Brochure "ERTOBA" number 11 - World Congress Of Georgian Jews

Transcript

Brochure "ERTOBA" number 11 - World Congress Of Georgian Jews
sa qa r Tv e l os e bra elT a mso f lio kongre sis J u rnali
#11, ivl i s i 2 0 1 2
q-ni dodo
mirilaSvili
gviziarebs Tavis fiqrebs
gv. 14
12
morigi zeimi salocav "beiT moSeSi"
suraTze: iuri kaneri da gabriel mirilaSvili
hiltoni: xaim ben-iakovi da
gabriel mirilaSvili
11
12
13
slava da misi meuRle vika
Tea, misi meuRle ilia da maTi vaJi gabrieli
13
zuri da misi meuRle Tami
marcxnidan: aw/g miSiko mirilaSvili, q-ni dodo mirilaSvili, mixo da misi meuRle q-ni laura, irina da misi
meuRle romani, gabrieli da misi meuRle q-ni baia
14
goCa da misi meuRle morani
davidi da misi meuRle marine
14
kongresis ambebi
f a r To vd e b a
kongresis moRvaweobis
gabriel mirilaSvili
saqarTvelos ebraelTa msoflio
kongresis prezidenti
a s p a r e zi
vilebma – ojaxiT, gaxsnes aSdodSi salocavi da SeabrZanes sefer-Tora. es Zvirfasi adamianebi yovelTvis mxarSi udganan kongress da mraval karg saqmes akeTeben
Cveni TemisaTvis, saerTod, ebraelobisTvis.
SevimuSaveT axali programebi , organizacia „blokTan“ erTad, inteleqtualuri klubis moRvaweobis gaZlierebisaTvis, rac iTvaliswinebs yovel or TveSi
am klubis Tematur Sekrebebs inteleqtualTa farTo
sazogadoebis monawileobiT.
rogrc ukve viciT, evropis rabinTa da msxvili
Cems axlandel statiaSi mokled Sevexebi Jurnalis
bolo nomridan ganvlil periodSi ganxorcielebul
mniSvnelovan RonisZiebebs da mTavar yuradRebas gavamaxvileb imaze, Tu rogor farTovdeba kongresis moRvaweobis asparezi.
pirvel rigSi, unda aRiniSnos, rom warmatebiT
grZeldeba Cveni mudmivi tradiciuli RonisZiebani
religiis, kulturis, ganaTlebis, sportis, socialuri uzrunvelyofisa da sxva sferoebSi. ukve Camoyalibebulia da funqcionirebs qarTvel ebraelTa sulierebis amaRlebis samsaxuris fondi.
kvlavindeburad ganvagrZobT zrunvas xelmokle
ojaxebze: xabadis organizaciasTan erTad, 3.600 ojaxs
davurigeT 40-mde dasaxelebis produqtebi. evraziis
kongresTan erTad, Tbilisis mosaxleobas gavugzavneT
maca. 30-mde rabins gavuwieT soliduri materialuri
daxmareba. es ricxvi sagrZnoblad gaizrdeba sulierebis fondis sruli masStabiT amoqmedebis Semdeg.
grZeldeba saSabaTo nobaTebis /SabaTisaTvis sakmarisi produqtebis/ darigeba aSdodis ekonomikurad
CamorCenili ojaxebisaTvis.
kongresis dafinansebiT, Tbilisis salocavTan
gaixsneba sasadilo da qaSeri produqtebis maRazia,
sadac 300 xelmokle adamiani miiRebs momsaxurebas da
produqtebs dabal fasebSi. amave dros, salocavs saSualeba miecema – miRebuli SemosavliT gaistuumros
gasavali xarjebi. qarTvel ebraelTa salocavebis garda, vexmarebiT aTamde salocavs da ieSivas, maT Soris
israelis mTavari rabis iona mecgeris ieSivas.
omis veteranebs welsac gamovuyaviT soliduri finansuri daxmareba.
sxvadasxva qalaqebis sportul dawesebulebebs, Cveluebrivad, vugzavniT fulad daxmarebas, TvalsaCino
da warmatebul sportsmenebs personalurad vuwyobT
xels, xolo gamarjvebulebs – vajildovebT. kongresis
naamagari da cnobili Ziudoistisa da mwvrTnelis –
ramaz mamisTvalovis aRzrdili arik zeevi, romelmac
amaswinaT meoTxejer moipova evropis Cempionis tituli, sakmaod soliduri TanxiT davasaCuqreT.
mudmiv kavSirSi vimyofebiT ebraeli axalgazrdobis msoflio kongresTan, romelic Cveni kongresis CarCoebSi funqcionirebs. am kongress warmatebiT xelmZRvanelobs uaRresad niWieri da didi organizatoruli
niWiT dajildoebuli axalgazrda, perspeqtiuli inteleqtuali isak ben-eli. man ukve oTxi mniSvnelovani
RonisZieba ganaxorciela.
sasiamovnoa aRiniSnos, rom aron, beso da gena elaS-
hiltonSi marcxnidan: SabTai kataSi, aron elaSvili,
SabTai curi, gabriel mirilaSviloi, iuli edelSteini
meuRliT, finxaz mixaeli.
hiltonSi marcxnidan: arCil kekelia, SabTai curi, gabriel mirilaSvili da misi meuRle q-ni baia, iuval
Stainici, israel kaci da mTavrobis sxva wevrebi.
erToba
3
kongresis ambebi
sazogadoebrivi organizaciebis parizis yrilobaze
didi mxardaWera miiRo kongrksis winadadebam evropis rabinTa fondis Seqmnis Sesaxeb. sasixaruloa, rom
dReisaTvis es fondi ukve Camoyalibebulia. fondis
saxelwodebaa „xulia“ da mas xuTi didi sazogadoebrivi organizacia afinansebs.
15 maiss Tel-avivSi, sastumro „hiltonis“ sabanketo darbazSi CavatareT gaerTianebuli erebis organizaciis adamianis uflebaTa dacvis komisiisadmi 18 qarTveli ojaxis mier werilis gagzavnis 44
wlisTavisadmi miRvnili sazeimo saRamo, ris Sesaxebac
waikiTxavT am statiis Semdeg.
kidev ufro gaxSirda kongresis xelmZRvanelTa Sexvedrebi israelis mTavrobis, qneseTis, sxvadasxva partiebisa da ucxo saxelmwifoTa oficialur warmomadgenlebTan.
amas winaT kongresis farTo warmomadgenlobiTi
delegacia iyo miwveuli qneseTSi, sadac Catarda
ebrauli samyaros gamaZlierebeli lobis Seqmna. Sexvedras eswreboda 40-mde qneseTis wevri, ZiriTadad
sionisturi fraqciebidan. am metad mniSvnelovan lobis saTaveSi Caudgebian koaliciis Tavmjdomare, qneseTis wevri zeev elkini da qneseTis wevri d-ri naxman
Sai. lobis Seqmnis RonisZieba warimarTa msoflio
ebrauli saagentos – soxnuTis Tavmjdomaris naTan
Saranskis, propagandisa da diasporis saqmeTa ministris iuli edelSteinis, qneseTis Tavmjdomaris reuben /rubi/ rivlinis, mTavrobis wevrebisa da mTeli
msoflios ebrauli Temebis warmomadgenelTa monawileobiT. dRes,rodesac msoflios ebraelobis winaSe
dgas seriozuli problemebi, uaRresad didi mniSvneloba aqvs aseTi lobis kavSirs diasporis ebraelTa
warmomadgenlebTan, gansakuTrebiT ki ebrael axalgazrdobasTan. CvenTvis, kongresis warmomadgenlebisTvis Zalian misasalmebelia es RonisZieba da amitomac
mxurvaled davuWireT mas mxari. miT umetes, rom lobis
moRvaweoba ganxorcieldeba soxnuTTan TanamSromlobiT, romelic warmoadgens damakavSirebel rgols israelis saxelmwifosa da diasporis qveynebs Soris.
rogorc Jurnalis masalebidan SeityobT, am ramdenime xnis win kongresis delegacia miwveuli iyo
briuselSi evropis rabinTa tradiciuli yovelwliuri yrilobisa da evropis ebrauli Temebis konferenciaze. es viziti CvenTvis mravalmxriv saintereso da
nayofieri iyo.
am forumis CarCoebSi, sxva mniSvnelovan RonisZiebebTan erTad, Cven Sexvedra gvqonda evropis parlamentis yofil prezidentTan, poloneTis yofil premierministrTan jerzi buzekTan da evropis parlamentis
axal prezidentTan martin SulcTan, agreTve, rusulenovan ebraelTa msoflio forumis evropis filialis prezidentTan mixael iudaninTan. kongresisa da
rusulenovan ebraelTa msoflio forumis evropis
filialis interesebi bevr rameSi erTmaneTs emTxveva,
amJamad mimdinareobs Cveni da mixael iudaninis molaparakeba Sesabamis organizaciebTan, raTa evropaSi
arsebuli kongresis filialebi registrirebul iqnan
oficialurad evroparlamentSi..
briuselSi vizitis msvlelobaSi Cven SevxvdiT safrangeTis qalaq tuluzis mTavar rabins abram veils.
didi Tanxa SevwireT tuluzis morwmune ebraelTa
lobis Seqmnaze qneseTSi. marcxena suraTze: i. edelSteini, a.
Saranski, z. elkini, S. naxmani, r. rivlini da qneseTis sxva
warmomadgenlebi.
marjvena suraTze, marjvnidan mesame gabriel mirilaSvili
gabriel mirilaSvili da evroparlamentis prezidenti
Sulci (briuseli)
martin
centrSi, marcxnidan: SabTai curi, gabriel mirilaSvili, albert
fiCxaZe da david baazovi (antverpeni)
erToba
4
kongresis ambebi
sazogadoebas, romelTa rigebs gamoaklda kacTmoZule antisemitis mier mxecurad daxocili oTxi wmindani.
briuselidan Cven antverpens vewvieT , sadac gulTbili Sexvedra mogviwyo belgiis qarTvel ebraelTa
Temma. am Sexvedraze semk-is warmomadgenlad arCeul
iqna Rirseuli pirovneba – albert fiCxaZe. me msurs
kongresis saxeliT , erTxel kidev mivuloco mas es sapatio misia da vusurvo warmatebebi yovelgvar saqmianobaSi da, kerZod, sazogadoebriv moRvaweobaSi.
aseve msurs mTeli guliTa da suliT mivuloco kongresis viceprezidentad arCeva SoTa SalelaSvils,
romelTanac 40 wlis megobroba makavSirebs. igi aris
samagaliTo pirovneba da Cvens TemSi Rirseulad dafasebuli didi ojaxis Svili.
amas winaT britaneTis dedaqalaq londonSi Sexvedra mqonda rusulenovan ebraelTa msoflio forumis
prezidentTan aleqsandre levinTan, msoflio ebrauli forumis evropis filialis prezidentTan mixael
iudaninTan, aleqsandre maSkeviCTan da 20 mecenat
biznesmenTan. Sexvedra gaimarTa israelis sagareo
saqmeTa ministris avigdor libermanisa da londonSi
israelis elCis patronaJiT. saubari Seexeboda israelis saxelmwifosadmi daxmarebas da mis gaZlierebas.
CemTan erTad, SexvedraSi monawileobda kongresis axladarCeuli viceprezidenti SoTa SalelaSvili.
saqmiani Sexvedrebi gvqonda evropis rabinTa yrilobis prezidentTan, moskovis mTavar rabinTan finxas
goldSmitTan, romelic oficialuri vizitiT imyofeboda israelSi. man didi interesiT daaTvaliera mSeneblobis procesSi myofi „Toris Seswavlis msoflio
centris“ grandiozuli nageboba kiriaT-onoSi da,
moSe /miSiko/ mirilaSvilis saxelobis salocavi /beiT
moSe/ Tel-avivSi.
kongresma aqtiuri monawileoba miiRo yazaxeTidan
da centraluri aziis qveynebidan gamosulTa saerTaSoriso organizaciis /Tavmjdomare natalia divinskaia/ mier organizebul gazafxulis festivalSi –
„nauruz“, romelic 30 marts gaimarTa Tel-avivis Zveli sarkinigzo sadguris midamoebSi. „naurizi“ aris
gansakuTrebuli dResaswauli, vinaidan mas ar gaaCnia
arc religiuri da arc politikuri sawyisebi.
dResaswaulis oficialur nawilSi sityvebiT
gamovidnen yazaxeTis elCi israelSi galim orzabakovi, Tel-avivis meri roni xuldai da qneseTis deputatebi. me Cemi gamosvla mivuZRveni xalxTa Soris
megobrobas da lamaz urTierTobas.
14 maiss Tel-avivSi gaimarTa meore msofRlio omSi
nacistur germaniaze gamarjvebis 67-e wlisTavisadmi
miZRvnili sazeimo saRamo. sapatio stumarTa Soris viyaviT saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis warmomadgenlebi, omis veteranebi, es-en-ges qveynebis elCebi israelSi da sxvadasxva qveynebidan amosul TemTa
liderebi.
Cven yovelTvis vafasebdiT da vafasebT saqarTvelosTan gansakuTrebul megobrul urTierTobas.
saqarTvelos parlamentis Tavmjdomaris baton daviT
baqraZis israelSi amaswinandeli vizitis dros metad
guliTadi saqmiani Sexvedra gvqonda masTan ieruSalaimSi, sastumro „king devidSi“.
Tavis droze gulTbili Sexvedra movuwyeT saqarT-
nauruzi, marcxnidan: david baazovi, finxas mixaeli, robert
tiviaevi, gabriel mirilaSvili, Samalova-berkoviCi, boris menaevi
– meuRliT
marcxnidan: rabi finxas goldSmiti, gabriel mirilaSvili da rabi
iosef garlicki
faSistur germaniaze gamarjvebis zeimi uzbekeTis
veteranebTan erTad
erToba
5
elCTan da
kongresis ambebi
velos delegacias diasporisa da ltolvilTa saqmeebis ministris b-n koba subelianis meTaurobiT. ministris amalas Tan axldnen ganaTlebis ministris moadgile da saqarTvelos elCi israelSi.
4 ivniss miwveuli viyaviT saqarTvelos damoukideblobis zeimze, romelic saqarTvelos saelCom moawyo
herceliaSi, sastumro „dan akadiaSi“. da, ai, cota xnis
winaT me TviTon viyavi saqarTveloSi vizitiT. saintereso Sexvedra mqonda mTavrobisa da parlamentis
wevrebTan. gadawyda, rom kongresis 120-kaciani delegacia ewveva saqarTvelos saqmiani vizitiT. vizitis
dros, sxva RonismZiebebis paralelurad gaimarTeba
qarTvel ebraelTa axladgaremontebuli salocavis
sazeimo gaxsna. sazeimod gaixsneba, agreTve, am salocavTan qaSeri sasadilo da qaSeri produqtebis maRazia, romelTa Sesaxebac zemoT gvqonda saubari. am saqmeSi aqtiurad monawileoben biznesmeni SoTa kezeraSvili da kongresis viceprezidentebi SoTa SalelaSvili
da gia roketliSvili. ...SabaTis SemobrZanebas Sevxvdi
Tbilisis qarTvel ebraelTa salocavSi, sadac 100-ze
meti kaci iyo Sekrebili. didi siamovneba miviRe maTTan erTad locviT. aRmafrTovana maTma enTuziazmiT
aRsavse sulis amamaRlebelma galobam.
saqarTvelos patriarqma ilia meorem 25-kaciani
sazeimo vaxSami gamimarTa sapatriarqoSi. Cven Zalian
gulTbili sityvebiT mivmarTeT erTmaneTs. Tavis saubarSi saqarTvelos patriarqi, sxva sakiTxebTan erTad,
Seexo saerTaSoriso fond „iavnanas“ sasargeblod,
erT-erTi morigi saqvelmoqmedo koncertis ieruSalaimSi Catarebis SesaZleblobis sakiTxs. aqve SevniSnav, rom manamde cota xniT adre kongresma gulTbili
Sexvedra gaumarTa israelSi stumrad myof saqarTvelos patriarqs, ris Sesaxebac ixilavT Jurnalis am
nomerSi.
ivnisis 17-18 ricxvebSi gvqonda evraziis ebrauli
kongresis asamblea ieruSalaimSi. asambleam evraziis
ebrauli kongresis prezidentad daamtkica vadim Sulmani, romelic droebiT asrulebda am movaleobas mas
Semdeg, rac aleqsandre maSkeviCma datova es kongresi. me, rogorc evraziis kongresis viceprezidentma,
Cems gamosvlaSi warmovadgine is axali da saintereso
ideebi, romlebic xels Segviwyobs, raTa ufro farTo
da aqtiuri gavxadoT Cveni moRvaweoba. evraziis axal
prezidentTan erTad, SevimuSaveT ori erToblivi
programa.
25 ivniss neTaniaSi monawileoba miviReT ruseTis
prezidentis – vladimer putinis israelSi vizitis
centralur RonisZiebaSi – ruseTis armiis memorialis
gaxsnaze. vladimer putinisa da misi mravalricxovani
amalis garda, am istoriul RonisZiebas eswrebodnen
saxelmwifos prezidenti Simon feresi, mTavrobisa da
qneseTis wevrebi, sxvadasxva qveynis ebraul TemTa warmomadgenlebi, omis veteranebi da sxv. /unda aRvniSno,
rom udidesi pativiscemiT var gamsWvaluli omis veteranebis mimarT. maTTan Cven 15 wlis megobroba gvakavSirebs, xolo bolo aTi wlis ganmavlobaSi sistematur materialur daxmarebas vuwevT/. didi gulisyuriT movismine israelisa da ruseTis prezidentebis
Sinaarsiani da urTierTmegobruli gamosvlebi. SuadRisas ruseTis ebrauli kongresis prezidentma iuri
kanerma migviwvia sazeimo sadilze, xolo saRamos mi-
zeimi „belorusiis tyeSi“. sityviT gamodis semk-is da “blokis“
prezidenti gabriel mirilaSvili. ukana planze ministrebi: avigdor
libermani, sofa landveri da stas meseJnikovi
Sexvedra ministr koba subelianTan
Sexvedra saqarTvelos parlamentis
baqraZesTan
TavmjdomaresTan – daviT
erToba
6
kongresis ambebi
wveuli viyaviT saxelmwifos meTaur Simon feresis
mier vladimer putinis pativsacemad gamarTul oficialur saxelmwifo vaxSamze israelis prezidentTa
rezidenciaSi.
warmatebiT mimdinareobs Cveni TanamSromloba
organizacia „blokTan“. es organizacia, praqtikulad, yofili sabWoTa kavSiris yvela respublikidan amosulTa gaerTianebebs moicavs. misi mizania am
gaerTianebebs Soris urTierTTanamSromlobis ganmtkiceba, rac, saboloo jamSi, xels Seuwyobs israelis
saxelmwifos gaZlierebas. arc Tu ise didi xnis winaT
kongresma farTo monawileoba miiRo „blokis“ yovelwliur zeimSi, romelic, tradiciisamebr, imarTeba
e. w. belorusiis tyeSi, israelis mTavrobisa da parlamentis warmomadgenlebTan erTad. me piradad, Tavis droze, davTanxmdi blokis liderTa oficialur
momarTvaze da, rogorc mogexsenebaT, am organizaciis
prezidenti var. es marto sapatio statusi ki ar aris,
aramed didad sapasuxismgeblo movaleobaa, vinaidan
organizacia „bloki“ aerTianebs milionian alias. am
organizaciasTan erTad axlo periodisTvis dasaxuli gvaqvs saintereso programa, romelSic Sedis kongresis elitaruli klubis regularuli Sekrebebi,
ukrainuli kulturis meore festivali israelSi.
uzbekeTis kulturis kvireuli , nacisturi okupaciis wlebSi ukrainis teritoriaze daRupul ebraelTa xsovnis ceremoniali da antisemitizmisa da antiisraeluri politikis sawinaaRmdego saprotesto mitingi, saerTaSoriso akademiuri konferencia da sxva.
„blokis“ mTel am RonisZiebebSi kongress eqneba dominanturi funqcia.
ukve dawyebulia mzadeba imisaTvis, rom Catardes
saRamo-koncerti Cveni kongresis, evraziis ebrauli
kongresis, ruseTis ebrauli kongresisa da organizacia „blokis“ xelmZRvanelobiT. koncertSi monawileobas miiReben israelis, yofili sabWoTa respublikebis, da sazRvargareTis sxva qveynebis popularuli saestrado koleqtivebi, simRerisa da cekvis ansamblebi, personaluri Semsruleblebi da sxv. RonisZieba
Caivlis „erTiani dRis“ saxelwodebiT da masze mowveuli iqnebian msoflios sxvadasxva qveynis warmomadgenlebi, kulturisa da xelovnebis moRvaweni.
SedarebiT axalia kongresis TanamSromloba ebrael mweralTa msoflio gaerTianeba „pen-klubTan“. am
organizaciis programaSi mTavari adgili ukavia proeqts „mwerlebi teroris winaaRmdeg“,romelic, sxva
RonisZiebebTan erTad,
iTvaliswinebs tradiciul
SemoqmedebiT saRamoebs, israelisa da sazRvargareTis qveynebis mweralTa monawileobiT.
pen-klubTan Seqmnilia avtoritetuli Jiuri, mwerlebis, xelovnebis moRvaweebisa da rabinebis monawileobiT, romelic yovel weliwads gamoavlens saukeTeso warmomadgenlebs SemoqmedebiTi moRvaweobis 10
nominaciaSi, msoflio masStabiT Catarebul konkursSi. pen-klubis programaSi Sedis israelis mweralTa
kavSiris 40 wlis aRniSvna momavali wlis dasawyisSi.
vfiqrobT, aseT avtoritetul organizaciasTan TanamSromloba nayofieri iqneba kongresisTvis.
