgeiel daventa pli tard era plat ed è adina stgarpà radialmain. Las lamellas èn grisch fustgas,
brinas d’uliva u brinentas. Il pe cilindric
n’ha nagin culier.
Ils velers: Il gener dals velers cumpiglia
divers sutgeners, per exempel ils pes glittus, ils chaus mutschignus, ils chaus fibrinus ed ils pes gross. Entaifer quests sutgeners datti fitg paucs bulieus mangiabels.
Percunter datti divers bulieus da tissi. Blers
èn era privlus, damai ch’els sumeglian fermamain tscherts bulieus mangiabels d’autras spezias; quai vala per exempel per il pe
gross violet ch’è fitg ferm da tissi. Quest
bulieu pon ins scumbigliar cun il tschiainder ch’è in fitg bun bulieu. Ils segns distinctivs da quests bulieus èn tranter auter
ils suandants: els èn da giuvens plegads en
in vel che stgarpa pli tard cun il crescher
dal fritg e resta tatgà sco fils brins vi dal pe.
Las sporas èn adina brinas. El è fitg derasà
en noss guauds da guglias, ma era en guauds maschadads.
Ils bovists / las toffas: Ina spezia enconuschenta è surtut la toffa-luf, in bulieu ch’ha
obtegnì ses num da sia cumparsa en il stadi madir: cura che l’intern dal bulieu è
emplenì cun sporas madiras, sortan quellas sch’ins tutga il bulieu. Tge uffant n’ha
betg in plaschairun da dar ina bella pajada
ad in da quests bulieus per contemplar alura la pulvra brina? Per il solit è quest bulieu
radund sco ina balla. La toffa gronda daventa savens anc pli gronda ch’in chau. Ils
bovists han mintgatant era la furma d’ina
buttiglia ed èn variclads. I dat era exemplars pli pitschens, radunds e brins.
Ils lamellers: En quest chapitel dal cudesch vegnan tractads ils geners cun be duas u trais spezias da bulieus. Uschia existan
p.ex. il tschiainder, il dratguir da mel, il
stgagliel da tschep e divers auters.
Geners da bulieus ch’appartegnan
ad ulteriurs urdens
Ils tgiruns: Quests bulieus han empè da lamellas ina spungia, quai vul dir che l’organ
fructifitgant furma pitschens conducts,
uschenumnadas poras che sumeglian ina
spungia. Cun agid da la clav da determinaziun cuntegnida en il cudesch pon ins differenziar ils divers aspects dal tgirun (vel
entir u parzial; mo vel parzial che furma in
culier; bluts, senza vel e senza culier).
Ils mutschigners: Il gener dals mutschigners cumpiglia be paucas spezias da bulie-
us indigenas. Il segn distinctiv è il vel: da
giuven zuglia quel tut il bulieu ed è fitg
mutschignus. La basa dal pe è tar tuts mutschigners da colur mellen d’ov. Surtut il
mutschigner fustg ha questa caracteristica.
Las lamellas èn grossas, stattan fermamain
dapart e cuntinueschan giu dal pe, savens
èn ellas surtratgas cun verdarom. La pulvra da las sporas è adina nairenta.
Las ruschlas: Las ruschlas èn fitg grevas
da determinar. I n’existan naginas ruschlas
da tissi, ma diversas nunmangiablas, damai ch’ellas èn fitg amaras. Las ruschlas
han differents segns caracteristics: ellas èn
fitg bellas e da diversas colurs. Las lamellas
èn fragilas, adina alvas u melnentas. Il pe è
adina cilindric ed alv u cun in pau cotschen. El è sitg e sa lascha rumper facilmain. Ils micologs numnan las ruschlas
era «cameleons», perquai che quests bulieus sa distinguan d’in lieu a l’auter en lur
colurs.
Ils latgers: Ils latgers èn, sco las ruschlas,
bulieus fitg fragils. Surtut las lamellas ed il
chapè rumpan facilmain. Il gust è, sco quel
da las ruschlas, pli u main intensiv. Ils latgers n’han nagin vel. Il segn il pli distinctiv da quest bulieu è il latg che sorta dal bulieu, cura che quel vegn donnegià e che dat
ad el il num. Ins sto far bain attenziun, siond che quest gener da bulieus cumpiglia
diversas spezias da tissi sco per exempel il
latger foppà. Laics fan il meglier da rimnar
be quels latgers che produceschan in liquid cotschen, sco il latger cotschen.
Quels bulieus èn fitg buns per brassar.
Ils chantarels e craterels: Ils chantarels ed
ils craterels n’appartegnan betg als lamellers en il vair senn dal pled. Els n’han betg
lamellas, mabain avainas. I n’è betg pussaivel da scumbigliar quests bulieus. Il chantarel è quel da primavaira, il craterel quel
da l’atun tardiv che crescha be fin a circa
1300 m.
Ils porlauns: La gronda part da las spezias ch’appartegnan als porlauns crescha
sin plantas vivas u mortas. I dat però era
singulas spezias che creschan per terra, sco
per exempel il porlaun cler. Tar ils porlauns sa tracti d’ina famiglia che consista
da divers geners: ils Albatrellus, ils Fomitopsis, ils Phaeolus e.a. Lur segn distinctiv:
empè da lamellas han els poras sut il chapè. Varsaquants porlauns midan era la colur sch’els vegnan donnegiads. Quests bulieus èn plitost dirs – els èn però buns per
mangiar.
Ils barbers: Barbers è il num per ina
gruppa da bulieus che n’è betg exnum parentads stretgamain in cun l’auter, ma dals
quals las stresas che furman sporas creschan tuttas en furma da spinas. Il pli impurtant per nus è il barber brin, damai
ch’el è in bun bulieu da spezaria. Empè da
lamellas ha el spinas fitg fragilas sut il chapè. Quellas sumeglian fermamain ina barba – in fatg ch’ha dà il num a quest bulieu.
Ils murachels e lurachels: Quests dus
geners tutgan pli u main ensemen. Omaduas han las sporas en pitschnas foppas a la
surfatscha. Ils murachels han in chapè plitost en furma da chapellina, ils lurachels
percunter in tal en furma da tscharvè. Els
èn tuts bulieus da primavaira e creschan gugent sin terrens sablunus ed umids. Be il lurachel d’atun fa in’excepziun: sco quai che
ses num di, crescha el numnadamain
l’atun.
Las crestas: Las crestas han ina furma tut
speziala. Igl è recumandabel da far attenziun cun rimnar crestas, perquai che quellas pon era esser da tissi, sco per exempel
la cresta da badugn. Las crestas èn singularas pervi da lur furmas caracteristicas e
pon vegnir scumbigliadas.
La preschentaziun:
Men Bisaz. Bulieus da noss
guauds. Cuira 2005.
Dapli infurmaziuns:
chatta.ch/?hiid=512
www.chattà.ch
MyFleurop.
Der Kundenclub von Fleurop.
An
nmelden
un
nd sofort
profitieren:
Aktion
bis 30. 9. 2015
100 statt
50 Startpunkte
geschenkt !
1.
2.
3.
Anmelden
Sammeln
Profitieren
Einfach und kostenlos unter
Bei jeder Fleurop-Bestellung
MyFleurop-Punkte
sammeln, ob im Internet,
per Telefon oder in einem
der rund 400 FleuropPartnergeschäfte.
Als MyFleurop-Mitglied
können Sie günstiger Blumen
bestellen, von attraktiven
Sachprämien, überraschenden
Spezialangeboten und
tollen Events profitieren.
Jetzt gleich anmelden!
www.fleurop.ch/myfleurop ,
+41 44 751 82 82 oder beim
Fleurop-Floristen anmelden.
Fliegen Sie gleich die ersten
100 MyFleurop-Startpunkte
sicher nach Hause!
Fleurop. The power of flowers.
ENGIADINA
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
Il Parc Naziunal Svizzer es ün revier preferì dals tschiervis.
FOTOS PNS
13
La mità da settember cumainza il temp da chalur. Ils tors cumbattan per il dret da’s multiplichar.
Ils tschiervis ed il Parc Naziunal Svizzer
Dürant il temp da chatscha as retiran las bes-chas i’l parc
„ (anr/rgd) Il tschiervi es üna da la
grondas bes-chas sulvadias da
l’Europa. Hozindi as restrenscha sia
derasaziun sün territoris cun god, oriundamaing abitaivan ils tschiervis
però planüras avertas. Il tschiervi sco
üna bes-cha gronda douvra bler spazi da viver. Da las planüras als gronds
flüms europeics sun els gnüts s-chatschats i’l decuors dals tschientiners i’ls
gods. Eir ils tschiervis illa regiun dal
Parc Naziunal Svizzer (PNS) passaintan
lur vita pustüt ils gods. Intuorn l’on
1850 d’eira il tschiervi extirpà in Engiadina. In consequenza a la chatscha til
mancaivan lös per as retrair. Var 50 ons
plü tard sun ils tschiervis retuornats in
Engiadina e chattan qua daspö lura ün
spazi da viver.
Ils tschiervis as retiran
i’ls cunfins dal PNS
Dürant tuot l’on giodan ils tschiervis la
quietezza chi tils vegn sporta i’ls asils da
sulvaschina in Engiadina. «Tschiervis
sun ‘fanatics per quietezza’», disch Hans
Lozza, pledader da pressa dal PNS, «il
Parc Naziunal es perquai tuot on ün lö
preferì dad els.» Ils tschiervis nu müdan
pür cun ils prüms tirs da chatscha lur re-
Quatter da las giuvenilas chi frequaintan lur giarsunadi a Scuol.
vier e van aint il parc protet. «Tuottüna
es eir quist effet cumprovà, pustüt al cumanzamaint da la chatscha speciala.» Ils
tschiervis paran da savair precis ingio
ch’els sun protets ed ingio na. Cur cha
la chatscha cumainza al principi da settember sun ils tschiervis subit alarmats.
«Ils tschiervis badan infra qualche uras
il müdamaint», disch Lozza, «l’inquietezza da lur spazi da viver tras il numer
da chatschaders il prüm di nu resta sainza consequenza per üna bes-cha chi’d es
specialisada per evitar inscunters cun
predatuors.» Tschiervis sun bes-chas socialas chi vivan in tröps. Quels restan in
FOTOS B. STECHER
general fidels ad ün tschert revier. La
grondezza dals tröps variescha tuot tenor la qualità dal spazi da viver. In terrain liber es ella per regla plü gronda sco
i’l god. Eir in Europa daja regiuns ingio
cha tröps da fin a 200 exemplars vivan.
Ils vapitis da l’America dal nord, chi sun
strets paraints cul tschiervi, fuorman
magari tröps fin a 1000 animals.
Davo la chatscha bandunan
blers tröps il PNS
I’l decuors da l’utuon bandunan blers
tschiervis sporadicamaing il parc naziunal. Decisivs per quists viadis sun la si-
tuaziun da nudritüra e las schanzas da’s
multiplichar. «Scha’ls pas-chs dvaintan
plü s-chars d’utuon e pustüt schi naiva
fingià bod fin giò suot il cunfin dal god,
bandunan grondas parts dals tschiervis
lur refugis e müdan in spazis vaschins»,
declera Hans Lozza. Els viagian lura in
territoris plü bass e cunquai suvent in
reviers da chatschaders. «Tals viadis
pon eir gnir chaschunats a consequenza da lös attractivs per il temp da chalur.» La planisaziun da la chatscha grischuna ha rendü quint a quist fat cun schaffir asils da sulvaschina i’ls contuorns dal PNS.
Actualmaing vegnan isoladas las fatschadas da la Chasa Puntota.
Puntota scoula l’agen persunal pel futur
La dmura d’attempats a Scuol spordscha ot plazzas da giarsunadi
DA BENEDICT STECHER / ANR
„ Actualmaing vegnan scolats illa
Dmura d’attempats Chasa Puntota a
Scuol ot giarsunas e giarsuns. Ün dals
motivs es chi’d es fich greiv da chattar
persunal qualifichà e cun l’aigna scolaziun as voula schoglier quel problem. Hozindi es recrutar persunal pella chüra da persunas chi vivan in dmuras d’attempats fich difficil. Sco cha’ls
manaders da la Dmura d’attempats
Chasa Puntota a Scuol, Päivi Karvinen e
Daniel Corbellini, han infuormà, esa
greiv da chattar persunal adattà. «No
vain adüna mancanza da persunal e quai
ha gnü per conseguenza cha no vain decis da metter a disposiziun plazzas da giarsunadi per mansters da fliamaint», ha
dit Corbellini. In quist möd as spera da
schoglier almain ün pa la problematica
dal persunal chi manca. «In Chasa Puntota abitan actualmaing 65 inquilins chi
han tuots dabsögn da chüra. Culla spitex han ils attempats la pussibiltà da star
amo lönch a chasa e pro no vegnan impustüt persunas chi han dabsögn d’agüd
per superar il minchadi. La chasa es bain
occupada e prosmamaing vegnan nouvs
abitants pro no», ha orientà Karvinen.
La dmura d’attempats spordscha actualmaing 85 plazzas da lavur, in quella cif-
ra sun resguardats eir ils giarsuns. Quistas plazzas da lavur significhan eir cha
bleras persunas pon lavurar ed abitar illa regiun.
Ot plazzas da giarsunadi
«Sper las plazzas da giarsunadi vegnan
sportas eir plazzas per practicums ed eivnas d’insaj. Il giarsunadi düra trais ons.
Las giarsunas ed ils giarsuns van a scoula a Cuoira, per regla duos dis l’eivna,
quai dependa in che on da giarsunadi chi
sun. Sper ils giarsuns da fliamaint vain
no eir giarsuns chi lavuran in chadafö ed
ill’economia». Sco cha Karvinen ha
manzunà daja eir lavuors chi nu das-
chan gnir fattas da giarsuns ed eir temps
da lavur ingio chi nu’s po occupar ils giarsuns. «Cun quai cha no vain diversa
glieud chi sto gnir instruida e scolada intern ed extern stain no organisar quai e
perquai vaina nos collavuratur Elmar
Parth chi coordinescha la scolaziun ed es
respunsabel per l’instrucziun. Sainza seis
ingaschamaint füss quai per no fich difficil ed eir stantus».
Pretaisas per imprender ün
manster da fliamaint
Per accumplir las pretaisas ch’uschè üna
scolaziun dumonda esa important cha’ls
giarsuns hajan pazienzcha, interess al
contact cun glieud plü veglia, incletta
per la situaziun da vita da quella ed eir la
vöglia da fliar e la motivaziun per chürar.
«Sper la lavur da fliamaint ston els eir coordinar il di ed imprender ad ir intuorn
cun situaziuns na simplas. Per els es quai
sper il giarsunadi eir üna scoula per la vita. Tanteraint daja eir temas e mumaints
fich difficils e perquai esa important
cha’ls giarsuns voulan imprender quel
manster», ha conclüs Karvinen. Culla
pussibiltà da pudair imprender ils mansters manzunats resguarda la Dmura d’attempats Chasa Puntota a Scuol eir il giavüsch da blers giuvenils da pudair far lur
giarsunadi illa regiun ingio chi abitan.
FÜR FREIE
MEINUNG! AUCH
FÜR DIE MEDIEN?
<wm>10CAsNsjY0MDQx0TW2MDUwNQAAy9E2xA8AAAA=</wm>
<wm>10CFXKIQ7DQAxE0RN5NeO1Y6eG1bIoIApfEhX3_ihtWcH_6G1becOv59jPcRRBM-npcFQSLbAW1aKpFVKpoD-QluxLxJ8XdlgH5tcIUpTzcwuhz1C29_W6AWFi6OlyAAAA</wm>
Christoph Blocher
Altbundesrat
Und was ist Ihre Botschaft an die Schweiz? Schreiben Sie es uns auf www.SagesderSchweiz.ch.
Schon bald könnte Ihre Aussage als Inserat erscheinen.
Das Inserat. Jeden effizient erreichen.
Eine Aktion der
GRISCHUN
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
15
Lev augment da la populaziun en Grischun
„ (cc) Ils 31-12-2014 vivevan en il
chantun Grischun permanentamain
195 866 abitantas ed abitants, 927 dapli che l’onn precedent. L’augment
dependa cunzunt dal dumber da la
populaziun estra che crescha vinavant. Il svilup dals ultims onns cuntinuescha. Il Grischun ha obtegnì er
l’onn 2014 dapli populaziun permanenta, la rata da creschientscha da 0,5
pertschient sa mova en il rom dals onns
precedents. En cumparegliaziun cun
l’augment da la populaziun permanenta en Svizra (1,2 pertschient) è la midada en il Grischun stada modesta er durant l’onn passà. Mo dus chantuns (AI,
NW) han obtegnì l’onn 2014 in augment da la populaziun pli pitschen che
quel dal Grischun. Las ratas da creschientscha las pli grondas cun mintgamai passa 1,5 pertschient han però cuntanschì ils chantuns Friburg, Genevra,
Zug e Vad.
En la maioritad da las regiuns
s›augmenta la populaziun
Entaifer il chantun è il svilup stà different – augments pli gronds hai dà cunzunt en las regiuns cun in grond dumber da populaziun Signuradi/Tschintg
Vitgs, Grischun dal nord ed Engiadin’ota, entant che l’Engiadina bassa,
Tavau e la Surselva han pers populaziun. En las ulteriuras regiuns èn las midadas absolutas stadas pli pitschnas.
La citad da Cuira ha registrà l'onn
2014 in augment da la populaziun da
0,6 pertschient e dumbrava il di da referenza da nov 34 547 abitantas ed abitants permanents. Da las vischnancas
pli grondas cun passa 2000 abitantas ed
abitants han gudagnà Zizers, Domat e
Landquart il pli grond dumber d’abitantas e d’abitants, Roveredo, Lumnezia ed Arosa han però pers en questa
gruppa la pli blera populaziun.
Populaziun permanenta per ils 31-12-2014 tenor regiuns sco er midadas procentualas l’onn 2014
Augment mo tar la populaziun estra
Entant che la populaziun svizra en il Grischun stagnescha dapi onns sin il medem nivel (di da referenza 160 497 persunas), è s›augmentada la populaziun estra permanenta durant l›onn passà puspè
per 2,5 pertschient u per 870 persunas,
da nov sin 35 389 persunas. Tranter las
naziuns chݏn represchentadas il pli fitg
èn s›augmentadas la populaziun portugaisa e taliana per 3,2 resp. schizunt per
3,9 pertschient, entant ch’il dumber
d’abitantas ed abitants tudestgs n’è
strusch sa midà, sco durant ils ultims
onns.
La part da persunas estras vi da l’entira
populaziun permanenta en il Grischun
importa 18,1 pertschient (Svizra 24,3
pertschient). Entaifer il Grischun sa
concentrescha la populaziun estra permanenta cunzunt sin ils centers turistics
en Engiadina ed a Tavau, ma er la Mesolcina sco er il Grischun dal nord demussan parts surproporziunalas. Quotas
da persunas estras pli pitschnas sa chattan en las regiuns plitost ruralas.
Dapli naschientschas e
tendenza da parturir pli tard
Il dumber da mortoris è restà en il
Grischun l’onn 2014 cun 1704 sin il
nivel dals onns precedents.
Percunter han ins pudì registrar
durant l’onn da rapport 1803 naschientschas, uschè bleras sco betg pli
dapi l’onn 2000. L’augment dependa
er qua en emprima lingia da la populaziun estra permanenta, mintga
quart novnaschì ha ina naziunalitad
estra.
Plinavant cuntinuescha la tendenza da parturir pli tard er durant l’onn
2014, passa 30 pertschient da las
mammas eran il mument da la naschientscha pli veglias che 35 onns.
L’onn passà han maridà 908 pèrs e
352 èn vegnids divorziads, questas
valurs sa movan en il rom da quellas
dals onns precedents. Bundant 35
pertschient da tut las lètgs ch’èn vegnidas divorziadas han durà passa 20
onns.
Ils resultats detagliads da las statisticas da la populaziun da tut las vischnancas e da tut las regiuns stattan a
disposiziun sin la pagina d’internet
da l’Uffizi per economia e turissem
sut (Statistik und Register).
