soluziun

Transcript

soluziun
Scoulas medias dal chantun Grischun
Examen d’admissiun 2007
1. FMS/HMS
rom:
rumauntsch puter (lingua estra / nivel bass)
nom:
______________________________________
lö d’examen:
______________________________________
gruppa:
______________________________________
puncts:
______________________________________
soluziun
1
Part A: Incletta da text / s-chazi da pleds
30 min
L’ura - Text our dad “Istorgias da Trantertemp” da Benedetto Vigne
Ün’ura vo spassegiand per las vias da la cited, la cited da Trantertemp. Ella es
tuot consterneda e lascha pender sieu cho.
“Chera sour ura, perche est tü uschè trista?”, la dumanda ün’otra ura chi
l’inscuntra. “O, eau d’he ün grand problem d’identited. Oters abitants da
5
Trantertemp haun ün nom scu cha tuocha: lündeschdi, mardi, venderdi, sanda;
schner, favrer, avuost, settember. Ma eau stögl am cuntanter cun üna cifra
traunter ün e vainchaquatter. E tuot que gess auncha, ma niauncha quella cifra
nun es sgüra: tuot tenor stagiun vo’la insü u ingiò, ed in otras regiuns dal muond
perda mia cifra dal tuot sia valur. Chi sun eau dimena?”
10
L’otra ura la piglia pel bratsch e disch: ”Mia chera sour, que es il destin da
quista vita. Nos unic cuffort es l’impissamaint a nossa prosma vita; ponderescha
mia chera, fo tieu dovair, fo tieu bel gir scu cha tuocha ed ün bel di vainst tü a
turner in üna fuorma pü sublima, bger pü culurida, cun ün egen nom ed ün’otra
valur.”
15
Mo nossa ura trista nu pera d’esser persvasa da quists pleds. “E cu dess eau lura
darcho turner? Che savess esser damain trist cu quista vita momentana?”
Cò respuonda l’otra ura cun üna glüschur intuorn la buocha: ”O, tü pudessast
turner … per exaimpel scu üna … svotsch!”
2
Incletta da text
Respuonda a las seguaintas dumandas cun fer üna crusch al dret lö.
1.) Perche es l’ura consterneda?
0
perque ch’ella es suletta
0
perque ch’ella nu chatta ad oters abitants
X
perque ch’ella es anonima
2.) Chi abita auncha a Tantertemp?
X
dis e mais
0
minutas e secundas
0
stagiuns e regiuns
3.) Perche nun es sia cifra sgüra?
0
pervi dal gir dal muond
X
pervi da las differentas regiuns dal muond
0
pervi dal nord e süd
4.) Cun che cufforta l’otra ura?
X
cun üna vita futura
0
cun fer sieu dovair
0
cun fer sieu gir tuchant
5.) Scu che pudess turner l’ura trista?
0
scu ura da clucher
X
scu ura da marca
0
scu ura da paraid
5p
3
Respuonda a las seguaintas dumandas cun üna cuorta construcziun:
1.) Che voul dir “tuot consterneda”?
Esser tuot schockeda, tuot agiteda, tuot abattida
2.) Che voul dir “lascher pender il cho”?
Esser dischillus, nun avair pü curaschi, der sü la spraunza
3.) Che esa managio cun “ün grand problem d’identited”?
Nu savair chi cha’s es, nu cugnuoscher sia valur e sia persunalited
4.) Che voul dir “as cuntanter”?
Esser cuntaint cun poch, esser modest
5.) Perche “perda la cifra la valur”?
Perque ch’ella müda tenor la rait dals gros da lungezza
6.) Che voul dir “scu cha tuocha”?
Scu cha’s fo normelmaing, scu cha tuots faun
7.) Cun che la cufforta l’otra ura?
Cun bels impissamaints per la prosma vita, cun survgnir ün’identited da marca
8.) Che voul dir “üna fuorma bger pü sublima”?
Üna fuorma pü eleganta, pü nöbla
9.) Che esa managio cun dir “nu pera d’esser persvasa”?
Nun as lascha influenzer, nu müda ideja, nun ho dapü sgürezza
10.) Perche ho l’otra ura “üna glüschur intuorn la buocha”?
Ella es superbgia da sias idejas, es cuntainta cun sias propostas.