...iqmneba SemecnebiTi internetgverdi, romlis
gavrcelebis Sesaxeb molaparakebas vawarmoebT soxnuTTan da sxva ebraul organizaciebTan. internet-
saqarTvelos damoukideblobis zeimze. marjvnidan:
arCil
kekelia, gabriel mirilaSvili, abram mixaeli, aleqsi mileri, stas
meseJnikovi
gverdi gankuTvnilia rogorc saero, aseve sasuliero
pirTa farTo sazogadoebis momsaxurebisaTvis.
amJamad kongresis xelmZRvanelobis gansakuTrebuli yuradReba eqceva sainterneto proeqts „kololam“
/qol olam - mTeli samyaro/. rogorc Cvenma mkiTxvelebma ukve ician, es aris globaluri ebrauli socialuri qseli, romlis daniSnulebaa mTeli msoflios
ebraelebis dakavSireba erTmaneTTan. axla davumateb,
rom igi Seqmnilia kongresis enTuziastebis mier, romlebic aRfrTovanebuli iyvnen saerTaSoriso socialuri qselis – „feisbukis“ warmatebiT da gadawyvites
specialurad ebraelebisaTvis SeeqmnaT maqsimalurad
sasargeblo da iolad asaTvisebeli socialuri qseli.
sayuradReboa, rom am proeqtSi Cadebulia da warmatebiT viTardeba sainterneto teqnologiis iseTi axali
elementebi, romlebic did upiratesobas aZlevs mas
ukve moqmed yvela socialur qselTan SedarebiT. es
ki miRweulia momsaxurebis ufro maRali donisa da
erToblivi moRvaweobis SesaZleblobis Seqmnis safuZvelze. xolo erToblivi moRvaweoba warmoSobs erTobliv urTierTobebs ebraul Temebsa da saerTod ebraelebs Soris. mTeli msoflios ebraelebs SeuZliaT erTmaneTTan kavSiris damyareba interaqtiur garemoSi.
maT aqvT saSualeba Zalian advilad da moxerxebulad
daukavSirdnen erTian ebraul biblioTekas, gaecnon
ebraul TemebSi mimdinare axal ambebsa da movlenebs,
ebrauli dResaswaulebis kalendars. maT SeuZliaT Seqmnan da ganaviTaron saerTo programebi da a. S. proeqtis Semqmneli enTuziastTa jgufi am Tavis namoRvawars gadascems saqarTvelos ebraelTa msoflio
kongress. /„kololami“ sakompiutero socialur qsel
„jeviS net“–Tan erTad, iqneba Cveni dafinansebisa da
patronaJis qveS/.
kongresi „kololams“ usasyidlod uZRvnis msoflio
ebraelobas. es aris uaxles da umaRles teqnologiebze
agebuli umaRlesi donis da ioli moxmarebis socialuri kompiuteruli qseli, romelic did samsaxurs
gauwevs ebraelobas, da es mimaCnia kongresis erT-erT
did damsaxurebad.
erToba
7
erToba
8
erToba
9
sazeimo saRamo
d
`hiltonSi~
idi sazeimo saRamo gamarTa
kongresma 15 maiss Tel-avivSi, sastumro „hiltonSi“.
saRamo mieZRvna gaeros adamianis
uflebaTa dacvis komisiaSi
18 qarTveli ebraeli ojaxis werilis gagzavnis 44-e wlisTavs. sRamos
eswrebodnen Cveni Temis warmomadgenlebi israelis yvela kuTxidan. sapatio stumarTa Soris i yvnen propagandisa da diasporis ministri iuli
edelSteini, finansTa ministri iuval
Stainici, socuzrunvelyofis ministri moSe kaxloni, transportis ministri israel kaci, qneseTis wevrebi:
abram mixaeli, nino abesaZe, avi dixteri, ofir akunisi, zeev elkini, dani
danoni, ruxama avraami, saqarTvelos
elCi israelSi abesalom kekelia, aSdodis meri ixiel lasri, aSkelonis
ilaSvils, romelic fasdaudebel
samsaxurs uwevs ara marto qarTvel
ebraelTa Tems, aramed mTel israels
da, saerTod ebraelobas. me axla
aeroportSi magviandeba,
wuTebs
viTvli, sazRvargareT mivemgzavrebi
vizitiT, magram ar SemeZlo Tundac
oriode wuTiT mainc ar davswrebodi
am zeims“.
TiTqmis yvela mowveuli ministri
da qneseTis wevri gamovida
metad saintereso da CvenTvis
sasiamovnod mosasmeni sityviT. saSualeba ara gvaqvs saTiTaod moviyvanoT yoveli maTganis gamosvlis
teqsti. vityviT mxolod, rom es sityvebi
mxolod formiT gansxvavdebodnen
erTmaneTisagan, Sinaarsis
mixedviT ki wylis ori
wveTiviT gavdnen erTmaneTs. cal-calke da
yvela erTad erT azrs
gamoTqvamdnen. xolo
es azri aseTia:
hiltonSi marcxnidan: i. xotoveli, g. mirilaSvili, a. dixteri,
r. kataSi, i. Stainici, g. kadoSi, f. mixaeli
meris moadgile, meore msoflio omis
veteranebi, evropis oTxgzis Cempioni
ZiudoSi arik zeevi da sxvebi.
saRamos dawyebisTanave darbazSi
igrZnoboda amaRlebuli ganwyobileba da Tbili, megobruli atmosfero.
damswre sazogadoeba didi interesiT adevnebda Tvalyurs nawyvetebs
dokumenturi filmidan „18 ojaxis
werili...“.
pirveli, vinc sityviT gamovida
saRamoze, iyo ministri iuli edelSteini.
„– me yovelTvis didi siamovnebiT
movdivar qarTveli ebraelebis SesaniSnav RonisZiebebze, – ambobs igi–
jer erTi, imitom, rom am Tems gansakuTrebuli
adgili ukavia Tavisi damsaxurebiT Cveni qveynis sazogadoebaSi /
marto 18 ojaxis werili rad Rirs!../,
da meorec imitom, rom uaRresad did
pativs vcem kongresis prezidents,
Cems Zvirfas megobars gabriel mir-
„saqarTvelos
ebraelebs
udidesi
wvlili miuZRviT israelis saxelmwifosa
da msoflio ebraelobis winaSe. maTma didmagambedaobam da simamacem gaarRvia
rkinis farda, gaaRo mZimed daxSuli rkinis WiSkari da dasabami misca
sabWoTa ebraelobis masobriv amosvlas mama-papaTa miwa-wyalze. swored
qarTvel ebraelebs da, pirvel rigSi,
18 qarTveli ebraelis ojaxs unda
umadlodnen
sabWoTa ebraelebi israelisaken
gzis gakafvas. Tu ara es werili, romelic gaeros adamianis uflebaTa
dacvis komisiaSi waikiTxa golda
meirma, dRes Cveni saxelmwifo ar
iqneboda aseTi lamazi da Zlieri. israelSi amosvlis Semdeg qarTveli
ebraelebi ciur manas ar dalodebian.
maT amosvlisTanave daikapiwes xelebi, miaSures fabrika-qarxnebs, sasoflo-sameurneo sawarmoebs, umaRles
da saSualo specialuri ganaTlebis
dawesebulebebs, profesiuli gadamzadebis kursebs da samxedro samsaxurs. imTaviTve Cadgnen isini ebraelTa saxelmwifos mSenebelTa mowinave
rigebSi. xolo dRes isini sanimuSod
erToba
10
Sromoben saxalxo meurneobis yvela
sferoSi, rigiTi muSis kriteriumidan dawyebuli – politikamde.erTi
sityviT, qarTvel ebraelTa Temi
yovelmxriv misabaZ magaliTs iZleva“.
meore argumenti, rac wiTeli zoliviT gasdevda sapatio stumrebis
gamosvlebs, iyo kongresis prezidentis b- gabriel mirilaSvilis qebaTaqeba.
mas axasiaTebdnen, rogorc did
organizators, pirvel rigSi, Tavis mSobliur Temze dauRalav mzrunvels, mTeli sabWoTa kavSiridan
gamosulTa
gaerTianebebis
urTierTdamakavSirebel meqanizms, evropis qveynebis ebraelTa sulieri
winamZRolebisaTvis
materialuri
daxmarebis gzebis gamonaxvis iniciators– am kontinentis ebraelTa Soris iudaizmis principebis danergvisa da gaRrmavebis mizniT.
sxvaTa Soris, saWirod mimaCnia
aRvniSno, rom 36 welia israelSi
var, Cemi samsaxurebrivi movaleobis
gamo, am xnis ganmavlobaSi Cveni Temis uamrav RonisZiebas davswrebivar
mTavrobisa da parlamentis wevrTa
monawileobiT,
magram arsad da arasodes ar momismenia qarTvel ebraelTa Temis moRvaweobis iseTi maRali Sefaseba, romlis momswrec „hiltonSi“ gamarTul
zeimze gavxdi. da ramac me meSvide
caze amiyvana sixaruliT..
da es, upirveles yovlisa, aris
kongresis prezidentis b-n gabriel
mirilaSvilis damsaxureba, vinaidan
igi israelSi, evropis saxelmwifoebSi Tu sxva qveynebis saerTaSoriso
forumebze monawileobis dros, SemTxvevas ar uSvebs xelidan, rom piradi magaliTiT Tu damswre auditoriis winaSe sityviT gamosvlisas,
maRla aswios Cveni Temis avtoriteti
da ganamtkicos misi imiji. aseTive suliskveTebis iyo misi gamosvla „hiltonis“ sazeimo
saRamoze. da es marto Cemi azri ar
gaxlavT, amis Sesaxeb Cveni Temis bevri TvalsaCino warmomadgenlisganac
movismine.
T. m.
kongresis prezidentis b-n
gabriel mirilaSvilis
sityva
Zvirfaso megobrebo! am mokle
droSi Cven vizeimeT faSistur germaniaze gamarjvebis 67-e wlisTavi, israelis saxelmwifos aRorZinebis 64-e
weli, ieruSalaimis ganTavisuflebis
45 wlisTavi da axla SevikribeniT,
raTa sazeimo viTarebaSi aRvniSnoT
18 qarTveli ebraeli ojaxis werilis gaeroSi gagzavnis 44-e wlisTavi.
roca am werils vaxseneb, me yovelTvis
siamayis grZnoba meufleba, vinaidan
es aris Cemi mSobliuri Temis SvilTa
sworupovari gmirobis brwyinvale
magaliTi. roca es werili daiwera,
maSin arc perestroikis periodi
iyo da, miT umetes, arc postsabWoTa
kavSirisa. es iyo gasuli saukunis
60-iani wlebis meore naxevari, komunisturi reJimis Zlierebis wlebi,
roca kremli mTel msoflios azanzarebda. 18 ojaxis wevrebi samSoblo
israelSi wasvlas iTxovdnen maSin,
roca rkinis fardis gadaRma buzic
ki ver gadafrindeboda. imdenad didi
iyo maTSi sakuTar samSobloSi wasvlis survili, rom aravis da arafers
ar uSindebodnen. did gambedaobasTan erTad, maT moqmedebas Tan axlda
didi sibrZne da gonebamaxviloba.
TavianT werilSi isini erT urigo
sityvasac ki ar amboben sabWoTa mTavrobis mimarT.raTa ar gaeRizianebinaT arc xelisuflebi da arc ka-ge-be.
piriqiT, xazgasmiT /SeiZleba orazrovnadac ki/ aRniSnaven Tu rogori
simarTliT xorcieldeba sabWoTa
qveyanaSi erovnuli politika, da rom
ebraelebi araviTar diskriminacias
da religiur SezRudvas ar ganicdian. TavianT moTxovnas xsnian imiTi,
rom „Toridan aqvT nabrZanebi:„Tu dagiviwyo Sen, ieruSalaim, damiviwyos
marjvenam Cemma.“
mxolod gmiroba, da kidev gmiroba SeiZleba ewodos qarTveli
ebraelebis SimSilobis gaficvas moskovSi israelSi wasvlis nebarTvisaTvis. im dros, roca komunistebis SiSiT
ojaxebSic ki CurCuliT laparako-
bdnen sabWoTa reJimisaTvis miuRebel
mgrZnobiare politikur Temaze, roca
sastikad isjeboda yoveli Tavisufali azri da gabeduli sityva, SimSilobis gaficvis monawileebi moskovis
centraluri fostis kibeebze isxdnen
da marcxniv da marjvniv urigebdnen
ucxoel korespondentebs interviuebs. maT gaficvis adgilad specialurad airCies centraluri fosta,
vinaidan icodnen, rom iq xSiri iyo
ucxoel korespondentTa mimosvla da
maTi meSveobiT gaficvis ambavi mTel
msoflios moedeboda. magram Cvenma
mamacma adamianebma gaimarjves ara
marto TavianTi gambedaobiT, an didi
sibrZniT, aramed, da imitom, rom maT
Rrmad swamdaT TavianTi simarTlisa,
swamdaT Toris moZRvreba.
Cven, qarTvel ebraelebs iudaizmis safuZvlebisadmi rwmenisa da pativiscemis didi tradiciebi gvaqvs.
sakmarisia iTqvas, rom did sabWoTa
kavSirSi mcxovrebi Cveni patara Temi
afinansebda am uzarmazari imperiis
teritoriaze arsebuli salocavebis
50 procents. adgilebidan mkarnaxoben 80 procentso, magram 50 procentic gveyofa saamayod. Tumca, Cven amas
ar vakeTebdiT arc saamayod da arc
satrabaxod. yvelaferi, rasac Cven
vakeTebT, gulidan modis. 18 ojaxis
werilic gulidan momdinare sityvebia.
Toris siyvarulma, gamCenisadmi
uangaro erTgulebam da sionisaken
dauokebelma swrafvam gaamarjvebina
maT. ara marto TviTon gaimarjves
maT, aramed gza gaukvales aTasobiT,
aTiaTasobiT da asiaTasobiT adamianebs.is, rac maT gaakeTes, aris didi
istoriuli mniSvnelobis gmiroba,
romelsac veraviTari nivTieri sazRauri ver Seewoneba da romlis daviwyebac ar SeiZleba! misi saTanadod
Seufasebloba danaSaulia. igi Taobidan Taobas unda gadaeces, rogorc
samSoblos siyvarulis unikaluri
magaliTi. Tavisi aRmzrdelobiTi
mniSvnelobiT, es werili erT-erTi
saprogramo masalaa israelis nebismieri skolisaTvis.
yovelive zemoTqmulidan gamomdinare, me winadadebas viZlevi, rom
israelis saskolo programebSi Setanil iqnas 18 qarTveli ebraelis werili. ara, es ar aris Cveulebrivi winadadeba, es gaxlavT m o T x o v n a! me
moviTxov amis ganxorcielebas! Cven,
erToba
11
qarTveli ebraelebi dabejiTebiT da
kategoriulad moviTxovT amas!
saRamoze
damswre
mTavrobisa
da qneseTis wevrebi, mTel damswre
sazogadoebasTan erTad, didi gulisyuriT ismendnen b-ni gabrielis sityvas da zogierTi maTgani bloknotSi
akeTebda Canawerebs.
mquxare taSis Semdeg oratorma ganagrZo:
„roca aliis aqtivistebze da saerTod aliaze vlaparakob, ar SemiZlia
ar aRvniSno, rom mTel sabWoTa kavSirSi saqarTvelos respublikis
mTavroba gamoirCeoda Tavisi liberaluri, loialuri politikiT aliis mimarT da saerTod, ebraelebis
mimarT, da komunisturi reJimis im
susxian periodSic ki, mtkiced icavda
qarTveli da ebraeli xalxebis mravalsaukunovani megobrobis principebs, risTvisac minda gamovxato piradad Cemi da mTeli kongresis madloba
qarTveli xalxisa da misi yvela epoqis xelmZRvanelebisadmi.
Cven, qarTvel ebraelebs yovelTvis gvaxasiaTebda samarTlianobisaTvis brZola. amJamad Cvens darbazSi
imyofeba meore samamulo omis veterani, romelsac Tavisi damsaxurebis
mixedviT 100 procentiT ekuTvnoda
sabWoTa kavSiris gmiris wodeba, magram
komunistebma ar gaimetes misTvis
es jildo im ubralo mizezis gamo,
rom igi ebraeli iyo. Cvenma kongresma
aRadgina samarTlianoba da aSdodis
dRis zeimze davajildoveT igi specialuri ordeniT da fuladi premiiT.
axla Cven stumrebs Soris arian
meore msoflio omis sxva veteranebic. veteranebze zrunva kongresis
erT-erTi amocanaa. nacistur germaniaze gamarjvebis dRis aRsaniSnavad veteranebisaTvis saCuqris saxiT
gamovyofT 18 aTas dolars.
Cvens Soris aris agreTve evropis
oTxgzis Cempioni ZiudoSi arik zeevi,
romelTanac yovelTvis mWidro kavSirSi imyofeba kongresi. amaswinandeli gamarjvebisaTvis arik zeevs
saCuqrad gadavcemT 10.000 dolars.
amiT vamTavreb Cems gamosvlas da
madlobas movaxseneb yvela stumars
mobrZanebisaTvis“
miSiko mirilaSvilis
gardacvalebidan sami wlisTavze
8 aprils 3 weli Sesrulda kongresis pirveli prezidentis, Cveni Temis didi moamagis – miSiko mirilaSvilis gardacvalebidan. saflavze gasvlisa da azqaris ritualis Sesrulebis Semdeg, gansvenebulis pativsacemad misuli sazogadoeba mis ojaxSi miiwvies sulis mosaxeniebel sufraze. aq iyvnen israelisa da qarTvel ebraelTa rabinebi, TvalsaCino
Talmid-xaxmebi, qneseTis wevrebi, saxelmwifo da sazogado moRvaweni, m. mirilaSvilis ojaxis wevrebi, naTesavebi, axloblebi, megobrebi, inteligenciis warmomadgenlebida a.S da a.S.. sapatio stumarTa Soris pirveli sityva waomoTqva Tel-avivis xabadis xelmZRvanelma da miSiko mirilaSvilis saxelobis salocavis mTavarma rabim iosef garlickim.
rogorc yovelTvis, man amjeradac umaRlesi Sefaseba misca miSiko (moSe) mirilaSvilis Rvawls, ara marto qarTvel
ebraelTa Temis, aramed mTeli ebraelobis winaSe, uwoda mas gamCenis Svili da ganumeorebeli pirovneba. batonma garlickim xazi gausva agreTve mirilaSvilebis mTeli ojaxis gansakuTrebulobas da did damsaxurebas qveynisa da xalxis
winaSe. mis Semdeg gamosuli uamravi oratoris sityva gamsWvaluli iyo aseTive suliskveTebbiT, siTboTi, pativiscemiT, siyvaruliTa da gulis amaCuyebeli mogonebebiT. sufrasTan msxdomTagan sakmaod moSorebiT ijda utyvi dardebiT danaRvlianebuli „sevdiani dedofali“, – ojaxis dedaboZi qalbatoni dodo mirilaSvili da tkbil-mware fiqrebs
miscemoda...
`sami weli uSenod~
amboben, dro yvelafris
mkurnaliao. Cem guls ki
ver mkurnalobs... sami weli
gavida, rac Sen dagvtove,
Zalian grZeli da dausrulebeli sami weli. brZens
uTqvams, „erTi dRe sayvarel adamianTan – erTi saaTia, uimisod ki erTi saaTi
– erTi dReao“. xedav, ramdeni dro gasula CemTvis
uSenod? ar gikvvirs, rogor vuZleb? SeiZleba manugeSo da miTxra, ra moxda,
Sen xom pirveli ara xaro.
Tavidanve getyvi, Sen iseTive gansakuTrebuli da Seudarebeli iyavi
CemTvis,rogorc yvelgan da yvelaferSi. Sens Sesaxeb imdeni qebaTa-qeba daiwera, erT did wignSi ver Caetia. magram erTi ki ara, ori wignic ver
daitevs im saarako mosayols, romelic jer ar Tqmula Senze, rogorc
unikalur meojaxeze, araCveulebriv
mamaze da meuRlis usaTuTes megobarze. wignSi rom wamekiTxa iseT didsa da wminda siyvarulze, umwikvlo
megobrobaze, rogoric Cvens Soris
arsebobda, ver davijerebdi, avtoris
monagoni megoneboda.
...jer zrdadasrulebulic ar viyavi, roca Cven bedma SegvaerTa. arc Sen
iyavi bolomde davaJkacebuli, magram
imdeni sibrZne gqonda, romeli vaJkaci Segedreboda! Tavidanve mfarvel
angelozad momevline da sicocxlis
bolomde madedoflebdi, bavSviviT
manebivrebdi. Seni sikeTe, Seni sikarge Cemzec keTilad moqmedebda da
yovelTvis vcdilobdi Seni Rirseuli meuRle da megobari vyofiliyavi.
Sen verc ki amCnevdi, rogor mzrdidi me. mesaubrebodi samsaxurTan Tu
ojaxTan dakavSirebul ambebze. CemTan erTad Rebulobdi gadawyvetilebebs. sadac gaemgzavrebodi, Tan dagyavdi, erTi dRe uSenod ar vyofilvar. axla, ukan rom vixedebi, gasagebi xdeba CemTvis, Tu ratom eZaxian
meuRles „ meore naxevars“. Sen marTlac Sens meore naxevrad maqcie. al-
marcxena suraTze: mixos qaliSvili Tea, misi
meuRle ilia turfiaSvili da maTi vaJi gabrieli
marjvena suraTze: Teas da ilias Svilebi sindi, gabrieli da rakeli
erToba
12
baT amitomac miWirs ase
gausaZlisad
uSenoba.
Sen CemTvis mTeli samyaro iyavi. mTel qveynierebas
udrodi
CemTvis.
mainc, ra Zala gqonda aseTi, ra Tvisebebi, ra Tilisma! ase Zlier rogor
daipyari mTeli Cemi arseba? Sin rom Semoxvidodi
qveynis siTbo Semogqonda
Tan, sixaruliT ivseboda
mTeli saxli, Sen ki Rimilad iyav qceuli. rogori usiamovnebac ar unda Segxvedroda gareT, ar SeimCnevdi. arc me da arc
Svilebi dardisTvis ar gemetebodiT,
marto umklavdebodi yovelgvar usiamovnebas. yvelas gveferebodi, yvela
Seneburi didi siyvaruliT giyvarda,
Cvens odnav Sefiqrianebasac ver gi-
mixos vaJi slava da misi meuRle vika
slavas da vikas qaliSvili nikoli
slavas da vikas vaJi mixaeli
tanda guli.
aseT Zlier vaJkacs aseTi Cvili
guli saidan gqonda? an ra gulSi geteoda amxela siTbo, yvelas rom unawilebdi, Sinaurs Tu gareuls.
Sen yvelaferi gaakeTe yvelasTvis,
yvelaferi ki ara, yvelaferze meti!
yvelaze mafiqrals Seni Tavi aRar
gaxsovda, Sen guls ar ufrTxildebodi. da, ai, sworedd maSin gimtyuna
mag mosiyvarule
gulma, roca bednierebis mwvervals miaRwie, roca sxvebze zrunvaSi daRlils Tavisuflad unda amogesunTqa, roca Seni namoqmedariT
unda damtkbariyavi. ai, amis gadatana miWirs... es aris, rom, Cemi bednieri
Svilmamavlis patrons, sicocxles
miSxamavs da yvelafers
miufasurebs.
ramdenadac SemiZlia, vcdilob,
Tavi Sevikavo da Svilebs ar vaCveno
cremli /Svilebi isedac Zlier ganicdian uSenobas/ RamRamobiT ki, SenTan
uxmo saubarSi, verc vgrZnob, rogor
misveldeba TavqveS baliSi.
axla me yvelafers Seni TvalebiT
vxedav da Seni sazomiT vzomav, minda yvelaferi ise gavakeTo, rogorc
Sen mogewoneboda. magram, erT rameSi ki „gimtyune“: vici, ar mogewoneba,
rom ase Cavikete saxlSi da gareT ar
gavdivar, rom ase mivyevi dardsa da
sevdas. unda mapatio, me xom arasodes
momismenia Sengan sayveduri da vici,
arc axla gamiwyrebi. guls ver moverie da ra vqna...
