58 Radunanza d`orientaziun 24-10-2011 1

58 Radunanza d`orientaziun 24-10-2011 1

CUMÜN DA SCUOL
CUSSAGL CUMÜNAL
Protocol no. 58
Radunanza cumünala d'orientaziun
Data
Lündeschdi, als 24 october 2011
Urari
20:15 fin 22:55
Lö
in sala cumünala, chasa da scoula a Scuol
TRACTANDAS:
1.
Orientaziuns in vista a la votumaziun dals 27 november 2011
–
Reglamaints aua e chanalisaziun
–
Müdamaint da zona per pussibiltar a l'OEB la fabrica d'ün nouv
cumpartimaint d'operaziuns
–
Zonas da repos d'inviern per la sulvaschina (Wildruhezonen)
cumprais l'adattamaint necessari da l'art. correspundent da la
ledscha da fabrica (art. 75).
–
Spinatscha, lö d'abitar per indigens
· reglamaint
· credit pel acquist dal terrain
· contrats
2.
Vias in fabrica 2011/2012
3.
Ulteriuras infuormaziuns
4.
Varia
Preschaints
ca. 60 votantas e votants
S-chüsats
Daniel Bulfoni, Andri Florineth
Medias
Pressa: Nicolò Bass Posta Ladina
Scrutinaduors
ingüns
1. Orientaziuns in vista a la votumaziun dals 27 november 2011
Reglamaints aua e chanalisaziun
Hanspeter Dorta, cusglier cumünal cul departamaint aua e chanalisaziun, preschainta ils
nouvs reglamaints elavurats in basa al reglamaint fundamental da l'Associaziun grischuna
pel svilup dal territori (Bündner Vereinigung für Raumplanung BVR).
- 263 -
Müdamaints essenzials in congual cul reglamaint existent:
Pro las taxas d'attach per aua e chanalisaziun daja nouv 4 categorias da stabilimaints
(classifichadas tenor il consüm d'aua) invezza da be duos. Per hallas da parcar integradas aint in stabilimaints d'abitar o d'affars daja üna bunificaziun a partir da la 21avla plazza. Uschè nu vegnan plü chastiats ils patruns da fabrica chi mettan a disposiziun plazzas
da parcar eir per adöver public. I vain eir reglà cleramaing la retratta passagera d'aua dad
idrants, p.ex. per fabricats, sco eir l'adöver per l'agricultura (sauaziun).
Hotels e restorants invezza pajan daplü co fin qua. Il cumün ha fat promoziun da l'hotellaria cun taxas plü bassas, quai cuntradischa però al princip dal chaschunader e vain uossa
müdà.
Discussiun
Ün votant dumonda sch'el nun haja da pajar massa bleras taxas d'aua siond ch'el ha ün
grond üert. J.C. Stecher, manader dals uffizis tecnics dal cumün, manzuna la pussibiltà
d'installar ün quintadur separà per l'aua dovrada in üert, ma cha quai renda pür scha'l
consüm d'aua per l'üert surpassa 100 m3 l'on.
Ün'otra dumonda pertocca il material prescrit per condots d'aua. Insè es stat prescrit
material certifichà fingià tenor il vegl reglamaint, in avegnir vain quai eir controllà. Ün votant propuona d'infuormar als büros tecnics correspundentamaing.
Ün votant dumonda scha'ls paurs hajan da pajar la taxa d'aua persa eir per l'aua cha las
vachas baivan e chi nu riva giò la sarinera. J.C. Stecher declera la pratcha dals ultims
10 ons chi correspuonda eir al nouv reglamaint: la taxa d'aua persa es da pajar be pella
chombra da lat (sch'ella es tachada vi da la chanalisaziun) e la tualetta, per la stalla brich.
L'aua chi serva a bavrar bes-chas po gnir masürada d'ün quintadur separà, precis sco
l'aua per üerts.
Il nouv reglamaint porta al cumün daplü entradas. Che vain fat cun quists raps implü?