FUNTAUNA: UFFIZI FEDERAL DA STATISTICA (STATPOP)
Quota da la populaziun estra permanenta vi da l’entira populaziun permanenta tenor reFUNTAUNA: UFFIZI FEDERAL DA STATISTICA (STATPOP)
giuns ils 31-12-2014
RECLAMA
Planisaziun locala da Churwalden
Da las tractativas da l’ultima sesida da la regenza grischuna
„ (cc) En sia ultima sesida ha la regenza grischuna surdà il premi grischun da
cultura 2015 al cineast Christian Schocher. Plinavant ha ella prendì posiziun
davart la fundaziun d’ina agentura svizra per la promoziun da l’innovaziun ed
ha approvà la revisiun parziala da la
planisaziun locala da Churwalden.
Fundaziun d’ina agentura svizra
per la promoziun da l’innovaziun
La regenza grischuna ha prendì posiziun
tar la lescha federala davart l’agentura
svizra per la promoziun da l’innovaziun
(lescha Innosuisse). Cun il project vegnan
stgaffidas las basas legalas per transfurmar
la cumissiun per tecnologia ed innovaziun (CTI) en in institut da dretg public da
la confederaziun. La CTI è l’organ da
promoziun da la confederaziun per l’innovaziun scientifica che sa basa sin la
scienza. Ella ha l’intent da far ina punt
tranter la perscrutaziun ed il martgà e da
reunir – cun agid da projects d’innovaziun – interpresas cun instituziuns da perscrutaziun.
La regenza grischuna beneventa la
fundaziun d’ina agentura svizra per la
promoziun da l’innovaziun e spetga
uschia dapli flexibilitad ed in meglier resguard dals basegns da las interpresas. Tar
la realisaziun da la lescha Innosuisse stoi
dentant vegnir guardà che l’inoltraziun
ed il giudicament da las dumondas per
projects d’innovaziun na vegnian betg
engrevgiads tras process administrativs
externs ed interns. Plinavant propona la
regenza grischuna da desister d’in cussegl
d’innovaziun da 25 persunas e da delegar
percunter las incumbensas al cussegl
d’administraziun. Uschia pon decisiuns
da promoziun vegnir prendidas da maniera pli effizienta ed efficazia.
Revisiun parziala da la lescha
davart ils dretgs politics
La revisiun parziala da lescha davart ils
dretgs politics en il chantun Grischun dals
21 d’avrigl 2015 vegn messa en vigur per
il 1. da schaner 2016. Tras questa revisiun, che ademplescha ina incumbensa parlamentara, vegni fixà tar tge instanza ch’in
recurs cunter las explicaziuns da votaziun
dal cussegl grond po vegnir inoltrà.
Revisiun parziala da la lescha
davart ils dis da paus publics
La revisiun parziala da la lescha davart ils
dis da paus publics dals 21 d’avrigl 2015
vegn messa en vigur per il 1. da schaner
2016. Tras l’adattaziun da la lescha davart
ils dis da paus publics duai vegnir tegnì
quint da las relaziuns socialas midadas.
Occurrenzas che servan a la sanadad, a la
recreaziun, al sport, a la cultura u al divertiment èn permessas a dis da paus publics,
cun excepziun dals auts firads, premess
ch’ellas na cuntrafetschian betg a l’intent
da la lescha. Er ad auts firads èn occurrenzas pussaivlas, ma en general èn ellas suttamessas a l’obligaziun da dumandar ina
permissiun da la vischnanca. En il rom da
la lescha survegnan las vischnancas la
cumpetenza da permetter occurrenzas ad
auts firads sin lur territori.
Approvà la revisiun parziala da la
planisaziun locala da Churwalden
La regenza approvescha la revisiun parziala da la planisaziun locala da Churwalden, concludida da la vischnanca ils
12 da mars 2015. Quella cumpiglia il
plan da zonas ed il plan general da furmaziun 1:1000 «Center da sports da
naiv Parpan».
L’object da la revisiun parziala è in
center da sports da naiv ch’è planisà en
il territori Grossboden. En il center da
sports da naiv n’èn betg mo previsas las
infrastructuras per il sport da passlung e
per la scola da skis, mabain er surfatschas da deposit per il servetsch tecnic
communal. Questas surfatschas servan
a metter sut tetg ils vehichels ed ils guaffens che vegnan duvrads per mantegnair las infrastructuras turisticas. Per
realisar il center da sports da naiv sto ina
part da la zona d’agricultura vegnir midada a la zona turistica. Questa enzonaziun vegn cumpensada tras dezonaziuns
da la medema surfatscha en il territori
Obertor e quai da la zona per edifizis e
per stabiliments publics a la zona d’agricultura ed a la zona da l’ulteriur territori communal.
Sustegn per l’Uniun
chantunala da musica
L’uniun chantunala da musica dal
Grischun survegn ina contribuziun
annuala da 15’000 francs. Per curs
specifics vegnan mess a disposiziun
maximalmain 20’000 francs per onn.
Plinavant vegn prestada ina garanzia
da deficit da maximalmain 50’000
francs per onn per las duas emnas da
scolaziun da l’orchester da flad da giuventetgna dal Grischun e da la brass
band da giuventetgna dal Grischun.
Las contribuziuns menziunadas da
maximalmain 85’000 francs per onn
che vegnan pajadas a l’uniun chantunala da musica dal Grischun valan per
ils onns 2016 fin 2019. Quai cun la
resalva ch’il cussegl grond concedia
mintgamai ils credits respectivs.
Frei bleiben!
WAHLVERSPRE
CHEN
Damit die Schweiz Schweiz bleibt.
Unabhängigkeit, Eigenständigkeit, direkte Demokratie, Neutralität
und Föderalismus sind die Staatssäulen, die unsere Vorfahren
erschaffen und erkämpft haben und die wir verteidigen. Dies im
Wissen, dass es keine Freiheit ohne Sicherheit gibt.
Im Bundesbrief, am Beginn unserer Eidgenossenschaft, gelobten die
Gründer unseres Landes ebenso, keine fremden Richter anzuerkennen.
Unsere Bundesverfassung nimmt in der Präambel auf, dass nur frei
ist, wer seine Freiheit gebraucht, und dass die Stärke des Volkes sich
am Wohl der Schwachen misst.
In dieser Tradition versprechen die Kandidatinnen und Kandidaten
der SVP gegenüber der Bevölkerung der Schweiz:
Wir wollen
keinen Anschluss an die EU und keine Anerkennung fremder
Richter, damit wir selber unsere Geschicke bestimmen können;
die Zuwanderung begrenzen und keine 10-Millionen-Schweiz,
damit wir weiterhin eine lebenswerte und intakte Heimat haben;
kriminelle Ausländer ausschaffen und die Missbräuche im
Asylwesen bekämpfen, damit wir in Sicherheit leben können;
tiefe Steuern für alle und weniger staatliche Regulierungen,
um Arbeitsplätze zu sichern.
Wir Nationalratskandidaten waren beim Wahlversprechen am
22. August dabei:
Heinz Brand,
Klosters
Martin Gion Candrian, Renatus Casutt,
Flims Dorf
Falera
Mario Cortesi,
Chur
Magdalena
Martullo-Blocher,
Meilen/Lenzerheide
Beath Nay,
Chur
Livio Zanolari,
Chur
Rico Rieder,
Maienfeld
www.svp.ch
SVP Schweiz, Postfach 8252, 3001
Valérie Favre Accola,
Davos Platz
Deshalb am 18. OktOber
sVP wählen.
INSERATESCHLUSS:
Samstag-Ausgabe: Donnerstag, 8 Uhr
Dienstag-Ausgabe: Montag, 8 Uhr
Somedia Promotion
Sommeraustrasse 32, 7007 Chur
Telefon 081 255 58 58, Fax 081 255 58 59
Agenturen in Ilanz, Lenzerhei de und Thusis
IM INTERNET AUFRUFBAR UNTER:
südostschweizjobs.ch
Die Spescha Haustechnik AG in Lenzerheide
mit ihren 25 Mitarbeitenden, ist ein etabliertes, führendes Unternehmen in der
Region, das für einen hohen Servicegrad sowie Qualität steht und zur Inretis
Gruppe (www.inretis.ch) gehört. Die Inretis mit 550 Mitarbeitenden an sechs
Standorten in der Schweiz, ist in der umfassenden Erbringung von Energie- und
Gebäudetechnikdienstleistungen tätig. Die erneuerbaren Energien werden dabei
aktiv bearbeitet und sind ein bedeutendes Standbein. Im Rahmen der eingeleiteten
Nachfolgeplanung wurden wir vom Verwaltungsrat mit der Neubesetzung der
anspruchsvollen Geschäftsführer-Funktion betraut. Für die Gesamtleitung und Weiterentwicklung des Unternehmens suchen wir nun eine innovative und integrative
Unternehmerpersönlichkeit als
Geschäftsleiter Gebäudetechnikunternehmen
(Heizung/Sanitär/Service)
Die Hauptaufgaben
In dieser Führungsposition sind Sie direkt dem Verwaltungsrat unterstellt, budgetverantwortlich und für die Planung, Organisation sowie Steuerung des Unternehmens verantwortlich. Der Mitarbeiterführung, Netzwerkpflege und Akquisition
kommt dabei eine hohe Bedeutung zu. Unterstützt werden Sie durch ein erfahrenes,
engagiertes Kader und qualifizierte Mitarbeitende. Des Weiteren steht Ihnen ein
grosses Reservoir an Know-how aus der Gruppe zur Verfügung, auf das Sie jederzeit
zurückgreifen können.
Das Anforderungsprofil
Als neuer Geschäftsleiter sollten Sie eine gereifte Persönlichkeit mit ausgeprägter
Sozialkompetenz sein und über umfangreiche Führungserfahrung im Heizungs-/
Sanitär- und/oder Serviceumfeld verfügen. Ein gutes betriebswirtschaftliches Verständnis, Gestaltungswille, Loyalität und die Fähigkeit ein Team zu motivieren, sollten in Ihrem Kompetenzenprofil enthalten sein.
Das Angebot
Es erwartet Sie ein solides, finanziell gesundes Unternehmen, dessen Name für
Innovation und Qualität steht. Attraktive Anstellungsbedingungen sowie Gestaltungsfreiraum dürfen des Weiteren genannt werden.
Ihre Kontaktperson
Auf Ihre schriftliche Bewerbung mit Foto (per Post oder E-Mail) oder telefonische
Kontaktaufnahme für Erstauskünfte freut sich: André Thomas, Geschäftsleiter. Für
Diskretion und Kompetenz bürgt unser Name.
Unsere Mandantin
ist ein etabliertes Unternehmen mit einem hohen Bekanntheitsgrad und Sitz im Raum Ilanz. Im Auftrag der Geschäftsleitung
suchen wir eine engagierte, verantwortungsvolle sowie führungserfahrene Persönlichkeit (w/m) als
Leiter Disposition/Spedition
oder Hauswirtschafter, Hotelfachkraft,
Gouvernante
Die Hauptaufgaben
In dieser Funktion übernehmen Sie die personelle und organisatorische Leitung der Spedition/Disposition und arbeiten auch selber aktiv mit. Dabei steht die optimale Kundenbelieferung und
-zufriedenheit an oberster Stelle. Ihr Pflichtenheft beinhaltet:
Führung/Motivation von 5 Mitarbeitenden, telefonische Auftragsabwicklung/-disposition sowie diverse administrative Aufgaben.
Das Anforderungsprofil
Sie verfügen über eine abgeschlossene Berufslehre in den Bereichen Spedition, Logistik, Disposition oder Sie kommen aus der
Hotellerie/Gastronomie (Gouvernante o. Ä.), sind organisationsgeschickt und bringen Führungspraxis mit. Ein gut ausgeprägtes
Flair im Umgang mit verschiedenen Anspruchsgruppen, Durchsetzungsvermögen und ein flexibler Geist runden Ihr Profil ab.
Das Angebot
Es erwartet Sie eine herausfordernde Tätigkeit in einem dynamischen Unternehmen mit zeitgemässen Anstellungsbedingungen.
Ihre Kontaktperson
Auf Ihre schriftliche (per E-Mail/Post) oder telefonische Kontaktaufnahme für Erstauskünfte freut sich: Peter Kehl ([email protected]). Bei Fragen rufen Sie uns einfach an. Für Diskretion
und Kompetenz bürgt unser Name.
EMS
HOCHLEISTUNGSPOLYMERE
SPEZIALCHEMIKALIEN
Wir suchen zur Ergänzung und Unterstützung
unseres Teams motivierte Persönlichkeiten als:
BAHNBETRIEB
Anlageverantwortlicher/in (80%-100%)
Bahnbegleiter/in (40%-100%)
Skilifte, Sesselbahn u. Förderband Mitarbeiter/in (40%-100%)
Hauptverantwortliche/r Parkplatz (Teilzeit)
Mitarbeiter/in Parkplatz (Teilzeit)
EMS-GRIVORY ist ein international erfolgreicher Spezialist in der Herstellung von technischen Thermoplasten.
Nus encurin sin miez december 2015
tochen entschatta avrel 2016 in(a)
conluvrer(a) per biro
en temps da lavur parzialmein
Annunzias tochen ils 04.09.2015
Schneesportschule Disentis
Caum Postal 33/7180 Disentis ni
[email protected]
GASTRONOMIE
Küchenchef’s
Köche
Casseroliers
Allrounder
Servicefachangestellte mit Inkasso
Kassenmitarbeiter für Selfservice
Chef de Bar
Barmaids für Après-Ski Bar
JAHRESSTELLEN
Mitarbeiter Pistenfahrzeug Werkstatt
Mitarbeiter Unterhalt Beschneiung u. Pisten/Beschneier
Weitere Informationen zu den einzelnen Stellen finden Sie auf
unserer Webseite www.skiarena.ch/infos/stellen
Ihre schriftliche Bewerbung mit Foto senden Sie bitte an
Andermatt-Sedrun Sport AG, Dieni, CH-7189 Dieni
oder per Mail an [email protected]
Wir freuen uns auf Ihre vollständigen Bewerbungsunterlagen.
Andiast
Wir suchen
per sofort oder nach Vereinbarung
eine/n zuverlässige/n und
einsatzfreudige/n
Hauswart/in
Für unsere Abteilung Produktion Compoundierung in Domat/Ems
suchen wir einen (Dame oder Herrn)
Leiter Grosscompoundierung
In dieser Position führen Sie unsere Grosscompoundierung mit ca. 45
Mitarbeitern im 4-Schichtbetrieb. Dabei sind Sie verantwortlich für die
sichere, qualitätskonforme, termingerechte und kostengünstige Herstellung der Produkte. Die Schulung Ihrer Mitarbeiter in Technischen-,
sowie Sicherheits- und Qualitätsbelangen sowie die Mitarbeit in diversen Projekten und bei der Einführung neuer Produkte gehören zu Ihrem Aufgabenbereichen. Im Weiteren sind Sie intern eine wichtige
Ansprechperson bei technischen Fragen.
Wir suchen eine führungsstarke Person mit einer technischen Ausbildung, sowie fundierter Berufserfahrung in einer Führungsposition in
einem vergleichbaren (Produktions-) Umfeld. Sie sind begeisterungsfähig und können Ihre Mitarbeiter motivieren. Mit Ihrer strukturierten,
flexiblen und initiativen Arbeitsweise behalten Sie den Überblick.
MS-Office Kenntnisse runden Ihr Profil ab.
Für nähere Auskünfte steht Ihnen Christian Gees (Direktwahl +41
(0)81 632 75 01) gerne zur Verfügung.
Ihre kompletten Bewerbungsunterlagen senden Sie bitte an
EMS-SERVICES, Personalabteilung, Renate Knöpfel, CH-7013
Domat/Ems, [email protected],
Direktwahl +41 (0)81 632 72 98.
im Nebenamt. Sie betreuen eine
Liegenschaft mit bescheidenem
Aufwand.
Fühlen Sie sich angesprochen?
Dann melden Sie sich bei:
Confidar Treuhand AG, Ilanz
Emil Pally, Tel. 081/920 07 07
www.confidar.ch
EMS-CHEMIE AG CH-7013 Domat/Ems
www.emsgrivory.com
Dort arbeiten, wo andere Ferien machen!
EMS
HOCHLEISTUNGSPOLYMERE
SPEZIALCHEMIKALIEN
Unsere Mandantin gehört zu den führenden Bauunternehmungen im Kanton Graubünden.
Sie erbringt Top-Leistungen im Tiefbau, Untertagebau, Hochbau und im Stahlbau. Fit und
entschlossen marschiert sie in die Zukunft – auch über die Kantonsgrenzen hinaus.
EMS-SERVICES erbringt Dienstleistungen für die verschiedenen Unternehmensbereiche der EMS-CHEMIE AG.
Zur Verstärkung und im Zuge einer Nachfolgeregelung suchen wir eine unternehmerisch denkende
und handelnde Kaderperson als
Für unsere Abteilung Logistik/Spedition in Domat/Ems suchen wir
einen (Dame/Herrn)
Bauführer Tunnel- oder Tiefbau
Option: Baustellenchef
Exportsachbearbeiter
Sie sind verantwortlich für die weltweite Abwicklung von Versandaufträgen, die Organisation von Transportmitteln sowie das Erstellen von
Rechnungen und Versanddokumenten inklusive Akkreditiv. Die Bearbeitung von Reklamationen und die Betreuung eines Lernenden Kauffrau/Kauffmann gehört ebenfalls in Ihren Aufgabenbereich.
Bauingenieur, Baumeister oder Bauführer
AS im Finden kompetenter Fach- und Führungskräfte.
Ihre Aufgabe: Sie betreuen ein spannendes Aufgabenfeld im Bereich Untertagbau. Einerseits
führen Sie Baustellen und Mitarbeiter, organisieren die AVOR, überwachen Termine und Kosten,
erstellen Ausmasse und Abrechnungen. Erweitert kommen Aufgaben wie die Kalkulation und die
Auftragsverhandlung hinzu.
Voraussetzung für diese Position ist eine abgeschlossene kaufmännische Ausbildung und Berufserfahrung in Export oder der Spedition. In
hektischen Zeiten behalten Sie den Überblick, sind organisations- und
kommunikationsstark sowie verantwortungsbewusst. Gute MS-Officeund Englischkenntnisse setzen wir voraus.
Ihr Profil: Sie sind Bauingenieur FH, dipl. Baumeister oder Bauführer und bringen einige Jahre
Erfahrung in der Ausführung im Untertagbau oder Tiefbau mit. Zudem sind Sie eine offene,
teamfähige und belastbare Persönlichkeit, welche durch lösungsorientiertes Handeln überzeugt.
Suchen Sie Abwechslung, eine Herausforderung und Entwicklungsmöglichkeiten in einem internationalen Umfeld? Dann freuen wir uns
Sie kennenzulernen.
Das Angebot: In diesem von den Inhabern geführten KMU sind die Entscheidungswege kurz und
direkt. Das Arbeitsumfeld ist offen und von Teamgeist geprägt, die Technik auf bestem Stand.
Bei Eignung und Interesse können Sie Baustellenchef werden und die volle Verantwortung für die
Projekte übernehmen. Die Anstellungsbedingungen sind attraktiv.
Für weitere Auskünfte steht Ihnen Roman Hepberger (Direktwahl +41
(0)81 632 73 19) gerne zur Verfügung.
Ihre kompletten Bewerbungsunterlagen senden Sie bitte an
EMS-SERVICES, Personalabteilung, Renate Knöpfel, CH-7013
Domat/Ems, [email protected],
Direktwahl +41 (0)81 632 72 98.
Sie sind interessiert und möchten mehr erfahren? Dann bitten wir um Kontaktaufnahme und
Zustellung Ihres CV an: [email protected]
Sie werden durch den Bewerbungsprozess persönlich, vertraulich und professionell von
Herrn Andreas Schraner betreut. Telefon +41 43 819 33 30.
Andreas Schraner Unternehmens- und Kaderberatung AG
CH-4310 Rheinfelden – Gartenweg – Postfach 245 – Telefon 061 831 03 85
CH-8034 Zürich – Seefeldstrasse – Postfach 1079 – Telefon 043 819 33 30
EMS-CHEMIE AG CH-7013 Domat/Ems
AndreASchraner
www.ems-group.com
Unternehmens- und Kaderberatung
R h e i n f e l d e n – w w w.a s - u.c h – Z ü r i c h
Am Ende sind wir für Sie da
Das Zürcher Lighthouse bietet ein letztes
Zuhause für unheilbar kranke Menschen.