Cveni Svilebi metismetad meferebian, undaT, uSenoba ar magrZnobinon, imaT SemoevloT deda! imxela siTbosa da siyvaruls maZleven,
erTs ki ara, aT dedas eyofoda. iseTi
SviliSvilebi da SvilTaSvilebi gvyavs, mtrisa rom iyvnen, mainc Seuyvardeba kacs. imaTma Semxedvarem sxva ra
unda inatros ukeTesi. magram Cemi
guli orad aris gapobili. erTiT
msiamovnebs da Zalian mixaria imaTi
cqera, gamCens madlobas vwirav aseTi monagarisTvis da SevTxov maT bednierebas, da amave dros, gulis meore, saSeno naxevarSi tkivili mCxvletavs nemsiviT, imitom rom Seni Tvalebi ver uyureben da Seni guli ver ganicdis am sixaruls.
Cveni samive Svili kidev ufro ukeTesebi arian, vidre Sen datove. marto sisxli da xorci ki ar arian Seni,
mdidari suliTac Sen ggavnan, namdvilad amarTleben Sens Svilobas,
imaT enacvaloT deda! mixo, kuso da
SviliviT sayvareli Cveni siZe – romani xalxisTvis imden sasikeTo saqmes
erToba
13
akeTeben, kacs gauWirdeba CamoTvla.
Seni ufrosi SviliSvili, mixos
qaliSvili Tea ukve saxelmoxveWili
dizaineria, tansacmlis modelebis
did firmas uZRveba, da, rac mTavaria,
TiTiT saCvenebeli aRmzrdeli dedaa.
misi meuRle ilia maRali teqnologiebis kompiuteruli firmis xelmZRvanelia.
slavas – mixos vaJs Tavisi sakuTari biznesi aqvs da sacaa mamas gauswrebs. irinas vaJebi – zuri da goCa,
maRali teqnologiebis kompiuterul
firmas xelmZRvaneloben.
kusos davidi, Cveni daTuCi mamisgan damoukideblad
warmarTavs
Tavis kerZo saqmes, saerTaSoriso
irinas ufroSi vaJi zuri da misi meuRle Tami
zuris da Tamis Svilebi - deviani, evelini
da adriana
vaze; moSe /deviani/, irinas ufrosi
SviliSvili ukve eqvswlinaxevrisaa,
meore klasSia, TiTiT saCvenebeli moswavlea, SensaviT sazriania. amas winaT axali kostiumis Cacma moisurva da uTxres, eg qorwilebSi Casacmeliao. ici, ra upasuxa? sanam vinmes
qorwili iqnebodes es ukve damipataravdebao...
slavas gogona nikoli eqvsi
wlisaa, misi Zma mixaeli – oTxis. am
fesaxis Semomaval dRes, CemTan moiyvanes. orivem erTad Cems mosasmenad
zepirad waikiTxes fesaxis agadis
mTliani Tavi „ma niStana“, Tanac Sesabamisi gamometyvelebiTa da JestikulaciiT.
Teas gabrieli oTxi wlisaa, Zairinas umcrosi vaJi goCa, misi meuRle lian Zlieri da aqtiuri bavSvia. did
morani da maTi vaJi neiTani
biWebTan TamaSobs fexburTs, namdvili sportsmenia.
evelini, zuris qaliSvili, ukve
samwlinaxevrisaa, Zalian Wkviani gogonaa, dakvirvebuli, lamazi, zrdili da Tavaziani.
neiTani, irinas SviliSvili, goCas
vaJi Sen ar ginaxavs, orwlinaxevrisaa
da kiTxva ukve icis. alef-beTs kiTxulobs, dazepirebulad ki ara, nebismieri adgilidan da nebismier asos
Seni Cvengan wasvlis Semdeg Teas
mesame Svili SeeZina – mSvenieri rakeli. axla wlisa da ori Tvisaa.
irinas umcrosi SviliSvili –
adriana, zuris qaliSvili TerTmeti
Tvisaa. saocari silamazis bavSvia.
kusos SviliSvili, daTos gogona
miSeli 10 Tvis Sesrulda. iseTi bavSvia, av Tvals ar enaxvis. kuso samsaxuridan rom brundeba, daTosTan unda
Seiaros. jer me amomiyvans miSels,
survils momakvlevinebs, mere mihyavs
Tavis saxlSi.
bavSvebi erTi-meoreze niWierebi da damjerebi arian. namdvili
goCas da moranis vaJi neiTani
ebraelebi izrdebian. orwlinaxevris neiTanis CaTvliT, SvilTaSvilebi „ Semay israelis“ uTqmelad
dasaZineblad ar wvebian, ukurTxevmniSvnelobis sakuTari proeqtebic lad arafers Wamen. uyvarT wesrigi.
aqvs haitekis sferoSi. yvelani ise didi babuas xsovnas rom ekadreba, isarian dakavebulebi, erTi wuTi mo- eTebi izrdebian, 120 wlamde icocxcla ara aqvT, CemTan yoveldRe tele- lon. me darwmunebuli var, rom Sen
fonze sasaubrod da sanaxavad mosas- mandedan mfarvelob am angelozebs.
vlelad ki pouloben dros.
cadiki iyav da cadikebTan geqneba saraxan daviwye, SvilTaSvilebzec myofeli.
mogiyvebi: eqvsi datove da am sam wli...Cveno mfarvelo angelozo, am
wadSi oTxi SvilTaSvili Segvemata, bolo dros gansakuTrebiT SemiRm-Tma gvimravlos!
yvarda Rame. Rame gaxda Cemi TavSesa...Seni sayvareli sindi, Teas gog- fari mZime dardisagan. Tu mZinavs,
ona 9 wlisaa da ukve meoTxe klasSia, sul CemTan xar, Sen gxedav sizmarSi,
sanimuSod swavlobs. dadis baletze, gxedav cocxals, momRimars, tkbilad
musikaze, cekvebze, tenisze da cur- mosaubres, zustad iseTs, rogoric
erToba
14
gabrielis vaJi davidi da misi meuRle marine
iyavi. albaT, cdilob, rom simartove
Semimsubuqo. xolo Tu mRviZavs, sul
Sen
gigoneb, vigoneb Cveni erTad yofnis yovel wuTs, yovel nabijs. erTi
davidis da marines qaliSvili miSeli babua
gabrielTan
pawia Crdilic ki ar gamaxsendeba Cveni mziani cxovrebis naxevarsaukunovani istoriidan.
naxevar sauku-
nes ori Tve-Ra aklda, CagveSala mzadebadawyebuli oqros qorwili. im
Seumdgari oqros qorwiliswina bednier dReebsac vixseneb.
sul minda, rom dausruleblad
vfurclo da vfurclo Cveni lamazi
siyvarulis dauwereli wigni...
dodo mirilaSvili
Cemi cxovrebis
erT-erTi bednieri
periodi
merab sareli (izraelaSvili)
medicinis mecnierebaTa doqtori,
profesori, Sibas saxelobis
sauniversiteto klinikis
wamyvani specialisti
T
iTqmis weliwadnaxevari gavida mas Semdeg,
rac me wilad mxvda bedniereba – gavmxdariyavi saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis /semk-is/ TanaTavmjdomare. es weliwadnaxevari erT-erTi yvelaze bednieri periodia Cems cxo- vrebaSi – iqneba es Cemi piradi saqmianoba, Tu profesiuli an
sazogadoebrivi moRvaweoba. Sevecdebi, Zalian mokled,
Tezisebis saxiT Sevexo zogierT maTgans:
2010 wlis oqtomberSi, msoflios sxvadasxva qveynis 7
mecnierTan erTad momeniWa Tbilisis saz. samedicino universitetis sapatio doqtoris wodeba. Cems ucxoel kolegebs Soris iyvnen samedicino dargis TvalsaCino specialistebi aSS–dan, safrangeTidan, poloneTidan, ruseTidan, romlebmac mniSvnelovani wvlili Seitanes samedicino praqtikisa da mecnierebis ganviTarebaSi. es CemTvis
metad sapatio jildo gaxldaT, rameTu swored am dawesebulebaSi gaviare gza kaTedris asistentidan, docentamde,
Semdeg ki – kaTedris profesoridan, kaTedris gamgemde.
2011 wlis seqtemberSi saqarTvelos ganaTlebis saministros da iv. javaxiSvilis sax. erovnuli komitetis mier
TbilisSi Sedga metad mniSvnelovani samecniero RonisZieba, romelzec miwveuli iyvnen msoflios sxvadasxva qveynebSi moRvawe specialistebi ekonomikis, fizikis, aeronavtikis, maTematikis, filologiisa da medicinis dargebSi. miwveulTa Soris gaxldaT sami qarTveli ebraeli mecnieri:
akad. n. eliSakovi, prof. S. mardi da Tqveni mona–morCili
prof. m. sareli. RonisZiebam metad maRal samecniero doneze Caiara – iyo saqmiani kamaTi, azrTa gaziareba da samomavlo gzebis Zieba.
2010 w. oqtomberSi, saqarTvelosa da Tbilisis xelmZRvanelTa erToblivi gadawyvetilebiT amirCies q. Tbilisis
sapatio moqalaqed. simarTle giTxraT, es Cemi didi xnis
ocneba gaxldaT, rameTu me am qalaqze Seyvarebuli kaci
var. Tbilisi CemTvis yovelTvis iyo, aris da darCeba Relvis, siyvarulis da Semoqmedebis wyaro.
2011 wlis TebervalSi miwveuli viyavi ruseTis
gamomgonebelTa da racionalizatorTa did forumze.
2011w. maisSi israelis prezidentis S. feresis sax. mSvidobis saxlSi, semk-is uSualo xelmZRvanelobiTa da iniciativiT moewyo saerTaSoriso saqvelmoqmedo RonisZieba
– forumi, romelsac udidesi gamoxmaureba hqonda mTeli
msoflios masStabiT. am RonisZiebis farglebSi Catarda
eqimTa konferencia „mrgvali magida~, romelsac me vTavmjdomareobdi. 12 gamoCenilma eqimma, damswreTa 40–ze met
SekiTxvas upasuxa da amiT maT didi samsaxuri gaswies. am
RonisZiebam im dRes aravin ar datova gulgrili – arc
damxvedrebi da arc Camosuli stumrebi. me vsargeblob SemTxveviT da kidev erTxel madloba minda gadavuxado Cvens
SesaniSnav eqimebs, romlebmac didi Rvawli dasdes am konferenciis mowyobas: prof. g. wiwuaSvils, m.papiaSvils, r.
eligers, d. bataSs, g. elaSvils, z. iakobaSvils, d. sarids,
z. ajiaSvils, n. manaSerovs, r. bernans.
2011 w. seqtemberSi, ieruSalaimSi, monawileoba miviRe
israelis qirurgTa saerTaSoriso konferenciaSi, sadac
Sibas sax. samedicino centris qirurgiuli ganyofilebis
saxeliT warvsdeqi originaluri samecniero moxsenebiT,
romelic exeboda adamianis sanaRvle sadinarebis lor-
wovani jirkvlebis anatomiis individualur Taviseburebebs.
2011 wlis seqtemberSive, TbilisSi Cemi uSualo xelmZRvanelobiT moewyo saqarTvelo–israelis anesTeziologTa erToblivi samecniero konferencia. masze wakiTxuli
iqna 15–mde samecniero moxseneba anesTeziologiis, reanimaciis da gautkivarebis aqtualur sakiTxebze. konferenciam samedicino sazogadoebis didi gamoxmaureba hpova.
2011 wlis oqtomberSi, TbilisSi, n. iaSvilis sax. bavSvTa centralur klinikur saavadmyofoSi gaixsna Cemi
klinika, romelic imuSavebs israel–saqarTvelos erToblivi samedicino dawesebulebis egidiT.
2011 wlis noemberSi, saqarTvelos saelCoSi – israelSi saqmiani Sexvedra gvqonda saqarTvelos jandacvis ministrTan b–n s.uruSaZesTan da saqarTvelos parlamentis
vicespikerTan g. wereTelTan. me maT vuambe im Sinaarsiani
muSaobis Sesaxeb, romelsac eweva saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis xelmZRvaneloba qarTvel ebraelTa Temis msoflios mowinave erebTan integraciis saqmeSi. xazi gavusvi im garemoebas, rom Cvens erT–erT prioritetul mimarTulebad iTvleba israelisa da saqarTvelos megobruli da daurRveveli kavSiris gaRrmaveba,
vrclad visaubre semk-is samedicino komisiis saqmianobis
Sesaxeb. davsaxeT bevri samomavlo erToblivi RonisZieba.
da bolos, yvelaze samzeo TariRi Cemi saangariSo periodisa gaxlavT is, rom gavxdi babua SesaniSnavi „vaJkacisa”, romlis „briT–mila” – winadacveTa vizeimeT sastumro `„david interkontinentalSi~. me wilad mxvda pativi vyofiliyavi sandaki. simarTle giTxraT, am movaleobam
srulad gaaxuna yvela sxva Cems mier adre miRebuli jildos, xarisxisa Tu wodebis brwyinvaleba.
P.S.
roca Cveni Jurnali dasastambad igzavneboda,
redaqciaSi miviReT profesor merab sarelis saxelze
gamogzavnili aseTi milocvis teqsti:
didad pativcemulo batono merab,
neba miboZeT gamovxato Tqvendami Cemi Rrma pativiscema da mogilocoT Tqven, gamoCenil mecniersa da
sazogado moRvawes, saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademiis ucxoel wevrad arCeva. es Cveni akademiisaTvis didi pativia. moxarulni viqnebiT, Tu Tqven CamobrZandebiT TbilisSi da ewveviT Cvens akademias, raTa gadmogceT „saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademiis ucxoeli wevris diplomi“.
Rrma pativiscemiT, akademikosi T. gamyreliZe
saqarTvelos mecnierebaTa
erovnuli akademiis prezidenti
saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis prezidenti gabriel
mirilaSvili da kongresis mTeli
Semadgenloba didi sixaruliT uerTdebian am milocvas.
erToba
15
gvesaubreba msoflioSi cnobili
plastikuri qirurgi
gabi elaSvili
bolo dros Zalian gaxSirda masalebis gamoqveyneba israelisa da
sazRvargareTis presaSi Cvens sanaqebo mamuliSvilze gabi elaSvilze, romelsac msoflioSi erT–erT TvalsaCino plastikur qirurgad aRiareben. Jurnal “erTobas” mTavarma redaqtorma Tamar mamisTvalovma didi sixaruliT moiwvia igi redaqciaSi, meuRle lianasTan
erTad, romelic misi yoveli nabijis Tanaziaria da Teoriulad Tavis specialobaze – dietologiaze naklebad ar icnobs yel–yur–cxviris qirurgias.
Tamari: batono gabi, rodis gagiCndaT survili, rom eqimi gamosuliyaviT, ufro zustad, rodis miiReT
gadawyvetileba amis Sesaxeb.
gabi elaSvili
gabi: Cems mimarT, namdvilad sworad aris dasmuli es SekiTxva. eqimobis survili 5 wlidan gamiCnda,
eqimebs rom vakvirdebodi, Zalian
mizidavda maTi specialoba. vxedavdi, rogor zrunavdnen isini TavianT pacientebze da rogori harmoniuli urTierTpativiscema iyo
maTsa da avadmyofis patronebs Soris. xolo gadawyvetileba ki miviRe
Cvens ojaxSi Seqmnili erTi sevdiani
mizezis gamo: me myavda Zma – rubeni,
romelic Cemze 5 wliT umcrosi iyo.
mas Tandayolili gulis manki hqonda da mTeli Cveni ojaxis mTavari
natvra misi gamojanmrTeleba iyo.
Cemi mSoblebis arc gaRimeba, arc sicili da arc sixaruli arasodes ar
iyo srulyofili, yvelaferi sevdiani iyo. me megona, eqimi rom gamovidodi, aucileblad movarCendi Cems
Zmas. magram Cemi bar–micvidan ramdenime xnis Semdeg, igi gardaicvala.
me Cemi gadawyvetileba ar Semicvlia. Zmas Tu ara, sxva bavSvebs mainc
davexmarebi – meTqi.
Tamari: sad swavlobdiT, umaRlesi ra ganxriT daamTavreT?
gabi: kulaSis mkurnalis saxelobis saSualo skolaSi vswavlobdi me–9 klasamde. im periodSi dadgenili wesis mixedviT, saeqimoze
Casaricxad saWiro iyo minimumi orwliani staJi samedicino dawesebulebaSi muSaobisa. saswavleblad
saRamos skolaSi gadavedi, dRisiT
ki 15 wlis asakidan samtrediis centraluri saavadmyofos samedicino
eqspertizis kabinetSi vmuSaobdi
gvamebis gakveTaze. saSualo saswavlebeli oqros medliT davamTavre,
magram, raki saRamos skola mqonda
damTavrebuli, gasaubrebis garda,
oTxi gamocda Camabarebines. maSin akademikosi qelbaqiani iyo Tbilisis
samedicino institutis reqtori.
pediatriul fakultetze movewyve,
romelic 1968 wels davamTavre.
Tamari: sad muSaobdiT saqarTveloSi da ra warmatebebs miaRwieT iq?
gabi: institutis damTavrebisTanave bavSvTa eqimad daviwye muSaoba
kulaSis polikninikaSi da SeTavsebiT vmuSaobdi yel–yur–cxviris
ganyofilebaSi naxevar ganakveTze.
specialuri 6–Tviani kursebi gaviare otolaringologi specialistis wodebis misaRebad. am axalma
kvalifikaciam gadawyvita Cemi, rogorc eqimis specializaciis momavali bedi. otolaringologis diplomis miRebis Semdeg, abaSis centralur raionul saavadmyofoSi
damniSnes yel–yur–cxviris eqimad.
am Tanamdebobaze vmuSaobdi 7 weli.
1972 wels axali kvalifikacia gavi-
erToba
16
are moskovSi eqimTa daxelovnebis
institutis yel–yur–cxviris kaTedraze, romelsac xelmZRvanelobda
cnobili specialisti profesori
potopovi. aviTvise mkurnalobisa
da sxvadasxva operaciebis Catarebis
axali meTodebi.
1974 wels TbilisSi gavemgzavre
cxviris plastikuri operaciebis axali meTodebis Semswavlel kursebze. CemTan erTad imyofeboda Cemi
meuRle liana da gadioda medicinis disa da kardiologiis kursebs,
eleqtrokardiogramebis gaSifrvis
CaTvliT. kursebis gavlis Semdeg
davbrundi abaSis centralur saavadmyofoSi da cxviris plastikuri
operaciebi Cavatare didi warmatebiT. es iyo pirveli SemTxveva saqarTveloSi, roca raionul pirobebSi Catarda cxviris plastikuri
operaciebi. manamde mxolod da mxolod TbilisSi tardeboda. me maSin 28 wlis viyavi mxolod. SeiZleba
iTqvas, rom Cemi asakisaTvis, mwvervals mivaRwie samedicino moRvaweobaSi. CemTan saoperaciod Camodiodnen soxumidan, quTaisidan, baTumidan da sxva qalaqebidan.
Tamari: israelSi rodis amoxvediT da rogor warimarTa Tqveni,
rogorc eqimis absorbcia?
gabi: 1975 wels amovedi meuRliTa da sami SviliT. qfar xabadis
ulfanSi gagvamweses. bolo wlebis
Tavbrudamxvevi warmatebebis Semdeg, ulfanSi damxvda mravalnairi problema, iseve, rogorc yvela repatriants. samsaxurSi mowyoba ioli ar iyo. soxnuTis mier gamoyofili stipendiiT vmuSaobdi
or weliwads. belinsonis saavadmyofos xelmZRvanelebma, Cemi muSaobis xarisxis gamo, ori wlis Semdeg CemTvis specialurad gamoyves
yel–yur–cxviris eqimis adgili. Cveni ganyofilebis gamgem Zalian kargi daxasiaTeba momca janmrTelobis
dacvis samecniero sabWoSi warsadgenad. iq rom gaecvnen am daxasiaTebas, miTxres, “Cven gvinda, Tqven tvinis operaciebi gaakeToTo.”
da, ai, belinsonis saavadmyofoSi,
cxviris gziT, Tavis qalis xelSeuxeblad gavakeTe tvinis danamatis (hi-
pozis) operacia, romelmac brwyinvaled Caiaira. es iyo pirveli SemTxveva israelSi da amis Sesaxeb werdnen qveynis centraluri gazeTebi.
pacienti or dReSi gavuSviT saxlSi. am pirvel operacias kvaldakval mohyva sxva mravali warmatebuli operacia. garda amisa, vakeTebdi yurTasmenis aRdgenis, yel–yur–
cxvirTan da kiserTan dakavSirebul yovelgvar operaciebs. paralelurad leqciebs vukiTxavdi samedicino fakultetis studentebs da
kvalifikaciis asamaRleblad movlinebul eqimebs, umTavresad axal
repatriant eqimebs.
1982 wels, roca mimdinareobda
samxedro operacia “galilis mSvidoba” Cemi ganyofilebis gamge profesorma saoperaciod moamzada SigniTa yuris ovaluri xvrelis dazianebiT daavadebuli qali, romelic, am avadmyofobis Sedegad,
wonasworobis dakargvis gamo, fexze
ver dgeboda. uceb profesori frontze gaiwvies da, CemTvis moulodnelad, operaciis Catareba me momixda.
SesaniSnavad Ciara operaciam da pacienti Tavisi fexiT wavida saxlSi.
kuri qirurgi. es centri funqcionirebda 20 wlis ganmavlobaSi da Seqmna Taviseburi istoria, romelzec
namdvilad SeiZleba mTeli wignis
dawera.
Tamari: kerZo praqtikaze rodis
gadaxvediT?
Tamari: cnobilia, rom Tqven
saCvenebeli plastikuri operaciebis Casatareblad giwveven mraval qveyanaSi. pirvelad romeli
qveynidan daiwyo es voiaJi da romel
qveynebSi gagrZelda?
gabi: jer kidev saavadmyofoSi
muSaobis periodSi, janmrTelobis
dacvis saminstrom neba damrTo, rom
kerZo miReba damewyo. sxvadasxva saavadmyofo salaroebTan /kupoT xolim/ vmuSaobdi, ZiriTadad, TanamdebobasTan SeTavsebiT – fasian operaciebs vakeTebdi. Semdeg ki, cxviris
operaciebze didi moTxovnilebis
gamo, mxolod am sferoTi Semovifargle.
1991 wels Camovayalibe plastikuri operaciebis centri Tel–avivSi, saxelwodebiT “doqtor senter”, romelmac msoflioSi gaiTqva saxeli. ZiriTadad, me TviTon vakeTebdi operaciebs, dasaqmebuli
myavda agreTve sxvadasxva plasti-
kadri telereportaJidan
Tamari: batono gabi, Tqvenze imdeni ram maqvs gagonili, rom sadac lamazcxvirian qals vnaxav, yvela Tqveni yofili pacienti mgonia.
xom ver metyviT, daaxloebiT ramdeni cxviris operacia gaqvT gakeTebuli dRemde?
gabi: 10.000–ze meti. israelis
garda msoflios mravali kuTxidan
Camodian CemTan pacientebi saoperaciod.