10p
4
S-chazi da pleds
Scriva ün sinonim (listessa significaziun) per las seguaintas expressiuns:
1.) dumander (3)
fer üna dumanda, s’ indraschir
2.) ün problem (4)
üna difficulted, üna chosa difficila
3.) piglia (6)
do, offra, metta a dispusiziun
4.) unic (11)
be quel, be sulet
5.) l’impissamaint (11) l’ideja, l’immaint, il penser
5p
Scriva ün antonim (significaziun cuntraria) per las seguaintas expressiuns:
1.) sgür (7)
melsgür, intschert
2.) perder (9)
chatter
3.) bel (12)
trid, sgrischaivel, s-chiffus
4.) la vita (11)
la mort
5.) turner (13)
partir, ir davent
5p
Tradüa las seguaintas expressiuns in tudais-ch:
1.) ün grand problem d’identited (4)
ein grosses Identitätsproblem
2.) scu cha tuocha (12)
wie es sich gehört, wie es üblich ist
3.) fer sieu dovair (12)
seine Pflicht tun
4.) üna fuorma bger pü culurida (13)
eine viel buntere Form
5.) quista vita ad uras (16)
dieses Leben auf Zeit
5p
5
Fuorma our da mincha verb ün substantiv:
1.) spassager
la spassageda
2.) respuonder
la resposta
3.) inscuntrer
l’inscunter
4.) cuntanter
la cuntantezza
4p
Fuorma our da mincha adjectiv ün substantiv:
1.) trista
la tristezza
2.) consterneda
la consternaziun
3.) persvasa
la persvasiun
3p
Fuorma our da mincha substantiv ün adjectiv:
1.) la regiun
regiunel
2.) il problem
problematic
3.) la glüschur
glüschaint
3p
6
Part B: Grammatica / ortografia
30 min
Verbs
Implischa las luochas culs verbs dumandos!
Exaimpel: Damaun stu ella ir a fer cumischiuns. (stuvair)
1.) Ils iffaunts pitschens taidlan cun buocha e nes. (tadler)
2.) Eau visitesch differents cuors da preparaziun. (visiter)
3.) Dschè a me che cha vus vulais! (dir)
4.) Eau nu poss adüna tschercher mieu telefonin. (tschercher)
5.) Cu plescha a te la nouva dc da las Liricas Analas? (plaschair)
6.) Mieus paraints staun pü u main tuots in Engiadina. (ster)
7.)Hoz lavur eau be fin las tschinch. (lavurer)
8.) Annunzcha't/T'annunzcha per quella plazza d’electricist! (s’annunzcher)
4p
Temps
Implischa la tabella cun las drettas fuormas dals verbs giavüschos!
INFINITIV
PRESCHAINT:
eau …
PRESCHAINT:
nus…
PARTICIP
PERFET: el...
CUNDIZIUNEL
eau…
STUVAIR
eau stögl
nus stuvains
el ho stuvieu
eau stuvess
FER
eau fatsch
nus fains
el ho fat
eau fess
MANGER
eau mang
nus mangiains
el ho mangio
eau mangess
FINIR
eau finisch
nus finins
el ho finieu
eau finiss
8p
7
Perfet
Metta la construcziun aint il perfet/preschaint!
Exaimpel: Paul organisescha üna festa. -> Paul ho organiso üna festa.
1.) Els invidan a tuot lur cuntschaints e quels vegnan cun grand plaschair.
Els haun invido a tuot lur cuntschaints e quels sun gnieus cun grand plaschair.
2.) La mamma fo üna tuorta da maila e la sour prepara ün bel plat salata per minchün.
La mamma ho fat üna tuorta da maila e la sour ho preparo ün bel plat salata p. m.
3.) Dischplaschaivelmaing haun els schmancho da puster las bavrandas uschea cha
Peider ho auncha üna vouta stuvieu telefoner a la butia.
Dischplaschaivelmaing schmaunchan els/schmaunchane da puster las bavrandas
uschea cha Peider stu auncha üna vouta telefoner a la butia.
4.) Ma tuots sun stos cuntaints ed haun piglio cumgio.
Ma tuots sun cuntaints e piglian cumgio.
4p
Cundiziunel
Implischa las luochas cun verbs aint il cundiziunel!
Exaimpel: Eau vess gugent 100 grams charn da couscher.
1.) Eau fess (fer) gugent üna visita a Te. Est d’accord?
2.) „Sus-chessans (sus-chair) nus pajer?“
3.) Scha nus füssans (esser) milliunaris, fabrichessans (fabricher) nus üna chesa.
4.) Els gessan (ir) gugent in vacanzas, nun haun però raps.
5.) A füss (esser) bel da fer quella gita.
6.) Tü savessast (savair) sgür am der ün pêr cussagls.
7.) Mario durmiss (durmir) il pü gugent adüna fin mezdi.
4p
8
Adjectivs ed adverbs
Tradüa ils pleds in parentesa e tils metta illa dretta fuorma.
Exaimpel: Il parisol es nouv.
(neu)
1.) Il skiunz porta il numer mellan.
(gelb)
2.) La porta da l'auto es serreda.
(geschlossen)
3.) Quella chesa lo vi es fich veglia.
(alt)
4.) Gian es hoz ourdvart staungel.
(müde)
5.) Las pistas da quel territori sun propi bellas.
(schön)
6.) Mia mamma vo mel cun l'auto.
(schlecht)
7.) L'auto da mieu frer es cotschen.
(rot)
8.) Las duonnas svizras sun püchöntsch quietas.
(schweizerisch)
8p
Pronoms
Metta ils drets pronoms!
Exaimpel: Hest chatto mias/tias s-charpas?
1.) Che/chenüns cudeschs legiast il pü gugent?
2.) Guarda quel giuven vi lo! Que es mieu/tieu/sieu frer.
3.) Do a me üna part da la giazetta!
4.) Tü poust tscherner. Vulessast quista (diese) u quella (jene) chamischa?