J.C. Stecher declera cha'l provedimaint d'aua e la chanalisaziun stopchan as portar svess
cullas taxas d'attach/taxas d'adöver (finanziaziuns specialas). Ils raps implü vegnan dovrats per mantgnair, renovar e rimplazzar ils implants.
Müdamaint da zona per pussibiltar a l'OEB la fabrica d'ün nouv tract d'operaziuns
Marcus Wetzel, cusglier cumünal cul decasteri fabrica e planisaziun, preschainta quista
tractanda:
L'Ospidal es gnü renovà ed ingrondi dal 2006, cun excepziun dal tract d'operaziuns. Quel
es uossa da renovar per ch'el correspuonda a las normas eir in avegnir. Ün stüdi ha
muossà chi nun es radschunaivel da renovar ed ingrondir las localitats existentas. L'OEB
prevezza perquai ün fabricat nouv al süd da l'ospidal. Quist terrain es actualmaing zona
da god. La part chi fa dabsögn pel nouv stabilimaint dess dvantar zona per fabricats ed
implants publics (ZöBA), il rest zona verda.
La bos-cha chi's rechatta amo sül terrain es da tagliar, l'uffizi da god dal Grischun pretenda sco adüna in tals cas üna cumpensaziun. Quista cumpensaziun es previssa pel
mantegnimaint e la ringiuvinaziun dal god Sot San Jon.
Discussiun
Ad ün votant para curius da far la cumpensaziun in ün lö ingio chi'd es fingià god.
Resposta: Decis per quel lö ha l'uffizi da god dal Grischun dal süd, cun quai cha quel god
vaiva pati da la pasculaziun. Plünavant as tratta quia d'ün tema lateral sainz'importanza
pel müdamaint da zona sco tal.
- 264 -
Ün oter votant less savair las consequenzas pel quartier da Pimunt. Id es previs da far
alch implantaziuns (bos-cha da föglia o frus-chaglia), a lunga vista forsa ün üert cun üna
"senda da sandà". In mincha cas dessa dar üna separaziun optica tanter la ZöBA e las
parcellas privatas.
Zona da repos d'inviern per la sulvaschina
Las zonas da protecziun pella sulvaschina determinadas plü bod e confermadas illa
planisaziun locala 2000-2004 as rechattan tuottas da la vart schnestra da l'Engiaidna,
impustüt aint il territori pel sport d'inviern Motta Naluns. Dürant ils ultims ons s'ha però
augmantà il turissem da chaminar, particularmaing da la vart dretta da la val ed aint in
S-charl. Perquai esa radschunaivel d'actualisar las zonas.
Üna cumischiun cun rapreschantants da divers interess (turissem, chatscha, differents
sports d'inviern) ha elavurà nouvas zonas. Ella ha eir propuonü da müdar il nom (zona da
repos d'inviern invezza da zona da protecziun). La zona da repos es part da la planisaziun
locala, la zona da protecziun (= asil) suottastà a l'uffizi chantunal da chatscha.
Marco Müller, cusglier cumünal cul decasteri ambiaint, preschainta las chartas cullas zonas existentas e nouvas e declera ils müdamaints. Las nouvas zonas aint in S-charl han
dat da discuter pervi dal turissem. I's laiva chattar ün cumpromiss tanter proteger e listess
pussibiltar activitats sco gitas cun gianellas e culs skis. Perquai s'haja laschà liber sendas
e passagis frequentats bler. Ils cunfins da la zona s'orienteschan vi da la topografia (spis,
conturas dal terrain).
Il scopo da las zonas es in prüma lingia da sensibilisar e d'infuormar la glieud. I dà bainschi la pussibiltà da chastiar surpassamaints cun multas disciplinaras, i nu gnaran però
fattas controllas regularas.
L'art. 75 da la ledscha da fabrica vain adattà. Tanter oter survain il cussagl cumünal la
cumpetenza da spostar ils termins (cumanzamaint e fin dal scumond d'entrar illa zona da
repos), tuot tenor las relaziuns da naiv.