Tamari: aseTi raodenobis pacientTa Soris aucileblad iqnebian msoflioSi an Tundac israelSi cnobili
pirovnebebi. iqneb
dagvisaxeloT zogierTi maTgani?
gabi: siamovnebiT. holivudis
varskvlavi maia iSaiau, kinovarskvlavi neta haberi, israelis erT–
erTi plastikuri centris xelmZRvaneli ronit rafaeli Tavisi xuTi
da–ZmaniT da a.S.
gabi: saerTod, Cemi miwveva sazRvargareTis qveynebSi dakavSirebulia imasTan, rom am qveynebidan xSirad Camodian eqimebi specialurad cxviris operaciis Cemeburi meTodebis
gasacnobad.
amas organulad
mosdevs Cemi miwveva maTs qveynebSi.
pirvelad belorusiaSi mimiwvies
am qveynis plastikuri qirurgebis
orkvirian konferenciaze. es iyo
2001 wels. me iq moxsenebiT gamovedi da 22 saCvenebeli operacia gavakeTe. miwvevdnen belorusiis sxvadasxva centralur saavadmyofoSi; Cems yovel operacias eswreboda 50–mde eqimi da profesori; zogierTi maTgani monawileobasac ki
Rebulobda operaciis CatarebaSi,
praqtikis miRebis mizniT. aRvniSnav
agreTve Cems pirvel miwvevas saqarTveloSi 2004 wels, akademikos simon xiCinaSvilis yel–yur–cxviris
centrSi. iq me Cavatare saCvenebeli
opereaciebi, romlebic pirdapiri
satelevizio qseliT iqna gadacemuli msoflios mraval qveyanaSi.
sagulisxmoa, rom 2008 wels parizidan, safrangeTis plastikuri
qirurgiis centris xelmZRvanelobam Cems klinikaSi gamoagzavna pro-
erToba
17
gabi elaSvili da misi meuRle q-ni liana
fesori fransua aluSi specialobaSi daxelovnebis mizniT.
TiTqmis yovel weliwads saqarTvelodan Camodian CemTan xiCinaSvilis klinikis TanamSromeli plastikuri qirurgebi daxelovnebis interesiT. 2010 wels Cems klinikaSi movlinebul iqnen medicinis mecnierebaTa doqtori daviT suxiaSvili da eqimi gogi buaZe, romlebic erTi Tvis ganmavlobaSi swavlobdnen Cemi muSaobis meTodebs. eseni muSaoben TbilisSi, yel–yur–cxviris sneulebaTa erovnul centrSi, romelsac xelmZRvaneloben profesori SoTa jafariZe da msoflioSi cnobili audiologi prof.
zurab qevaniSvili. maTi klinika aRWurvilia samedicino teqnikis ukanaskneli sityvis mixedviT,
– uaxlesi aparaturiTa da iSviaTi danadgarebiT. aq keTdeba otolaringologiasTan dakavSirebuli
yovelgvari operacia. ai, am klinikaSi mimiwvies me gasuli wlis bolos,
meuRlesTan erTad. Cvens Casvlamde
daiwyo da bolo momentamde grZeldeboda saqarTvelos beWdviTi da
eleqtronuli presis gancxadebebi “...israelidan momavali msoflioSi cnobili plastikuri qirurgis gabi elaSvilis vizitis Sesaxeb.” albaT am gancxadebebmac iTamaSa roli, imaSi, rom prof. SoTa jafariZis saavadmyofoSi 200–mde pacienti dagvxvda. Cveni yoveli nabiji televiziiT gadaicemoda. dRis
ganmavlobaSi Cavatare 8 saCvenebeli operacia, romlebic milionobiT telemayurebelma naxa. Cemi samdRiani vizitis msvlelobaSi moiwvies Tbilisis yel–yur–cxviris eqimTa asociaciis specialuri sxdoma da amirCies am asociaciis sapatio wevrad. sapatio wevris diplomis misaRebad axlo momavalSi mimiwveven da, rogorc miTxres, misi gad-
gagrZeleba Semdeg gverdze
sporti
mocema Catardeba sazeimo viTarebaSi.
aRniSnuli klinikis leqciebis auditoriaSi warmodgenilia ori cnobili germaneli profesoris suraTebi,
Sesabamisi biografiebiT, romlebTanac
kvalifikacias imaRleben saqarTvelodan germaniaSi gagzavnili yel–yur–
cxviris eqimebi. CemTvis diplomis gadmocemis Semdeg, maTi suraTebis gverdiT daikideba Cemi suraTi, Cemive biografiiTa da daxasiaTebiT.
Tamari: me didi siamovnebiT vuyure
TbilisSi Tqveni vizitis msvlelobas
disketis meSveobiT. Zalian momewona
prof. SoTa jafariZis mier Tqveni moRvaweobis umaRlesi Sefaseba, romelsac
Tqven namdvilad imsaxurebT. axla kidev
erTi SekiTxva Tqvens mimarT: teritoriulad sad moRvaweobT amJamad?
gabi: xolonis centrSi, “eqimTa
saxlSi” (“beiT rofe”) maqvs Cemi klinika, sadac saavadmyofo salaro (kufaT
xolim) maqabis pacientebsac vRebulob,
rogorc yel–yur–cxviris sneulebaTa specialisti eqimi, da cxviris kerZo
operaciebsac vakeTeb. klinikaSi did
daxmarebas miwevs da yovelmxriv mxarSi
midgas Cemi meuRle – liana.
Tamari: me swored Tqvens meuRles,
q–n liana elaSvils minda mivmarTo
erTi SekiTxviT. qalbatono liana,
CemTvis cnobili gaxda, rom Tqven Zalian kargi STabeWdileba moaxdineT,
gansakuTrebiT am bolo dros, qarTvel maspinZlebze da radiomsmenelebze,
rogorc dieturi kvebis Sesaxeb mSvenieri wignis avtorma da, saerTod, dietologma. ras gvetyodiT saqarTveloSi samdRiani vizitis Sesaxeb?
liana: Cvenma qarTvelma maspinZlebma didi siTbo da siyvaruli gamoiCines
Cvens mimarT, pirvel rigSi, ra Tqma
unda, gabis mimarT. Tqvens SekiTxvaze
dawvrilebiTi pasuxis gacemas ar gamovuyvebi. aRvniSnav mxolod, rom radioSi erTsaaTian interviuze viyavi
miwveuli pirdapir eTerSi. radiomsmenelebi Cemi specialobis mixedviT maZlevdnen SekiTxvebs maTTvis saintereso sakiTxebze. sxvaTa Soris, Zalian seriozuli SekiTxvebi iyo da vfiqrob
kargad gavarTvi Tavi. erTma qalma aseTi SekiTxva momca: sigaretis mowevas
Tavi davanebe. es mixaria, magram wonaSi 10 kilo movimate mas Semdeg da ver
viklebo. me mas vuTxari, rom, pirvel
rigSi Tavisi organizmi unda gaiwmindos toqsinebisagan (Sxamebisagan) da
avuxseni, Tu rogori dieta unda daicvas mere. rCevac miveci, romel specialists unda mimarTos Sxamebisagan organizmis gawmendasTan dakavSirebiT.
Tamari: batono gabi, qalbatono liana, gmadlobT interviusaTvis.
meoTxejer evropis
Cempioni
kongresis aqtivistma, megobarma, da naamagarma, cnobilma israelma
Ziudoistma arik zeevma meoTxejer moipova evropis Cempionoba. Sejibreba mimdinareobda ruseTis qalaq CeliabinskSi. CempionatTa finali
gaimarTa 28 aprils, romlis drosac arik zeevma gaimarjva saqarTvelos
warmomadgenelze – levan JorJolianze.
didebis pedistalisaken mimavali gza ar iyo ioli. ariki ramdenjerme idga olimpiadidan gamoTiSvis saSiSroebis winaSe, magram didi
optimizmiT ganagrZobda brZolas. Serkineba mouxda olimpiur CempionTan (saqarTvelodan) da msoflio CempionTan /braziliidan/ ... misi
gamarjveba evropis CempionatSi daemTxva Sejibrebis bolo dRes. man es
udidesi gamarjveba moipova 100 kilogramamde woniTs kategoriaSi da
evropis CempionobasTan erTad, oqros medalic daimsaxura. dReisaTvis
mis sportul naRavlSia 9 oqros medali. pirvelad igi 2001 wels gaxda evropis Cempioni, SemdgomSi 2003 da 2004 wlebSi gaimeora es didi
warmateba.
erik zeevis meoTxeT gamarjvebas evropis CempionatSi didi sixaruliT gamoexmaurnen saxelmwifos meTauri Simon feresi, premier–ministri beniamin neTaniau da sportisa da kulturis ministri limor livnaTi.
israelis olimpiuri komitetisagan arik zeevi miiRebs 50 aTas
Sekels fulad jildos, xolo misi axlandeli mwvrTneli – herSko 25
aTas Sekels.
aRsaniSnavia, rom arik zeevi cnobili qarTveli ebraeli Ziudoistis
– ramaz mamisTvalovis aRzrdilia. CvenTan saubarSi b–nma ramazma ganacxada, rom 6 wlidan 30 wlis asakamde igi iyo arik zeevis mwvrTneli
da maTi megobroba dResac Zalian mtkice da gansakuTrebulia. is faqti,
rom dRes igi ar iTvleba arikis mwvrTnelad, dakavSirebulia mxolod
ubralo teqnikur ambebTan.
sagulisxmoa, rom amjeradac kongresma guluxvoba gamoiCina arik
zeevis mimarT da 10.000 dolariT daajildova igi.
israeli moWadrake msoflio Cempionatze
14 - dan 30 maisamde moskovSi mimdinareobda msoflio Cempionati
WadrakSi. erTmaneTs xvdebodnen israelis Cempioni boris gelfandi da
msoflios Cempioni indoeli viSvanaTan anandi. indoeli moWadrake ukve
10 welia flobs am tituls da mas miiCneven genialur moWadraked. boris
gelfandma didi upiratesobiT gaimarjva msoflio CempionatSi monawileobis kandidatTa turnirSi, romelic ruseTis qalaq yazanSi gaimarTa eqvsi moTamaSis monawileobiT Wadrakis msoflio federaciis – fides xelmZRvanelobiT.
matCi msmoflio pirvelobaze metad daZabulad mimdinareobda. 9
TamaSi fred damTavrda. boris gelfandma waago mxolod erTi qulis sxvaobiT.
absorbciis saministrom meore dResve gamoaqveyna gancxadeba,
romelSic maRali Sefaseba misca gelfandis TamaSs.
TviTon gelfandma korespondentebTan saubarSi aRniSna, rom am matCisadmi israelis mosaxleobis mier gamoCenili didi yuradReba imis
niSania, rom amieridan saTanado yuradReba mieqceva Cvens qveyanaSi
Wadrakisadmi interess, rac miuteveblad susti iyo aqobamde.“
ebraeli moWadrakeebi araerTxel iyvnen msoflios Cempionebi, magram es pirvelad moxda, rom israeli moTamaSe monawileobda Wadrakis msoflio CempionatSi. fides gadawyvetilebiT umaRlesi donis TamaSisTvis boriss miekuTvna me-2 adgili msoflio CempionatSi da viceCempionis wodeba
erToba
18
Zmebi
T
yviTelaSvilebi
el-avivSi, alenbis quCis centrSi, erT-erTi
Senobis meore sarTulze moTavsebulia saiuvelerio nivTebis saxelosno, romlis saxelwodebaa „zi-Ti“. faqtiurad, es saxelosno ki ara, namdvili fabrikaa, sadac amzadeben oqros
nawarms, Cveulebrivi niSnis beWdidan dawyebuli – briliantis qvebiT moWedil Zvirad Rirebul eqsklozivur nivTebamde. saxelwodeba
„zi-Ti“ aRebulia fabrikis mflobeli Zmebis – zaza da Tamaz yviTelaSvilebis saxelebis inicialebidan:
z.T.
Tavdapirvelad Zmebma mcire warmoebidan daiwyes, nel-nela, dinjad, auCqareblad muSaobdnen da
TandaTan gaafarToves
warmoeba. male alenbis quCaze erT-erTi
yvelaze warmatebuli biznesis patronebi gaxdnen. saqme sul win-win
miiwevda, matulobda klientura,
paralelurad izrdeboda warmoebuli sarealizacio
saqonlis raodenoba, umjobesdeboda xarisxi. Zmebma „zi-Ti“-s filialebi gaxsnes israelis sxvadasxva qalaqSi. sazRvargareTac daiwyes
saqonlis eqsporti. ZiriTadad sabiTumo raodenobebSi awarmoebdnen
mza produqciis realizacias. nawarmis maRali xarisxis garda, klientebs Zmebis kargi aRzrdiloba,
Tavazianoba, pirdapiroba, da, gansakuTrebiT, aReb-micemobis sakiTxSi kristaluri patiosneba izidavda da izidavs... Tan ukvirT kidec,
aseTi axalgazrdebi aseT did saqmes
rogor warmarTaven ise brZnulad,
TiTqos erTi 20-30 wlis gamocdileba hqondeTo. Tamazi axla 35 wlisaa,
zaza mxolod 33-is. warmoidgineT,
ramdenad axalgazrdebi iqnebodnen
isini am 14 wlis winaT, roca alenbis quCaze saiuvelerio sawarmo gaxsnes. Tumca kerZo saqmes isini WabukobaSive icnobdnen , raSic didi wvlili miuZRviT maT babuebs dedisa
da mamis mxridan. jer iyo da moskovSi Cavidnen da exmarebodnen oTari
babuas (igive ionaTan guriels), romelic saqarTveloSi Seqmnili ekonomikuri mdgomareobis gamo, 1991
wlidan ruseTSi gadavida droebiT
sacxovreblad da warmatebul bizness eweoda. moskovSi rom Cavidnen, zazas axali damTavrebuli hqonda kbilis sateqniko, xolo Tamazs –
gemologis (briliantmcodneobis)
kursebi. manamde ki orivem Tbilisis 84-e skola daamTavra. Zmebma
iolad auRes alRo kerZo saqmes,
oRond mxolod erT weliwads darCnen moskovSi, vinaidan oTari babuas
meuRle gardaecvala, ris gamoc
mTlianad dakarga interesi biznesisadmi da saqarTveloSi dabrunda
SviliSvilebianad.
im dros TbilisSi Tamazis meore babua /mamis mxridan/ oqros monetebiT vaWrobda. axla mas amoudgnen
mxarSi da kargad exmarebodnen. amitom, israelSi rom amovidnen 1997
wels, ukve kargad erkveodnen kerZo
saqmeSi, da, rogorc ukve aRvniSne,
did warmatebebsac miaRwies. ma-
marcxnidan: Zmebi Tamaz da zaza
yviTelaSvilebi b-n gabriel
mirilaSvilTan
gram, dadga momenti, roca am oriode wlis winaT msoflio ekonomikuri krizisis susxi maTs fabrikasac Seexo: Seferxda saqonlis realizacia, klientebi kanti-kuntad modiodnen. dRe – dRes misdevda, ukeTesobisaken daZvras ki piri ar uCanda.
da, ai, erT-erT aseT dRes, SuadRis Sesvenebaze, Zmebi TavianT ofisSi isxdnen da Sefiqrianebulebi
ambobdnen: ase Tu gagrZelda, ra
xeirs moutans es Cvens saqmeso. mzad
iyvnen, didi fasdaklebiT gaeyidnaT saqoneli, oRond saqme aemoZravebinaT. naRdad etyobodaT, rom
ver iyvnen karg xasiaTze. am dros
karebidan gaisma gabmuli zaris xma.
ucxo klientma moakiTxaT. Cvene-
erToba
19
burs ar hgavda. ucxo religiis erTerTi atributis SekveTa undoda Zalian didi raodenobiT. Zmebs rom
daintereseba ver daatyo, klientma gadaWriT Tqva, rom fasze vaWrobas ar daiwyebda. magram myidvels
zustad iseTi ramis SekveTa undoda, romelic yvelaze metad ewinaaRmdegeba Cvens sarwmunoebas. erTxans siCume Camowva. cTuneba erTob
didi iyo. Zmebma ukve meramdened
gadaxedes erTmaneTs. enanebodaT,
rom aseTi kargi klienti swored
iseT rames iTxovda, razec araviTar SemTxvevaSi ar daTanxmdebodnen. bolos, bodiSis moxdiT, uari
uTxres, nedleulisa da muSaxelis
naklebobis momizezebiT.
–ara uSavs, gamCeni sxva gziT
gamogvigzavnis farnasas - Tqva zazam Zmis gasamxneveblad.
– ra Tqma unda, – kveri daukra
Tamazma.–
SeiZleba zogierTma daujereblad miiCnios, magram zustad ori
dRis Semdeg imaze ufro xelgaSlili da sarfiani ebraeli klienti miuvidaT, Tanac iseT fexze, rom sul
wvima-wyaliviT wamovida saqme win
da ase grZeldeba dRemde.
Zmebma gamCens ar awyenines da gamCenma saTanadod daufasa!
Tqma ar unda, rom Zmebs Zalian
axarebT saqmeSi warmateba, mtkice
pozicia, magram, maTTvis yvelaferze mniSvnelovania ojaxuri simtkice, erTianoba, gamtanoba, mSvidobianoba, erTmaneTze zrunva, erTmaneTisaTvis xelSewyoba da urTierTsiyvaruli.
zazas da mis meuRle irinas qalvaJi hyavT, Tamazs da mis meuRle
loretasac – qal-vaJi. TiTqos erTmaneTs ar awyeineso. daiko esTerma
da misma meuRle Temurma /romelsac
calke biznesi aqvs/, cotaTi gauswres maT: ori qaliSvili da erTi
vaJi hyavT. Tumca jer samives mTeli cxovreba wina aqvT. Rm –Tma amravloT... da, ai, es didi megobruli ojaxi erT muStad aris Sekruli, yovel maTgans saerTo interesi aerTianebs. da amaSi didi roli
miuZRviT, pirvel rigSi, erTob axalgazrda dedamTilsa da sidedrs - zazas dedas – q-n marines /romelic specialobiT ginekologia/
da agreTve TiToeuls cac-calke da
yvelas erTad, Tamazis mamis – b-ni
borisis CaTvliT.
T. kezeraSvili
zeimi
`belorusiis
tyeSi~
12 aprils ramdenime aTasi kaci ewvia
e.w. “belorusiis tyes“, rac ukve tradiciadaa qceuli. belorusiidan amosulTa
gaerTianebam b–n mixael alSanskis meTaurobiT da sazogadoebriv organizacia
“blokis” (romelic sabWoTa kavSiridan
gamosul 9.000.000 kacs aerTianebs) mxardaWeriT, ukve 37–jer moawyo erTianobis, kargi ganwyobilebisa da megobrobis
SesaniSnavi dResaswauli, romelic yovel
weliwads tardeba.
fesaxis
dResaswaulis
misalocad
SekrebilT ewvivnen “belorusiis tyis“
dResaswaulis mudmivi stumrebi: sagareo
saqmeTa ministri avigdor libermani,
turizmis ministri stas miseJnikovi, Sinagani uSiSroebis ministri icxak aronoviCi, absorbciis ministri sofa landveri,
qneseTis wevrebi sxvadasxva partiebidan,
belorusiis elCi israelSi igor leSCenko da agreTve saqarTvelos ebraelTa
msoflio kongresisa da sazogadoebriv
belorusiis tyeSi
organizacia `blokis” prezidenti gabriel mirilaSvili kongresis delegaciiT. sxvaTa Soris, g. mirilaSvili “blokis” prezidentobaze daTanxmda mas Semdeg, rac am organizaciis xelmZRvenelobam mimarTa mas oficialuri TxovniT.
yvela gamomsvlelma xazgasmiT aRniSna, rom israelisa da belorusiis mravalwliani megobroba SeubRalavad grZeldeba. aRiniSna agreTve, rom aucilebelia droulad mogvardes savizo reJimis
gauqmeba am or qveyanas Soris. absorbciis ministrma sofa landverma Seajama misdami daqvemdebarebuli saministros muSaoba am mimarTulebiT, da saerTod, israelsa da yofili sabWoTa respublikebidan amosulTa gaerTianebebs Soris urTierTobis normaluri mdgomareoba.
“belorusiis tye” warmoadgens unikalur RonisZiebas, romelic mraval adamians aerTianebs da iZleva imis SesaZleblobas, rom zeimis monawileebma igrZnon
xalxis erTianoba. aq SeiZleba naxoT Zveli megobrebi, gaicnoT axali, saintereso
adamianebi da, ubralod, kargad gaataroT dro.
gulTbili saiubileo saRamo
am dReebSi kongresis xelmZR- SalelaSvilma da sxvebma.
mecnierebasa da sazogadoevanelobam didi siyvaruliTa da
pativiscemiT, sazeimo viTareba- briv sferoSi miRweul grandioSi aRniSna kongresis TanaTavmj- zul warmatebebTan erTad, xazgasdomaris, dargobrivi komisiebis miT aRiniSna b-n d. baazovis znemakuratorisa da saproeqto ganyo- Rali adamianuri Tvisebebi: sidinfilebis ufrosis profesor david baazovis
dabadebidan
75
wlisTavi.
saiubileo
saRamos
eswrebodnen
Cveni Temis inteleqtualuri elitis TvalsaCino warmomadgenlebi. metad gulTbili sityvebiT mimarTes iubilars kongresis prezidentma gabriel mirilaSvilma, kongresis
generalurma
direqtorma profesorma jemal ajiaSvilma, konmarcxnidan: z. SalelaSvili, g. mixaeli,
gresis
administracig.mirilaSvili, d.baazovi, g. bari, f, mixaeli,
ulma direqtorma aron
elaSvilma,
kongresis j. ajiaSvili, r. enoxi
viceprezidentma roman
SalelaSvilma, profesorma meri je, gadamdebi simSvide, gawonasbaxanaSvilma, doqtorma dodo worebuloba, megobrebisadmi erTCikvaSvilma, kongresis TanaTavmj- guleba, moyvasis siyvaruli, yvedomarem Tamar mamisTvalovma. kon- las mimarT gulisxmiereba da, rac
gresis TanaTavmjdomarem, msofli- mTavaria, didbunovani da didsuoSi erT-erT saukeTeso dastaqrad lovani adamianisaTvis damaxasiaRiarebulma eqimma akademikos- aTebeli siTavmdable da mokrZama Salva mardim (sufris Tamadam), lebuloba.
es saRamo didxans emaxsovreba
profesorebma gela barma, reuven
enoxma, zaza megreliSvilma, zaza damswreT
misasamZimrebeli vizitiT
israelis premier-ministrTan
3 maiss saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis delegacia misasamZimrebeli vizitiT imyofeboda premier–ministr beniamin neTaniausTan, misi
mamis - profesor bencion
naTaniaus gardacvalebis
gamo. prof. bencion neTaniau iyo israelis mgznebare patrioti, didi
istorikosi,
mkvlevari,
publicisti d humanitarul mecnierebaTa TvalsaCino
warmomadgeneli.
igi iyo aSS–Si sionisturi moZraobis erT–erTi
lideri. profesorad muSaobda ebraelobis kvlevis akademiaSi, iyo espaneTis xelovnebisa da istoriis mecnierebaTa samefo SebeTi kataSi, SabTai curi, sara neTaniau,
akademiis wevri da mrava- beniamin neTaniau, gabriel mirilaSvili da
li universitetis profe- rafi kataSvili
sori. igi ramdenime cnobili wignisa da asobiT mecnieruli naSromis avtoria. gansakuTrebiT gaiTqva
saxeli Rrma mecnieruli xasiaTis wigniT “inkviziciis wyaroebi me–15 saukunis espaneTSi”, romelic ramdenime enaze iTargmna. bencion neTaniau gardaicvala 98 wlis asakSi.
erToba
20
israelis damoukidebloba
da ieruSalaimis
ganTavisufleba
g
(Canaxati)
azafxulia: mSvenieri gazafxuli israelSi: apriloba,
maisoba,
vard–yvaviloba.
israelis gazafxuli ki asocirdeba
yvelaze da yvelaferze didebulTan
– israelis saxelmwifos damoukideblobis da ieruSalaimis ganTavisuflebis dReebTan.