Wir suchen per sofort oder nach Vereinbarung
Kaufmännische/r Angestellte/r 100%
Zu Ihren Aufgabengebieten innerhalb der 3 Firmen, Nicca AG, Nicca
Reparatur AG und Kies- und Betonwerk Andeer AG gehören die Fakturierung, die Debitoren- und Kreditorenbuchhaltung, das Personalwesen, die
Lohnbuchhaltung, die Finanzbuchhaltung, die MWST-Abrechnungen
sowie die Unterstützung der Annahme und der Disposition.
Ihr Anforderungsprofil:
Kaufmännische oder vergleichbare Berufsausbildung
Erfahrung in der Buchhaltung mit guten EDV-Kenntnissen
Sie sind ein exaktes, selbständiges und zuverlässiges Arbeiten gewohnt
Sind Sie interessiert für diese abwechslungsreiche Tätigkeit, dann senden
Sie Ihre vollständigen Bewerbungsunterlagen an untenstehende Adresse.
Zürcher Lighthouse
Carmenstrasse 42, 8032 Zürich
Telefon 044 265 38 11
www.zuercher-lighthouse.ch
NICCA AG, Garage, Hermann Nicca, Turvasch 60A, 7433 Donat
Tel. 081 661 12 70, [email protected]
Leserangebot
Stefanie Heinzmann
im «Palazzo Chur»
Am Samstag, 12. September, gastiert Stefanie Heinzmann im
neu eröffneten «Palazzo Chur». Abonnenten der «Quotidiana»
profitieren von einer Reduktion von 50% auf die Tickets.
50%
Reduktion
Anzahl vergünstigte Tickets beschränkt
und nur im Vorverkauf erhältlich.
Nach unzähligen Platin- und Goldauszeichnungen, Zusammenarbeiten mit Weltstars
wie Tower of Power, Joss Stone, Lionel Richie
oder Ronan Keating blickt Stefanie Heinzmann auf ihrem neuen Longplayer «Chance
Of Rain» zurück: auf gute Zeiten, aber auch
auf schlechte Zeiten, die ebenfalls tiefe Eindrücke in den Songs hinterlassen haben.
●
●
Türöffnung: 18.30 Uhr
Konzertbeginn: 20.00 Uhr
Tickets
Für Abonnenten CHF 24.50**
Für Nichtabonnenten CHF 49.–**
Erhältlich auf ticketino.ch
oder an allen Poststellen unter Angabe
des Codes «ABOPLUS*»
●
●
●
** zuzüglich Gebühren
Weitere Infos zur Veranstaltung unter:
www.palazzochur.ch
Falera
4½-Zimmer-Wohnung
Publireportage
gross und modern
Neubau
Fr. 1 350 000.–
Flims
2½-Zimmer-Wohnung
inkl.Tiefgaragen-PP Fr. 478 000.–
Sagogn
Im Neubau
2½-Zimmer-Wohnung
Fr. 590 000.–
JÄGGI HÖRBERATUNG | ILANZ UND DISENTIS
Unsichtbare Hörgeräte
Die Hörgeräte-Anpassung bei Jäggi
Hören bedeutet Lebensqualität. Dennoch verzich-
Eine professionelle Hörberatung beginnt bei uns
ten immer noch viele Menschen auf ein Hörgerät,
mit einer ausführlichen Beratung und einem kosten-
obwohl sie von einer Hörminderung betroffen sind.
losen Hörtest. Gemeinsam besprechen wir die Er-
Viele Betroffene wünschen sich eine unsichtbare
gebnisse und überweisen Sie gegebenenfalls an
Lösung. Dieser Traum wird jetzt Wirklichkeit: mit
einen Facharzt, welcher die nötigen medizinischen
Lyric, einer völlig neuartigen Hörgerätekategorie.
Abklärungen vornimmt. Anschliessend beginnen
Lyric erfüllt gleich zwei Wünsche vieler Menschen
wir mit der Anpassung Ihrer Hörsysteme, wobei
mit Hörminderung: Unsichtbarkeit und sich als Trä-
Sie verschiedene Hörgerätetypen auch zu Hause
ger um nichts kümmern müssen – oder noch bes-
und in verschiedenen Alltagssituationen ausprobie-
ser – über einen längeren Zeitraum vergessen, dass
ren können.
2½-Zimmer-Wohnung
Parterre, mit Gartenanteil
Fr. 450 000.–
Waltensburg
In der Nähe des Skilifts mit
traumhafter Aussicht entstehen
moderne, schöne
2½-Zimmer-Wohnungen
3½-Zimmer-Wohnungen
4½-Zimmer-Wohnungen
ab Fr. 385 000.–
7 ½-Zimmer-Haus
mit Wellnessoase Fr. 795 000.–
Ruschein
4½-Zi.-Maisonnettewohnung
PP
Fr. 580 000.–
Fr. 10 000.–
in Affeier
Fr. 295 000.–
Obersaxen
2½-Zimmer-Wohnung
2½-Zimmer-Wohnung
in Cresta-Siedlung Fr. 295 000.–
2½-Zimmer-Wohnung
man überhaupt ein Hörgerät trägt.
in Giraniga
Fr. 295 000.–
AlleWohnungen inkl.TG-PP
Vignogn
Im Parterre mit Garten
4½-Zimmer-Wohnung
Garagen-PP
Fr. 590 000.–
Fr. 30 000.–
Brigels
Einfamilienhaus
mit 5½ Zimmern, Wintergarten
und grossem Atelier,
Tiefgaragen-PP
Lyric – das erste 100 % unsichtbare Hörgerät, das bis zu
vier Monate, ohne Batteriewechsel, ohne Reinigung und
ohne Wartung getragen werden kann – beim Schlafen, beim
Telefonieren, beim Sport treiben und sogar beim Duschen.
Bei der Wahl Ihrer Hörsysteme werden der Grad
✂
Gutschein für einen
Ihres Hörverlustes, Ihre persönlichen Bedürfnisse
und Ihr Budget berücksichtigt. Dank enger Zusammenarbeit mit den führenden Lieferanten können
kostenlosen Hörtest
wir Ihnen stets die neuesten und leistungsstärksten
Hörgeräte anbieten. Auch nach dem Kauf sind wir
Ein Hörtest mit persönlicher Beratung
für Sie da und bieten Ihnen einen zuverlässigen und
verschafft Klarheit über Ihr Hörvermögen.
grosszügigen Service. Verlassen Sie sich auf die
Vals
Modernes
Einfamilienhaus Fr. 1 780 000.–
Rueun
7 ½ Zimmer-Haus
mit Stall
Fr. 420 000.–
Und vieles mehr unter:
langjährige Erfahrung und das fundierte Wissen
In einem Trageversuch können Sie auch
verschiedene Hörgeräte in Alltagssituationen
unseres Teams. Wir freuen uns auf Sie!
ausprobieren. Kostenlos und unverbindlich.
Vereinbaren Sie einen Termin.
Jäggi Hörberatung, Ilanz
Poststrasse 1
Zu vermieten ab 1. September in SUMVITG
081 925 25 60
Poststrasse 1
Jäggi Hörberatung, Disentis
Via Sursilvana 25
Via Sursilvana 25
Ilanz
081 925 25 60
jaeggi-optik.ch
Disentis
081 936 43 83
jaeggi-optik.ch
081 936 43 83
2-Zimmer-Wohnung im Dachstock
(ca. 60 m2)
Komplett neu renoviert, mit allem Komfort.
Auch als Ferienwohnung ganzjährig zu vermieten.
Informationen unter:
Tel. 079 670 13 24 (von 9–18 Uhr)
Zu vermieten in Ilanz
Einstellplatz (Halle)
z. B. für Wohnmobil.
Fr. 160.– pro Monat.
Telefon 081 925 13 63
Ilanz
Zu vermieten, evtl. zu verkaufen
3½-Zimmer-Wohnung
Nähe Schwimmbad, Via Schlifras 78, im
3. Obergeschoss. Ostseite inkl. Garagenplatz. Mietbeginn 1. Oktober 2015 oder
nach Vereinbarung.
Auskunft erteilt Alfred Derungs
(Auto Derungs AG)
Tel. G. 081 920 10 10 / P. 081 925 28 69
Via Principala 43, 7138 Surcuolm
Tel. 081 933 14 10
FRÜHSCHOPPENKONZERT
Wo:
Im Restaurant Caluori in Surcuolm
Für Gesundheit
in Afrika.
www.solidarmed.ch
.solidarmed.ch
«PARADIESGÄRTLI» IN ILANZ
Wann:
am Samstag, 29. August 2015
Von:
11.00 bis 12.30 Uhr
Auf Ihr Kommen freuen sich:
Edi’s Blasmusikanten
und das Caluori-Team
Da schar a tscheins naven dad immediat ni tenor
cunvegnientscha ina habitaziun da
Zu vermieten in Morissen
ab sofort oder nach Vereinbarung
neue 4½-Maisonette-Wohnung
Mit grosser Terrasse und 2 Autounterstellplätzen sowie grossem Kellerabteil.
Mobil: 079 829 94 63
Im Herzen von Ilanz entstehen drei Wohnhäuser mit je 10
Wohnungen. Die 2.5 - bis 5.5 -Zimmer-Wohnungen bieten ein grosszügiges Raumangebot, sind lichtdurchflutet
und überzeugen mit einem hochwertigen Innenausbau.
5½ stanzas a Mutteins,Tavanasa
renovada cun ina surfatscha da 130 m2, 1. alzada cun
balcun, 4 combras, bogn/tualetta, 1 tualetta separada,
surcombras, 1 tschaler, 1 garascha.
Bugen affittaders che feman buc
e senza animals da casa.
ab CHF 380 000.–
Tscheins meinsil frs. 1400.– incl. cuosts accessorics.
081 925 17 17 · [email protected] · www.immobilias.ch
Damondas a Michel Brunner,Tavanasa,
sin 079 635 24 55 ni sin [email protected].
TELEVISIUN VENDERDI
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
SRF 1
SRF ZWEI
ARD
ORF 1
SAT 1
9.25 Der Tag ist noch fern – Making-of
9.45 How to learn with YouTube 10.00
nano spezial 10.30 Kulturzeit kompakt
10.40 Die Schweiz umsonst 11.15 Das
Unglück von Mattmark 12.15 Mini Beiz,
dini Beiz 12.45 Tagesschau mit Meteo
13.15 Glanz & Gloria 13.30 Der Landarzt 14.20 Aeschbacher 15.20 16.
Volksschlager Open Air 15.50 Einstein
16.30 Dance Academy 16.55 myStory
(7/7) 17.25 Guetnachtgschichtli 17.40
Telesguard 18.00 Tagesschau mit
Meteo 18.15 Mini Beiz, dini Beiz 18.40
Glanz & Gloria 19.00 Schweiz aktuell
19.25 SRF Börse 19.30 Tagesschau
5.00 Best of 8x15. 6.00 Drei auf zwei
9.00 Dance Academy. Kämpfen oder
flüchten. Jugendserie 9.25 myStory
10.15 Der Landarzt 11.00 Wege zum
Glück 11.45 Bianca – Wege zum Glück
12.35 Immer wieder Jim 9.50 Immer
wieder Jim 13.00 Live: Leichtathletik.
Weltmeisterschaften. Aus Peking (CHN)
15.55 Still Standing 16.20 SOKO
Wien 17.10 Geo 360. Frankreich –
Exzentriker der Düfte 18.15 Two and
a Half Men. Der Resteverwerter der
Liebe / Wie man Alan Harper los wird
19.05 Happy Endings. Hipster-Zombies / Das Tattoo-Date
5.30 Morgenmagazin 9.00 Tagesschau 9.05 Das Geheimnis des Rosengartens. TV-Drama (D 2000) 10.35
Tagesschau 10.45 Um Himmels Willen.
Elternlos 11.35 Das Waisenhaus für
wilde Tiere 12.00 Tagesschau 12.15
ARD-Buffet 13.00 Mittagsmagazin
14.00 Tagesschau 14.10 Rote Rosen
15.00 Tagesschau 15.10 Sturm
der Liebe 16.00 Tagesschau 16.10
Am Kap der wilden Tiere 17.00 Tagesschau 17.15 Brisant 18.00 Live:
Quizduell 18.50 Mord mit Aussicht
19.45 Sportschau vor acht 19.50
Wetter vor acht 19.55 Börse vor acht
8.05 Hand aufs Herz. Soap 8.50 Gilmore Girls 9.35 Drop Dead Diva 10.20
Der Mitarbeiter des Monats. Komödie
(USA 2006). Mit Dane Cook, Jessica
Simpson, Dax Shepard 12.00 Gilmore
Girls 12.40 Drop Dead Diva 13.25
Die Nanny 14.15 Raising Hope 14.35
Mike & Molly 14.55 Malcolm 15.15
How I Met Your Mother 16.00 The Big
Bang Theory 16.35 ZIB Flash 16.40
Malcolm 17.00 How I Met Your Mother
17.45 Two and a Half Men. Sitcom
18.05 ZIB Flash 18.10 Die Simpsons
18.55 The Big Bang Theory 19.45
ZIB Magazin 19.54 Wetter mit ZIB 20
5.30 Live: Sat.1-Frühstücksfernsehen.
Tamme Hanken / Der Wochenrückblick
mit Larissa Kindt / Promi Big Brother
Hardcore Zuschauer Peer Kusmagk
10.00 Teletip Shop 11.00 Richterin
Barbara Salesch. Show 12.00 Richter
Alexander Hold. Show 14.00 Auf Streife 15.00 Auf Streife – Die Spezialisten
16.00 Anwälte im Einsatz 17.00
Mein dunkles Geheimnis. Die schönste
Stimme 17.30 Schicksale. Das grosse
Los. Doku-Soap 18.00 In Gefahr – Ein
verhängnisvoller Moment. Evelyn – Mein
neues Leben / Marianne – Schwanger
mit 60 19.55 Sat.1 Nachrichten
20.05 SRF bi de Lüt
Show. Der Problemlöser (1/4)
21.00 Old Burma Road –
unterwegs mit Barbara Lüthi (1)
Dokumentationsreihe
21.50 10vor10 mit Meteo
22.25 Arena. Wahlarena: Energie
Gäste: Corina EichenbergerWalther, Albert Rösti u.a.
23.45 Tagesschau Nacht
0.05 Wähler gesucht.
... oder acht Jungpolitiker auf
dem Weg zur ersten Stimme
Mit Elena Marti (Junge Grüne
ZH), Dominic Tschümperlin
(Junge CVP FR)
0.40 Steiner – Da.s Eiserne Kreuz
Kriegsfilm (GB/D 1977)
20.00 Upside Down
Fantasyfilm (CDN/F 2012)
Mit Jim Sturgess, Kirsten
Dunst. Regie: Juan Solanas
21.45 Keine 3 Minuten
Filmstart diese Woche:
«Straight Outta Compton»
21.50 Pärchenabend
Komödie (D 2011). Mit Stefan
Aretz. Regie: Hardi Sturm
22.20 sportaktuell
Moderation: Olivier Borer
22.45 Drive
Actionthriller (USA 2011). Mit
Ryan Gosling, Carey Mulligan
0.35 Upside Down
Fantasyfilm (CDN/F 2012)
2.15 Drive. Actionthriller (USA 2011)
20.00 Tagesschau. Mit Wetter
20.15 Lilly Schönauer:
Liebe auf den zweiten Blick
TV-Romanze (D 2012). Mit
Henriette Richter-Röhl u.a.
21.45 Tagesthemen. Mit Wetter
22.00 Tatort. Krimireihe (D 2013)
23.30 Mankells Wallander: Ein Toter
aus Afrika. TV-Kriminalfilm (S/D
2005). Mit Krister Henriksson
Regie: Stephan Apelgren
0.55 Nachtmagazin
1.15 Marrakesch
Komödie (GB 1966). Mit Tony
Randall, Senta Berger, TerryThomas. Regie: Don Sharp
2.45 Live: Leichtathletik. Weltmeisterschaften. Aus Peking
20.15 Der perfekte Ex
Romantikkomödie (USA 2011)
Mit Anna Faris, Chris Evans
Regie: Mark Mylod
21.55 ZIB Flash
22.05 Wir sind Kaiser Deluxe
Gäste: Mirna Jukic, Ludwig
Paischer, Mathias Steiner u.a.
22.45 MA 2412. Unterhaltungsserie
Wahlkampf / Kontrolle
23.35 ZIB 24
23.55 Fussball. Erste Liga
0.15 Festival Diaries. Show
0.45 Dr. House. Arztserie
Der Multi-Millionen-DollarMann / Arzt und Glücksritter
2.05 Der perfekte Ex
Romantikkomödie (USA 2011)
20.15 Live: Promi Big Brother. Show
Moderation: Jochen Schropp
23.30 Cindy aus Marzahn –
Pink is bjutiful! (2). Show
0.20 Knallerfrauen. SketchComedy mit Martina Hill
1.20 Promi Big Brother. Show
Moderation: Jochen Schropp
4.10 Sechserpack. Mitwirkende:
Shirin Soraya, Nina Vorbrodt,
Emily Wood, Hanno Friedrich,
Thomas M. Held, Mirco Reseg
4.30 Knallerfrauen
4.50 Die dreisten drei –
Die Comedy-WG. Show
Mit Markus Majowski, Mirja
Boes, Mathias Schlung
4.55 Schicksale. Der Alibi-Bruder
VOX
PRO 7
ZDF
ORF 2
RTL
7.00 Hilf mir doch! 8.05 Verklag mich
doch! 11.15 vox nachrichten 11.20
Monk 12.15 CSI: NY. Der KompassMörder 13.05 CSI: Miami. Tiefer Fall.
Krimiserie 14.00 Wer weiss es, wer weiss
es nicht? 15.00 Shopping Queen 16.00
4 Hochzeiten und eine Traumreise 17.00
Mein himmlisches Hotel. Tag 5: Finale,
Outdoorg 18.00 mieten, kaufen, wohnen
19.00 Das perfekte Dinner – Wunschmenü. Tag 5: Martina, Ruhrgebiet
5.00 Scrubs 5.20 2 Broke Girls 6.00
Two and a Half Men. Sitcom 7.25 Mike
& Molly 8.15 How I Met Your Mother
9.10 Teletip Shop 11.25 Mike & Molly
11.50 Two and a Half Men 13.10 2
Broke Girls 14.10 The Big Bang Theory
15.30 How I Met Your Mother 17.00
Live: taff. Smart-Date 9.0 18.00 Newstime 18.10 Die Simpsons. Pranksta
Rap / Drum prüfe, wer sich ewig bindet
19.05 Galileo. Plastikfiguren
7.00 Live: Morgenmagazin 9.00
heute Xpress 9.05 Volle Kanne 10.30
Rosenheim-Cops 11.15 SOKO Wismar
12.00 heute 12.10 drehscheibe
13.00 Live: Leichtathletik. Finale. Aus
dem Nationalstadion in Peking (CHN)
16.00 heute – in Europa 16.10 SOKO
Kitzbühel 17.00 heute 17.10 hallo
deutschland 17.45 Leute heute 18.05
SOKO Wien 19.00 heute mit Wetter
19.25 Die Bergretter. Abenteuerserie
11.00 Sturm der Liebe. Telenovela
11.50 €co 12.20 WELTjournal 12.55
Wetterschau mit ZIB 13.15 heute mittag
14.00 Frisch gekocht Kochchampion
14.25 Tessa 15.10 Sturm der Liebe
16.00 Die Barbara-Karlich-Show 17.00
ZIB 17.05 heute österreich 17.30 heute leben. Magazin 18.30 heute konkret
18.51 heute infos und tipps 19.00
Bundesland heute 19.23 Wetter aus
dem Bundesland 19.55 Sport aktuell
5.35 Explosiv – Das Magazin 6.00
Live: Guten Morgen Deutschland 8.30
Gute Zeiten, schlechte Zeiten 9.00
Unter uns 9.30 Betrugsfälle 10.00 Die
Trovatos 12.00 Punkt 12 14.00 Der
Blaulicht Report 15.00 Verdachtsfälle
17.00 Betrugsfälle 17.30 Unter uns
18.00 Explosiv – Das Magazin 18.30
Exclusiv – Das Star-Magazin 18.45
RTL aktuell 19.05 Alles was zählt
19.40 Gute Zeiten, schlechte Zeiten
20.00 Prominent!
20.15 Law & Order: Special Victims
Unit. Schmerzensgeld. Krimiserie. Die alleinerziehende
Jenny Aschler wird verhaftet,
weil sie Tochter mehrere Tage
allein gelassen hat. / Blackout / Ringkampf / Retrovirus
0.00 vox nachrichten
0.20 Law & Order: Special
Victims Unit. Krimiserie
1.55 Medical Detectives –
Geheimnisse der Gerichtsmedizin. Im Netz der Verführung / Tödliche Geschäfte /
Mörderischer Hausbesuch
4.15 Schneller als die
Polizei erlaubt. Doku-Soap
20.15 Percy Jackson –
Diebe im Olymp. Fantasyfilm
(CDN/USA 2010). Mit Logan
Lerman, Brandon T. Jackson,
Alexandra Daddario. Regie:
Chris Columbus
22.45 Underworld
Horrorfilm (GB/D/H/USA
2003). Mit Kate Beckinsale,
Scott Speedman, Michael
Sheen. Regie: Len Wiseman
1.05 Cry Wolf
Horrorfilm (USA 2005). Mit
Julian Morris, Jared Padalecki. Regie: Jeff Wadlow
2.35 Steven liebt Kino – Spezial
Hitman: Agent 47
2.45 ProSieben Spätnachrichten
20.15 Der Staatsanwalt
Krimiserie. Tod eines Schülers
21.10 SOKO Leipzig. Krimiserie
21.55 heute-journal. Wetter
22.30 Ellerbeck. Sitcom
23.00 aspekte. Magazin. U.a.: Hitlers
«Mein Kampf» neu aufgelegt?