Discussiun
Il "corridor" suot la pendiculara nun es plü zona da repos tenor il nouv plan. Ad ün votant
para puchà chi nu's vezzarà plü ingüns chavriöls e tschiervis giò da la cabina schi passan
là skiunzs. M. Müller piglia incunter quist'intimaziun. Pervi da la topografia ed eir il fat cha
là manca fich svelt la naiv nun es però da far quint cun grond trafic da skiunzs in quel lö
tras il god.
Ün votant dumonda sch'el riva listess amo fin pro seis prümaran chi's rechatta nouv aint
illa zona da repos. Quai vain confermà.
Spinatscha, lö d'abitar per indigens
Il suveran ha acceptà illa votaziun dals 12 december 2010 il müdamaint da zona in
Spinatscha. Uossa as tratta da far ün pass inavant per cha quel terrain possa gnir dovrà
sco terrain da fabrica per indigens.
Confederaziun e Chantun sun hoz fich restrictivs schi's tratta da s-chaffir nouvas zonas da
fabrica. I voul perquai ün reglamaint cun criteris pella vendita dal terrain respectiv. Il
terrain da fabrica in Spinatscha das-cha gnir dovrà be per chasas d'aigna proprietà da
persunas cun domicil in cumün (ün'abitaziun annexa [Einliegerwohnung] cun surfatscha
limitada das-cha eir gnir datta a fit sco abitaziun da vacanzas).
- 265 -
Il cumün sto cumprar il terrain e til vender inavant als interessents per pudair controllar
scha quels accumplischan las cundiziuns tenor reglamaint. El ha da verer plünavant chi
nu vegna sguazzà ingün terrain e cha la surfabricaziun correspuonda a tscherts criteris
(standard energetic, almain duos chasas fabrichadas insembel, ingünas chasas prefabrichadas). Il credit per quista precumprita importa 620'000 francs (predsch dal terrain, implü
ils cuosts per pella planisaziun, l'avertüra e l'infrastructura).
Schi sun avant man daplüs interessents co parcellas esa da dar priorità a famiglias cun
uffants sco eir ad abitants chi stan fingià (o chi staivan plü bod) in cumün. Per oters
criteris: vair il reglamaint correspundent aint illa missiva pella votumaziun.
Discussiun
Ad ün votant nu para bun d'excluder famiglias chi nu stan fingià o staivan plü bod a Scuol.
Il capo declera cha quist criteri vala be schi sun avant man massa blers interessents.
Plünavant daja eir oters areals ingio chi sarà pussibel da fabrichar, p.ex. Pütvia-Sotchà
cun üna quota d'abitaziuns principalas da 60%.
Ün votant exprima seis plaschair cha Scuol ha uossa s-chaffi üna zona da fabrica per
indigens. El es eir cuntaint cha'l cumün voul influenzar la fuormaziun, as dumonda però schi
sajan propcha da scumandar chasas prefabrichadas, siond chi detta eir firmas indigenas chi
fabrichan cun elemaints e chi spordschan fich buna qualità. Resposta: Scumandadas sun
be chasas "our dal catalog". Fabrichar cun elemaints prefabrichats es admiss.
Quant ot sarà il predsch dal terrain? Precis nu's poja amo dir, i sarà intuorn 250 francs per
m2. Il predsch sto cuernar in mincha cas ils cuosts dal cumün.
Ün votant manzuna ün mürin istoric chi stuvarà gnir sbodà cun schlargiar la via d'access.
El vess jent cha quel mür gniss refat sco mür süt. Il capo piglia incunter quist giavüsch sco
impuls, nu po però imprometter nüglia, siond chi dependa da la surfabricaziun futura.
Perche nu vain spettà fin cha'l Chantun ha dat l'acconsentimaint pella zona d'abitar
Spinatscha? Il cumün nu voul perder amo daplü temp; l'examinaziun preliminara es fatta,
las instanzas chantunalas han miss in vista l'approvaziun.