TeTr–cisferi
droSebis afrialeba: 1948 wlis swored aseT dros
gaerTianebuli erebis organizaciis
gadawyvetilebiT cxaddeba israelis
saxelmwifos Seqmna.
aRzevda erovnuli suli. azeimda saukuneobiT nanatri; damkvidrda
xsovna dacemulTa.
ieruSalaimi – Tavisuflebis da
siwmindis simbolo.
ieruSalaimi – samaradiso gvirgvini qveynis .
qalaqi – 10 mcnebis mebairaxtre,
pirvelma rom daafuZna adamianis
moralis ZiriTadi dokumenti.
qalaqi– 10 brwyinvale saxelwodebis mqone. silamazis 10 ganzomilebidan 9 rom miekuTvna mas, erTi ki –
mTel samyaros.
qalaqi , romlis ganumeorebel silamazesa da mis igavmiuwvdomel taZrebze aTasamde legendaa Seqmnili.
qalaqi, romlis sadideblad aTi
aTasjer ganvmeordebi. diax! 3000
wlis qalaqi, 3000 amboriT rom veamborebi da 3000 sixarulad Cavekvrebi.
ieruSalaimi – qalaqi RvTisa, qalaqi mzisa, TeTri qvisagan nagebi, “RmerTis saelCo”(efraim bauxi),
sulCadgmuli saocreba.
mravali qalaqia msoflioSi –
didebuli, natifi, mSvenieri. ieruSalaimi mainc sul sxvaa, – maradiuli,
Seudarebeli, ganumeorebeli. david
mefis brwyinvalebiTa da gmirobiT
SeduRabebuli da mefe Selomos sibrZniT nasazrdoebi.
samyaros saocrebebs uwodebdnen
antikur xanaSi naSeneb ulamazes nagebobebs, gigantur Zeglebs, romlebic dResac iTvlebian adamianis azrovnebis Sedevrebad. aseTia ieruSalaimic.
ebrael ers axsovs wlebi didebisa, sworupovari davidis mefobisa
da brZeni Selomo amelexisa, magram
axsovs agreTve, aTaswlovan gandevnilobaSi myof Tavis SvilTa mware kvnesa da godeba dakarguli samSoblos
verxilvisa, ieruSalaimis aoxrebisa.
yvelgan – salocavis ambionze Tu mis
gverdiT, saxlSi Tu mindvrad, ieruSalaimisken pirmobrunebuli iudeveli yovelTvis, qorwinebisas Tu sxva
sazeimo ritualis Jams, fics sdebda
“ar davdumdebi SenTvis ieruSalaim,
da arc davcxrebi, SenTvis cion”.
axda!
ramdeni ibrZoda, ramdeni ocnebobda da ver eRirsa, ramdeni Senatroda Cvens dRevandelobas.
Cven gvxvda wilad samSobloSi dabrunebis bedniereba. saocrebaa. ram
aayvava, ram axara, ra marjvenam aaSena
ase qveyana. irgvliv qviSaa, udabnos
qviSa da mainc baRnarad qceula igi.
ra SeuZlia Turme Sromis siyvaruls,
Tavisuflebis siyvaruls, qveynis siyvaruls.
40 weli sruldeba Cemi israelSi
yofnisa da yovelTvis, ieruSalaimSi
asvlisas meufleba axleburi gancda,
xedvebi misi sidiadisa. ieruSalaimSi daqrolili sios Semoqrolvisas
SoreTidan momesmis daviTis qnaris
JReradoba da aRqma mefe Selomos sibrZnisa: es miraJia ieruSalaimisa,
maTi madliT Sezavebuli da nasazrdoebi. qalaqis misadgomebTan miax-
loebisas ki, gulSi isariviT gavlili tkiviliT Tvalebze cremli meZaleba. ieruSalaimis am adgilebze, am
mTa-velebze wiTlad abibinebul yayaCoebTan asocirdeba samSoblosaTvis
daRvrili sisxli mzeWabukebisa.
mravlad da mravalgzis daRupulan israelis Svilebi samSoblosaTvis sworupovar brZolebSi. israelis miwa , xom maTi sisxliTaa gapoxili. yvelaze gaafrTebuli brZola ki
mimdinareobda ieruSalaimis ganTavisuflebisaTvis eqvsdRiani omis miwuruls. qalaqis misadgom adgilebTan gmirulad ecemodnen sicocxles–
mowyurebuli axalgazrdebi, samSoblo sicocxleze metad rom hyvarebiaT. daecnen ise, rom aRar mousmeniaT
sanetaro sityvebi, cota xnis Semdeg
rom gaisma:
`ieruSalaimi Tavisufalia, igi kvlav Cvenia:~
general uzi narkisis armiam
gaanTavisufla aRmosavleT ieruSalaimi. am adgilebTan yofnisas eleqtrodeniviT Zval-rbilSi gamavali Jruanteli gulSi dasavanebuli tkivilis ganaxlebisa da Tvalze
momdgari cremlebi daRupul gmirTa xsovnis simboloa. Semdeg ki qalaqSi Sesvla da TvalTunaxavi brwyinvalebis xilva ebraeli eris maradiulobis gvirgvinia. Cems saTayvanebel
ieruSulaims ki mivmarTav:
an ki giTxar sakmarisi, sakadrisi?
an Tu vinmes sityvis ZaliT vecilebi?
es icode mec erT sanTlad dagnTebivar siyvarulad, sixarulad gecremlebi.
sima janaSvili
kongresis momsaxure personali, Jurnal `erTobas~ saredaqcio kolegia,
kongresis generaluri direqtori jemal ajiaSvili, administraciuli direqtori aron elaSvili kongresis
viceprezidentebi, TanaTavmjdomareebi, dargobrivi komisiebis Tavmjdomareebi, aqtivistebi, qneseTis wevrebi:
abram mixaeli, nino abesaZe, cipi xotoveli, TanagrZnobas ucxadeben qalbaton dodo mirilaSvils,
b-nebs – gabriel da mixo mirilaSvilebs, q-n irina mirilaSvil-SalelaSvils,
sayvareli mulisa da mamidis,
mazaltov (naziko) mirilaSvil-moZRvriSvilis
gardacvalebis gamo da iziareben gansvenebulis ojaxis mwuxarebas.
erToba
21
saqarTvelos patriarqi
israelSi
s
aqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis iniciativiT da xelmZRvanelobiT q. xolonis sabanketo darbaz “argamanSi” – saqarTvelodan amosuli ebraelebi Sexvdnen sruliad saqarTvelos
patriarqs, xalxTa Soris megobrobisa da mSvidobis
damyarebis dauRalav mqadagebels – ilia meores, roca
misi udidebulesoba vizitiT brZandeboda israelSi.
saRamos eswreboda 500-mde kaci. maT Soris iyvnen israelis parlamentarebi, qalaqis municipalitetisa da
saqarTvelos saelCos warmomadgenlebi, kongresis administraciuli direqtori b–ni aron elaSvili, TanaTavmjdomareebi: prof. david baazovi, prof. merab sareli, agreTve, xolonis municipalitetis wermomadgeneli
prof. Salom davidi, Cveni Temis mowinave sazogadoebis
warmomadgenlebi israelis sxvadasxva adgilebidan da,
raRa Tqma unda, saRamos organizatori da xelmZRvaneli
– kongresis prezidenti b-ni gabriel mirilaSvili.
kongresis egidiT mowyobil am did sazeimo Sexvedras
alamazebda qarTvel ebraelTa erTsulovani gamoxmaureba da gulTbiloba.
saRamos stumarTa Soris iyvnen
israelSi droebiT mcxovrebi qarTvelebi, agreTve misi udidebulesobis ilia meoris Tanmxlebi pirebi, saqarTvelos yofil
elCTan israelSi laSa JvaniasTan erTad.
qarTul erovnul tansacmelSi – Coxa–axaluxSi gamowyobilma sapatriarqos mgalobelTa gundis wevrebma qarTuli “mravalJamieriT” or mwkrivs Soris siamayiT gamoatares didebuli stumari da darbazSi myofTa fexze
adgomiTa da taSis grialiT miaciles igi sapatio stumrebisaTvis gankuTvnil specialur magidamde.
Zvirfas stumars gulidan momdinare didi siTboTi
da pativiscemiT aRsavse sityviT mimarTa b-nma gabriel
mirilaSvilma. man xazi gausva b-ni patriarqis mSvidobismoyvare politikas da mis zrunvas qarTvel da ebrael xalxebs Soris megobruli urTierTobis Semdgom gaRrmavebaze. gulmxurvaled miesalmnen stumars agreTve bebi Salom davidi, finxaz mixaeli, merab fiCxaZe da sxvebi.
saRamos didi elferi Sehmata sanimuSod Sesrulebulma qarTulma da ebraulma melodiebma, cecxlovanma
cekvebma, guluxvma sufram.
patriarqma ilia meorem didi siyvaruliT daloca damswre sazogadoeba, mSvidoba da gamarjveba usurva yvela
xalxs, gansakuTrebiT ki or moZme qveyanas –israelsa da
saqarTvelos.
saqarTvelos patriarqis stumroba “argamanSi” – es
iyo agreTve ori sarwmunoebis mSvidobiani Tanaarsebobis gamomxatveli dauviwyari saRamo.
P.S. Cveni Jurnalis wina nomeri ukve gamosuli iyo b–n
ilia meoris stumrobis Jams, amitom nagvianevad mogvixda
am iSviaT faqtze “erTobas” gamoxmaureba.
baton ilia meores am vizitis dros Sexvedrebi hqonda agreTve israelis mTavar rabinebTan, prezident Simon
feresTan, premier–ministr beniamin neTaniausTan, parlamentis Tavmjdomare rubi rivlinTan da sxva oficialur
pirebTan.
sima Tavdi
suraTze: b-ebi g. mirilaSvili da S. curi samaxsovro
saCuwars gadascemen b-n patriarqs
sidedri – q-ni dodo mirilaSvili, colisZmebi – mixo da gabriel mirilaSvilebi – meuRleebiT, saqarTvelos
ebraelTa msoflio kongresis momsaxure personali, Jurnal „erTobas“ saredaqcio kolegia, kongresis generaluri
direqtori jemal ajiaSvili, kongresis administraciuli direqtori aron elaSvili, kongresis viceprezidentebi,
TanaTavmjdomareebi, dargobrivi komisiebis Tavmjdomareebi, aqtivistebi, qneseTis wevrebi: abram mixaeli, nino
abesaZe, cipi xotoveli TanagrZnobas ucxadeben kongresis viceprezidents roman SalelaSvils Zvirfasi biZis
iakob (iaSa) boTeraSvilis
gardacvalebis gamo da iziareben gansvenebulis ojaxis mwuxarebas.
Jurnal „erTobas“ mTavari redaqtori Tamar mamisTvalovi da saredaqcio kolegiis wevrebi, d-ri gerSon ben-oreni,
kongresis generaluri direqtori jemal ajiaSvili, kongresis TanaTavmjdomare profesori daviT baazovi, poeti
sima janaSvili, Jurnalisti iuza fiCxaZe,Sromis warCinebuli muSaki sima Tavdi, germanisti sima TavdidiSviliCikvaSvili, mwerali Cesi lezgiSvili, radioJurnalistebi margo baT-efraimi da meri amSikaSvili TanaugrZnoben
cnobil Jurnalists aleko Sengelias Zvirfasi meuRlis
maka loSaberiZe – Sengelias
gardacvalebis gamo.
erToba
22
kongresis delegacia
briuselsa da antverpenSi
amas winaT briuselis centralur
salocav „la rejens“–Si gaimarTa evropis ebrauli sazogadoebisa da
rabinTa evropis yrilobis erToblivi
konferencia. konferenciaze miwveuli iyo agreTve saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis delegacia prezident gabriel mirilaSvilis xelmZRvanelobiT. am forumis muSaobaSi
monawileobda 400–mde warmomadgeneli msoflios sxvadasxva qveynis ebrauli organizaciebidan.
yriloba gaxsna briuselis ebrauli sazogadoebis prezidentma filip markeviCma. mokle Sesavali sityvis
Semdeg, man mikrofonTan miiwvia briuselis mTavari rabi albert hiuge,
romelmac ilaparaka evropis ebraelobis winaSe Seqmnil seriozul problemebze. briuselis ebrauli skolis moswavlis mier Tehilimis Sesabamisi
Tavis wakiTxviT daiwyo specialuri
rituali safrangeTis qalaq tuluzSi daxocili wmindanebis – rabi ionaTan sandlerisa da misi ori vaJiSvilis ariesi da gabrielis, agreTve maTi
Tanaskoleli gogonas – miriam monsengos xsovnis pativsacemad, am tragediidan 7 dRis Tavze. antverpenis didi
salocavis mTavarma xazanma rabi biniamin molerma guli auCuya damswreT Tavisi mWeqare da mgrZnobiare xmiT Sesrulebuli amaRelvebeli locviT “ el
male raxamim.” Semdeg evroparlamentis yofil prezidents jezi buzeks.
rabinTa evropis yrilobis prezident-
ma finxas goldSmitma gadasca prestiJuli sapatio sigeli, romelic rabinTa evropis yrilobis meore prezidentis, inglisis yofili mTavari rabis
– Teologiis doqtoris lord israel imanuel iakuboviCis (1921-1999ww)
saxels atarebs. es maRali jildo man
daimsaxura Tavisi movaleobis pirnaTlad SesrulebisaTvis.
Tavis gamosvlaSi rabi finxas
goldSmidtma ganacxada: “dRes, samwuxarod, uZvelesi istoriisa da
tragediebis mqone wes–Cveulebani
delegitimacias ganicdian populisti politikosebis mxridan, riTic isini zians ayeneben adamianis uflebebs
da religiis Tavisuflebas. Cven movuwodebT evropis politikosebs, rom
daicvan sifrTxile, roca isini populisturi gancxadebebiT gamodian da
amiT safrTxes uqmnian evropis saerTo
“Senobas,” romlis mSeneblobisaTvis
Cven yvelani erTad vSromobT. “
Seexo ra saqarTvelos ebraelTa
msoflio kongresis saqmianobas finxas goldSmidtma Tavis Semajamebel sityvaSi aRniSna, rom kongresma tuluzis morwmune sazogadoebas Seswira 18
aTasi dolari.
yrilobis CarCoebSi b–n gabriel
mirilaSvils da semkis delegaciis
sxva wevrebs saqmiani Sexvedrebi hqondaT evroparlamentis yofil da axal
prezidentebTan, msoflio ebrauli
forumis filialis prezidentTan mixael iudaninTan da viceprezidentTan
suraTze: gabriel mirilaSvili,
evroparlamentis yofili Tavmjdomare
jerzi buzeki da SabTai curi
igor vorukTan. kongress Tavisi filialebi gaaCnia evropis mTel rig qveynebSi, maT Soris – avstriaSi, germaniaSi, belgiaSi, ruseTSi da a.S. amitom,
bunebrivia, rom kongressa da evropis ebraelTa forums saerTo interesebi gaaCniaT, ris gamoc SesaZlebelia
axlo momavalSi kongresma registracia gaiaros evropis ebraelTa forumSi.
kongresis
delegacia
Sexvda
agreTve q. tuluzis mTavar rabins
abram veils, romelic sapatio stumrad iyo miwveuli yrilobaze da qarTveli ebraelobis saxeliT TanagrZnoba gamoucxada mas da tuluzis
ebrael mosaxleobas.
semk-is delegacias antverpenSi
gulTbili Sexvedra mouwyo belgiis qarTvel ebraelTa jamaaTma. Sexvedraze semk–is warmomadgenlad belgiaSi arCeul iqna b–ni abram (albert)
fiCxaZe.
daviT baqraZe Sexvda israelis xelmZRvanel
pirebs da kongresis prezident g. mirilaSvils
israelSi gamarTuli oficialuri
vizitis msvlelobaSi saqarTvelos
parlamentis
Tavmjdomare
david
maqraZe Sexvda premier–ministr beniamin naTaniaus, sagareo saqmeTa ministr avigdor libermans, Tavis kolegas
– rubi rivlins, da agreTve mTel rig
ministrebsa da qneseTis wevrebs.
oficialurad vizitis mTavari
Temebi iyo or qveyanas Soris regularuli sahaero mimosvlis mowesrigeba da savizo reJimis gauqmeba
saqarTvelos moqalaqeebisaTvis. d.
baqraZem xazgasmiT aRniSna, rom saqarTvelos mier israelis moqalaqeebisaTvis savizo reJimis gauqmebis Semdeg, misi qveyana elodeba sapasuxo
nabijs israelis mxridan. israelis
politikurma moRvaweebma upasuxes,
rom amJamad es sakiTxi ganixileba Sinagan saqmeTa saministroSi.
cnobili gaxda, rom daxuruli
karis miRma, pirispir saubris dros
Tbilisel stumarTan sxva problemebzec iyo saubari, kerZod ima-
ze, rom saqarTvelom gaeroSi mxari
dauWiros israelis pozicias imis samagierod, rom israeli diplomatiur, da ara marto diplomatiur, mxardaWeras uwevs saqarTvelos ruseTTan konfliqtSi. sxvaTa Soris sakiTxTa es wre iyo ganxiluli saqarTvelos
sagareo saqmeTa ministris vaSaZis
ieruSalaimSi amaswinandeli vizitis
drosac.
david baqraZis libermanTan da
rivlinTan Sexvedris Semdeg gamoCnda
raRac garkveuloba saqarTvelosaTvis jvris monastris gadacemis sakiTxSi. d. baqraZem ganacxada, rom qarTulma mxarem “daiwyo kontaqtebi” saberZneTis marTlmadidebel eklesiasTan
am sakiTxis irgvliv. man Tqva: “CvenTvis Zalian mniSvnelovania, rom am molaparakebaSi israelis xelisufalni
monawileobdnen.” amaze sagareo saqmeTa saministrom erTxel kidev gasca pasuxi, rom “israels araviTari ufleba
ar gaaCnia jvris monasterze da amitom ar apirebs am sakiTxze molapara-
erToba
23
suraTze: merab israelaSvili,
gabriel mirilaSvili, daviT baqraZe,
SabTai curi
kebaSi Carevas. samagierod, israelis
diplomatebsa da politikosebs SeuZliaT qarTvel megobrebs miscen sasargeblo rCevebi da rekomendaciebi da daexmaron maRalkvalificiuri iuristebis daqiravebaSi sadavo
sakiTxebis mosagvareblad. “
israelSi vizitis dros daviT
baqraZes metad saintereso da Sinaarsiani Sexvedra hqonda saqarTvelos
ebraelTa msoflio kongresis prezidentTan b–n gabriel mirilaSvilTan.
`didi sibrZnea kacisa
cnoba Tavisa Tavisa~
(profesor david baazovis
75 wlis saiubileod)
m
70–iani wlebis dasawyisSi saqarTvelos mTavrobis davalebiT, akademikosma ilia vekuam Sekriba moskovSi momuSave niWier qarTvel axalgazrda mecnierTa jgufi, momavali akademikosebi: nodar amaRlobeli,
givi sanaZe, revaz saluqvaZe, aleko TavxeliZe, profesorebi: daviT baazovi, boris lomsaZe da SesTavaza maT
Tbilisis universitetSi gaegrZelebinaT muSaoba. am
mizniT fizikisa da biologiis fakultetebze Seiqmna
ramodenime samecniero– sakvlevo erTeuli, sadac unda
Catarebuliyo Tanamedrove mecnierul miRwevebze dafuZnebuli kvlevebi. universitetis axal samecniero
obieqtebs Soris iyo fotosinTezis problemuri laboratoria, romelsac saTaveSi Caudgnen SemgomSi akademikosi givi sanaZe da profesori david baazovi.
aq pirvelad SeZles mcenareuli izoprenis preparatuli miReba.
fotosinTezis dros mimdinare urTulesi meqanizmebis Seswavla sainteresoa wminda praqtikuli
TvalsazrisiT. izopreni kauCukisa da sxva samrewvelo warmoebis amosavali nedleulia, romlis sawarmoo raodenobis miRebis wyaros jerjerobiT navTobi
warmoadgens. dedamiwaze navTobis maragis Semcirebis
gamo izoprenis miRebis teqnologia, rogorc navTobis
produqtebis warmoebis alternatiuli wyaro, dRes
uaRresad aqtualuria.
amgvarad, bioteqnologiuri gziT miRebuli izopreni navTob–produqtebis, rogorc strategiuli
nedleulis erTaderT realur wyarod miiCneva.
givi sanaZis da david baazovis mier Catarebulma
fundamentalurma kvlevam gavlena iqonia evropasa da
aSS–Si mecnierebis interesis mkveTrad gazrdaze am
problemisadmi. dRes biogenuri izoprenis Seswavla
intensiurad mimdinareobs mravali qveynis samecniero
centrSi. am problemis kvlevis mecnieruli miRwevebiT
pirvel rigSi amerikelma korporaciebma isargebles.
msoflioSi rezin–produqtebis warmoebis yvelaze
msxvilma amerikulma firmam „gud iarma“ 6 miliardi
dolari gamoyo izoprenis komerciuli raodenobiT
miRebis teqnologiis dasamuSaveblad.
ese martivad da lakonurad warmodgenili sinamd-
Teli kacobriobis uwindeli cxovreba sul usargeblo iqneba, Tu imaTi cxovrebidan Cven sasargeblos aras gamovitanT. msurs warmogidginoT gansakuTrebuli pirovneba daviT baazovi, romelic aris fizika–maTematikis da biologiis mecnierebaTa doqtori, iv.javaxiSvilis saxelobis Tbilisis
saxelmwifo universitetisa da sasoflo–sameurneo institutis profesori, rupinis akademiuri centris profesori, iuneskosTan arsebuli informatikis akademiis
namdvili wevri. 2006 wels kembrijis saerTaSoriso biografiulma centrma airCia wlis saukeTeso mecnierad.
warsuli mkvidri saZirkvelia awmyosi, iseve, rogorc
awmyo momavlisa. amitom msurs cotaodeni warsulidan
warmogidginoT. Tavis wignSi „siyvaruli gzad da xidad“ davidis Tanaklaseli albert gulisaSvili igonebs:
„warmatebulTa Soris , Cvens klasSi, daviT baazovi
liderobda. igi aris didebuli gvaris tradiciebis Rirseuli gamagrZelebeli. teqnikur sagnebSi mas badali
ara hyavda. skolis damTavrebis Semdeg, rogorc am dros
xdeba, yvela wavid–wamovediT. davidma Tavidanve mecnieruli mwvervalebis dapyrobas miego da Tbilisis saxelmwifo universitetSi, „mecnierebis taZarSi“ fizikis
fakultetze uproblemod Cairicxa“.