Vom Umgang mit der Hetzschrift / Flüchtlinge machen
bessere Nachbarn – Initiative
einer Berliner Künstlerin / Lisa
Batiashvili auf dem Maidan –
Musik für die Unabhängigkeit? Gäste: Dominique
Horwitz, The Strypes (Band)
23.45 Wo das Morgen beginnt
(1-2/2). An der Datumsgrenze
0.40 heute+. Magazin
20.05 Seitenblicke
20.15 Der Staatsanwalt
Krimiserie. Tod eines Schülers
21.15 Die Bergretter
Abenteuerserie. Abgerauscht
22.00 Lebens(t)räume. Wohnen mit
allen Sinnen. Seenähe
22.10 ZIB 2
22.35 Euromillionen
22.40 Universum History. Rommel –
Hitlers Wüstenfuchs
23.25 Columbo. Krimireihe
(USA 1971). Mord mit der
linken Hand. Mit Peter Falk
0.40 Die Neue. Krimiserie
Stille Nacht, tödliche Nacht
1.30 Die Bergretter
2.10 Kaisermühlen Blues. Serie
20.15 Mario Barth live!
Olympiastadion Berlin. Show
22.15 Ehrlich Brothers live! Magie –
Träume erleben. Show
Wenn die Ehrlich Brothers
Bahnschienen zu einem Herz
verbiegen und mit einem
Motorrad aus einem iPad fahren, ist das für die Zuschauer
völlig unerklärlich. Illusionen
werden hier zur Wirklichkeit.
0.00 RTL Nachtjournal
0.30 Typisch deutsch?! Die Kaya
Show. Gäste: Bülent Ceylan u.a.
1.25 Adam sucht Eva – Gestrandet
im Paradies. Show
2.20 RTL Nachtjournal
2.50 «Stern»-TV. Magazin
TSR
RSI LA 1
KABEL 1
3 SAT
RTL 2
11.45 Scènes de ménages 12.10
Plus belle la vie. Soap 12.45 Le 12h45
13.15 Météo 13.25 Les carnets de Julie
14.40 Modern Family 15.05 Inspecteur
Barnaby: Drame familial. Téléfilm policier
(GB 2011) 16.45 Rex 17.35 Télé la
question 18.00 Le court du jour 18.10
Top Models 18.30 La roue de la chance
18.50 Météo régionale 18.55 Face aux
Partis – Elections fédérales 19.15 Contrepied 19.20 Météo 19.30 Le 19h30
11.40 Piattoforte 12.30 Telegiornale
12.40 Meteo regionale 12.45 The Middle 13.05 Arctic Air 13.50 Psych 14.35
Questo mondo è per te. Film commedia
(I 2011) 15.55 Sabrina. Film commedia
(D/USA 1995) 18.00 Telegiornale Flash
18.10 Castle 18.55 Il Quotidiano Flash
19.00 Terre e acque. Battute dai venti
e lambite dalle acque dell'Atlantico sono
il lato selvaggio della Bretagna. 19.30 Il
quotidiano 19.55 Meteo regionale
5.15 Steven liebt Kino – Spezial 5.35
Mord ist ihr Hobby 8.20 Navy CIS 9.15
The Mentalist 10.10 Castle 10.20
Teletips Schweiz 12.10 Numb3rs – Die
Logik des Verbrechens 13.00 Cold
Case 13.55 Navy CIS 14.55 The Mentalist 15.50 Live: News 16.00 Castle
16.55 Mein Lokal, Dein Lokal – Spezial
17.55 Mein Lokal, dein Lokal 18.55
Achtung Kontrolle! Einsatz für die Ordnungshüter. Der Dreck muss weg!
12.00 Glückskinder 13.00 ZIB 13.20
Geheimnisse des Regenwaldes 14.05
Der Urwaldförster 14.35 Mangroven.
Doku 15.20 Tödliches Palmöl 15.50
Berggorillas und Hollywoodstars 16.30
Grzimeks Vermächtnis. Doku 17.00
Himmlische Safari 17.45 Zu Fuss durch
den Krüger Nationalpark 18.30 nano
spezial. Das optimierte Gehirn 19.00
heute 19.20 Kulturzeit kompakt
19.30 Kulturlandschaften (5/5). Eifel
5.15 Grip – Das Motormagazin 6.00
Privatdetektive im Einsatz 7.50 Der Trödeltrupp – Das Geld liegt im Keller 8.50
Frauentausch. Heute tauschen Melanie
(30) und Daniela (37) die Familien 10.50
Family Stories 11.50 Köln 50667
12.50 Berlin – Tag & Nacht 13.50 Hilf
mir! Jung, pleite, verzweifelt ... 14.55
Der Trödeltrupp – Das Geld liegt im Keller
17.00 X-Diaries – love, sun & fun 18.00
Köln 50667 19.00 Berlin – Tag & Nacht
20.00 Météo
20.10 Passe-moi les jumelles!
Magazine
21.20 The Mentalist. De l'eau dans
le gaz. Série policière. Patrick
Jane collabore avec la police
en utilisant ses facultés de
mentalisme et de manipulation. Parallèlement, il enquête
pour des raisons personnelles
sur le serial killer John le
Rouge. / Double facette
22.50 Ainsi soient-ils. Série
0.40 Shark 3D. Film d'horreur (USA
2011). Avec Sara Paxton, Chris
Carmack. Regie: David R. Ellis
2.10 Le 19h30
2.45 Euronews. Informations
20.00 Telegiornale
20.35 Meteo
20.40 Cash. Il gioco «on the road»
Claude Pascal
21.05 Omicidi tra i fiordi – Il cavaliere
della spiaggia. Film giallo
(S 2013). Con Claudia Galli,
Richard Ulfsäter, Eva Fritjofson. Regie: Rickard Petrelius
22.40 Il becchino (3/6)
Serie gialla. Tutta apparenza
23.45 Meteo notte
23.50 The Host
Film di fantascienza (USA
2013). Con Rachel Roberts,
Shyaam Karra, Jhil McEntyre
Regie: Andrew Niccol
1.45 Repliche continuate
20.15 Castle. Knockout
Krimiserie. Der Polizistenmörder Lockwood flieht aus dem
Gefängnis. Castle befürchtet,
dass er es auf Kate abgesehen hat. / Der Scharfschütze
Mit Nathan Fillion, Stana
Katic, Susan Sullivan
22.15 The Mentalist
Krimiserie. Die falsche Liste
23.15 Homicide Hunter –
Dem Mörder auf der Spur
Dokureihe. Der lautlose Tod
0.10 Castle. Krimiserie
1.10 Body of Proof. Geldregen
1.55 Late News
2.00 Homicide Hunter. Dokureihe
2.50 Late News
20.00 Tagesschau
20.15 Das letzte U-Boot
TV-Kriegsfilm (D/USA/J/A
1990). Mit Ulrich Mühe, Ulrich
Tukur. Regie: Frank Beyer
21.55 Der Supersegler. Doku
22.10 ZIB 2
22.35 Duell – Enemy at the GatesKriegsdrama (USA/D/GB/
IRL 2001). Mit Jude Law, Ed
Harris, Rachel Weisz. Regie:
Jean-Jacques Annaud
0.35 10vor10
1.05 extra 3 Spezial. Magazin
1.35 Superlizzy. Solo-Kabarett
von und mit Lizzy Aumeier
2.20 Olaf verbessert die Welt
3.05Spätschich. Show
20.00 RTL II News
20.15 Der letzte Tempelritter
Fantasyfilm (USA 2011). Mit
Nicolas Cage, Ron Perlman,
Stephen Campbell Moore
Regie: Dominic Sena
22.00 Repo Men. Actionfilm (USA/
CDN 2010). Mit Jude Law,
Forest Whitaker, Alice Braga.
Regie: Miguel Sapochnik
0.20 Street Warrior – Arena des
Todes. TV-Actionfilm (USA
2008). Mit Max Martini, Nick
Chinlund. Regie: David Jackson
2.00 Repo Men
Actionfilm (USA/CDN 2010)
3.50 Nydenion. Science-FictionFilm (D 2010). Mit Jack Moik
ARTE
B3
SÜDOSTSCHWEIZ
3+
SWR
16.00 3.000 Kilometer Yukon – Mit
dem Kanu zum Beringmeer (5/5)
16.25 Schlangen – Geheimnisvoll und
gefährlich 17.10 X:enius 17.40 Dashi,
so schmeckt Japan! 18.25 Wanderlust!
19.10 ARTE Journal 19.30 Lebensraum Riff (3/3) 20.15 Zum Sterben
zu früh. TV-Thriller (D 2015) 21.45
Typisch Mann, typisch Frau 22.35 Bin
ich sexy? 23.30 KurzSchluss 0.20
Camille Claudel 1915. Drama (F 2012)
14.15 Borneos Zwergelefanten 15.05
Polizeiinspektion 1 15.30 Menschen
in Franken 16.00 Die Donau 16.45
Rundschau 17.00 Woidboyz on the
Road 17.30 Abendschau – Extra
18.45 Rundschau 19.00 Unser Land
19.45 Bayern feiern 20.15 Musik in
den Bergen 21.45 Rundschau-Magazin 22.00 Habe die Ehre 22.45 Lach
doch! 23.15 Rundschau-Nacht 23.25
Aufgspuit! 0.55 Mann/Frau. Serie
18.30 Gsundheit 19.00 Nachrichten
«SO informiert» mit Wetter 19.30
Gsundheit 20.00 Nachrichten «SO informiert» mit Wetter 20.30 Gsundheit
21.00 Nachrichten «SO informiert»
mit Wetter 21.30 Gsundheit 22.00
Nachrichten «SO informiert» mit Wetter
22.30 Gsundheit 23.00 Nachrichten
«SO informiert» mit Wetter 23.30
Gsundheit 0.00 Nachrichten «SO informiert» mit Wetter 0.30 Gsundheit
6.00 ESO.TV 8.00 HSE24 9.00 ESO.
TV 16.00 How I Met Your Mother
17.40 How I Met Your Mother 18.05
How I Met Your Mother 18.30 The
Big Bang Theory 18.55 The Big Bang
Theory 19.20 The Big Bang Theory
19.45 The Big Bang Theory 20.15
The Mentalist 21.15 Navy CIS 22.10
NCIS: New Orleans 23.20 Navy CIS
0.15 Navy CIS 1.05 The Mentalist.
Krimiserie 1.50 Bauer, ledig, sucht...
16.05 Kaffee oder Tee 17.00 Landesschau aktuell 17.05 Kaffee oder Tee
18.00 Landesschau aktuell 18.15
Fahr mal hin 18.45 Landesschau BW
19.30 Landesschau aktuell 20.00
Tagesschau 20.15 Expedition in die
Heimat 21.00 Land – Liebe – Luft (2/2)
21.45 Landesschau aktuell 22.00
Nachtcafé 23.30 Spätschicht – Die
Comedy Bühne 0.10 Lachgeschichten
1.10 Weltall.Echse.Mensch. Show
19
TV-TIPPS
Upside Down
20.00 | SRF ZWEI FANTASYFILM: Die Menschen leben auf zwei Planeten, der Kontakt zwischen den
Bewohnern ist verboten. Adam (Jim Sturgess)
wächst in der armen unteren Welt auf. Eines
Tages trifft er auf einem Berggipfel, wo sich die
Welten fast berühren, das Mädchen Eden (Kirsten Dunst). Sie verlieben sich. Lange Zeit treffen
sie sich auf dem Gipfel. Sie finden Wege, trotz der
unterschiedlichen Gravitation beieinander zu
sein. Doch eines Tages werden sie entdeckt und
getrennt. Jahre später erkennt Adam Eden im
Fernsehen und versucht, sie wiederzusehen.
Zum Sterben zu früh
20.15 | ARTE TV-THRILLER: Bei einem Routineeinsatz entdecken die Ermittler Kessel (Fritz Karl,
r.) und Diller (Nicholas Ofczarek) im Auto eines
geflüchteten Dealers eine Tasche voller Drogen.
Kessel, der in finanziellen
Schwierigkeiten steckt,
unterschlägt den Fund. Doch
statt damit seine Probleme
zu lösen, bringt Kessel sich
selber, seine Familie und
Diller in Schwierigkeiten.
Das letzte U-Boot
20.15 | 3SAT TV-KRIEGSFILM: Kurz vor Ende des
Zweiten Weltkrieges soll ein deutsches U-Boot
Uranoxyd nach Japan bringen, damit dort an
der Atombombe weitergearbeitet werden kann.
Mit an Bord sind neben der Besatzung deutsche
Wissenschaftler und japanische Offiziere. Als der Tod
Hitlers und die deutsche Kapitulation bekannt werden,
brechen in der Enge des UBootes angestaute Konflikte
auf. (Foto: Ulrich Tukur)
Duell – Enemy at the Gates
22.35 | 3SAT KRIEGSDRAMA: Stalingrad, 1942: Der
russische Scharfschütze Vassili Zaitsev (Jude
Law) kennt keine Angst und erschiesst einen
Gegner nach dem anderen, vorzugsweise hohe
deutsche Offiziere. Vassilis Ruf ruft bald Major
König auf den Plan, den
besten Scharfschützen der
deutschen Armee. Zwischen
beiden kommt es zu einem
Zweikampf, während um
sie herum die furchtbarste
Schlacht aller Zeiten tobt.
Drive
22.45 | SRF ZWEI ACTIONTHRILLER: Der namenlose Stuntman «Driver» (Ryan Gosling) arbeitet
nachts für die Mafia als unerschrockener Fahrer
von Fluchtautos. Alles läuft rund, bis er sich
in seine hübsche alleinerziehende Nachbarin
Irene verliebt. Als Irenes Ehemann Standard aus
dem Gefängnis entlassen
wird, nimmt das Verhängnis
seinen Lauf. Standard hat
bei den falschen Leuten
Schulden und reisst alle
mit den Abgrund. Die Mafia
hetzt nun «Driver».
Steiner – Das Eiserne Kreuz
0.40 | SRF 1 KRIEGSFILM: An der deutschen
Ostfront, 1943: Der erfahrene Feldwebel Steiner
(James Coburn), Träger des EK I, macht sich
längst keine Illusionen mehr über den Sinn des
Krieges. Sein Hauptfeind ist der vom Endsieg
überzeugte, fanatische und arrogante Hauptmann von Stransky, der Steiner immer mehr schikaniert.
Stransky will unbedingt das
Eiserne Kreuz verliehen bekommen. Er schickt Steiner
und seine Leute hinter die
russische Front.
20
TELEVISIUN SONDA
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
SRF 1
SRF ZWEI
ARD
ORF 1
SAT 1
5.45 Old Burma Road (1) 6.30 News
mit Wetterkanal 8.45 Sternstunde
Philosophie 9.45 Sternstunde Musik
10.45 Chronobiologie 11.40 Humanima 12.05 Kaltblütig und warmherzig
13.00 Tagesschau 13.10 NZZStandpunkte 14.05 Kommissar Rex.
Lebendig begraben 15.00 Geld und
Geist. Heimatfilm (CH 1964). Mit Margrit
Winter, Erwin Kohlund, Peter Arens
16.50 Glanz & Gloria 17.10 Cuntrasts
17.40 Minisguard 18.00 Tagesschau
mit Meteo 18.10 gesundheitheute.
Haarprobleme nach den Wechseljahren
18.45 Potzmusig 19.20 Lottoziehung
5.50 Wege zum Glück 6.30 Bianca –
Wege zum Glück 7.10 Roboclip Selection 7.30 Masha und der Bär 7.35 Pitt
& Kantrop 8.00 Cosmo und Wanda
8.25 myStory 10.30 Still Standing
10.55 Kassensturz 11.45 Mein Weg
nach Rio (2) 12.15 Hightech Inside (1)
13.10 Live: Leichtathletik. Weltmeisterschaften. Aus Peking (CHN) 15.30
Der Krieg der Knöpfe. Abenteuerfilm (F
2011) 17.25 Faszination Madagaskar
17.45 Fenster zum Sonntag. Diagnose
Unheilbar 18.20 Internet Mobbing.
TV-Drama (CDN 2011). Mit Emily Osment,
Kay Panabaker, Meaghan Rath
5.30 Live: Leichtathletik. WM. Aus Peking
(CHN) 7.00 Tagesschau 7.05 Paula und
die wilden Tiere 7.35 Wissen macht Ah!
8.00 Checker Tobi 8.25 neuneinhalb
8.35 Die Pfefferkörner 10.03 Elefant,
Tiger und Co. 10.50 Tagesschau 10.55
Live: Leichtathletik. WM. Aus Peking
(CHN) 11.55 Live: Deutsche Tourenwagen Masters. Qualifying zum 11. Lauf.
Aus Moskau 12.25 Live: Leichtathletik.
WM. Aus Peking (CHN) 15.20 Live:
Tourenwagen. 11. Lauf. Aus Moskau (RUS)
16.30 Reportage im Ersten. Vietnam
17.00 Tagesschau 17.10 Brisant
17.50 Tagesschau 18.00 Sportschau
8.25 Knall genial 8.40 Tom Turbo –
Detektivclub 9.10 Schmatzo 9.25
1, 2 oder 3 9.50 Miniversum 10.05
Dragons 10.25 Binny und der Geist
10.50 Disneys Hund mit Blog 11.15
Disneys Jessie 11.40 H2O – Plötzlich
Meerjungfrau 12.05 Jamies 30
Minuten Menüs: Genial geplant 12.30
Alles Betty! 13.55 90210 14.35 Glee
16.00 New Girl 16.45 Mom 17.05
How I Met Your Mother 17.25 Die Simpsons 18.15 The Big Bang Theory 18.40
Newton 19.05 The Big Bang Theory. Sei
vorsichtig und ruf an! 19.30 Brooklyn
Nine-Nine 19.54 Wetter mit ZIB 20
5.15 Schicksale 5.35 Richter
Alexander Hold. Show 7.30 Teletip
Shop 9.30 Auf Streife. Die Scripted
Doku zeigt auf Basis echter Polizeifälle
den harten und gefährlichen Einsatz
echter Polizisten. 13.10 Im Namen
der Gerechtigkeit – Wir kämpfen für Sie!
Mitwirkende: Alexander Hold, Stephan
Lucas, Alexander Stephens, Isabella
Schulien15.00 Anwälte im Einsatz.
Doku-Soap 17.00 K 11 – Kommissare
im Einsatz. Doku-Soap. Irrer Zeuge /
V-Max / Blutspuren / Die einzige Zeugin /
Das 50.000-Euro-Baby / Der Scharlatan
19.55 Die Promi Griller – Das Duell
19.30 Tagesschau mit Meteo
20.00 Wort zum Sonntag
Magazin. Mit Sibylle Forrer
20.05 Live: SRF bi de Lüt – Live (4/4)
Das ist Appenzell! Gäste: Gabriela Manser, Simon Enzler u.a.