5.) Ils giuvens e las giuvnas vaun cun lur amihs in sortida.
6.) La magistra ho dit adieu a sieus scolars.
7.) Eau d'he ragiunt pochs (wenige) puncts in quel exercizi.
4p
9
Preposiziuns
Chenüna es la dretta preposiziun? Tuot tenor la situaziun stoust collier la
preposiziun cul artichel.
Exaimpel: Uossa vegn eau in let.
1.) Pudainsa culazchuner sün la terrassa dal restorant?
2.) Poust güsta ir a la posta e metter quella cartulina illa chartera?
3.) Vegnan ils esters cul tren u vaun els a pè?
4.) Els vaun a nuder aint il lej marsch.
5.) Dal Piz Margna davent as vezza San Murezzan.
6.) Quaunt dalöntsch esa fin (bis) Puntraschigna?
4p
Sbagls
Corregia inua cha'd es necessari!
Exaimpel: La giacca es memma grand.
-> La giacca es memma granda.
1.) L’eivna chi vain nus a scoula giainsa.
L'eivna chi vain gians nus a scoula.
2.) Am poust di inua cha l’apoteca es?
Am poust dir inua cha l'apoteca es?
3.) In stschaffa sun trais curtes, quatter magöl e duos plats.
In s-chafa sun trais curtels, quatter magöls e duos plats.
4.) Ellas sun i sainza dir adieu.
Ellas sun idas sainza dir adieu.
5.) In inviern nu po que ir cul auto cotschen sur tuot ils pass.
In inviern nu's po que ir cul auto cotschen sur tuot ils pass.
6.) Ils rumantschs sun persvas da lur lingua da la mamma.
Ils Rumantschs sun persvas da lur lingua da la mamma.
4p
10
Part C: Traducziun
30 min
Tradüa las seguaintas construcziuns!
1.) Lieber Andri. Ich danke dir sehr, dass du mir geholfen hast, die Reise nach Italien
zu organisieren. Herzliche Grüsse
Cher Andri. Eau t'ingrazch fich cha tü m'hest güdo ad organiser il viedi in
Italia. Cordiels salüds.
2.) Das ist eine gute Idee. Anfangs Woche werde ich Herrn Casanova telefonieren.
Auf Wiedersehen.
Que es üna buna idea. Al cumanzamaint da l'eivna telefonaregia/telefonaro eau
a sar Casanaova. A revair.
3.) „Was darf ich Ihnen bringen?“ „Ich möchte gerne etwas essen und trinken. Kann
man auch draussen sitzen?“
„Che As suos-chi purter? “ „Eau vuless gugent manger e baiver qualchosa. As
po que eir tschanter dadourvart/dadour? “
4.) Wollen wir heute Abend ins Konzert gehen? Nein, tut mir leid. Ich muss noch
einen Brief schreiben. Vielleicht ein anderes Mal.
Vulainsa ir quista saira al concert? Na, que am dischplescha. Eau stögl auncha
scriver üna charta. Forsa ün'otra vouta.
5.) Seit wann wohnst du in Bever? Ich habe eine Arbeitsstelle im Engadin gefunden
und wohne im Moment im Hotel Bellavista.
Daspö cura stest tü a Bever? Eau d'he chatto üna plazza da lavur in Engiadina e
stun in quist mumaint aint il Hotel Bellavista.
6.) In Samedan gibt es verschiedene Sportmöglichkeiten: Velotouren und Klettern,
Schwimmen und Snowboarden. Ich bevorzuge vor allem …
A Samedan do que differentas pussibilteds da/per fer sport: Gitas cul velo,
rampigner, ir a nuder ed ir cun l'assa/cun la cudgia/cul snowboard. Eau
preferisch surtuot …
11
7.) Die grüne Farbe dieser Jacke gefällt mir nicht. Haben Sie dieses Modell in einer
anderen Farbe und in einer kleineren Grösse/Nummer?
La culur verda da quista giacca nu'm plescha. Vais quist model in ün'otra culur
ed in üna grandezza/in ün numer pü pitschen?
8.) Alle Hotels haben hier Zimmer mit Bad und Dusche. Die Zimmer sind im
Sommer billiger als im Winter.
Tuot ils hotels haun cò staunzas/chambras cun bagn e duscha. Las
staunzas/chambras sun pü bunmarchedas la sted cu l'inviern.
9.) Robert und Catrina haben finanzielle Probleme. Sie müssen ihr Auto verkaufen
und mit dem Velo fahren. Und Ferien verbringen sie zu Hause.
Robert e Catrina haun problems finanziels. Els staun vender lur auto ed ir cul
velo. E las vacanzas passaintane/passaintan els a chesa.
Tradüa las parts tudas-chas ed implischa las luochas cun tias infurmaziuns
persunelas.
1.) Mein Name ist ………………..
Eau d'he nom …
2.) Ich bin am …………………… geboren.
Eau sun naschieu/naschida ils …
3.) Ich bin ……………… Jahre (Zahl ausschreiben) alt.
Eau d'he … ans.
4.) Ich wohne seit …………… Jahren (Zahl ausschreiben) in …………………
Eau stun daspö … ans a …
40p
12