1960 wels warmatebiT daamTavra fizikis fakulteti,
atom–birTvuli fizikis specialobiT. am periodSi nobelis premiiT aRiniSna amerikeli mkvlevaris libis mier
SemuSavebuli radioaqtiuri arqeologiuri nimuSebis
daTariRebis meTodi. axalgazrda mecnierebma aleqsandre burWulaZem da daviT baazovma universitetSi Camoayalibes daTariRebis laboratoria da iq Catarebuli
gazomvebis saSualebiT ganisazRvra saqarTvelos cnobil arqeologTa mier mopovebuli araerTi nimuSis zusti TariRi, rasac, istoriuli kvlevebisaTvis principuli mniSvneloba hqonda.
1966 wels Cairicxa sabWoTa kavSiris mecnierebaTa akademiis moskovis navTob–qimiuri institutis aspiranturaSi, disertaciis dacvis Semdeg iqve ganagrZo muSaoba da
gamoaqveyna mniSvnelovani Sromebi myari sxeulis fizikis
zedapirze mimdinare procesebis Seswavlis mimarTulebiT.
erToba
24
vileSi ki seriozuli mecnieris ganvlili gza aris.
aseT datvirTul da Sinaarsian mecniers TiTqos droc
arafrisaTvis ar unda darCenoda, magram es mcdari azria,
rodesac saubari prof.daviT baazovs Seexeba. is qarTvel
ebraelTa gulanTebuli Svili brZandeba da Tamamad vityvi, rom arc saqarTveloSi, arc wminda miwaze misi aqtiuri
Carevis gareSe arc araferi wydeboda Cvens TemSi.
90-iani wlebis dasawyisSi Seiqmna Tbilisisa da israelis
megobrobis sazogadoeba, romlis Tavmjdomarec gaxldaT
d.baazovi.
1992 wels israelSi mimdinareobda sefard ebraelTa federaciis msoflio kongresi, sadac moxda qarTveli
ebraelebis gawevrianebac. qarTuli ganyofilebis xelmZRvanelad arCeul iqna d.baazovi.
1993 wlis noemberSi d.baazovi ojaxTan erTad amovida
israelSi. 1994 wlidan muSaobs Tel-avivis universitetis
samedicino fakultetze. kalciumisa da natriumis gulis
kunTSi mimoqcevis mis mier Catarebuli gamokvlevebi moxsenebul iqna saerTaSoriso konferenciebze da gamoqveynebul iqna amerikisa da evropis wamyvan samecniero JurnalebSi.
2001 wlidan aris rupinis akademiuri centris fizikis
institutis direqtori. agrZelebs kvlevas mcenareebidan izoprenis gamoyofis axali meTodebis danergvis mimarTulebiT.
d.baazovis iniciativiT saqarTvelosa da israelis mecnierebs Soris mWidro samecniero kavSirebi iZens axal mniSvnelovan mimarTulebebs. baazovis xelmZRvanelobiT rogorc saqarTveloSi, ise israelSi momzadda ara erTi samecniero kadri.
d.baazovi aris koventris inglisuri universitetis israelis ganyofilebisa da rupinis akademiuri centris sainJinro fakultetis profesori. 1995 wels arCeul iqna gaero-sTan arsebuli informatizaciis akademiis akademikosad.
d.baazovi aris israelSi Catarebuli rigi samecniero
konferenciebis organizatori. misive iniciativiT zogierT maTganSi monawileobdnen mecnierebi saqarTvelodan.
didi wvlili Seaqvs israelisa da saqarTvelos daaxloeba–
damegobrebis keTilSobilur saqmeSi. am RvawlisaTvis igi
arCeulia saqarTvelos sapatio moqalaqed. Tbilisis universitetis aRzrdili, warmatebiT agrZelebs mecnierul
moRvaweobas israelSi, Tavis codnasa da gamocdilebas israelis momaval Taobas uziarebs.
2003 wlis 12 maiss Tel-avivSi Catarda saerTaSoriso
samecniero konferencia, romelic mieZRvna saqarTvelos
ebraelTa msoflio kongresis (semk-is) daarsebas da israelis saxelmwifos Seqmnis 55 wlisTavs. am konferenciis saorganizacio komitetis Tavjdomare iyo d.baazovi. gamoica
konferenciaze wakiTxuli moxsenebebis krebuli. d.baazovi
aris semk-is TanaTavmjdomare, semk-is mecnierTa komisiis
Tavmjdomare da dargobrivi komisiebis xelmZRvaneli.
batoni daviTis pirovnebaSi harmoniulad aris Serwymuli adamianis mravali saukeTeso Tviseba: misi Tavmdabloba,
sulgrZeloba, diplomatia, arCeuli cxovrebis gza da wesi :
„iyav pirveli, roca unda ismino da ukanaskneli, roca unda
ilaparako“ mravals matebs mis saxes. Seqspiriseulad, rom
davadasturo sinamdvile moTxrobilisa: „–ufro Rirseuli iqnebi vidre xar, Sens Rirsebas rom ar axsenebde.“ umniSvnelovanesi roli batoni daviTis warmatebaSi mis Zvirfas
meuRles– liana sefiaSvils– eniWeba. nicSes brZnuli gamonaTqvamis dasturia es samagaliTo ebrauli ojaxi: „kargi
qorwineba megobrobis niWs efuZneba.“
kongresis delegacia
stumrad yazaxeTis
saelCos zeimze
17 aprils, Tel–avivis sastumro “dan”–Si yazaxeTis saelCom sazeimo sadili gamarTa israelsa da yazaxeTs Soris diplomatiuri urTierTobis damyarebis
20 wlisTavis aRsaniSnavad organizebul miRebaze.
oficialuri diplomatiuri urTierToba israelis saxelmwifosa da yazaxeTis respublikas Soris xelmoweril iqna 1992 wlis 10 aprils. israelis
saelCo yazaxeTSi funqcionerebs 1992 wlis agvistodan, xolo yazaxeTis jer sakonsulom, xolo Semdeg
saelCom israelSi moRvaweoba daiwyo 1996 wlis maisSi, da mas Semdeg am or qveyanas Soris urTierToba
mimdinareobs normalur, megobrul CarCoebSi.
sazeimo sadilze miwveuli iyo kongresis delegacia prezident gabriel mirilaSvilis meTaurobiT.
yazaxeTis elCi gulTbilad miesalma miwveul stum-
suraTze: gabriel mirilaSvili, xaim ben-iakovi
da yazaxeTis elCi israelSi
rebs da gansakuTrebuli interesi gamoiCina kongresis prezidentis – g. mirilaSvilis mimarT, romelic
aris agreTve “blokis” prezidenti da amdenad yazaxeTidan amosulTa gaerTianeba, iseve, rogorc yofili
sabWoTa kavSiridan amosulTa yoveli gaerTianeba
Sedis mis funqciebSi.
miRebaze sityviT gamosvlisas b–nma g. mirilaSvilma miuloca yazaxeTis elCs es didebuli dResaswauli, aRniSna israel–yazaxeTis megobrobis ormxrivi urTierTsargeblianoba da usurva Semdgomi warmatebebi israeli da yazaxi xalxebis sakeTildReod. man aRuTqva elCs, rom “blokis” CarCoebSi intensiurad iTanamSromlebs yazaxeTidan amosul ebraelTa gaerTianebasTan. Sinaarsiani sityviT
gamovida agreTve kongresis TanaTavmjdomare profesori david baazovi.
unda aRiniSnos, rom kongresis delegacias regularulad iwveven israelSi funqcioneri sazRvargareTis qveynebis saelCoebisa da Cvens qveyanaSi
akreditebuli diplomatiuri korpusebis RonisZiebebze.
erToba
25
Cveni qalbatonebi
gamCenis samsaxurSSi
gvekiTxebian vupasuxebT
luba xundiaSvili
SekiTxva:
q
gamCenis
saxelis
momaRlebisaTvis
arTveli ebraelebis saamayod unda iTqvas, rom gvyavs sasiqadulo
qalbatonebi, romlebmac xalxamde miitanes Cveni erovnuli ganZi –
Tora.
pirvel rigSi minda warmogidginoT q–ni dina SamelaSvili, rogorc misabaZi magaliTi qarTveli ebraeli qalisa – gonebiT brZeni da suliT wminda.
icis WeSmaritebis fasi da ar qreba misi sinaTle RamiT, radgan „RamiT iZens
adamiani sibrZnes“ (Selomo brZeni).
q–nma dinam Tavisi dauRalavi SromiT SeZenili Toris codniT SeaRwia msmenelTa gulebSi. igi 16 welia erTgulad emsaxureba gamCenis mosawon saqmes.
dina SamelaSvili ara marto Toris gakveTilebs atarebs, igi aqtiur
mTargmnelobiT muSaobas eweva. man Targmna iseTi SesaniSnavi wignebi, rogoricaa: “saganZuri” (613 micva), “rCeuli xalxi,” romelSic Sesulia ebraeli xalxis istoria iehoSua bin–nunidan - eliahu hanavamde. xafec xaimis “Seikave ena”, “dedofal SabaTSi” Semavali maaseebi da sxva. mis mier Targmnili nawarmoebebi gascda israelis sazRvrebs. q–ni dina miwveuli iyo Toris
gakveTilebis Casatareblad moskovsa da leningradSi.
q–ni dinas gverdiT moRvaweobs q–ni raia wiwuaSvili. isini TiTqos erTi
saqmisTvis arian dabadebulni. maTi udidesi Sromis nayofs warmoadgens
yovelkvireuli biuleteni “sicocxlis wyaro”, romlis me–500 nomeri ukve
miiRo mkiTxvelma.
“sicocxlis wyaros” pirvel da meore gverds mudam amSvenebs q–ni dinas mowinave werilebi da Targmnili maaseebi. am yvelafers: wignebis, biuletenebis dabeWdvas, gamocemas da gavrcelebas saTaveSi udgia q–ni raia wiwuaSvili.;
q–n raias gamCenis winaSe damsaxurebisaTvis “sadideblebic” eyofoda.
TiToeuli misi `sadidebeli~ mkiTxvelis gulSi aRZravs gamCenis mimarT did
siyvarulsa da pativiscemas.
Toris gakveTilebma da “sicocxlis wyaros” furclebze moTavsebulma
masalebma aTasobiT adamians Seacvlevina cxovrebis wesi. am sasikeTo saqmeSi Rvawli nana injiaSvilsac miuZRvis. igi yvela wignisa da “sicocxlis wyaros” koreqtoria. q–n nanas mier gamocemulma “xidas Tehilimma” (qarTuli transkrifciiT), kidev ufro gaamdidra qarTulenovani mkiTxvelis biblioTeka.
roS–xodeSebis zeimi, dResaswaulebis aRniSvna, gam–nis mowodebis Sesruleba – “samjer amodiT ieruSalaims “, didi mamebisa da dedebis gansasvenebelTan mokrZalebiT misvla da cadikTa saflavebis monaxuleba sulier
simaRles hmatebs Cvens qalbatonebs.
q–n dinas wyalobiT yovelwliurad aRiniSneba “lag–baomerisa” da xanuqis dResaswaulebi.
da bolos, me, am werilis avtori – luba xundiaSvili– msaxuri didi gamCenis da Cveni sayvareli qalebisa, TiTqmis aTi welia, kviraSi sam adgilze vatareb Toris gakveTilebs da Tehilimis kiTxvas SabaTobiT.
didi madloba Cveni locvebis gamgeobebs, romlebic gviqmnian pirobebs
gakveTilebis maRal doneze Casatareblad.
dRegrZeloba yvela msurvels, romelsac ainteresebs Seiswavlos Toris
kanonebi srulyofilad, rac daexmareba cxovrebis sworad warmarTvasa Tu
Svilebis aRzrdaSi.
Cveni locva–vedreba gaxsnis zeciur WiSkrebs da axdeba ocneba – iqneba
geula da mobrZandeba maSiaxi.
erToba
26
ratom ekrZalebaT ebraelebs Roris xorcis Wama?
me, erovnebiT qarTveli var – vaJa
xomeriki. ukve samoc wels mivuaxlovdi da dRemde mainteresebs, ratom ar Wamen Cemi ebraeli megobrebi Roris xorcs. bavSvobis droidan Cem sofelSi aseTi versia mesmoda: ebraelebs qristes wamebisas
didi qvabiT maduRari wyali hqondaT gamzadebulo mis gasafufqad,
magram Rorma qvabs fexi wamokra da
wyali daaqciao. amitom aekrZalaTo
ebraelebs Roris xorcis Wama. meore
versia ebraeli megobrebisgan maqvs
mosmenili: ebraelTa samSoblos
klimatur pirobebTan dakavSirebuli didi sicxeebis gamo agvekrZala
Roris xorcis Wama, infeqciuri daavadebis Tavidan acilebis mizniTo.
gTxovT gvipasuxoT: am ori versiidan romelia swori?
pasuxi:
arc erTi da arc meore. 1) mecnierebam sabolod daamtkica, rom
qriste ebraelebs ar uwamebiaT. 2)
ebraelebs civ qveynebSic ar eWmevaT
Roris xorci.
moSes xuTwigneulSi /Zvel aRTqmaSi/ pirdapir aris mocemuli im
pirutyvTa grZeli CamonaTvali,
romelTa Wamac ebraelebs ekrZalebaT. gTavazobT am CamonaTvalidan patara nawyvets, romelic uSualod Rorsac exeba: `da elaparaka
ufali moSes da aharons da uTxra
maT: elaparakeT israeliSvilebs
ase: ai, cxovelebi, romelTa Wama SegiZliaT dedamiwaze arsebuli yvela pirutyvidan: yoveli pirutyvi,
romelsac orad gapobili da RrmaWriliani Cliqi aqvs da romelic
icoxneba, is WameT. magram es ar WamoT mcoxnavTagan da wyvilCliqianTagan: aqlemi, imitom, rom coxniT
icoxneba, magram Cliqi orad gapobili ara aqvs, arawmindaa is TqvenTvis... da kurdReli, imitom, rom
coxniT icoxneba, magram orad gapobili Cliqi ara aqvs. arawmindaa is
TqvenTvis. da Rori, imitom, rom
Cliqi ki aqvs orad gapobili, magram coxniT ar icoxneba. arawmindaa is TqvenTvis. maTi xorci ar WamoT da maT mZors ar SeexoT...~ moSes
xuTwigneulis mesame wigni – vaikra,
Tavi me-11, §1-8.
Cveni qalbatonebi
gamCenis samsaxurSi
raia wiwuaSvili
i
wminda miwis
roli Cems
cxovrebaSi
storiuli samSoblos miwas rom davadgi fexi, ar
megona, Tu amdeni SemoqmedebiTi sixaruli meloda, amitomac, xSirad vimeoreb gulSi:
`–madloba RmerTo! saswaulebis epoqaSi var qveynad
mosuli, meore aTaswleulidan, mesame aTaswleulSi gadavabije;
meocedan – ocdameerTe saukuneSi;
bavSvobidan– xandazmulobaSi;
gandevnilobidan – Cems qveyanaSi davide bina;
geri viyav, da mSoblis mkerdze vigrZeni Tavi;
mSobliuri ena ar mqonda da SeviZine;
Seni taxtis qveS vimyofebi, RmerTo, maRalo! aRvaprob
Tvalebs, Sevxedav zecas da aRvavlen locva–vedrebas.
israelis wminda miwas ise davadgi fexi, sazogadoebrivi saqme ar mikeTebia. mTeli Cemi codnis wyurvili
Svilebis aRzrdas movaxmare.
radgan israelisken swrafva didi iyo, amitom wminda
miwaze Cems amosvlasac didi sixaruli axlda. yovelTvis
mwyuroda Toris sitkbosTvis gamesinja gemo, israeli ki
amisTvis sakmaod noyieri niadagi aRmoCnda sxva adgilze
gazrdili xisTvis.
am periodSi saqrTvelodan amosulTa religiuri
kulturis centri gaixsna xolonSi, romelsac miriam
baT–moSe xelmZRvanelobda da SemomTavaza, masTan erTad, gavZRolodi yovelives. garkveuli xnis Semdeg
meri eliSakovic SemogvierTda. es sakmaod mimzidveli
iyo CemTvis, magram damfinansebeli aravin gvyavda.
vawyobdiT saintereso saRamoebs. qalbatonebisTvis
Cvens klubSi siaruli sasiamovno rom gagvexada, yvelas
saTiTaod vuwerdiT leqsebs me da q–ni meri.
sikeTis mqmnelis survils gamCeni mudam xels uwyobs.
ase iyo axlac. CemSi saocrad mozRvavda interesi weris
mimarT da ar masvenebda survili, Rrmad Semeswavla Cemi
qveynis warsuli da gamCenis boZebuli Tora.
male, veriko iakobaSvilTan erTad, Toris gakveTilebi gavxseniT. RmerTma, Toris kargi mcodne rabaniTi – dina SamelaSvili gvarguna bedad. Toris Seswavlam Taviseburi moTxovnilebebi warmoSva, rasac mohyva wignebisa da yovelkvireuli biuletenis, “sicocxlis
wyaros” gamoSveba.
religiur sferoSi muSaobam sakmaod damaaxlova gamCenTan, rasac CemTvis da mkiTxvelisTvisac ugemrielesi
nayofi – gamCenisadmi miZRvnili `sadideblebi~ mohyva.
unda vaRiaro, rom gamCenis maRiarebel kalams uWirs
adamianebze weros. Cemi xobi, da gamCenis winaSe saTxovaria, vidre pirSi suli midgas, uzenaesis dideba CemTvis poeziis mwvervalamde aviyvano.
mixaria! iseT saqmes vemsaxurebi, rom sicocxleSive
gan–edens ganvicdi. bavSvobidan damdevda gauTvTcnobierebeli grZnoba, “garkveuli misiiT var mosuli.” is
ki ar vicodi, ra unda mekeTebina.
rogorc Cans, imitom mosulvar, rom gamCens da xalxs
vemsaxuro. gamCeni da Cemi eri vadido.
RmerTo! pirnaTlad momaxdevine vali!
...kongresis delegaciis wevrebi ieruSalaimidan Tel-avivSi
brundebodnen. morigi RonimZiebidan. moxda ise, rom sruliad
SemTxveviT, moulodnelad, Sexvdnen qneseTis Tavmjdomares b-n
rubi /reuben/ rivlins. es iyo Zalian Tbili, namdvili megobruli Sexvedra. fotografma, romelic kongresis delegacias axlda Tan, obieqtivSi aRbeWda es momenti.
marcxnidan: gabi elaSvili, SabTai birani, rubi rivlini, ioska mamisTvalovi da gia roketliSvili
rubi rivlini da gabriel
mirilaSvili
kongresis warmomadgenlebi moSiaSvilebis ojaxSi
6 ivniss saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis warmomadgenlebi ewvivnen moSiaSvilebis ojaxs da gulwrfeli TanagrZnoba gamoucxades sayvareli Svilis – naTanelis gardacvalebis gamo.
ufrosi serJanti naTanel moSiaSvili daiRupa 21 wlis asakSi, Razis seqtoris sazRvarze, teroristebTan Setakebis dros.
naTaneli „golanis“ diviziaSi Caricxul iqna mamamisis TxovniT. niWieri azalgazrda kargad swavlobda ieSibaSi, magram gadawyvita Tavi mienebebina swavlisaTvis da jarSi wasuliyo. ai, ras ambobs naTanelis Sesaxeb misi biZa:
„igi iyo namdvili mebrZoli Tavidan fexebamdis“.
naTaneli dakrZalul iqna aSkelonis sasaflaos samxedro zonaSi. „naTaneli yovel wels modioda aq israelis
armiis daRupul meomarTa xsovnis dRes da axla TviTon gaxda am xsovnis nawili. ar SemiZlia davijero, rom mis Sesaxeb warsul droSi unda vilaparako“, – ambobda aSkelonis im skolis /makif beT/ direqtori, sadac Tavis droze
swavlobda ufrosi serJanti naTanel moSiaSvili. maradiuli yofiliyos misi xsovna.
erToba
27
kargi sityva karg adamianze
simon
fiCxaZe
d
abadebulia 1933 w. q.
quTaisSi. 1954 wels
daamTavra
quTaisis
me–6 saSualo skola da
swavla ganagrZo q. xarkovis sabWoTa vaWrobis institutSi ekonomikis fakultetze; diplomis miRebis
Semdeg, 1958 wlidan 1992 wlis CaTvliT muSaobda wyaltubos kurortvaWrobis ufros saqonelmcodned.
nayofieri SromisaTvis 1987 w. dajildovebul iqna medliT “Sromis
veterani”. hyavs meuRle – nana daviTis asuli efremaSvili, romelmac warCinebiT daamTavra quTiasis
ak. wereTelis saxelobis saxelmwifo universitetis filologiis fakulteti 1969 wels da datovebuli iqve germanuli enis kaTedraze ufrosi maswavleblis Tanamdebobaze. Cabarebuli aqvs sakandidato minimumiT gaTvaliswinebuli
sagnebi. kaTedraze muSaobda 2002
wlis bolomde. simons da nanas hyavT ori Svili: pirveli ilia,
romelmac daamTavra q. tveris samedicino akademiis stomatologiis fakulteti, internatura da
ordinatura. misi meuRle– ruTi /
nata/ specialobiT filologia.
meore Svili simsa /irma/, romelmac daamTavra agreTve q. tveris samedicino akademiis stomatologiuri fakulteti, internatura da
ordinatura. misi qmari – andrei /
aron/ renbergi specialobiT urologia, daculi aqvs disertacia da
aris medicinis mecnierebaTa kandidati.
simon fiCxaZes oTxi SviliSvili
hyavs. misi Svilebi, meuRleebiTiTurT muSaoben moskovSi TavianTi
specialobiT.
1993-2000 wlebSi b-ni simoni q.
quTaisis mwvane yvavilis zeda sa-
locavis gabai iyo. sxvaTa Soris, es
salocavi 140 wlisaa. 2001 wlidan
batoni simoni moskovSi cxovrobs.