Im Showteil: Hecht, Echo vom
Leutschenbach, Baschi
22.00 Tagesschau
22.20 sportaktuell
Moderation: Steffi Buchli
23.00 Der Wolf – Zeichen an der
Wand (1/6). Kriminalfilm
(N 2010). Mit Trond Espen
Seim, Martine Johansen
0.35 Im Angesicht des Verbrechens. Krimiserie
2.10 SRF bi de Lüt – Live (4/4)
20.00 Eagle Eye – Ausser Kontrolle
Actionfilm (USA/D 2008)
Mit Shia LaBeouf, Michelle
Monaghan, Rosario Dawson
Regie: D. J. Caruso
22.00 Side Effects –
Tödliche Nebenwirkungen
Psychothriller (USA 2013)
Mit Jude Law, Rooney Mara,
Catherine Zeta-Jones. Regie:
Steven Soderbergh
23.55 Sea of Love – Melodie des
Todes. Erotikthriller (USA
1989). Mit Al Pacino, Ellen
Barkin. Regie: Harold Becker
1.45 Eagle Eye – Ausser Kontrolle
Actionfilm (USA/D 2008)
Mit Michelle Monaghan u.a.
20.00 Tagesschau. Mit Wetter
20.15 39. Internationales
Zirkusfestival von Monte
Carlo. Höhepunkte und
Preisträger 2015. Show
22.00 Donna Leon – Verschwiegene
Kanäle. TV-Kriminalfilm
(D 2005). Mit Uwe Kockisch
23.30 Tagesthemen. Mit Wetter
23.50 Das Wort zum Sonntag
Magazin. Mit Lissy Eichert
23.55 Irene Huss, Kripo
Göteborg – Teufelskreis
TV-Kriminalfilm (S 2011). Mit
Lars Brandeby, Dag Malmberg
1.25 Tagesschau
1.30 39. Internationales Zirkusfestival von Monte Carlo. Show
20.15 Der Schuh des Manitu –
Extra Large. Westernkomödie
(D 2001). Mit Michael «Bully»
Herbig, Christian Tramitz,
Sky du Mont. Regie: Michael
«Bully» Herbig
21.45 ZIB Flash mit Bundesliga
21.55 Asterix bei den
Olympischen Spielen Komödie
(F/D/E/I/B 2008). Mit Clovis
Cornillac, Gérard Depardieu
Regie: F. Forestier, T. Langmann
23.50 Resturlaub. Komödie (D 2011)
Mit Maximilian Brückner, Mira
Bartuschek, Antoine Monot jr.
1.25 Stiefbrüder. Komödie (USA
2008). Mit Will Ferrell, John C.
Reilly, Mary Steenburgen
20.15 Fünf Freunde
Familienfilm (D 2012). Mit
Valeria Eisenbart, Justus
Schlingensiepen, Neele-Marie
Nickel. Regie: Mike Marzuk
22.15 Jetzt wird's schräg. Show
Moderation: Jochen Schropp
23.15 Old Ass Bastards. Show
0.10 Sechserpack. Show. Gefühlsecht / In Arbeit. Mitwirkende:
Shirin Soraya, Nina Vorbrodt,
Emily Wood, Hanno Friedrich,
Thomas M. Held, Mirco Reseg
1.10 Die dreisten drei –
Die Comedy-WG. Show
Mit Markus Majowski, Janine
Kunze, Mathias Schlung
2.05 Weibsbilder. Show
VOX
PRO 7
ZDF
ORF 2
RTL
5.45 Criminal Intent – Verbrechen im
Visier. Krimiserie. Club der Vampire /
Hinter Gittern / Der Playboy / Mord à la
Carte 12.55 Shopping Queen. DokuSoap. Motto in Essen: Grell, greller, Neon.
Style dich im angesagten Farbtrend!,
Tag 5: Ann-Christin. Mit Guido Maria
Kretschmer 18.00 hundkatzemaus.
Kanuabenteuer mit Hund. 19.10
Unglaubliche Tierfreundschaften. Die
verrücktesten Tierpaare. Dokureihe (1)
5.50 Mike & Molly 6.10 What About
Brian 7.50 Two and a Half Men 9.15
Teletip Shop 12.00 Family Guy 12.25
Futurama 12.55 Die Simpsons 13.25
Malcolm mittendrin 14.20 Mike &
Molly 15.10 How I Met Your Mother
16.05 Two and a Half Men 17.00
The Big Bang Theory 18.00 Newstime
18.10 Die Simpsons. Die böse Hexe
des Westens / Der lächelnde Buddha
19.05 Galileo. Mod.: Funda Vanroy
9.25 Lassie 10.10 Bibi und Tina 10.35
Mia and me 11.00 logo! Extra 11.25
Stark! 11.50 heute Xpress 11.55
Die Küchenschlacht 13.05 heute
Xpress 13.10 Didi und die Rache der
Enterbten. Komödie (D/I 1985) 14.40 Das
Traumschiff 16.15 Lafer! Lichter! Lecker!
17.00 heute Xpress 17.05 Länderspiegel 17.45 Menschen 18.00 ML Mona
Lisa 18.35 hallo deutschland 19.00
heute mit Wetter 19.25 Der Bergdoktor
10.35 Die Rosenheim-Cops 11.20 Eine
Handvoll Briefe – Liebe im Gepäck. TV-Tragikomödie (D/A 2015) 12.50 Bilderbuch
13.00 ZIB 13.10 Seitenblicke Weekend
13.20 Grand Hotel. Überführt 14.50 Ein
Schloss am Wörthersee 16.30 Land und
Leute 16.55 Religionen der Welt 17.00
ZIB 17.05 Bewusst gesund 17.30
Bürgeranwalt 18.15 Bingo 19.00
Bundesland heute 19.23 Wetter aus dem
Bundesland 19.55 Sport aktuell
5.10 Betrugsfälle 6.10 Verdachtsfälle
8.15 Familien im Brennpunkt 9.15
Yolo. Mit Tempo 200 in die Kurve – Auf
der Jagd nach dem ultimativen Kick /
Die Nachwuchsärzte (2/3) – Traumjob
in Weiss 10.00 Gute Zeiten, schlechte
Zeiten 12.35 Verdachtsfälle 15.40
Die Trovatos – Detektive decken
auf 17.45 Best of...! Deutschlands
schnellste Rankingshow 18.45 RTL
aktuell 19.05 Explosiv – Weekend
20.15 Sister Act II – In göttlicher
Mission. Komödie (USA 1993)
Mit Whoopi Goldberg, Kathy
Najimy. Regie: Bill Duke
22.25 Nackt und frei?
Deutschland zieht sich aus
Dokumentarfilm (D 2015)
0.10 Law & Order: Special Victims
Unit. Krimiserie. Mit Christopher Meloni, Mariska Hargitay,
Richard Belzer
1.45 Medical Detectives –
Geheimnisse der Gerichtsmedizin. Dokumentationsreihe
Verhängnisvolle Kündigung /
Spiel mit dem Feuer
3.20 Sister Act II – In göttlicher
Mission. Komödie (USA 1993)
20.15 Live: Bundesvision Song
Contest 2015. Show
2015 findet der «Bundesvision Song Contest» in Bremen
statt, denn letztes Jahr haben
Revolverheld mit «Lass
uns gehen» gewonnen und
damit die Veranstaltung in ihr
Heimat-Bundesland geholt.
0.25 Joyride – Spritztour
Mysterythriller (USA 2001)
Mit Steve Zahn, Leelee Sobieski. Regie: John R. Dahl
2.10 Saw VI. Horrorfilm
(USA/CDN/GB/AUS 2009)
Mit Tobin Bell, Mark Rolston
3.40 Joyride – Spritztour
Mysterythriller (USA 2001)
20.15 Der Kommissar und das Meer:
Das Mädchen und der Tod
TV-Kriminalfilm (D/S 2015)
Mit Walter Sittler, Frida Hallgren. Regie: Miguel Alexandre
21.45 Ein Fall für zwei
Krimiserie. Todeslauf
22.45 heute-journal. Wetter
23.00 Live: Das aktuelle Sportstudio
Moderation: Sven Voss
0.25 heute Xpress
0.30 SOKO Leipzig. Krimiserie
1.15 Live: Leichtathletik
Weltmeisterschaften. U. a.
Marathon Damen. Aus dem
Nationalstadion in Peking
4.00 Menschen – das Magazin
4.10 hallo deutschland. Magazin
20.05 Seitenblicke
20.15 Donna Leon –
Das Mädchen seiner Träume
TV-Kriminalfilm (D 2010)
21.45 ZIB
21.50 Der Bulle von Tölz. Krimireihe
(D 1998). Tod in der Walpurgisnacht. Mit Ottfried Fischer
23.25 Die Dickköpfe (1/2)
TV-Komödie (D/A 2002)
Mit Ottfried Fischer, April
Hailer. Regie: Walter Bannert
0.55 Donna Leon –
Das Mädchen seiner Träume
TV-Kriminalfilm (D 2010)
2.20 Columbo. Krimireihe
(USA 1971). Mord mit der linken Hand. Mit Peter Falk u.a.
20.15 Ice Age II – Jetzt taut's
Animationsfilm (USA 2006)
Regie: Carlos Saldanha
22.00 Eragon – Das Vermächtnis der
Drachenreiter. Fantasyfilm
(USA/GB/H 2006). Mit Ed
Speleers, Jeremy Irons. Regie:
Stefen Fangmeier
0.00 Drag Me to Hell. Horrorthriller
(USA 2009). Mit Alison
Lohman, Justin Long, Lorna
Raver. Regie: Sam Raimi
1.55 Faculty – Trau keinem Lehrer
Science-Fiction-Horror (USA
1998). Mit Jordana Brewster,
Clea DuVall, Laura Harris
3.40 Betrugsfälle. Doku-Soap
4.10 Verdachtsfälle. Doku-Soap
TSR
RSI LA 1
KABEL 1
3 SAT
RTL 2
9.00 L'impossible Monsieur Bébé. Comédie (USA 1938) 10.50 Stéphane Bern:
ma vie est une fête, un tourbillon 12.25
Grand angle 12.45 Le 12h45 13.15
Météo 13.25 Le kiosque à musiques
13.55 Les supersens des animaux
14.55 Scènes de ménages 15.25 Le
maître du zodiaque. Drame (F/B/CH 2006)
17.05 Ghost Whisperer 18.45 Piqueassiette invite les chefs 19.10 Météo
19.20 Swiss Loto 19.30 Le 19h30
13.50 Pianeta oceano. Documentario
14.40 Chi trova un amico, trova un tesoro.
Film comico (I/USA 1981) 16.20 Cercasi
l'uomo giusto. Commedia sentimentale
(USA 2008) 18.00 Telegiornale Flash
18.05 Scacciapensieri 18.30 Strada
Regina. La famiglia entra al Sinodo 18.55
Il Quotidiano Flash 19.00 Terre e acque.
L'arcipelago boreale, terra dei Maori
19.30 Il quotidiano 19.45 Insieme
19.50 Lotto Svizzero 19.55 Meteo
6.40 Mord ist ihr Hobby 8.40 Mein
Revier 8.40 Mein Revier 11.00
Teletips Schweiz 13.10 Achtung
Kontrolle! Einsatz für die Ordnungshüter
13.15 Achtung Kontrolle! Einsatz für
die Ordnungshüter 14.30 Achtung
Kontrolle! Einsatz für die Ordnungshüter
15.55 Achtung Kontrolle! 17.20 Live:
News 17.30 Achtung Kontrolle! TrafficManagerin im Urlaubsparadies 18.55
Achtung Kontrolle! Reportagereihe
12.30 Bilder aus Südtirol 13.00 ZIB
13.10 Notizen aus dem Ausland 13.15
Die Feuermacher des Königs 14.00
Kunst und Krempel 14.30 Am Grat der
Zeiten und Kulturen 15.15 Ländermagazin 15.45 Universum 16.30 Lilly
Schönauer – Paulas Traum. TV-Romanze
(A/D 2009) 18.00 Englands schönste
Gärten 18.30 Geheimtipps in Afrika
19.00 heute 19.20 Notizen aus dem
Ausland 19.30 ZDF-Reportage
5.25 Kull, der Eroberer. Actionfilm
(USA 1997). Mit Kevin Sorbo, Tia Carrere,
Thomas Ian Griffith 6.45 Beastmaster –
Das Auge des Braxus. TV-Fantasyfilm
(USA 1996) 8.30 Teenwolf. Komödie
(USA 1985) 10.15 Arac Attack – Angriff
der achtbeinigen Monster. Actionkomödie (USA/AUS 2002) 12.00 Zuhause im
Glück – Unser Einzug in ein neues Leben.
Doku-Soap 16.00 Der Trödeltrupp –
Das Geld liegt im Keller. Doku-Soap
20.00 Météo
20.10 26 minutes
20.40 Le mystère du lac (1/6)
Téléfilm policier (F 2015)
Avec Schulz Barbara, Deutsch
Armelle, Elmaleh Arié. Lise
Stocker, capitaine à la Crim’
à Paris, revient dans sa ville
d’origine alors que Chloé, une
jeune adolescente, a disparu
la veille, lors de la fête locale.
21.35 Le mystère du lac (2/6)
Téléfilm policier (F 2015)
22.25 Revenge. Série dramatique
23.55 26 minutes
0.25 The Strain. Série d'horreur
Nuit zéro / Le coffre
2.20 Le 19h30
20.00 Telegiornale
20.35 Meteo
20.40 Cash. Il gioco «on the road»
Con Claude Pascal
21.05 Belle e gemelle. Film commedia (D 2012). Con Alissa Jung,
David Rott, Pasquale Aleardi
Regie: Florian Froschmayer
22.45 Unforgettable
Serie gialla. Infiltrata. Con
Poppy Montgomery, Dylan
Walsh, Dallas Roberts
23.30 Meteo notte
23.40 Prisoners. Film thriller (USA
2013). Con Hugh Jackman,
Jake Gyllenhaal, Viola Davis.
Regie: Denis Villeneuve
2.00 Repliche continuate
20.15 Navy CIS
Phantom 8. Krimiserie
Tony wird mit einer Schusswunde ins Krankenhaus
eingeliefert. Er leidet in Folge
eines Traumas an Amnesie. /
Für immer jung. Mit Michael
Weatherly, Cote de Pablo
22.15 Navy CIS: L.A. Krimiserie
Unter Beobachtung
23.15 Numb3rs – Die Logik des Verbrechens. Krimiserie. Raser
0.10 Navy CIS. Krimiserie
2.00 Navy CIS: L.A. Krimiserie
2.50 J.A.G. – Im Auftrag der Ehre
Der Preis des Glaubens
3.35 Numb3rs – Die Logik des
Verbrechens. Krimiserie
20.00 Tagesschau
20.15 Die Fälscher. Drama (A/D
2007). Mit Karl Markovics,
August Diehl, Devid Striesow
Regie: Stefan Ruzowitzky
21.45 Die letzten Zeugen
Drama (A 2014). Mit Mavie
Hörbiger, Dörte Lyssewski, Peter Knaak. Regie: Stefan Pichl
0.00 Menschen bei Maischberger
Religiöse Fanatiker, machthungrige Diktatoren: «Chaos
im Orient». Gäste: Ulrich
Kienzle, Jürgen Todenhöfer
1.30 Meine Ringstrasse
2.15 Das aktuelle Sportstudio
3.45 Mangroven – Bedrohte
Küstenwälder in Brasilien
20.00 RTL II News
20.15 Der 13te Krieger
Abenteuerfilm (USA 1999). Mit
Antonio Banderas, Diane Venora. Regie: John McTiernan
22.20 Der letzte Tempelritter
Fantasyfilm (USA 2011)
0.05 Wolfhound. Fantasyfilm
(RUS 2007). Mit Aleksandr
Bukharov, Gennadiy Makoev
Regie: Nikolai Lebedev
2.40 Der 13te Krieger
Abenteuerfilm (USA 1999)
4.10 Spider City – Stadt der
Spinnen. Thriller (USA 2013)
Mit Patrick Muldoon, Christa
Campbell, William Hope
Regie: Tibor Takács
ARTE
B3
SÜDOSTSCHWEIZ
3+
SWR
14.55 Lebensraum Riff (1-3/3) 17.05
ARTE Reportage 18.00 Ungarn – Die
Fauna der Donauauen 18.45 Der
Foodhunter in China und Italien (3/3)
19.15 ARTE Journal 19.30 360°
Geo Reportage 20.15 Ludwig XIV. –
König der Künste. Dokumentarfilm (F
2015) 21.40 Unter der Flagge des
Sonnenkönigs. Dokumentarfilm (F 2013)
23.10 Hellfest 2015. Dokumentarfilm
(F 2015) 0.25 Wacken Open Air 2015
15.00 Tiergeschichten von damals
(1) 15.30 Zsammg'spuit am Pendling
16.15 Unter vier Augen 16.45 Rundschau 17.00 Blickpunkt Sport 18.00
Zwischen Spessart und Karwendel
18.45 Rundschau 19.00 natur exclusiv 19.45 Kunst und Krempel 20.15
Nordwand. Abenteuerfilm (D/A/CH 2008)
22.10 Rundschau-Magazin 22.25 Am
Limit. Dokumentarfilm (D/A 2007) 0.05
Nanga Parbat. Drama (D 2010)
17.30 Homegate TV 18.00 Dr
Siebasiech. Dokumentarfilm (CH 2013)
19.00 Dr Siebasiech. Dokumentarfilm (CH 2013) 20.00 Dr Siebasiech.
Dokumentarfilm (CH 2013) 21.00 Dr
Siebasiech. Dokumentarfilm (CH 2013)
22.00 Dr Siebasiech. Dokumentarfilm (CH 2013) 23.00 Dr Siebasiech.
Dokumentarfilm (CH 2013) 0.00 Dr
Siebasiech. Dokumentarfilm (CH 2013)
1.00 Dr Siebasiech. Dokufilm (CH 2013)
5.35 VideoGang Gold Edition (1) 6.00
ESO.TV 8.00 HSE24 9.00 ESO.TV
16.00 How I Met Your Mother 16.50
NCIS: New Orleans. Vorboten 17.40
Navy CIS 18.30 NCIS – Los Angeles.
Neun Stunden 19.20 NCIS – Los Angeles 20.15 Bones 21.15 Bones 22.20
Rizzoli & Isles 23.30 Bones 0.25
Bones 1.13 Rizzoli & Isles 1.58 Bauer,
ledig, sucht... 3.11 Bauer, ledig, sucht...
Doku-Soap 4.28 Bauer, ledig, sucht...
18.15 Grünzeug. Magazin 18.45 Landesschau Mobil 19.15 Schatzkammer
der Artenvielfalt: Die Blumenwiesen der
Schwäbischen Alb 19.45 Landesschau
aktuell 20.00 Tagesschau 20.15 Der
Südwesten von unten 21.45 Landesschau aktuell 21.50 Menschen der
Woche 23.05 Elstner-Classics 23.35
Warum ich meinen Boss entführte. TVKomödie (D 2014) 1.00 Willkommen in
Lüsgraf. TV-Komödie (D 2006)
TV-TIPPS
Eagle Eye – Ausser Kontrolle
20.00 | SRF ZWEI ACTIONFILM: Nach der Beerdigung seines Bruders, eines Offiziers der Air
Force, kehrt Jerry (Shia LaBeouf) nach Chicago
zurück. Dort erwartet ihn eine Überraschung:
Auf sein Konto wurde eine grosse Geldsumme
überwiesen, und in seiner Wohnung findet er
Waffen und mehrere Reisepässe. Eine Anruferin
drängt ihn zur Flucht, bevor er als Terrorist
verhaftet wird. Auch die alleinerziehende Rachel
(Michelle Monaghan) findet sich durch einen
anonymen Anrufer in einem Albtraum wieder.
Die beiden müssen sich zusammentun.
Der Kommissar und das Meer
20.15 | ZDF TV-KRIMINALFILM: Am Rand der
Klippen wird eine Tote gefunden. Es handelt
sich um Elisabeth Nygren, die niemand gekannt
haben will. Sie war in keiner Stadt gemeldet,
in keinem Amt vermerkt.