Quants meters quadrat cumpiglia üna parcella da fabrica in Spinatscha? Il plü pac pussibel! La basa pella surfabricaziun sarà ün plan da quartier. Tuot tenor la grondezza dals
singuls fabricats gnaran s-chaffidas 7 fin 10 unitats.
2. Vias in fabrica 2011/2012
Il capo renda attent cha las lavuors da fabrica sün vias chi disturban il trafic motorisà nu
vegnan fattas per seccar la populaziun e'ls giasts, dimpersè per megldrar l'infrastructura.
Il plü important saja da coordinar las datas e d'infuormar bain e pro temp. I capita però eir
cha'ls termins da fabrica vegnan spostats, e pro las vias chantunalas nun ha il cumün insomma ingün'influenza (là esa da salüdar scha las lavuors necessarias vegnan fattas).
Prà da Bügl
In lavur fin ca. als 4 november 2011: nouvs condots per aua suos-cha ed aua da plövgia e
surtratta provisorica. Finischun dal 2013 insembel cull'etappa sortida ost.
Stret da Clozza
24 october fin 2 november 2011: s-chav pella Swisscom (nouv cabel da fibra da vaider,
per spordscher eir a la part ost dal cumün la transmissiun cun spectrum larg [Breitband]).
Stradun (Coop fin Astras)
16 avrigl fin 16 mai 2012, il Stradun es serrà pel trafic motorisà.
Lavuors: refar l'infrastructura per aua, chanalisaziun ed aua da plövgia.
- 266 -
Stradun - Craista Sura - Via dal Guardaval
16 mai fin 28 lügl 2012, il Stradun es serrà parzialmaing (ün stizi, il trafic vain reglà cun
glüms).
Lavuors: nouva surtratta da la via e dals marchapès, fermativas pel bus, divers elemaints
da fuormaziun. La finischun da las lavuors dependa dals fabricats Residenza Madlain e
Chasa Nova. Tschertas lavuors vegnan fattas eventualmaing pür in october 2012, lura
però sainza serrar la via.
Via d'Engiadina, etappa 2 vest
23 avrigl fin 30 settember 2012 (cun interrupziun tanter ils 13 lügl e'ls 17 avuost), il trafic
vain reglà cun glüms. Il Chantun cuntinuescha culla sanaziun da la via fin pro la rondella;
il cumün realisescha al listess mumaint la prüm'etappa da la via da quartier Rachögna.
Via da Liuns (da la funtana da Vi amunt, ca. la mità dal traget fin pro la storta)
Il termin nun es amo fixà, las variantas sun a) davo Pasqua fin als 15 lügl 2012 b)
settember fin la fin da november 2012. Il trafic vain svià sur Chalzina - Rachögna; ün'alternativa sur la via da quartier Tof - Val vain sclerida, quella vess però pendenzas fin 22 %.
Previs esa d'investir in infrastructura da basa, las lavuors ston gnir spostadas eventualmaing per motivs finanzials.
Via da Porta (da la Clozza fin ca. aint in Plaz)
November 2011: condots per l'aua da plövgia; principi settember fin mità november 2012:
nouva surtratta cun salaschada. La via es serrada dürant quists temps pel trafic motorisà.
Ün votant manzuna la pussibiltà da passar pro l'Ospidal in quels mumaints cha'l stret da
Clozza sco eir il suotpassagi da Prà da Bügl sun serrats. Per l'Ospidal però es quai ün
disturbi. Drivir la barriera pro'l parkegi da Crastuoglia nun es pussibel per motivs da
sgürezza. Schi vess da capitar ün accidaint füss respunsabel il cumün.
Ün oter votant giavüscha ün'iglüminaziun plü ferma in Rachögna (suotpassagi e via). Là
esa da spettar fin cha la nouva via d'access vain fatta, in quel connex vain eir miss ün
cabel. L'iglüminaziun es adüna darcheu ün tema. I dà eir giavüschs da redüer l'iglüminaziun in cumün e da tilla stüder dürant tschertas uras la not (quai chi nun es però realistic
in ün cumün central sco Scuol). Nouvas glüms culla tecnica LED douvran damain energia
co las convenziunalas.