2007-2008
wlebSi,
moskovSi
arxipovis quCaze mdebare qarTvel ebraelTa salocavis quTaiseli
jamaaTis iniciativiTa da s. fiCxaZis TaosnobiT Segrovili TanxiT
dasufTavebul iqna aTuli wlebis
manZilze mitovebuli mama–papaTa
saflavebi quTaisSi. am RonisZiebaSi materialuri wvlili Seitana agreTve leningradis, soWis da
israelis zogierTma moqalaqem.
s. fiCxaZes jer kidev quTaisSi
cxovrebisas araerTxel gamouCenia Taosnoba keTili saqmeebis gasakeTeblad, ris gamoc didi avtoritetiT sargeblobda am qalaqis
ebraelTa Soris.
gansakuTrebiT gaiTqva saxeli
sportis sarbielze moRvaweobiT.
sxvadasxva dros miRebuli aqvs Semdegi wodebebi da Tanamdebobebi:
12 wlis asakidan varjiSi daiwyo Widaobis seqciaSi (berZnul–
romauli mtili). gaxda quTaisis olqis mravalgzis Cempioni, saqarTvelos Cempioni sprotsazogadoeba “iskris” xaziT, saqarTvelos Cempioni – 1953 w. saqarTvelos Cempionis me–2 priziori. 1953 w. Seyvanil iqna saqarTvelos nakrebi gundis SemadgenlobaSi. 1953-54 w.w. iyo sprotsazogadoeba “iskris” pirvelobis orgzis
sabWoTa kavSiris Cempioni/ q. xarkovis da xarkovis olqis Cempioni
1954, 1955, 1956 w; ukrainis Cempioni – 1956 w; sabWoTa kavSiris sportis ostati da damarcxebuli hyavs araerTi saxelovani moWidave,
maT Soris, SemdgomSi olimpiuri
TamaSebis Cempioni avTo qoriZe.
1998 w. ki saqarTvelos prezidentis brZanebulebiT dajildovebul iqna “Rirsebis ordeniT”.
b-ni simon fiCxaZe TanamemamuleTa Soris didi pativiscemiT sargeblobs. axlo momavalSi 80 weli usruldeba. vusurvoT bednieri dasveneba, xangrZlivi
janmrTeli sicocxle da bedniereba meuRlesTan da SvilmamavalTan
erTad.
amiran mixelaSvili
moskovis qarTvel eboaelTa
Temis Tavmjdomare
erToba
28
saxelovani jariskaci
s
Sai krixeli
ixarulis mRelvarebiT eloda israelis armiis warCinebuli jariskaci Sai krixeli ebraelTa saxelmwifos damoukideblobis 64-e
wlisTavs. igi sxva saukeTeso jariskacebTan erTad, miwveuli iyo saxelmwifos prezidentis rezidenciaSi jildos misaRebad.
manamde ki, 18 aprils , CiraRdnebis anTebis
ceremonialSi sapatio yaraulSi unda mdgariyo. am sazeimo ganwyobilebiT, igi hercelis mTaze gamarTul repeticiaSi Rebulobda monawileobas „ebraelTa gmirobisa da katastrofis“ wlisTavis aRniSvnamde
erTi dRiT adre. magram bedis ironiis wyalobiT, am mSvidobian dros, katastrofa
TviTon daatyda Tavze: uceb, ceremonialis
obieqtis teritoriis xelovnuri ganaTebis
sistemiT aRWurvili didi boZi wamoiqca
da Sai krixeli, sxva axalgazrdebTan er-
Sai krixeli da meri amSikaSvili
Tad, qveS moiyolia... am katastrofis Sedegad gardaicvala 26 wlis hila becaleli
da oTxi jariskaci daiWra, maT Soris ori
– mZimed.
Sai krixeli Zalian mZimed daiWra, – xuTi
nekni daemsxvra da ori urTulesi operaciis Semdeg, autaneli tkivilebiT imyofeba
ieruSalaimis saavadmyofo „Saarei cedekSi“. xerxemalSi mas platinebi Caudges, romlebsac mxolod 8 Tvis Semdeg gamouReben.
ase rom, mas reabilitaciis xangrZlivi periodi elis.
26 aprils prezident Simon feresis rezidenciaSi gamarTul miRebaze, israelis
armiis generaluri Stabis warmomadgenelma ganacxada, rom hercelis mTaze momxdari
katastrofis gamo, israelis armiis TvalsaCino jariskaci – serJanti Sai krixeli
ver movida am zeimze jildos misaRebad.
am gancxadebidan ori saaTis Semdeg me
saavadmyofo „Saarei cedekSi“ viyavi da
mkurnali personalis mier Sai krixelisagan Cems Sesvlaze miRebuli Tanxmobis Semdeg, Cveni daWrili jariskacis gverdiT
videqi. mas tkivilebi imdenad awuxebda,
rom laparaki ar SeeZlo. me didi gulistkiviliT davtove igi da cremlebs ver vikavebdi imis gamo, rom Cveni saxelovani jariskaci aseT situaciaSi gavicani...
meri amSikaSvili
radioJurnalisti
valmoxdili mecnieri
(megobris xsovnas)
didi xani ar aris, rac Cvengan wavida SesaniSnavi mecnieri da sazogado moRvawe profesori Salva civioni. igi im mecnierTa pleadas ekuTvnis, vinc fizika-maTematikuri mecnieruli azrovneba saqarTveloSi axal
simaRleze aiyvana.
yvelaferi ki ase daiwyo: gadawyda, rom Tbilisis saxelmwifo universitetSi gaxsniliyo fiziko-teqnikuri fakulteti. im dros fizikis
sxvadasxva
dargi
gansakuTrebiT
swrafad viTardeboda da Tbilisis
universitets unda moemzadebina maRalkvalificiuri kadrebi, romlebic
maSindeli viTarebis gamowvevas upasuxebdnen da imuSavebdnen fizikismecnierebis sxvadasxva dargSi. axalgaxsnili fakultetisaTvis studentebi gansakuTrebuli simkacriT da
yuradRebiT SeirCa, da, rogorc Semdgom gamoirkva, arCevanma yvela molodins gadaaWarba. sakmarisia nawilobriv aRvniSnoT saxelebi im momavali mecnirebisa, romlebic SerCeulebs Soris aRmoCndnen- pirovnebebi, romlebsac Semdgom saqarTvelos
mecnierul da saganmanaTleblo centrebSi gadamwyveti postebi ekavaT:
- universitetis reqtori, akademikosi nodar amaRlobeli, saqarTvelos
mecnierebaTa akademiis prezidenti
aleko TavxeliZe, akademiis vice-prezidenti givi sanaZe, soxumis atomuri fizikis centris direqtori, akademikosi revaz saluqvaZe, akademikosi Tengiz sanaZe da sxvebi. am saxelovan mkvlevarTa Soris Rirseuli adgili ekava profesor Salva civions.
man warmatebiT daamTavra universiteti da male geofizikis dargis
erT-erTi wamyvani specialisti gaxda.
Salva civioni 1957 wlidan 1973
wlamde
muSaobda amierkavkasiis samecniero kvleviTs institutSi Teoriuli kvlevis ganyofilebis
ufrosad. 1967 wels daicva disertacia moskovSi.
igi 1973 wlis aprilSi, ojaxTan
erTad, amovida israelSi.
1973 wlidan 1989 wlamde muSaobda
israelis hidrometeorologiur sadgurSi, fizikuri kvlevis pasuxismgebel muSakad. 1989-1993 wlebSi iyo israelis meteorologiuri sazogadoebis prezidenti.
1986 wlidan gardacvalebamde
muSaobda Tel-avivis universitetSi, zust mecnierebaTa fakultetze,
profesoris Tanamdebobaze . aq man,
profesor zeev levinTan erTad, aRzarda oTxi mecnierebaTa doqtori.
dRes oTxive profesoria. erTi muSaobs amerikaSi, erTi - CineTSi da ori
- israelSi.
profesori Salva civioni Tavisi
mecnieruli moRvaweobis gamo, inglisis kembrijis internacionaluri
biografiuli centris mier aRiarebulia 2000 wlis gnsakuTrebiT warCinebul mecnierad. igi iyo araerTi
gamogonebis da mravali patentis avtori. man aRzarda pleada doqtorantebisa, romelnic damoukideblad da
warmatebiT damkvidrdnen israelis
akademiis sferoSi.
minda gansakuTrebiT aRvniSno misi
moRvaweoba saqarTvelos ebraelTa
msoflio kongresSi. profesori Salva civioni iyo bevri kargi wamowyebis
iniciatori da kongresis samecniero
komisis muSaobis aqtiuri monawile.
misi moxsenebebi saerTaSoriso konferenciebze, israelSi Tu sazRvargareT, yovelTvis cxovel interess iwvveda.
namdvili patrioti, romelmac
saqmiT daumtkica Cven qveyanas xalasi siyvaruli, bunebiT inteligenti
da urTierTobaSi rbili, mkveTrad
principuli iyo, roca saqme exeboda
mecnierul problemebs Tu Cveni qveynis politikur cxovrebas. yovelTvis momRimari da yvelasaTvis keTilis msurveli, _ aseTi gvaxsovs axloblebs da megobrebs batoni Salva. aseTi darCa is Cvens gulebSi.
profesori daviT baazovi
zogierTi ram gazeTis gamocemis istoriidan
yvelasaTvis cnobilia, rom gazeTi aris beWdviTi perioduli gamocema, romelic gamodis mudmivi saxelwodebiT da mudmivi periodulobiT. gazeTis gamocema erTbaSad ar
dawyebula. mas gaaCnda Tavisi winamZRvrebi, winasaxeobani, romlebic saukuneebis ganmavlobaSi emsaxurebodnen xalxs. gazeTis winasaxeobad miiCneven uZveles xelnawer
axal ambebs. jer kidev imperatorma iulius keisarma daiwyo , pirvelad, senatis moRvaweobis Sesaxeb informaciebis regularuli miwodeba
xalxisaTvis, xolo Semdeg aqveynebda
xalxis yoveldRiuri saqmianobis amsaxvel cnobars.
romis imperiis es erTgvari
„gazeTebi“ warmoadgendnen Tixis ficrebs, romlebzec werdnen movlenebis qronikas.
sityva
„gazeTi“
warmosdgeba
yvelaze wvrili italiuri monetis
saxelwodebidan „gazeta“, vinaidan, me-16 saukuneSi yoveldRiuri
sainformacio qronikis wasakiTxavad rigSi mdgomebi ixdidnen erT
gazetas, e.i. yvelaze naklebi Rirebulebis italiur monetas. xolo TviTon monetas es saxelwodeba mieca am
monetaeze gamosaxuli kaWkaWis gamo.
kaWkaWs italiurad hqvia “geza“.
gazeTis winamorbedad tradiciulad miiCneven romaul cnobars „romis xalxis yoveldRiuri cxovreba“. SemdgomSi Tixis dafebi ficris
dafebma Secvala, Tanac daiwyes erTi
dafidan meoreze gadawera. ase iyo
romis imperiis periodSi. momdevno
saukuneebSi didad araferi Secvlila manam, sanam germaniaSi me16 saukunis Sua wlebSi gamoigonebdnen sa-
erToba
29
beWd press. axla ukve sabeWdi presis saSualebiT xdeboda teqstis
gamravleba. saWiro aRar iyo xeliT
gadawera.
aseTi viTom gazeTi warmoadgenda Zalian ZviradRirebul gragnils,
romlis sayidlad xeli miuwvdebodaT mxolod Zalian mdidar adamianebs.
pirveli gazeTi, romelic Tanamedrove gazeTs hgavs, gamoica safrangeTSi 1631 wels da mas ewodeboda
„la gazete“.igi gamodioda 1200 egzemplaris tiraJiT. Semdeg tiraJi
gaizarda da reklamebis gamoqveyneba
daiwyes. erT-erTi pirveli fasiani
gancxadeba iyo mefe karlos meoris
gancxadeba imis Sesaxeb, rom mas daekarga Tavisi sayvare%li ZaRli da
mpovnels did gasamrjelos pirdeboda.
leon eligulaSvils
100
weli usruldeba
m
aisis pirvel ricxvebSi Cems binaSi Zalian sasixarulo telefonis zari gaisma. Cemi uaxloesi naTesavi da Cveni Temis Rirseuli Svili leon eligulaSvili rekavda. yurmilis
aRebisTanave Camesma misi omaxiani da Tanac Tbili xma.
–robert, me Sen xuTi TviT adre gacnobeb, rom Cemi
dabadebidan 100 wlisTavis aRsaniSnavad msoflios sxvadasxva qveynebidan apireben safrangeTSi Camosvlas
sakmaod prestiJuli stumrebi. Sen rom Camoxval, vici,
magram me mTeli Seni ojaxis SemadgenlobiT gpatiJeb da minda winaswar gaiTvaliswino, rom im droisaTvis yvelam gainTavisuflos Tavi samsaxuridan. CemisTana axlo naTesavis 100 wlisTavs yovel weliwads xom ar
zeimobT...
sakvirvelia. 100 wlis kacs odnavi bzari ara aqvs
Separuli xmaSi. arasdros araferi ar gamoepareba, verc
erTi dResaswaulis milocvas ver vaswreb, zepirad icis
Cemi Svilmamavlis dabadebis dReebi da maTTan erTad,
asobiT naTesav – maxloblebis da nacnobebisa. ramdenime dRis win macnoba – saqarTveloSi mesame kacad davusaxelebivarTo.; saubarSi garTulma verc ki vkiTxe,
ras niSnavs es, magram mivxvdi, rom raRac kargi nabiji
gadaidga mis sasikeTod, vinaidan mas israelis garda,
saqarTvelos winaSec miuZRvis damsaxureba.
...leon eligulaSvili saqarTveloSi daibada 1912
wlis oqtomberSi. 9 wlisa iyo igi, roca saqarTvelo
datova da mis biZasTan – iosef eligulaSvilTan erTad, 1921 welSi parizSi gaemgzavra. albaT yvelam icis,
rom iosef eligulaSvili finansTa ministris moadgile
iyo Jordanias mTavrobaSi da formalurad es Tanamdeboba SemorCa safrangeTSic, vinaidan iq noe Jordaniam daaarsa “droebiTi mTavroba gandevnilobaSi”, romelic TiTqmis mTelma Tavisufalma samyarom scno. am
sakiTxze me saubars ar gavagrZeleb, vityvi mxolod,
rom leon eligulaSvilis mSoblebi ramdenime xnis Semdeg israelSi dasaxldnen. magram 30–iani wlebis dasasruls rogorc ki Seityves, rom germaniis jari safrangeTis dapyrobas apirebda. sionistur ideebze aRzrdili leoni parizSi gagzavnes col–Svilianad, rom iq arsebul ebraul organizaciebTan daemyarebina kavSiri
da ebraelebis gadarCenis saqmisTvis xelmZRvaneloba
gaewia. leonma da misma TanamebrZolebma, pirvel rigSi, safrangeTis mTeli ebraeloba samedicino medikamentebiT moamarages, xolo Semdeg, Jordanias daxmarebiT, maT umravlesobas pasportebi Seucvales TavianTi
erovnebis dasamalavad. leonis ojaxSi erTi wlis ganmavlobaSi Tavs afarebda inglisis xelisufalTagan icxak
Samiri, romelic SemdegSi israelis mTavrobis meTauri
gaxda.
meore msoflio omis dros, leonma da misma Tanamzraxvelma Jordanias mTavTrobis wevrebma oscvencimSi
gasagzavnad gamzadebuli 1.400 ebraeli gadaarCines sxvadayxva qveynis mTavrobebisa da TviT romis papis CareviT, xolo is provokatorebi, romlebmac is ebraelebi
daabezRes nacistebTan, saTanadod dasajes. Jordania
da mTeli misi mTavrobis wevrebi (garda ebraelebisa),
leon eligulaSvilis iniciativiT “ebraelTa gmirobi-
marcxnidan: robert eligulaSvili
da leon eligulaSvili
sa da katastrofis memorialuri muzeomis” xelmZRvanelobis winaSe wardgenili arian araebrael wmindanTa
saxelis misakuTvneblad.
leon eligulaSvils didi roli miuZRvis israelis saxelmwifos gaZlierebis saqmeSi. igi wlebis ganmavlobaSi Seuneleblad muSaobda imisaTvis, rom “natos” evropis ganyofilebis ufrosi, generali lorenci israelSi Camoeyvana da daviT ben–gurionTan Seexvedrebina. am Sexvedraze SemuSavebul iqna israelis
uSiSroebis dacvis proeqti. aSS–is maSindeli erovnuli Tavdacvis ministri robert maknamara mainc da mainc
keTilad ar iyo ganwyobili israelis mimarT, magram am
faqtis Semdeg Tavisi pozicia Sescvala da bevri ram
gaakeTa Cveni qveynis sasrgeblod.
leon eligulaSvilma safrangeTSi daaarsa saqvelmoqmedo organizacia, romlis mizani iyo fuladi saxsrebis Segroveba israelis samxedro Zalebis gasaZliereblad. am organizaciam, romelsac axla leonis
Svilebi xelmZRvaneloben, msoflios mraval qveyanaSi
Seqmna Tavisi filialebi da didZali Tanxebi Seagrova
cahalisTvis.
leonis mravalricxovani STamomavloba saxelovnad
adgia Rirseuli mamisa da babuis gzas. erT–erTi maTgani safrangeTis mowinave samxedro mfrinavTa aTeulSi Sedis.
vusurvoT leon eligulaSvils bednieri 100 wlis
iubile.
erToba
30
robert eligulaSvili
yofil sabWoTa kavSiridan gamosulTa
gaerTianebis yofili Tavmjdomare,
sazogado moRvawe
adgilebidan gvatyobineben
***
xa if a
izolda
mo Sia S vi li
***
qalaq bialikis kulturis centrSi gaimarTa sazeimo saRamo, romelic
mieZRvna saqarTvelodan aliis 45 wlisTavs, agreTve ori qalaqis - zestafonisa da bialikis daZmobilebis 20 wlisTavs. es saRamo imiTac iyo aRsaniSnavi, rom mis organizators, zestafonis sapatio moqalaqes, mravali jildos mflobelsa da Rirsebis ordenis kavalers, qoreograf SoTa
wveniaSvils Semoqmedebis 40 welTan dakavSirebiT qalaq bialikis merma,
batonma eli dukolskim gadasca qalaqis sapatio moqalaqis sigeli.
am saRamosTvis, q. bialikis meris oficialuri mowveviT, saqarTvelodan Camovidnen q. zestafonis municipalitetis sakrebulos Tavmjdomare
batoni merab maxaraSvili (delegaciis xelmZRvaneli), Sinagan saqmeTa saministros imereTis, raWa–leCxumisa da qvemo svaneTis policiis ufrosi – batoni zaza janjRava, q. zestafonis municipalitetis kulturis,
sportisa da axalgazrdobis departamentis Tavmjdomare batoni daviT
labaZe, q. zestafonis municipalitetis gamgeblis moadgile batoni gabriel kvirikaSvili. ekonomikisa da infrastruqturis ganviTarebis ganyofilebis ufrosi batoni mixeil focxveraSvili, janmrTelobis saministros zestafonis municipalitetis informaciis sammarTvelos ufrosi
batoni imeda qurCikiZe, Tbilisis kote maxaraZis saxelobis radio “jakos” sammarTvelos ufrosi, sportuli ganyofilebis xelmZRvaneli da
“maqabis” prezidenti batoni jamlet xuxaSvili.
saqarTvelodan Camosul stumrebsa da damswre sazogadoebas gulTbilad miesalma q. bialikis meri eli dukolski, romelmac baton merab maxaraSvils saCuqrad gadasca q. bialikis gasaRebi. batonma merabma ki dukolskis oficialurad mianiWa q. zestafonis sapatio moqalaqis wodeba.
scenaze adis batoni jamlet xuxaSvili. misi gamosvla, rogorc sportul
gadacemaTa komentatorisa gulTbili da amaRelvebeli iyo. man q. bialikis mers saCuqrad gadasca kadaTburTis saTamaSo burTi, romliTac saqarTvelos kalaTburTelebs 30 qveyanaSi aqvT TamaSi Catarebuli da yvela
am qveynis sportis prezidentebis da qarTveli kalaTburTelebis xelmowerebiT aris damSvenebuli. dasasruls gaimarTa mxatvruli ganyofileba.
saqarTvelodan Camosul stumrebs saqmiani Sexvedrebi hqondaT Cvens
Tanamemamule qneseTis wevrebTan baton abram mixaelTan da qalbaton cipi
xotovelTan. saintereso iyo agreTve stumrebisa da qneseTis Tavmjdomaris rubi rivlinis Sexvedra.
stumrebma moinaxules Cveni qveynis RirsSesaniSnavi adgilebi da kmayofilebi dabrundnen samSobloSi.
***
xaifis universitetis samedicino fakultetis studentebma saintereso Sexvedrebi Caatares Cveni jgufis qalbatonebTan. maT isaubres mravali saintereso sakiTxis irgvliv, rogoricaa swori kveba da Zilis darRvevis mizezebi, anu uZiloba. ilaparakes sxvadasxva daavadebaTa gamomwvev mizezebze da axsnes, Tu rogor unda vebrZoloT daavadebebs, rom
SevinarCunoT janmrTeloba da gavixangrZlivoT sicocxle. msmenelTa
dasmul kiTxvebsac siamovnebiT pasuxobdnen
erToba
31
amas winaT kiriaT aTas dasaxleba
“zebulonis” salocavSi Catarda Toris Seswavlis morigi gakveTili. es
salocavi aw gansvenebuli xaxam icxak
ajiaSvilis saxels atarebs, romelic
mravali wlis ganmavlobaSi pirnaTlad
emsaxureboda jamaaTs. misma umcrosma
qaliSvilma ninom, gadawyvita, rom iq
mcxovrebi Cveni Temis qalbatonebisaTvis Toris Seswavlis gakveTilebi
Caetarebina. man es gadawyvetileba sisruleSi moiyvana da ager ukve 2 welia,
yovel kviraSi – SabaTis gabrZanebis
Semdeg, qalbatonebi mouTmenlad elian
morigi gakveTilis dawyebas, im imediT,
rom axals da sainteresos moismenen
da Seiswavlian, eziarebian Toris sibrZnes.
ninos sasaxelod unda iTqvas, rom
misma siantereso da Sinaarsianma Txrobam, male miizida msmeneli da amitomac
aris, rom maTi ricxvi TandaTan izrdeba, gana marto xanSi Sesulni, mravali
axalgazrdac SeuerTda maT jgufs.
nino
pirnaTlad
asrulebs
gadawyvetilebas da Tavis codnasa da
gamocdilebas gadascems gakveTilze
mosul qalbatonebs. aq ukve Seiqmna
sakmaod didi jgefi, romlis wevrebi
aRniSnaven roS–xodeSebs, religiur
dResaswaulebs da awyoben eqskursiebs
wmindanTa saflavebis mosanaxuleblad.