Sie und ihre Tochter Fippa
(Hanna Westerberg) lebten
isoliert von der Inselgemeinschaft und allen äusseren
Einflüssen – und nun ist
Fippa verschwunden .
Fünf Freunde
20.15 | SAT.1 FAMILIENFILM: Wie so oft verbringen die Freunde Julian, Dick, Anne und George
(Valeria Eisenbart, r,) die Ferien gemeinsam mit
Hund Timmy am Meer. Durch einen Zufall erfahren sie, dass Georges Vater entführt werden
soll. Offenbar hat es jemand
auf die Energiegewinnungsmethode abgesehen, an
der er forscht. Die Freunde
müssen handeln, denn der
Erfinder-Papa sitzt ahnungslos auf einer Felseninsel.
Side Effects – Tödliche …
22.00 | SRF ZWEI PSYCHOTHRILLER: Emily Taylor
leidet unter Depressionen, die sich auch nicht
bessern, als ihr Mann nach vier Jahren Haft wegen Insiderhandels entlassen wird. Nach mehreren Suizidversuchen verschreibt Emilys Psychiater, Dr. Jonathan Banks (Jude
Law), auf Empfehlung seiner
Kollegin Dr. Victoria Siebert,
Emily ein neues Medikament. Nach anfänglicher
Besserung stellen sich fatale
Nebenwirkungen ein.
Der Wolf – Zeichen an der Wand
23.00 | SRF 1 KRIMINALFILM: Damit sein Leben
ruhiger wird und er mehr Zeit mit seiner
neuen Freundin Karin verbringen kann, nimmt
Privatdetektiv Varg Veum (Trond Espen Seim)
einen Job als Lehrer an. Doch schon bald wird
er von einem dunklen Kapitel seiner Vergangenheit eingeholt: Kniven,
der durch Vargs Aussage für
den Mord an einem Mädchen hinter Gitter kam, ist
wieder frei. Nun will er sich
an allen rächen, die ihn ins
Gefängnis brachten.
Sea of Love – Melodie des Todes
23.55 | SRF ZWEI EROTIKTHRILLER: Der desillusionierte Cop Frank Keller (Al Pacino) arbeitet
an der Aufklärung einer rätselhaften Mordserie. Drei Männer, die auf eine Kontaktanzeige
reagiert hatten, wurden auf bestialische Weise
getötet. Keller spielt nun den Lockvogel. Er lernt
die hübsche Schuhverkäuferin Helen kennen, die zur
Hauptverdächtigen wird.
Keller erliegt dem Charme
der faszinierenden Frau und
lässt sich auf ein gefährliches Abenteuer ein.
TELEVISIUN DUMENGIA
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
SRF 1
SRF ZWEI
ARD
ORF 1
SAT 1
6.30 News mit Wetterkanal 9.25
gesundheitheute 10.00 Sternstunde
Religion 11.00 Sternstunde Philosophie 11.55 Sternstunde Kunst 13.00
Tagesschau 13.10 BaslerZeitung
Standpunkte 14.10 Old Burma Road
(1) 15.00 Ludwig XIV – Der Traum des
Sonnenkönigs 16.00 Afrikanische
Improvisations-Künste 16.35 Wolfsliebe 17.10 Minisguard 17.25 Cuntrasts
18.00 Tagesschau mit Meteo 18.15
Beobachter TV – Experten im Einsatz.
Fussgänger ohne Schutz 18.50 G&G
Weekend 19.20 mitenand. Samariterbund 19.30 Tagesschau mit Meteo
7.30 Masha und der Bär 7.40 Pitt
& Kantrop 8.05 Cosmo und Wanda
8.30 myStory 10.35 Universum
11.30 Fenster zum Sonntag 12.05
Live: Motorradsport. Strassen-WM. Aus
Silverstone 13.10 Live: Leichtathletik.
WM. Aus Peking (CHN) 14.30 Live:
Motorradsport. Strassen-WM: Grosser
Preis von Grossbritannien. Das Rennen
der MotoGP-Klasse. Aus Silverstone
14.50 Das Tim Ferriss Experiment (2)
15.20 Neymar 15.45 Live: Fussball.
Super League. 7. Runde: FC Basel – FC
Zürich. Aus Basel 18.15 sportpanorama 19.30 Mein Weg nach Rio (3)
5.30 Wissen macht Ah! 5.55 Die
Kinder vom Alstertal 6.45 Abenteuer
Wilder Westen 7.10 Willi wills wissen
7.35 Tigerenten-Club 8.35 Tiere bis
unters Dach 9.30 Die Sendung mit der
Maus 10.03 Live: Immer wieder sonntags 12.03 Presseclub 12.45 Europamagazin 13.15 Tagesschau 13.30 Der
Duft von Holunder. TV-Romanze (D 2010)
15.00 Live: Deutsche Tourenwagen
Masters. 12. Lauf. Aus Moskau 16.30
Das Engadin 17.15 Tagesschau 17.30
Gott und die Welt 18.00 Sportschau
18.30 Bericht aus Berlin 18.50
Lindenstrasse 19.20 Weltspiegel
8.55 Tom auf heisser Spur 9.20 Fix
& Foxi 9.45 Littlest Pet Shop 10.10
Der kleine Prinz 10.35 Live: Triathlon.
Ironman 70. 3 WM. Schwimmen. Aus
Zell am See 11.25 Sport-Bild 11.55
Drive! 12.20 Asterix erobert Rom. Zeichentrickfilm (F 1976) 13.35 Zwei bärenstarke Typen. Actionkomödie (I/USA
1983) 15.25 Live: Triathlon. Ironman 70.
3 Weltmeisterschaft. Die Entscheidung.
Aus Zell am See 15.35 Fussball 16.00
Live: Fussball 16.25 Live: Fussball. Bundesliga. 7. Runde: Sturm – Salzburg. Aus
Graz 18.30 Fussball. 7. Runde 19.15
Triathlon 19.54 Wetter mit ZIB 20
5.00 Weibsbilder. Show 5.20 Old
Ass Bastards 5.45 Steven liebt
Kino – Spezial 6.10 In Gefahr – Ein
verhängnisvoller Moment 7.00 Teletip
Shop 9.15 Auf Streife. Reportagereihe
13.50 Rezept zum Verlieben. Liebeskomödie (USA/AUS 2007). Mit Catherine
Zeta-Jones, Aaron Eckhart, Abigail
Breslin 15.55 Wo die Liebe hinfällt ...
Liebeskomödie (USA/D/AUS 2005). Mit
Jennifer Aniston, Kevin Costner, Shirley
MacLaine 17.55 Promi Big Brother –
Jetzt wird abgerechnet 18.55 Julia
Leischik sucht: Bitte melde dich 19.55
Die Promi Griller – Das Duell. Kochshow
20.05 Tatort
Krimireihe (D 2014). Der Irre
Iwan. Mit Christian Ulmen,
Nora Tschirner, Jörg Witte
21.40 Reporter. Heidi & Rösli on the
road – Mit dem Reisecar ans
Meer und weiter
22.10 Comedy aus dem Labor (2/5)
Show. Gäste: Patrick Frey,
Ass-Dur, Hazel Brugger
22.45 Tagesschau
23.05 Pippo Pollina – Cantautore
zwischen Heimaten. Konzert
0.05 BekanntMachung. Magazin
Bombenschrott und Stahltartar – Helge Schneider
0.35 Die Rache der Wanderhure
TV-Drama (D/A/CZ 2012)
20.00 Wie ausgewechselt
Komödie (USA 2011). Mit
Ryan Reynolds, Jason Bateman Regie: David Dobkin
22.00 World War Z
Horrorthriller (USA/MLT
2013). Mit Brad Pitt, Mireille
Enos, James Badge Dale. Der
UN-Mitarbeiter Gerry Lane
reist durch die Welt, um einen
Weg zu finden, eine ZombiePandemie aufzuhalten.
0.05 Mein Weg nach Rio (3). Reihe
0.35 sportpanorama
1.40 Wie ausgewechselt
Komödie (USA 2011)
3.20 World War Z
Horrorthriller (USA/MLT 2013)
20.00 Tagesschau. Mit Wetter
20.15 Tatort. Krimireihe
(D 2013). Er wird töten
21.45 Ein Fall für Annika Bengtzon
Krimireihe (S 2012). Studio 6
23.15 Tagesthemen. Mit Wetter
23.35 ttt. Magazin. U.a.: Navid Kermani und sein «Ungläubiges
Staunen» / «Queen of the
Desert» – Werner Herzogs
Film über Gertrude Bell /
Zeit, nach den Ursachen zu
fragen: Die Hintergründe der
Flüchtlingskatastrophe
0.05 Ondine – Das Mädchen
aus dem Meer. Drama
(IRL/USA 2009). Mit Colin
Farrell, Alicja Bachleda-Curuś
20.15 Safe House
Actionfilm (USA/SA 2012)
Mit Denzel Washington,
Ryan Reynolds, Vera Farmiga
Regie: Daniel Espinosa
22.00 ZIB Flash
22.10 Gesetz der Rache
Thriller (USA 2009). Mit
Gerard Butler, Jamie Foxx,
Leslie Bibb. Regie: F. Gary Gray
23.50 Rookie Blue. Krimiserie
Eine Frage der Perspektive
0.35 Safe House
Actionfilm (USA/SA 2012)
2.20 CSI Miami. Krimiserie. Gefallen
3.05 Gesetz der Rache
Thriller (USA 2009)
4.40 Rookie Blue. Krimiserie
20.15 Navy CIS
Der Mentor. Krimiserie. John
Wallis, Absolvent der Remington Military Academy, wird
ermordet. Tony und Bishop
ermitteln in dem Internat.
Mit Mark Harmon, Michael
Weatherly, David McCallum
21.15 Navy CIS: L.A.
Krimiserie. Der Tunnel
22.15 Scorpion. Actionserie
Liebe ist nur Chemie
23.15 Criminal Minds
Krimiserie. Schmerzlos
0.15 Navy CIS. Krimiserie
1.15 Navy CIS: L.A. Krimiserie
2.00 Scorpion. Actionserie
2.45 Criminal Minds. Krimiserie
VOX
PRO 7
ZDF
ORF 2
RTL
5.00 Making-of ... 5.20 Menschen,
Tiere und Doktoren 6.10 hundkatzemaus 7.25 Unglaubliche Tierfreundschaften (1) 8.30 4 Hochzeiten und
eine Traumreise 13.25 Goodbye
Deutschland! Die Auswanderer 15.30
Auf und davon – Mein Auslandstagebuch 16.30 Schneller als die Polizei
erlaubt 17.00 auto mobil 18.15 Biete
Rostlaube, suche Traumauto 19.15 Ab
ins Beet! Die Garten-Soap-Spezial
5.15 Mike & Molly 5.35 My Boys
6.15 2 Broke Girls 7.05 Two and a
Half Men 8.00 The Big Bang Theory
8.55 Bundesvision Song Contest 2015
12.50 Troja. Drama (USA/MLT/GB
2004). Mit Brad Pitt, Eric Bana, Orlando
Bloom 15.50 Percy Jackson – Diebe
im Olymp. Fantasyfilm (CDN/USA 2010)
18.00 Energy Now (5) 18.10 Die Simpsons. Homer Mobil / Homer, die Ratte
19.05 Galileo. Mod.: Stefan Gödde
8.10 Löwenzahn 8.35 Löwenzahn Classics 9.00 sonntags 9.30 Live: Evangelischer Gottesdienst 10.15 Peter Hahne
10.45 Zum Wohl, Tirol! 11.00 Andreas
Gabalier 12.30 Live: Leichtathletik. WM.
Aus Peking 14.45 heute Xpress 14.50
Live: Basketball. Testspiel. Deutschland – Frankreich 17.00 heute 17.10
Sportreportage 18.00 ZDF-Reportage
18.30 Terra Xpress 19.00 heute 19.10
Berlin direkt 19.30 Terra X. Dokureihe
13.30 Heimat, fremde Heimat
14.05 Natur im Garten spezial 14.30
Rosamunde Pilcher: Melodie der Herzen.
TV-Melodram (D 1998) 16.05 Harrys
liabste Hütt'n 16.30 Erlebnis Österreich
16.55 Was ich glaube 17.00 ZIB 17.05
Sarah Wieners erste Wahl 17.50 Die
Brieflos Show 18.20 Österreich-Bild aus
dem Landesstudio Tirol 18.50 Reisezeit –
Kurztrip 19.00 Bundesland heute 19.17
Lotto 19.30 Zeit im Bild 19.55 Sport
5.10 Verdachtsfälle. Doku-Soap
10.00 Die Trovatos – Detektive
decken auf. Doku-Soap 12.05 Ehrlich
Brothers live! Magie – Träume erleben
13.55 Eragon – Das Vermächtnis der
Drachenreiter. Fantasyfilm (USA/GB/H
2006) 16.00 Ice Age II – Jetzt taut's.
Animationsfilm (USA 2006) 17.45
Exclusiv – Weekend. Moderation: Frauke
Ludowig 18.45 RTL aktuell 19.05
Schwiegertochter gesucht. Doku-Soap
20.15 Promi Shopping Queen
Soap. Motto in Berlin: Herausforderung Turnschuh! Präsentiere ein Outfit um das It-Piece:
Schneeweisse Sneaker
23.25 Prominent!
Magazin. David Modjarad und
Rabea Schif kommentieren
das Treiben auf dem Boulevard der Reichen, Schönen
und Berühmten.
0.05 Die Höhle der Löwen (2). Show
1.55 Ab ins Beet!
Die Garten-Soap-Spezial
2.45 Medical Detectives
Dokumentationsreihe. Familienbande / Spuren des Todes
4.35 CSI: Miami. Krimiserie
20.15 Percy Jackson –
Im Bann des Zyklopen
Fantasyfilm (USA 2013). Mit
Logan Lerman, Brandon T.
Jackson, Alexandra Daddario
Regie: Thor Freudenthal
22.30 Sinister
Horrorfilm (USA/GB 2012). Mit
Ethan Hawke, Juliet Rylance
Regie: Scott Derrickson
0.35 Underworld: Evolution
Horrorfilm (USA 2006). Mit
Kate Beckinsale, Scott Speedman. Regie: Len Wiseman
2.30 Underworld. Horrorfilm
(GB/D/H/USA 2003)
4.25 Steven liebt Kino – Spezial
4.45 Scrubs. Comedyserie
20.15 Katie Fforde: Sommer der
Wahrheit. TV-Drama (D 2012)
Mit Carolina Vera, Thomas
Heinze, Siegfried Terpoorten
21.45 heute-journal. Wetter
22.00 Vera – Ein ganz spezieller
Fall. Krimireihe (GB 2011)
Verborgene Abgründe
23.30 ZDF-History
Überlebt! Mein 11. September
0.15 heute Xpress
0.20 Vera – Ein ganz spezieller Fall
Krimireihe (GB 2011)
1.50 Frag den Lesch. Magazin
Fitness für das Erbgut
2.05 Terra X. Kielings wilde Welt (1/3)
2.50 Frauen, die Geschichte machten. Dokumentationsreihe
20.05 Seitenblicke
20.15 Tatort
Krimireihe (D 2013). Er wird
töten. Mit Sabine Postel
21.45 ZIB
21.55 Alltagsgeschichte. Reportagereihe. Das Glück ist ein Vogerl
22.40 Legenden der Leinwand
Dokureihe. Ingrid Bergman
23.25 Wem die Stunde schlägt
Abenteuerfilm (USA 1943)
Mit Gary Cooper, Ingrid Bergman. Regie: Samuel Wood
1.30 Neue Gartenkunst
Dokumentationsreihe
2.05 Zu Gast in den adligen
Landvillen der Toskana
2.40 Attersee Zick Zack. Doku
20.15 Safe House
Actionfilm (USA/SA 2012)
Mit Denzel Washington,
Ryan Reynolds, Vera Farmiga
Regie: Daniel Espinosa
22.30 «Spiegel»-TV Magazin
Unterschätzte Gefahr: Randale in Flüchtlingsheimen /
Beschämend – Neonazis
greifen osteuropäische Familie an / Wie neu geboren –
Wachkomapatientin zurück
im Leben. Moderation: Maria
Gresz, Kay Siering
23.30 Safe House
Actionfilm (USA/SA 2012)
1.45 Exclusiv – Weekend. Magazin
2.40 Betrugsfälle. Doku-Soap
TSR
RSI LA 1
KABEL 1
3 SAT
RTL 2
7.50 Quel temps fait-il? 8.25 T'es pas
la seule! 8.55 Sport dernière 9.30 La
vie secrète des orques 10.25 Dieu
sait quoi 11.20 Un kilomètre à pied...
12.05 Pique-assiette invite les chefs
12.30 Ensemble 12.45 Le 12h45
13.15 Météo 13.25 Pardonnez-moi
13.50 Covert Affairs 15.20 NCIS –
Los Angeles 16.50 Chicago Fire.
Pour toujours 18.25 Sport dimanche
19.20 Météo 19.30 Le 19h30
9.20 La storia del Regionale 9.45
Terre e acque 10.15 Il nostro ambiente
11.05 Paganini ripete 12.30 Telegiornale 12.40 Meteo regionale 12.45
Colombo (5/6) 14.20 Josephine, angelo
custode (4/6) 15.55 Emma. Film commedia (GB/USA 1996) 18.00 Telegiornale Flash 18.10 Le tradizioni culinarie
del mondo alpino 19.00 Il Quotidiano
Flash 19.05 La mia Amazzonia 19.35
Il quotidiano 19.55 Meteo regionale
6.05 Without a Trace 7.00 The
Mentalist 7.55 Castle 8.50 Body of
Proof 9.00 Teletips Schweiz 11.45 K1
Reportage spezial 13.40 Mein Revier
15.55 Live: News 16.05 Rosins
Restaurants – Ein Sternekoch räumt
auf! 17.05 Rosins Restaurants – Ein
Sternekoch räumt auf! Restaurant «Lindeneck» in Borgsdorf bei Berlin 18.10
Rosin weltweit – Andere Länder, andere
Fritten. «Maikels Bar» in der Türkei
13.00 ZIB 13.05 Unterwegs in Österreich 13.30 Das Gestern für Morgen –
Denkmalschutz in Österreich 13.40
Landfrauenküche 14.25 2000 Meilen
bis Oregon 14.55 Amerikas legendäre
Trails: Der Sante Fé Trail 15.30 Endlich
Witwe. Komödie (F 2007) 17.05
Monty Pythons wunderbare Welt der
Schwerkraft. Komödie (GB 1971) 18.30
Theater: Ein Fest! 19.00 heute 19.10
NZZ Format 19.40 Schätze der Welt
5.50 Arac Attack – Angriff der achtbeinigen Monster. Actionkomödie (USA/
AUS 2002) 7.05 Das A-Team 9.05
X-Factor: Das Unfassbare 11.00 Die
Geissens – Eine schrecklich glamouröse
Familie! 13.00 Die Schnäppchenhäuser
14.00 Die Schnäppchenhäuser 15.00
Bauexperte im Einsatz – Dem Pfusch
auf der Spur (1) 16.00 Der Trödeltrupp
17.00 Mein neuer Alter 18.00 Grip –
Das Motormagazin 19.00 Echtzeit
20.00 Météo
20.10 Mise au point. La folie du
rangement
21.05 Castle. Série policière
Un buzz foudroyant / De
parfaits inconnus
22.40 New York, unité spéciale
Série policière. Entre deux
vins / Histoire d'hommes
0.10 Modern Family
Série burlesque. Nos pires
voisins / Super cool land
0.55 30 Rock
Série comédie. Liz se marie
1.20 Sport dimanche
2.10 Le 19h30
2.40 Euronews. Informations
2.45 Intermède
20.00 Telegiornale
20.35 Meteo
20.40 Sottosopra. Documentario
Il settimanale al centro del
quale vi sono le vicende umane
di personaggi che hanno fatto
delle scelte di vita legate alla
montagna: contadini, scrittori,
alpinisti, guardie dei parchi...