Zona da planisaziun
La zona da planisaziun, in vigur daspö ils 1. december 2009 ed amo fin als 30 november
2011, vain prolungada per ün on. Il cumün nun es amo uschè inavant per quai chi reguarda las restricziuns per seguondas abitaziuns. Il böt es da chattar üna soluziun regiunala,
pel mumaint han ils 4 cumüns Scuol, Ftan, Sent e Tarasp minchün ün'otra soluziun.
Müdamaints in congual culla zona da planisaziun valabla: la quota per prümas abitaziuns
vain dozada da 25 a 33 %. Eir illa zona dal cumün vegl nun esa plü pussibel da's cumprar
liber. Nouv daja la pussibiltà da metter a disposiziun abitaziuns economisadas (almain
50 %) invezza da s-chaffir prümas abitaziuns.
La giunta da planisaziun vaiva propuonü tanter oter da continghentar la fabrica da seguondas abitaziuns. Il cussagl cumünal nun ha vis quai sco buna soluziun, pudess però
revgnir a sia decisiun. Pel mumaint esa plütöst uschè cha progets cun permiss da fabrica
nu vegnan realisat siond chi mancan ils cumpraders. Important esa chi nu vain fabrichà
massa bler in massa cuort temp, uschè cha la mansteranza indigena possa far la lavur.
L'on chi vain gnarà eletta üna nouva cumischiun da planisaziun, la pussibiltà da s'annunzchar vain scritt'oura a temp dat.
- 267 -
3. Ulteriuras infuormaziuns
Manaröl
Il proget es actualmaing pro potenzials investurs pella part sura (abitaziuns per dar a fit ad
indigens). El sto gnir adattà per cha la rendita dvainta grond'avuonda pels interessents
actuals. Eir pro la part suot, il center da passlung, butia etc. nu's haja amo üna soluziun
acceptabla. Las firmas chi vaivan annunzchà interess s'han retrattas. Il cumün es fich precaut, el nu less stuvair portar üna gestiun deficitara implü.
Concessiun per ün'ouvra electrica in Pradella
Las Ouvras electricas d'Engiadina laschan ir daplü aua in Pradella co quai chi stuvessan, i
dess dimena la pussibiltà d'installar amo üna turbina per prodüer forza electrica cun
quist'uschèditta aua da dotaziun. Da decider davart la concessiun ha il suveran. Il capo
intuna chi füss radschunaivel da dovrar quist'aua pella producziun d'energia.
Via da Bain Crotsch fin Val Triazza
La via es gnüda renovada d'utuon dal 2010. In connex cullas lavuors da garanzia es gnü
chattà oura chi's tratta da material toxic chi'd es d'allontanar in üna deponia speciala.
Intant vain refat il traget tanter la parsepnera e la punt da Lischana. Quai cuosta totalmaing 260'000 francs, il cumün ha da surtour 91'000 francs. Ils uffizis chantunals vessan
jent schi gniss fatta eir la cuntinuaziun fin la storta da San Jon, davart quai decidarà il
cumün però pür cur cha las lavuors in connex cul provedimaint d'aua sun finidas.
Intant averta es la dumonda scha tuot il material toxic füss d'allontanar. Il cumün es fich
skeptic scha quai fetscha propcha dabsögn, siond chi nu s'ha constatà fin uossa ingünas
consequenzas negativas i'ls cuntuorns da la via.
4. Varia
Dumondas es remarchas
Fuormaziun dal Stradun
Il möd actual da reglar il trafic sül Stradun nu funcziuna. Il pedun es amo adüna illa
seguonda posiziun. Resposta: Tuot il Stradun es actualmaing ün provisori, la cumischiun
da trafic insembel cun ün planisader specialisà es landervia da chattar üna buna soluziun.
A temp dat vain orientada eir la populaziun che chi'd es previs.