21.55 Storie estate
«Nel ventre del bisonte»,
documentario di Danilo Catti
22.50 Meteo notte
23.00 The Missing. Serie gialla
Eden / Prega per me. Con
James Nesbitt, Sasha Waddell, Adam Thomas Wright
0.55 Repliche continuate
20.15 Tamme Hanken –
Der Knochenbrecher on tour
Dokureihe. Auf der CowboyRanch «West Virginia City»
22.15 Abenteuer Leben
Magazin. Schienen, Strassen,
Schlaglöcher – Nahverkehr
weltweit / Der «Knochenbrecher» auf Tour – Tamme
Hankens härteste Fälle / Die
Köche von morgen: KochAzubis im Vergleich / Die
Gartensauna Marke Eigenbau
0.05 Mein Revier. Doku-Soap
2.10 Rosins Restaurants – Ein
Sternekoch räumt auf!
3.05 Rosins Restaurants – Ein
Sternekoch räumt auf!
20.00 Tagesschau
20.15 Die Flucht (1-2/2)
TV-Drama (D 2007). Mit
Maria Furtwängler, Jean-Yves
Berteloot. Regie: Kai Wessel
23.15 Night Will Fall. Dokumentarfilm (GB 2014). Hitchcocks
Lehrfilm für die Deutschen
0.30 Polizeiruf 110
Krimireihe (DDR 1975). Ein
Fall ohne Zeugen. Mit Jürgen
Frohriep, Alfred Rücker
1.40 Siebenmal lockt das Weib
Komödie (I/F/USA 1967). Mit
Shirley MacLaine, Michael
Caine. Regie: Vittorio De Sica
3.15 Endlich Witwe. Komödie
(F 2007). Mit Michèle Laroque
20.00 RTL II News
20.15 Honey
Romantikkomödie (USA
2003). Mit Jessica Alba,
Mekhi Phifer, Zachary Williams
Die 22-jährige Tänzerin und
Choreografin Honey träumt
vom eigenen Tanzstudio. Doch
das Showbiz ist hart.
22.05 8 Mile. Drama (USA 2002)
Mit Eminem, Kim Basinger
Regie: Curtis Hanson
0.15 Das Nachrichtenjournal
0.45 Honey. Romantikkomödie
(USA 2003)
2.20 8 Mile. Drama (USA 2002)
4.00 Splinter. Horrorfilm
(USA 2008). Mit Jill Wagner
ARTE
B3
SÜDOSTSCHWEIZ
3+
SWR
16.05 Ludwig XIV. – König der Künste.
Dokufilm (F 2015) 17.35 Das Mobiliar
von Versailles 18.30 Barockabend in der
Pariser Philharmonie 19.15 ARTE Journal 19.45 Der Gärtner von Versailles
20.15 Casablanca. Melodram (USA
1942) 21.45 Ich bin Ingrid Bergman.
Dokufilm (S 2014) 23.35 Barock-Nacht
mit William Christie 0.55 Deborah
Colker und der Tanz am Zuckerhut 1.50
Nachspielzeit. Drama (D 2015)
16.45 Rundschau 17.00 Einfach. Gut.
Bachmeier 17.30 Alpen-Donau-Adria
spezial 18.00 Frankenschau 18.45
Rundschau 19.00 Unter unserem
Himmel 19.45 Chiemgauer Volkstheater
21.15 PULS Playground 21.45 Sportschau – Bundesliga am Sonntag 22.05
Blickpunkt Sport 22.50 Blickpunkt Sport
Regional 23.00 Rundschau-Magazin
23.15 Ist das Leben nicht schön? Tragikomödie (USA 1946) 1.20 Startrampe
16.00 Globe TV 16.30 Shop24
17.00 Globe TV 17.30 Homegate TV
18.00 Report 18.30 Bob Ross – The
Joy of Painting 19.00 Report 19.30
Bob Ross – The Joy of Painting 20.00
Report 20.30 Bob Ross – The Joy of
Painting 21.00 Report 21.30 Bob
Ross – The Joy of Painting 22.00
Report 22.30 Bob Ross – The Joy of
Painting 23.00 Report 23.30 Bob
Ross – The Joy of Painting 0.00 Report
5.33 Superstar. Musik-Castingshow
5.59 ESO.TV 8.00 HSE24 9.00 ESO.
TV 16.15 NCIS – Los Angeles 18.09
NCIS – Los Angeles 19.15 NCIS – Los
Angeles. Die Reichen und die Schönen.
Krimiserie 20.14 Bauer, ledig, sucht...
22.03 The Mentalist 23.02 The Mentalist 0.06 NCIS – Los Angeles 1.00
NCIS – Los Angeles 1.45 The Mentalist
2.28 The Mentalist. Buchstaben im
Kreis 3.10 Bauer, ledig, sucht...
18.15 Ich trage einen grossen
Namen – Klassiker 18.45 Treffpunkt
19.15 Die Fallers – Eine Schwarzwaldfamilie 19.45 Landesschau
aktuell 20.00 Tagesschau 20.15
Sommer auf dem Land – Erinnerungen
ans Dorfleben im Südwesten 21.45
Sportschau – Bundesliga am Sonntag
22.05 Sport im Dritten 23.00 Mord
mit Aussicht 23.45 Graf Yoster gibt
sich die Ehre 0.35 Gewagtes Spiel
21
TV-TIPPS
Wie ausgewechselt
20.00 | SRF ZWEI KOMÖDIE: Dave (Jason Bateman,
l.) und Mitch (Ryan Reynolds) sind trotz ihrer
Unterschiede seit ihrer Jugend unzertrennliche Freunde: Während Mitch als arbeitsloser
Single reihenweise Frauen abschleppt, führt
Dave als Anwalt, Vater und Ehemann ein verantwortungsvolles Leben. Bei der Pinkelpause
während eines freundschaftlichen Besäufnisses
versichern sich Dave und Mitch gegenseitig, den
anderen um sein Leben zu beneiden. Am nächsten Morgen erwachen sie im Körper des jeweils
anderen. Das Chaos ist vorprogrammiert..
Tatort
20.05 | SRF 1 KRIMIREIHE: Die Sekretärin Sylvia
Kleinert wurde bei einem Überfall auf die
Stadtkämmerei von einem maskierten Mann
erschossen. Die Kommissare Dorn (Nora Tschirner) und Lessing (Christian
Ulmen) finden Hinweise
darauf, dass die Frau kein
zufälliges Opfer war. Es stellt
sich heraus, dass Sylvia ein
Verhältnis mit dem verheirateten Stadtkämmerer hatte.
Safe House
20.15 | ORF 1 ACTIONFILM: Der Ex-Agent Tobin
Frost (Denzel Washington) wird von der CIA als
Verräter gesucht. In Kapstadt gelingt es seinen
ehemaligen Kollegen, ihn festzusetzen. Doch
als das Safe House, in dem er sich befindet,
von Söldnern angegriffen
wird, gelingt ihm und dem
CIA-Agenten Matt Weston
die Flucht. Nun werden
beide von Killern gejagt, die
mächtige Hintermänner zu
haben scheinen..
Percy Jackson – Im Bann des …
20.15 | PRO 7 FANTASYFILM: Einst hat sich Thalia
geopfert, um die anderen Halbgötter zu retten,
weshalb Zeus zu ihren Ehren einen Baum wachsen liess, der den Ausgangspunkt eines magischen Schutzschildes um das Camp der Halbgötter bildet. Als der Baum
vergiftet und der Schutzwall
gebrochen werden, begeben
sich Percy (Logan Lerman)
und seine Freunde auf die Suche nach dem goldenen Vlies,
um das Camp zu retten.
Casablanca
20.15 | ARTE MELODRAM: Während des Zweiten
Weltkrieges trifft der Amerikaner Rick (Humphrey Bogart) in seinem Café in Casablanca seine unvergessene Geliebte Ilsa (Ingrid Bergman)
wieder. Sie befindet sich mit ihrem Mann Victor
Laszlo, einem gesuchten Widerstandskämpfer,
auf der Flucht vor der Gestapo und bittet ihn um Hilfe.
Die einstige Leidenschaft der
beiden füreinander flammt
wieder auf, und Rick steht
vor der schwersten Entscheidung seines Lebens.
World War Z
22.00 | SRF ZWEI HORRORTHRILLER: Eine ZombiePandemie ist ausgebrochen. Wer gebissen wird,
verwandelt sich innerhalb von Sekunden, weshalb viele grossstädtische Gegenden bereits als
verloren gelten. Der ehemalige UN-Mitarbeiter
Gerry Lane (Brad Pitt) und einige Wissenschaftler wollen die Ursache und
den Ausgangspunkt der
Katastrophe erforschen, um
das Virus zu stoppen. Sie
beginnen ihre Untersuchungen auf einer südkoreanischen Militärbasis.
22
RADIO / TV
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
■ RADIO
10.15 RADIONOVELA
Vita capita - episoda 724
Tge casino!
Tina Zurbuchen ha bandunà Surgonda
e laschà enavos l'ustaria senza ustiera.
Vegn insatgi a supigliar quella? Insatgi da
la Bassa? U vegni forsa fatg insatge auter
ord il local? Tge casino ...
Reschia: Michel Decurtins
14.03 LA POPULARA (REP.)
Muments allegraivels
a Tschiertschen ed a Strada
19.00 LAS PERLAS
50 onns «Satisfaction»
«(I can’t get no) Satisfaction» – la chanzun
clav dals Rolling Stones cumplenescha
quests dis qua 50 onns. Cun ses riff
emblematic è ella daventada in vair imni
dal temp sessantotger. Las perlas
preschentan las inspiraziuns essenzialas,
ma er in pugn plain represas interessantas
dal megahit, da Otis Redding sur ils
Devo enfin tar Junior Wells.
Redacziun: Benedetto Vigne
20.03 FORUM (REP.)
Il forum cun Chatrina Gaudenz
Rabin Klein –
in rabin a chatscha dad assassins
SONDA, 29 D’AVUST €€€€€€€€€€ €
9.03 PROFIL
Profil cun Pascal Gamboni
«Chanzuns èn bartgas»
Pascal Gamboni chanta chanzuns en
dialect tuatschin, tudestg ed englais.
Enconuschent è el vegnì cun la gruppa
«Passiunai». Pascal Gamboni ha 38
onns e viva a Berna. Blers onns ha el
vivì e fatg musica en l'Engalterra, tranter auter cun sia gruppa Cléan. Ed el ha
era fatg in project cun l'autur Arno
Camenisch.
Da ses temp a Bristol e Londra, da sia
vita e sia musica raquinta el en il Profil.
Redacziun: Hubert Giger
11.03 MAGAZIN DA CULTURA
Magliadrun – nums per maschinas
Chasper Pult s'occupescha en questa
ediziun dal Da num e da pum dal
«Magliadrun», il num per ina maschina
da perfuraziun per la construcziun da la
galaria per ina ovra electrica.
Maschinas survegnan nums? Pertge
pomai? E magliadrun, quai pled è para
era stà avant onns in surnum. Pleds che
vegnan fatgs pli pitschens u era pli
gronds en derasads. Era ils nums dals
chalenders, «Jon» e «Sabina», vegnan
discutads.
En la rubrica «Cudeschs per uffants» preschentain nus «Lasse il goli» e «Na, naa»,
duas istorgias nua che bler va sutsura.
Redacziun: Esther Berther
19.00 SOUNDCHECK
Leonard Cohen live a Dublin – 2. part
El è ina da las grondas figuras tranter ils
chantauturs dals ultims 50 onns: Leonard
Cohenesiaschanzunsnunemblidaivlassco:
Bird on the wire, Im your man, Take this
waltz e Suzanne. Dacurt ha el preschentà in
disc live d'in concert a Dublin.
Redacziun: Jachen Prevost
DUMENGIA, 30 D’AVUST
€€€ €€€€
8.06 / 20.03 VITA E CRETTA
Cult divin San Jon a Susch
9.03 MARELLA
Greti Caprez, la plevonessa «illegala»
Ils 13 da settember 1931 fan ils abitants
da Furna en il Partenz in pass nunusità:
Els elegian ina dunna sco plevonessa.
Greti Caprez-Roffler ha quella giada
25 onns, in pop da 9 mais ed in um
che lavura sco inschigner a Turitg. Ella
accepta l’uffizi e va a viver a Furna. Greti
Caprez è cun quai l’emprima dunna sin
chanzla e l’emprima plevonessa en Svizra
che maina in pravenda. Quest pass è nunusità e tenor lescha ecclesiastica illegal.
Pir 34 onns suenter, il 1965, vegnan
las dunnas uffizialmain admessas sco
preditgantas en Grischun. La Marella
suonda las cuntraversa ed ils cumbats
d’ina dunna naschida memia baud.
Redacziun: Christina Caprez
Dunnas en la politica
Las dunnas èn anc adina ina minoritad en la politica: En il cussegl naziunal
sesan 29% dunnas ed en il cussegl dals chantuns be 20%.
Forum cun Philipp Ramming
Esser e vegnir creschì
Ussa che la scola ha puspè entschet,
entschaiva per blers uffants in'aventura
mirvegliusa cumbinada cun muments da
fastidi e turment. Els scuntran «L'Ernst»
da la vita, quest cumpogn che fa ch'ins
daventa serius e creschì. La levezza da
l'uffanza evapurescha e fa plaz a la
scuverta dolurusa, ch'il mund n'è betg
quel ch'ins aveva siemià.
Dentant far questa experientscha e savair
ir enturn cun tut las differenzas tranter
il mund ideal e quel real, è il minz da
vegnir creschì. Ina differenza ch'è era il
motor per emprender a lavurar, uschia
ch'ins po gidar a construir in meglier
mund.
Redacziun: Philipp Ramming
14.03 ARTG MUSICAL
Gion Antoni Derungs, naschì 1935,
pudess festivar ils 6 da settember ses
80avel. Cun sia mort ils 4 da settember
2012 perda la Rumantschia ses pli grond
ed impurtant cumponist, in musicist da
format ed irradiaziun internaziunala.
L'Artg musical sa ragorda dad el e
repeta in discurs fatg 1995 en vista al
60avel dal cumponist lumnezian. En la
segunda part che tracta ils onns 1962-95
discurra Gion Antoni da ses temp sco
magister al seminari da scolasts a Cuira,
da la relaziun cun ils collegas e co sia
musica es vegnida recepida lezza giada da
l'auditori.
Redacziun: Giusep G. Decurtins
15.03 LA CLASSICA (REP.)
Serenadas da Mozart
19.00 LA CLASSICA
E quai na vegn era betg a sa midar fitg cun las elecziuns naziunalas da l’october:
En il Grischun è be in terz dals candidats dunnas. La manadra dal post per
dumondas d’egualitad dal Grischun Silvia Hofmann declera ils motivs, la
anteriura politicra Barla Cahannes raquinta da sias experientschas sco giuvna
engaschada en la politica grischuna e trais studentas rumantschas discuteschan
davart las dunnas en la politica.
Radio Rumantsch, oz tranter las 11.00 e las 12.00 uras
U era en il dossier online sin www.rtr.ch
Sonda ils 29 d’avust è la 14avla ediziun dal Bike Maraton dal Parc Naziunal. RTR
rapporta live davent dal start enfin tar l’arrivada. Tut ils resultats impurtants, las
intervistas cun ils victurs e las istorgias a l’ur – tar RTR tranter las 6:00 e las 14:00.
Noss reporters èn era da la partida sin il traject tranter S-chanf e Scuol, nus
accumpagnain la famiglia Rainolter da Tschlin durant la cursa.
12.30 FORUM
Gion Antoni Derungs in memoriam (2. part)
La dumengia vargada ha la corporaziun
evangelica da Susch festivà il giubileum
500 onns baselgia San Jon a Susch.
En il center da la festa è stà in cult
divin ecumenic cun refurmads, catolics
e la baselgia libra. En Vita e cretta da
dumengia emettain nus quest cult divin
cun ils reverendas Annette Jungen,
Krzysztof Malinowski e Richard Furter,
cun l'organista Christa Pinggera, cun il
chor maschadà e la musica da Zernez.
Redacziun: Gabriela Desax
RTR al 14avel Bike Maraton dal Parc Naziunal
sut tschiel avert. En La classica rendain
nus omagi a quella stagiun che ha regalà
a nus memorias che vegnan a restar anc
ditg en noss cors. La musica latiers na
savess betg esser pli bella: «La Pastorale»
da Beethoven, «Im Sommer» da Joachim
Raff, «Nächte in spanischen Gärten»
da Manuel de Falla u «L'été» da Hector
Berlioz.
Redacziun: Rosvita Barenius
■ TELEVISIUN
11.20 CUNTRASTS SIN RSI LA2 (REP.)
«Sas anc?»: Be üna mür (E davent e’la!)
Davart l’uman e la mieur
Per nagin auter animal ha il carstgaun
inventà tantas metodas per destruir el sco per
la mieur. Pigliond ora forsa per sasez! La
mieur engola, irritescha, fa tema. E tuttina:
Indalsplisimpaticsanimalsèerestalamieur.
La relaziun cun la mieur è pia fitg ambivalenta. Il film «Be üna mür» da Gian
Andrea Reinalter ed Arnold Rauch va a la
tschertga da la mieur, sur e sut terra, en las
gondas, en tschalers ed en las chanalisaziuns.
17.40 TELESGUARD SIN SRF 1
L’emissiun d’infurmaziun sin SRF 1
cun suttitels tudestgs sin TXT 777
rep. sin SRFinfo tranter las 18.00 e las 22.00
Il sistem da castas en il Nepal
La populaziun en il Nepal vegn, malgrà
ch’il sistem è scumandà, dividida en castas.
Ils uffants che nus avain visità s’audan en
la casta la pli bassa. Ma tge munta quai, in
sistem da casta? Nus declerain.
Il magazin d’infurmaziun per uffants
(repetiziun sin SRF info tranter las 18.00
e las 19.30)
Dapli davart il Minisguard chattais
sin www.minisguard.rtr.ch
DUMENGIA, 30 D’AVUST
€€€€€€€€
7.30 CUNTRASTS SIN RSI LA1 (REP.)
«Sas anc?»: Be üna mür (E davent e’la!)
Davart l’uman e la mieur
17.15 MINISGUARD SIN SRF 1 (REP.)
Il magazin d’infurmaziun per uffants
17.25 CUNTRASTS SIN SRF 1
«Sas anc?»: Artur Caflisch
Poet admirà e disfamà.
SONDA, 29 D’AVUST €€€€€€ €€€€€
17.10 CUNTRASTS SIN SRF 1 (REP.)
«Sas anc?»: Be üna mür (E davent e’la!)
Davart l’uman e la mieur
17.40 MINISGUARD SIN SRF 1
Co vivan ils uffants en il Nepal?
Cumià dad ina stad magnifica
Igl è stà ina stad extraordinaria, cun
chaliras e setgira. Ma cun bellezza sairas
cun els. Nus raquintain l’istorgia d’in
mattet che ha pers in det e d’ina giuvna
che ha pers ses dachasa. Ma i dat speranza: Nus mussain era ina scola ch’è
vegnida bajegiada si da nov.
Avant trais mais hai dà in grond terratrembel en il Nepal. La Svizra ha rimnà
blers daners per gidar. Ma co vesi ora
ussa en il Nepal? Nus avain visità uffants
che vivan en il Nepal e guardain co ch’i va
Per finir la seria da stad «Sas anc?» 2015 as
preschenta Arnold Rauch in poet Ladin,
per ch’el na giaja mai en emblidanza: Artur
Caflisch! In poet admirà, ma era disfamà,
saja el stà, ha ditg Andri Peer, in auter e
poet Ladin, betg nundispitaivel. Tge che
Caflisch ha tut ditg, pretendì e fatg beffas,
e tge ch’el ha tut stuì udir e sa grittentar!
Artur Caflisch n’era betg in simpel, ma fitg
spiertus ed in grond umorist. A questa
persunalitad cumplexa aveva Ernst Denoth
deditgà in da ses tipics films, nua ch’el
lascha discurrer enconuschents e litterats,
da la persuna, ma er da l’ovra imposanta e
formidabla dad Artur Caflisch.
LA QUOTIDIANA
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
23
„ PLAID PER LA DUMENGIA
Suandei il plaid e buca
seigies mo auditurs!
DA SUR MARCUS FLURY, GLION
B
iars valeteschan tensiuns sco
enzatgei negativ. Denton, ina
veta senza tensiuns ei lungurusa.
Ei drova certas tensiuns. Ellas ein
sanadeivlas, sch’ellas ein buca memia grondas e fermas.
E
Candidatas e candidatas da la pcd giuvna dal Grischun: da san. Melanie Janka, Tino Schneider, Caterina Ventrici, René Epp e Corina
FOTO Y. BÜRKLI
Caluori.