Fabricas in general
Ün votant as dumonda ingio chi maina il svilup actual. El temma cha'l cumün perda
l'identità schi vain fabrichà uschè bler in uschè cuort temp. In connex cun ulteriuras restricziuns da seguondas abitaziuns decida bainbod il cussagl cumünal.
Areal Engadinerhof
Perche das-cha gnir depuonü material da fabrica sül areal Engadinerhof? I's tratta da
material in connex cul fabricat Chasa Nova chi vain dovrà darcheu pella rimplaina, il plü
tard da prümavaira 2012. L'alternativa füss statta la deponia in Prà Dadora, quai chi vess
chaschunà fich blers transports inoura e darcheu inaint chi's ha pudü evitar cun quista
soluziun transitorica (cunter pajamaint). Il cumün es gnü orientà da quista deponia. Ella es
gnüda tolerada cun quai ch’ella es passagera.
Deponia Üschplans
Quant concret es il proget per üna deponia in Üschplans? La cumischiun regiunala chi
s'occupa cul tema "deponias" ha gnü üna sezzüda culs uffizis chantunals. La Confederaziun voul be grondas deponias centralas, per Scuol esa però cler chi voul eir üna deponia
- 268 -
in cumün o in vicinanza (p.ex. Sur En o Ardez), quai per evitar lungs transports chi nu sun
radschunaivels pervi da l'ambiaint e pervi dals cuosts. In discussiun sun amo adüna plüs
lös, tanter oter eir quel dad Üschplans. A la fin dals quints decida il suveran davart üna
deponia in cumün.
S-charl
Proposta: plazzar üna tualetta movibla sper il museum per cha la tualetta dal museum nu
vegna dovrada massa bler da na-visitaders resp. per cha las ruinas da la Schmelzra nun
hajan da servir sco "tualetta sulvadia". Il capo manzuna la tualetta statta planisada pro la
sarinera chi nun es intant gnüda fabrichada pervi da l'opposiziun dals abitants da S-charl.
El piglia incunter la proposta a reg. tualetta movibla, es però skeptic scha quai füss üna
buna soluziun.
Scuol crescha - consequenzas?
Che capita schi dà daplüs scolars dürant ils prossems ons? Üna cumischiun stübgia
pussibiltats per s-chaffir nouvs locals da scoula. Pel mumaint fan dabsögn 4 fin 6 stanzas
implü, il svilup demografic a lunga vista però es intschert. Perquai as ponderescha eir
alternativas al fabrichar (trar a nüz locals in oters stabilimaints). Il tema es complex, eir in
vista ad eventualas fusiuns da cumüns.
Ingio va la glieud in sortida? Il "Sounds" es stat al fos lö immez ün quartier d'abitar, dürant
ils ultims ons haja dat adüna inavant reclomaziuns pervi da disturbis nocturns. Chattar ün
bun lö es difficil. Il cumün spera chi detta üna soluziun our'in Nairs o forsa eir in Buorna,
aint il local chi vain dovrà actualmaing dals pumpiers.
Infuormaziuns
Kino
Daspö divers ons sun las frequenzas fich pitschnas (tanter 5 e 30 persunas), quai
chaschuna minch'on ün deficit da 20'000 fin 30'000 francs. Il BES resp. il cumün nu's po
prestar quai sainza fin. Quist on chi vain vain instituida üna cumischiun chi s'occupa da
quist tema.
Preavis: radunanza da büdschet
La radunanza da büdschet ha lö als 12 december 2011.
Preavis: saramantaziun
Venderdi als 6 schner 2012 ha lö la saramantaziun da las autoritats cumünalas elettas da
la cumünanza d'urna pel trienni 2012 fin 2014. Quist arrandschamaint es public. Il
pitschen act festiv vain inromà da la Società da musica da Scuol, i vain sport ün aperitiv.
Lö: Bogn Engiadina Scuol, local da cultura; urari: 20:00.
Scuol, 30 november 2011
Il capo:
Pel protocol:
Dr. Jon Domenic Parolini
Marianna Sempert
- 269 -