La pcd giuvna dal Grischun
Cun ils pli blers electurs en il chantun
„ (cp) La partida giuvna da la pcd grischuna è quella cun ils pli blers electurs en il Grischun. Concretamain s’engascha ella per l’avegnir, sinaquai
ch’il chantun Grischun restia vinavant
attractiv per viver e lavurar. Giuvens
carstgauns duessan era avair in avegnir cun perspectivas tras crear cundiziuns generalas, uschia ch’in return en
il Grischun suenter il studi u ina scolaziun en la Bassa saja pussaivel. Quels
e quellas che candideschan per la pcd giuvna enconuschan las raschuns per la ferma depopulaziun da giuvens carstgauns,
siond ch’els èn
stads confruntads
cun da quellas dumondas. Perquai
vulessan els sa participar activamain
a la discussiun per
l’avegnir da noss
Chantun ed uschia
realisar schliaziuns per las pretensiuns
fatgas.
Quai ch’il Grischun basegna èn oravant tut plazs da lavur attractivs en las
regiuns, ma era bunas pussaivladads da
scolaziun en il chantun, in turissem
che prosperescha, in’economia solida,
dentant era meglras cundiziuns generalas tar l’infrastructura sin il champ
dal traffic public u la communicaziun
sco era in provediment per tuts. Mo
uschia è in Grischun cun success pussaivel.
Perquai trametta la pcd giuvna
tschintg fermas persunalitads a la cursa
per ils sezs en il cussegl naziunal. Cun dus
deputads, ina suppleanta al cussegl grond
ed in ulteriur suprastant da la pcd giuvna dispona lur glista d’ina considerabla
experientscha politica. Vitiers vegn che
quels candidats èn era engaschads fermamain en lur professiuns ed uniuns. Che
tuts trais linguatgs chantunals èn represchentads è in ulteriur mussament per la
multifariadad da la glista 2.
Corina Caluori, dad Eigias/Landquart,
ha studegià giurisprudenza a l’Universitad da Turitg e returnada suenter en il
Grischun, nua ch’ella ha fatg questa stad
cun success la patenta d’advocata. Dapi
2014 è ella suppleanta al cussegl grond
dal circul dals V Vitgs. Ella fa era part da
la suprastanza da la pcd da las dunnas dal
Grischun ed è involvada en la pcd locala
da Landquart ed uschia en ils fatgs politics.
René Epp, da Sedrun, è cussegliader da
finanzas tar la Banca Raiffeisen Cadi. El
è deputà e s’engascha fitg per meglras
cundiziuns generalas en las regiuns. Sco
parsura da la pcd Cadi e commember dal
parlament regiunal è René Epp collià fermamain cun la politica regiunala e dispo-
na gia d’ina considerabla experientscha
politica.
Caterina Ventrici, Cuira, ha studegià
giurisprudenza a l’Universitad da Turitg ed ha fatg cun success la patenta
d’advocata. Dapreschent lavura ella per
ina chanzlia a Cuira. Ella è engaschada
politicamain fitg sin plaun communal,
nua ch’ella è ina commembra impurtanta da la pcd cirquitala da Cuira.
Tino Schneider, da Cuira, istoricher,
sa chatta uss en il studi da master a
l’Universitad da Lucerna. El è dapreschent il pli giuven deputà en il cussegl
grond e s’engascha là per ils interess da
la generaziun giuvna. El è era copresident da la pcd giuvna dal Grischun, suprastant da la pcd chantunala e stà commember dal comite d’organisaziun da
la sessiun chantunala per la giuventetgna 2013.
Melanie Janka, Sursaissa, studegia dapreschent giurisprudenza a l’Universitad da Berna e vegn a far silsuenter la
patenta d’advocata en il Grischun. Ella
è suprastanta da la pcd giuvna dal Grischun, da la scola da skis a Sursaissa, revisura dalla «Jumpferaverein» da Sursaissa ed è colliada fermamein cun la
Surselva.
Glista 2 – per il Grischun da damaun!
ra nossa veta da cardientscha
enconuscha tensiuns. Vida
quei regorda in plaid ord la brev
da s. Giachen che di: «Suandei il
plaid e buca seigies mo auditurs
ch’engonan sesezs.» (Gc 22). Ei setracta cheu dalla tensiuns denter
plaid ed ovra, udir e far, dumengia
e luverdi.
N
us vein il giavisch da viver en
harmonia. Ella veta famigliara ed en nossas relaziuns in cun
l’auter eis ei buca pusseivel da viver incontin en tensiuns. Perquei
vein nus sviluppau certs mecanissems per untgir tensiuns. A carstgauns che caschunan tensiuns
van ins ord via ni ch’ins pren els
buca serius. Era tensiuns internas
che han da far cun la cardientscha,
empruein nus d’untgir. Bia da
quei che nus udin el survetsch divin e che tschenta en damonda
nossa tenuta, croda bugen en
quella reit dil buca vuler udir, digl
emblidar, pia ella reit dallas detensiuns.
S
co ils plaids da s. Giachen
muossan, ei quella tensiun
denter udir e far fetg veglia. Exempels san forsa illustrar quei.
Nus confessein: «Jeu creiel enten in Diu, Bab tutpussent,
Scaffider dil tschiel e dalla tiara.» Mo nus sentin la tutpussonza dil meini public, dil daner,
dallas atgnas disas. Pia: Diu tutpussent – meini public tutpussent. Nus confessein Diu sco
Scaffider, mo la scaffiziun manipulein nus sco sch’ella s’udess a
nus.
N
us duessan era sentir ina
tensiun, cu nus urein: Bab
nos… mo vein enqualga negin
patertgar e sedepurtar fratern
enviers quels ch’ein affons dil
medem Bab, mo forsa d’in autra
cultura, religiun ni derivonza.
tensiun sentin nus, cu
Quella
nus vegnin ord baselgia e
mein in a l’auter ord via, schegie
ch’il davos giavisch: «Mei, e la
pasch cun vus» resuna aunc en
nossas ureglias.
I
gl ei bien da sentir quella sauna tensiun denter veta e cardientscha. Quei meina ad ina
madironza interna e finalmein a
conversiun permanenta. Tgi che
s›engascha per pasch, senta ch’ei
sto igl emprem reger pasch en
siu intern. E tgi che plaida dalla
carezia, senta ch’ins sto igl emprem cumbatter en sesez igl egoissem ed il patertgar stretg.
„ TUJETSCH
Gie al dretg d’aua dalla Val Giuv
(anr/hh) Il cussegl da vischnaunca da
Tujetsch ha approbau la mesjamna sera ils statuts novs dalla Regiun Surselva. La decisiun finala pren il suveran
alla radunonza communala. Medemamein ha il cussegl detg gie alla concessiun all’Energia Alpina pil dretg d’uti-
lisaziun dall’aua per l’Ovra hidraulica
Val Giuv/Val Milà. La fatschenta sto
vegnir suttamessa alla votaziun all’urna. Per preparar la revisiun dalla lescha
davart igl encurir cristallas e minerals
ha il cussegl da vischnaunca eligiu ina
cumissiun.
Und ich will singen nicht für einen Tag,
sondern für alle Tage.
Walt Whitman
Abschied
In Liebe und tiefer Verbundenheit nehmen wir Abschied von
meinem Ehemann, unserem Vater, Schwiegervater, Bruder,
Schwager, Onkel, Freund und Wegbegleiter
Placi Flepp-Henzelin
16. Dezember 1927 bis 25. August 2015
Nach einem reich erfüllten Leben wurde er von seinen Altersbeschwerden erlöst.
Wir sind dankbar für die Liebe, Fürsorge, Freundlichkeit und Hilfsbereitschaft, die er uns
geschenkt hat, und die vielen schönen Jahre, die wir an seiner Seite verbringen durften.
Traueradresse:
Rita Flepp-Henzelin
Loestrasse 46
7000 Chur
In liebevoller Erinnerung:
Rita Flepp-Henzelin
Beat Flepp und Michaela Greco
Martin Flepp und Leta Mikesch
Verwandte, Freunde und Bekannte
Wir treffen uns am Donnerstag, 3. September 2015, um 14.15 Uhr zur Urnenbeisetzung
und anschliessenden Trauerfeier vor der Friedhofkapelle Fürstenwald in Chur.
Für allfällige Zuwendungen danken wir für die Berücksichtigung der Caritas Schweiz
(PC 60-7000-4) oder der Pro Juventute (PC 80-3100-6).
FOTO A. BEELI
24
A FIN Z
VENDERDI, ILS 28 DA AVUST 2015
„ COLUMNA
Miurs en casa Helvezia
DAD AUGUSTIN BEELI
L
a situaziun vegn pli e
pli alarmonta. Dapertut ell’Europa spetgan
tschiensmellis che lur veta
cuntinueschi en in’autra,
ina megliera fuorma. Els
vulan entrar ella casa dils
Helvezia. Igl ei sco ina invasiun da miurs. En casa
vertesch’ins denton neginas
miurs. Quei va buc. Autruisa perdess‘ins la controlla ed il domini. Miurs
ein tschuffas, portan malsognas, s’igniveschan e semultiplicheschan. Ei dat
pia nuot auter che da stuppar las ruosnas, serrar escha
e finiastras.
T
gi che s’exprima publicamein pro ni contra miurs s’expona perinagada. Lein prender la Svizra, ch’ei situada amiez
l’Europa, sco casa d’ina famiglia Helvezia. En quella
famiglia cun fargliuns fetg
differents in da l’auter discutesch’ins animadamein.
Las miurs ein en tschalèr.
Ed adina dapli arrivan, entiras famiglias, cun poppamenta, cun sac e pac. Ei
s’auda tier la tradiziun dalla
famiglia Helvezia dad esser
aviarts per tut. Mo zanua
ha tut cunfins. Ils perdavons dalla casa Helvezia sil
crest fuvan inagada sezs miurs. Era els han empriu in-
agada da far ruosnas en casas jastras. Miurs paupras
han ins adina saviu duvrar,
nua ch’igl era. Cunzun per
cavar ruosnas ed ir tras tunnels ein miurs aunc oz fetg
adattadas. Miurs e vermaneglia han gidau da construir e sesviluppar.
E
l decuors dils onns ha
famiglia Helvezia sil
crest capiu d’integrar las
miurs. Mo ussa, cu ellas
vegnan en roschas? Stuppar
aunc meglier las ruosnas ei
ina varianta. Discutau da
quella vegn pil mument
fetg vehement en casa Helvezia. Sias quater preits cun
ferms mirs e finiastras cun
grossa isolaziun ein sco
in’ustonza. Il meglier fuss
da schar serrau las finiastras.
A
i, ai, ai, ei vegn mender e mender! Famiglia Helvezia observa, commentescha, sevila. Frars e
soras Helvezia sescognan e
san buca co sligiar il problem. Els han negins geniturs che savessen mussar
ina strategia. Ina dallas soras grondas vul che la casa
resti schi schubra sco tochen dacheu. Tschella, era
ina dallas grondas, arvess
pli bugen tut l’escha ed
aunc la porta-clavau per
schar entrar tuttas miurs.
Ils frars che han lur combras dalla vart dretga manegian che las soras seigien
tschoccas e da levsenn. Ellas, che han lur combras da
durmir dalla vart seniastra,
seigien memia bunas. Quei
mondi a liunga vesta buca
bein, manegian ils frars.
Auters frars secumportan
sco heroxs. Nus stuein defender nossa casa. «Nus havein bein avunda miurs e
ratuns ed auters schmarozzers.»
E
n casa Helvezia ei
atgnamein tut en uorden. Il problem resta. Ei
gartegia buca da stuppar
tuttas ruosnas. Adina dapli
miurs arrivan. Ellas suondan il fried dil caschiel.
Sch’ei gartegia buca da
stuppar era las fessas, dat ei
in sulet remiedi: Tissi da
miurs. Mo tgei far culs biars cadavers? Fierer ord finiastra va buc, lezzas
astg’ins gie buca pli arver
pli. Frars e soras Helvezia
vegnan pli e pli malsegirs.
Repower cumbatta cun pretschs bass
ed il ferm franc svizzer
„ (rtr) Il concern d’energia grischun Repower scriva danovamain cifras cotschnas. Il prim
semester da quest onn è sa resultà ina perdita da radund 108
milliuns francs. Il 2014 muntava
quella anc a 33 milliuns. La
svieuta è sa reducida per 23% sin
922 milliuns francs, cumpareglià
cun il medem temp da l’onn
avant. Sco quai che la Repower
scriva, saja la raschun per quest
resultat surtut ils pretschs bass per
l’energia ed il ferm franc. Il con-
cern grischun fa ina gronda part
da sia svieuta en euros. Sa reducì
saja surtut il commerci (-11%), il
provediment e la furniziun però
sajan restads quasi tuttina sco
l’onn avant (-2%).
En connex cun il ferm franc
sajan ins vid examinar ulteriuras
mesiras. Decisiuns concretas vegnian communitgadas pass per
pass, communitgescha la Repower. Gia il 2013 aveva l’interpresa instradà mesiras per reducir
ils custs. Uschia han pudì vegnir
spargnads mintg’onn passa 20
milliuns francs.
Il matg aveva la Repower gia
vendì ses project per realisar
in’ovra da gas e svapur a Leverkusen en Germania. Il concern
punctuescha però ch’il martgà tudestg resta impurtant. D’ina vart
furneschan ins energia als clients
gronds, da l’autra vart è la Germania sco pli grond martgà da commerci da muntada centrala per
l’interpresa grischuna cun sedia a
Poschiavo..
„ L’AURA
Temperaturas enfin 31 grads
Situaziun generala: Ina zona da
pressiun auta sur l’Europa centrala procura per aura stabila.
Oz: En il nord avant mezdi singuls nivels, uschiglio sulegliv. En
il sid sulegliv. Temperaturas ma- 30°
ximalas durant il di en il
15°
nord enfin 31 grads, en il
Mustér
sid enfin 28 grads. En il
nord flaivel vent dal sidvest. En las muntognas
dal sid flaivel vent da vest enfin
nord-vest.
Prognosas: Sonda e dumengia en
l’entira Svizra sulegliv. En il nord
la sonda e la dumengia suenter
mezdi nivels da cumulus. La dumengia eventualmain er singuls
uradis u urizis encunter saira.
33°
17°
Landquart
34°
16°
Glion
27°
13°
29°
12°
34°
16°
32°
16°
26°
11°
23°
10°
Cuira
Scuol
Tavau
Arosa
Zernez
Tusaun
Spligia
30°
17°
Mesocco
28°
11°
29°
11°
25°
9°
San Murezzan
Sta. Maria
30°
13°
Poschiavo
FOTO RTR
Podium d’elecziun da questa saira a Cuira
„ (rtr)Las elecziuns naziunalas
da l’october empermettan
gronda tensiun. Per trais da
tschintg mandats datti gronda
concurrenza. Malgrà questa situaziun da partenza èsi da quin-
tar che la cumpart dals votants
e da las votantas tranter 18 e 25
restia pitschna. Las duas chasas
da medias Somedia e Radiotelevisiun Svizra Rumantscha
(RTR) sco er il studio regiunal
dal Grischun da SRF lessan
empruvar da midar quai. Perquai dat l’occurrenza electorala,
organisada en l’auditori da la
GKB/BCG, ina plazza impurtanta a la giuventetgna.
„ NOVITADS DA WWW.RTR.CH
Polizia chantunala
infurmescha
Digren fa fastidis
a la NZZ
Monsanto na
vul betg Syngenta
Suenter pliras infracziuns en la
Val Müstair, en la Bregaglia ed en
il Puschlav ha la polizia chantunala fatg trais sairadas d’infurmaziun per prevegnir ad enguladitschs. La populaziun è vegnida
infurmada pertutgant la prevenziun e la collavuraziun cun la polizia. Sco quai che Marco Steck, il
schef da la polizia chantunala Engiadina, ha declerà, saja ina collavuraziun tranter la polizia e la populaziun da grond impurtanza.
Sper la protecziun da l’agen possess saja impurtant da infurmar
immediat a la polizia sch’ins fetschia observaziuns dubiusas. Pli
gugent telefonar in gia damemia
al 117 che in gia massa pac.
La Gruppa da medias NZZ ha
fatg ils emprims sis mais da quest
onn in gudogn da 4,3 milliuns
francs. Quai è strusch la mesadad
dal gudogn avant in onn.
Sco raschun vegn inditgà la
digren tar la reclama en las gasettas sco era investiziuns en la publicistica e novs products. Era la
svieuta da la gruppa da medias da
la Neue Zürcher Zeitung è sa reducida levet sin anc 227,5 milliuns francs.
Il concern american Monsanto
che producescha plantas da gen e
rauba da ladim ha retratg ses
plans per surpigliar il concern
svizzer, ses concurrent Syngenta.
Sco raschun ha Monsanto inditgà la resistenza dal concern svizzer. Era la davosa offerta da Monsanto aveva fatg naufragi. Monsanto avess pajà 470 francs per aczia, quai ch’avess muntà la summa totala da 44 milliardas francs
per il concern.
Bunas notas per
aua minerala
Cura che Irina Taculina discurra
da l’aua minerala dad Adelboden,
traglischan ils egls da la sommelière d’aua. Per ella è quai la meglra
aua minerala ch’igl dat insumma.
Sper differentas bars ed ustarias
datti en il Quellenhof a Bogn Ragaz era ina bar d’aua minerala. Las
30 sorts gustan fitg different. Insaquantas n’han betg bler gust ed
èn miaivlas, autras gustan intensiv, per exempel suenter sal. Sco
tar il vin èsi tenor la sommelière
era impurtant da baiver la dretga
aua tar las spaisas. Al cumenzament cusseglia el aua minerala
cun gas, encunter la fin aua senza.
Reducziun marcanta
per la Baloise
En l’emprim mez onn dal 2015 è
il gudogn da l’assicuranza Baloise
diminuì marcantamain. Cumpareglià cun la medema perioda da
l’onn precedent è il gudogn sa
sminuì per 30% da 350 milliuns
sin 249 milliuns. La raschun
principala per questa reducziun
l’emprim mez onn 2015 è il gudogn extraordinari da l’emprim
mez onn 2014. Quel era creschì
per 43% pervia da bunas fatschentas da garanzias da tschains.
Il manischunz dal vehichel champester è mitschà senza blessuras.
FOTO POCHA
Trais blessads suenter collisiun
Sin la via d’Engiadina sut Sent hai
dà ier ina collisiun frontala. In
automobilist è vegnì cun ses vehichel en ina curva sin il cuntravial
ed è collidà cun in vehichel champester cun car annex.
Sco quai che la polizia chantunala rapporta, è il manischunz
ch’ha fatg il sbagl sa blessà levamain. Sia conautista è sa blessada
pli fitg. Cun levas blessuras è in
uffant che seseva davos mitschà.
Tuts trais èn vegnids manads cun
l’ambulanza en l’ospital a Scuol.
Il manischunz dal vehichel champester è mitschà senza blessuras.
Biodiversitad dal guaud creschas
En ils guauds svizzers è la diversitad da las spezias creschida.
Plinavant èn ils guauds pli spess
ch’anc avant 10 onns, a questa
conclusiun vegn il pli nov rapport da la confederaziun davart
il guaud. La midada dal clima e
parasits importads pudessan en
l’avegnir dentant chaschunar
problems pli gronds. Difficultads chaschunan dentant era incendis, il bau da scorsa e novas
malsognas da bulieus. La biodiversitad è sa megliurada ils ultims onns. Per quest motiv è sa
megliurà l’effect da la protecziun per l’aua sutterrana ed er da
privels da la natira.

Documenti analoghi

La Quotidiana, 24.7.2015

La Quotidiana, 24.7.2015 veschla ei nunprigulusa e morda buca sch’ella sesenta en prighel rea­ gescha la vipra cruschada cun ina miersa. La resca da vegnir miers d’ina tala siarp ei denton fetg pin­ tga, pertgei ella ei te...

Dettagli

Einen Blick über die Grenze wagen

Einen Blick über die Grenze wagen vainsa «la fam naira» e dal sgüra eir «L’ögl pü grand cu il bögl». Cun granda paschiun declera Chasper Pult a las partecipantas ün pêr trats da la lingua gastronomica – cumprais mincha detagl. Perc...

Dettagli