***
qalaq xaifis qalTa jgufi kvlav
vagrZelebT Cveni qveynis istoriuli da
sxva RirsSesaniSnavi adgilebis monaxulebas, raTa ufro ukeT gavicnoT Cveni patara da lamazi samSoblo, sadac
yoveli qvac ki saintereso istorias
mogviTxrobs. bevrma SeiZleba arc icis,
rom Cveni qveynis CrdiloeTiT, 140 wlis
winaT gamoqceuli Cerqezebi cxovroben,
romlebic dRemde mtkiced icaven TavianT tradiciebsa da wes–Cveulebebs.
naTqvamia, “gagonils nanaxi jobiao” da
Cvenc gadavwyviteT vwveodiT maT, raTa
ufro axlos gagvecno maTi yoveldRiuri cxovreba.
maspinZlebi Coxa–axaluxSi gamowyobilni, dol–garmoniT da tradiciuli
cekva-TamaSiT Semogvegebnen, Tavi uceb
saqarTveloSi gvegona, Cvenc SevuerTdiT maT mxiarulebas da didi xnis nacnobebiviT erT gundad SevikariT. vnaxeT
maTi cxovrebis amsaxveli kino–kadrebi,
davaTvaliereT maTi saxl–muzeumi, movismineT mravali saintereso istoria...
vnaxeT mravali iseTi nivTi, romelmac Cveni saqarTveloSi cxovreba
gagvaxsena. gzad movinaxuled is patara
sawarmo sadac “marcefanis” nakeTobaTa
sruli xelovnebaa warmodgenili, gavecaniT Taflis warmoebas.
saRamos ki SenaZeni tkbileuliTa
da didi STabeWdilebebiT davbrundiT
saxlebSi.
tradicias arc wels vuRalateT
fesaxis dResaswaulis dReebSi yvelaferi Taviseburad aRiqmeba, sixaruliT, siamovnebiT, vinaidan fesaxi Tavisuflebis simbolo da sixarulis wyaroa. fesaxis xol–hamoedSi ieruSalaimis
qarTvel ebraelTa kulturis centri yovelTvis
awyobs saintereso eqskursias Tavisi aqtivistebisaTvis. tradicias arc axla vuRalateT. amjerad
eqskursiis obieqtebad SevarCieT kabalistebisa
da saswaulmoqmedi rabinebis wminda saflavebi.
eqskursiis monawileebiT savse avtobusma gezi
CrdiloeTisaken aiRo. raki didi gza gvqonda gasavleli, gadavwyviteT dro uqmad ar dagvekarga,
gidad moviwvieT ieruSalaimis ganTavisuflebisaTvis brZolis saxelovani monawile, doqtori
ioav Smariau, romelic gzadagza gvacnobda istoriul adgilebs. cfatisa da iehudis uZvelesi
salocavebi, rabi akivas, rambamis, rabi eliezeris
da sxva wmindanTa saflavebi did emociur gavlenas axdendnen eqskursiis monawileebze.
ukan dabrunebisas CavatareT viqtorina Temaze:
“ra viciT Cveni qveynis istoriidan?” pirveli
prizi daimsaxures Tina da iona SimSilaSvilebma,
meore prizi wilad xvda q–n nanuli boTeraSvils,
specialuri priziT dajildovda q–ni nanuli
fiCxaZe.
qarTvel ebraelTa kulturis centris mier organizebul eqskursias Tanadgoma gauwies ieruSalaimis municipalitetis absorbciis ganyofilebam da saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresma.
ieruSalaimi
meri amSikaSvili
radioJurnalisti
Sroma daufasda
ukanasneli wlebis ganmavlobaSi ieruSalaimSi 200–mde ebraeli amovida saqarTelodan. maTi didi nawili warmatebiT Sromobs
saxalxo meurneobis sxvadasxva sferoebSi. Tavdadebuli SromiT
gansakuTrebiT gamoiCina Tavi q–ma manana SimSilaSvilma. igi specialobiT eqTania. magram specialuri kursis gavlis Semdeg, man
ieruSalaimis sastumro “david hamelexSi” daiwyo muSaoba oTaxebis damlagebelTa zedamxedvelad. sul ori welia, rac muSaobs da
xelmZRvanelobis didi pativiscemiT sargeblobs. mis muyaiTobas
uSedegod ar Cauvlia: turizmis saministrom da gazeTma `iedioT
axronoTma~ `warCinebuli mSromelis“ sapatio wodeba mianiWes. Sesabamisi samaxsovro diplomiTa da saCuqriT daajildoves.
yoveli axali repatriantis esoden didi warmateba xels uwyobs
Cveni Temis imijis amaRlebas israelis sazogadoebriobis TvalSi.
mivulocoT q–n mananas aseTi didi warmateba da vusurvoT bednieri cxovreba Tavis SvilebTan erTad.
diasporis qveynebidan
gvatyobineben
melburni, avstralia
elene
cxvirarSvilisandewrsi
Zvirfaso mkiTxvelebo, amjered me minda mogiTxroT Cems
saintereso mogzaurobebze, saerTod, da kerZod musulmanur qveynebSi. erTxel ukve vaxsene, rom Cemi meuRle maikl
sandersi okeaneTmcodnea, axla ufro davakonkreteb Cems
winandel naTqvams da davumateb, rom igi aris mecnierebaTa doqtori, ikvlevs okeaneebis, zRvebisa da didi tbebis
florasa da faunas; miRebuli monacemebis bazaze adgens,
Tu romeli wylebidan ra raodenobis Tevzis daWera SeiZleba, raTa ziani ar miadges sarewao adgilebis infrastruqturas. Tavisi profesiis mixedviT, xSirad uxdeba
sazRvargareTis qveynebSi stumroba, saerTaSoriso simpoziumebSi monawileoba da yovelTvis mec Tan vaxlavar.
ase rom, ganuwyvetel mogzaurobaSi varT. zogjer weliwadSi orjer vimyofebiT erTsa da imave qveyanaSi. ufro
xSirad musulmanur qveynebSi gvixdeba yofna. baxreinSi,
egvipteSi, saudis arabeTSi, abu dabiSi, kuveitSi, arabTa
saemiroSi xSiri stumrebi varT. viyaviT afrikaSi mdebare
viqtoriis tbaze, saidanac mdinare nilosi iRebs saTaves.
kerZo mipatiJebaze xan ras vimizezebT, xan ras da uars vambobT. sxvadasxva dros saudis arabeTis orma princma migviwvia; marTalia, gvainteresebda maTTan misvla, sportuli
cnobismoyvareobis gamo, magram ar wavediT. aseT sazogadoebaSi munjebiviT yofna uxerxulia, saubris dros ki
yovelTvis wamoiWreba politikuri Tema da vSiSobT,
Cvenda uneblied raime Secdoma ar davuSvaT.
rac Seexeba maiklis kolegebs, maTs ojaxebSi xSirad
vimyofebiT oficialur miRebebzec da viwro wreSic. maT
ician, Cven rom ebraelebi varT, oficiantebic gafrTxilebuli hyavT, rom iseTi saWmeli ar SemogvTavazon,
risi Wamac Cven gvekrZaleba. zogjer sauzmeulis langrebiT Camotarebisas, oficiantebi RimiliT gveubnebian: “es
saTqveno ar aris.”
marTalia, musulmanebi Roris xorcs ar Wamen, magram
maT ician, rom Cven sxva araqaSer saWmelsac ar mivirTmevT.
Cveni TandaswrebiT, Cveni nacnobi musulmani mecnierebi da maTi stumrebi eridebian israel–palestinis konfliqtze saubars.
TviT avstraliaSi ki sazRvargareTidan sacxovreblad gadmosaxlebuli musulmanebi kbilebiT icaven palestinelebs. am bolo dros avstraliaSi indoneziidan
Semodian aTasnairi xerxebiT musulmanebi. avstralia
liberaluri qveyanaa, ris gamoc ukan ar abrunebs maT.
imaT ki Zalian xels aZlevT CvenTan arsebuli cxovrebis
maRali done. umuSevrobisaTvis TveSi 1600 dolars Rebuloben, bavSvebis fuli kidev calkea da TiTo ojaxs
5-6 bavSvi mohyavs Tan. maT Cven – ebraelebi ar vuyvavarT,
marto indonezielebs ki ara, sxva musulmanebsac, da zogierT qristianebsac ki “sacodavi palestinelebis” gamo.
amas winaT saberZneTSi viyaviT, erT okeaneTmcodnis
ojaxSi migviwvies. Cvens pativsacemad miwveulma sxva
stumrebma, CvenTvis arasasiamovno saubari wamoiwyes:
“ar gewyinoT, magram israelebi Zalian Cagraven maT qveyanaSi mcxovreb palestinelebso~. me veRar moviTmine da
moCvenebiTi simSvidiT vuTxari: jer erTi, srulebiTac
erToba
32
ar Cagreven, magram zogierTi maTgani cixeSi rom xvdeba,
es samarTliania, aba, warmoidgineT Tavi israelebis adgilze: Tanasworuflebianobas aniWeben, samuSaos aZleven,
xelfass uxdian, isini ki daniT uklaven, ufeTqeben Svilebs, jaSuSobas ewevian israelis mtrebTan. Tqven mogewonebodaT aseTi umaduroba Tqvens qveyanaSi mcxovrebi
erovnuli umciresobis mxridan? maiklmac mxari amiba, vigrZeni, rom Cven maT ena mucelSi CavugdeT.
marto sazRvargareT ki ar vxvdebiT maiklis mecnier kolegebs, aqac Camodian xolme. daaxloebiT ori kviris win
udabnos specialistebi iyvnen melburnSi samxreT afrikidan da maTs pativsacemad gamarTul banketze migviwvies
(maikli udabnos specialistic aris), banketze iyo agreTve
msoflioSi cnobili oligarqi – miliarderi ebraeli
iosi butniki (xasidi), romelsac oqros didi sarewebi aqvs
avstraliis udabnoSi. palestinis ekonomikaze Camovarda
laparaki da maTac propalestinuri pozicia gamoamJRavnes
“sawyali palestinelebis” mimarT. me maT sakadrisi pasuxi
gaveci, Tan davsZine “palestinelebi marTlac sawylebi
arian, imitom rom cudi xelmZRvaneloba hyavT – meTqi.”
samxreTafrikeli stumrebi musulmanebi ar iyvnen, arc
Savkanianebi magram raki palestinelebi yvelas Tavs acodeben, isinic Zalauneburad TanaugrZnoben maT.
me da maikli, roca aseT situaciaSi vvardebiT, yovelTvis vicavT (da samarTlianadac) israels. amitom, me piradad, ase mgonia, (garkveuli gagebiT) TiTqos israelis elCebi varT.
maRla iqna wakiTxuli). ekranze naCvenebi iqna ganvlili 15
wlis amsaxveli metad sainteresod Seqmnili, musikalurad
gaformebuli slaidSou. slaidSoum aravin datova gulgrili im mniSvnelovani kadrebisa da sayvareli da Zvirfasi saxeebis xilviT, romelTac araferi daiSures imisaTvis,
rom 15 wlis “xesed eliahu” aseTi axlobeli yofiliyo Cveni ebrauli TemisaTvis. xSirad gaismoda mxurvale aplodismentebi sruliad damsaxurebulad.
“xesed eliahu”-s 15 wlis iubile miuloces da xalxis
mier aRiarebul moRvaweobaze sakuTari mogonebebiTa da
didi pativiscemiT, gulmxurvaled isaubres: saqarTved-ri zaira
los mTavarma rabinma da “xesed eliahus” sameTvalyureo
davaraSvili
saqarTvelo, Tbilisi
sabWos Tavmjdomarem avimelex rozenblatma, joinTis
Rirsebis ordenis
programebis generalurma direqtorma kavkasiaSi icxak
kavaleri
averbuxma, joinTis warmomadgenelma saqarTveloSi zohar
davidma, radio “ja-kos” generalurma direqtorma jamlet
xuxaSvilma da sxvebma.
zohar davidma waikiTxa joinTis yofili regionaluri
diax, ase SeiZleba ewodos im saRamo-RonisZiebas, ro- direqtoris baton stenli abramoviCis milocva, xolo bamelic gauzviadeblad SeiZleba iTqvas, erTi amosunTqviT tonma icxak averbuxma revaz SaTaSvils baton stenli abravalSi arc xesedenamReri samadlobelia moyvasis siyvaruliT gamsWvaluli moviCis samaxsovro saCuqari gadasca.
lebi
darCenilan.
im saqmianobis mimarT, ebraelTa saqvelmoqmedo organizacia “xesed eliahu” rom eweva ukve 15 welia. am Rirseulad b-nma revaz SaTaSprograma
gavlili wlebis aRsaniSnav saiubileo saRamoze Seikriba vilma
centris”
uamravi xalxi Tbilisis ebrauli saTemo saxlis did dar- “dRis
(xelmZRv.
elene
bazSi, romelSic gamofenili lamazad Sesrulebuli banexaxmigeri)
mier
xeri Eebrael da qarTvel sazogadoebriobas Sekrebis mizezs
liT
da
daxvewili
amcnobda. darbazSi myofT ki is siTbo da adamianuri eniT
auwereli grZnoba aerTianebda “joinTi” da “xesed elia- gemovnebiT damzahu” rom aRZravs TiToeuli CvenTaganis gulSi. marTalia, debuli ebrauli
ga“joinTis” moqmedebis areali Cveni cxovrebis yvela sferos atributikis
momxatveli
ulaSeexo, magram xeseduri moZraoba gansakuTrebulad gamorCeulia. qvelmoqmedeba xom ebraeli xalxis religiiT gasxi- mazesi samaxsovrovosnebuli istoriuli tradiciaa, “xesedi” ki Tavisi mniS- ebi gadasca qalbatonebs: naTela
vnelobiT (gulmowyaleba, saTnoeba) sxvadasxva saxiT gapatarkaciSvils, Tamar maxaraSvils; batonebs icxak avermoxatuli qvelmoqmedebis damagvirgvinebelia. es ki Zalian
buxs, avimelex rozenblatsa da menaxem elazars.
bevrisTvis Tvalxiluli da xelSesaxebi gaxada dsT-s “xeseSexvedraze wakiTxul iqna saqarTvelos ebraelTa msodebs” Soris erTerTma gamorCeulma da sanimuSom – Tbiflio kongresis prezidentis baton gabriel mirilaSvilisis “xesed eliahum”. amitomac modis organizaciisa da
lis saiubileo milocva. aseve gaJRerda batonebis SabTai
gansakuTrebiT ki misi Seudarebeli xelmZRvanelis baton
curisa da iakob ofiris sityvieri milocvebi. saRamos, rorevaz SaTaSvilis saxelze eniT auwereli siyvaruliTa da
melic zaira davaraSvilsa da revaz SaTaSvils mihyavdaT,
mozRvavebuli madlierebis grZnobiT aRvsili sameurveo
pianisti ramaz wiwuaSvili musikalurad lamazi melodiepirebis xeliT dawerili (zogjer cremlebiT dasvelebubiT aformebda.
li) uamravi madlobis werili.
“xesed eliahus” direqtorma batonma revaz SaTaSvilma
metad STambeWdavi iyo “xesed eliahus” didi amagdaris,
kidev erTxel gadauxada madloba mTel Tavis koleqtivs,
am organizaciis direqtorobis ukve 10 wlis staJis mqone namdvilad Tavdauzogavi SromisaTvis, da yvelas, vinc wvbaton revaz SaTaSvilis gamosvla, romelmac didi siTboTi lili Seitana saiubileo saRamos ase lamazad CatarebaSi.
mouTxro damswre sazogadoebas am organizaciis ganvlili
Sesrulda israelis saxelmwifo himni, ris Semdegac
arc Tu ioli gzis Sesaxeb, romelmac mas xalxis aRiareba stumrebi saiubileo furSetze miiwvies.
da pativiscemiT aRsavse damokidebuleba moutana (amas
arsebuli werilebi mowmoben, romelTagan ramodenime xmasuraTze: zaira davaraSvili da revaz SaTaSvili
"madloba didebul saqmes"
erToba
33
ebrauli diasporis qveynebidan
***
niu-iorkis qarTvel ebraelTa salocavis gamgeobam
da kulturul-saganmanaTleblo gaerTianeba `TarbuTis~
xelmZRvanelobam am bolo xans kvlavac erTob sagulisxmo
saRamoebi Caatares:
am oriode Tvis win Cvenma Temma umaspinZla niu-iorkSi
stumrad myof Tanamemamuleebs. maTi viziti aSS-Si dakavSirebuli iyo didi , admoris _ menaxem mendel Sneersonis
SaliaxTa (wargzavnilTa) tradiciadqceul yovelwliur
yrilobasTan. am did forums amSvenebda mowveuli 13 qarTveli ebraeli rabi (12 israelidan, 1 saqarTvelodan),
romlebmac aqtiuri monawileoba miiRes yrilobis xuTdRian programaSi da banketze erT-erTi didi magidis
garSemo hqondaT sapatio adgilebi. da vidre israels gaemgzavrebodnen da TavianT postebs miaSurebdnen, cametive
rabi, saqarTvelodan gamosul ebraelTa mTavari rabis,
xaxam moSe mixelaSvilis meTaurobiT, niu-iorkis `sakuTar
ojaxSi~ _ qvinsis qarTvel ebraelTa salocavSi mobrZanda
mSobliur jamaaTTan Sesaxvedrad.
Sexvedra Zalze gulTbil da Sinaurul viTarebaSi,
stumar-maspinZlobis ZirZveli formiT _ gaSlil sufrasTan warimarTa. darbazSi JRerda qarTuli da ebrauli
hangebi. naTesavur-megobruli mokiTxvebis Semdeg, saRamo Sesavali sityviT gaxsna salocavis prezidentma b-nma
iosef (soso) patarkaciSvilma.igi gamgeobisa da mrevlis
saxeliT ,guliTadad miesalma Temis gamoCenil sulier moZRvrebs da am Sexvedras `istoriuli~ uwoda. saRamos uZRveboda niu-iorkis qarTvel ebraelTa mTavari rabi xaxam
abraham aSvili (wiwuaSvili). sagulisxmo da misasalmebelia salocavis gamgeobis, qaoTvel ebrael qalTa msoflio
asociaciis aSS-s filialis /Tavmjdomare lamara eliSakovi/, RonisZiebis iniciatoris, - b-n Salva yviTelaSvilis
da mTeli jamaaTis Tavdauzogavi Zalisxmeva da organizebuloba. gazeT `davTis faris~ redaqciam (redaqtori simon
krixeli) specnomriT gaaSuqa es RirsSesaniSnavi, sazeimo
movlena Cveni Temis cxovrebaSi. aRsaniSnavia b-n isak (irakli) krixelis da Cveni Temis uerTgulesi megobris b-n daviT kurtaniZis uangaro Rvawli gazeTis am gamoSvebis operatiulad momzadebis saqmeSi.
***
amas winaT gaimarTa xelovnebis damsaxurebuli moRvawis b-n oTar sefiaSvilis leqcia-saubari Temaze: `miaxleba maradiulTan~ anu `bibliuri `Sir haSirimisa~ da
`koheleTis~ apologia da istoriis konteqstSi ganxilva~.
amave saRamos, salocavis gamgeobis iniciativiT, programis pirvel nawilad Sedga prezentacia axlaxans inglisur
enaze gamocemuli oTar sefiaSvilis wignisa – `xsovna~.
umdidresi faqtebiTa da istoriuli cnobebiT aRsavse es
esseisturi naSromi qarTulenovani mkiTxelisTvis kargaxania cnobilia. sasixarulo da saamayoa, rom igi, rogorc
qarTveli ebraelebis savizito baraTi aSS-Si, miiRo mravalmilionianma inglisurenovanma mkiTxvelmac. OF GEAN
b-ni oTari kargaxania muSaobs Tanaxis megilebze. ramdenime wlis win qarTul da inglisur enebze gamoica `furimi~ _ ambavi esTerisa~ - bibliuri `esTeris wignis~ beletrizebisa da interpretaciis cda~. `bibliuri `Sir haSirimisa~ da `koheleTis~ apologiisa da istoriis konteqstSi
ganxilvis~ Temaze STambeWdavad Catarebuli ori leqciasaubris Semdeg, naSromma saerTo saTauriT `miaxleba maradiulTan~ dReisTvis ukve dasrulebuli forma miiRo.
***
Cvens Tems estumra israelSi moRvawe Cveni Tanamemamule, arielis universitetis ebrauli memkvidreobis ganyofilebis profesori, radio `kol israelis~ qarTulenovan gadacemaTa redaqciis xelmZRvaneli b-ni reuven enoxi
(ruben enuqaSvili). b-n rubens, rogorc mecniers, kargad
icnobs Cveni sazogadoeba. wina wlebSi qvinsis qarTvel
mixael
roketliSvili
akademikosi
ebraelTa salocavSi Catarebuli leqcia-saubrebiT,
auditoriasTan uSualo kontaqtis da, saerTod, Ria
da Sinauruli, kacTmoyvaruli Tvisebebis gamovleniT,
man mTeli jamaaTis aRiareba da gulwrfeli siyvaruli
daimsaxura. swored am pativiscemis gamoxatuleba iyo,
rom m/w 5 Tebervlis saRamos adamianebma miatoves `superbolis~ telegadacema (amerikaSi erT-erTi yvelaze
popularuli sanaxaoba) da b-n rubenTan Sesaxvedrad
gamoeSurnen. amjerad, leqciis Tema gaxldaT `qarTvel
ebraelTa istoriuli memkvidreobis zogierTi sakiTxi~.
leqtorma sakmaod vrclad isaubra qarTvel ebraelTa
gvarebis Sesaxeb. saubarma msmenelTa cxoveli interesi
gamoiwvia. rogorc Cveulebriv xdeba xolme, auditoria
azrTa gacvla-gamocvlis asparezad iqca, leqtors arcerTi SekiTxva ar dautovebia upasuxod da, ubralod,
dro aRar eyo yvela sakiTxze sasaubrod, gadawyvita sxva
droisTvis gadaedo moxseneba Temaze `qarTvel ebraelTa
mier fesaxis hagadis tradiciuli zepiri Targmanis Sesaxeb~, rameTu sazogadoebas misgan israelis Tanamedrove
mdgomareobasTan dakavSirebuli sakiTxebic ainteresebda. leqtori Seexo israelis saxelmwifos dRevandelobis ramdenime Sida kardinalur problemas, iranSi
da arabul qveynebSi mimdinare procesebs, sainformacio
saSualebaTa rols, ebraeli xalxis erovnul-religiuri
mrwamsis mniSvnelobas da a.S.
***
m/w 18 marts b-ni isak (irakli) krixeli auditoriis
winaSe warsdga TemiT `gamosvla~; moSe _ ebraeli xalxis
sworupovari winamZRoli~. SesaniSnavad momzadebulma
da mgznebarebiT wakiTxulma naSromma msmenels erTob
didi siamovneba mianiWa. komentarebiT gamovidnen mTavari rabi abraham aSvili da xelovnebis damsaxurebuli
moRvawe b-ni oTar sefiaSvili, romlebmac maRali Sefaseba misces warmodgenili Temis siRrmiseul _ religiur-mecnierul da mxatvrul doneze damuSavebas da
isurves aseTi saubrebis simravle. sityvebiT gamovidnen
batonebi: iosef(soso) patarkaciSvili, nodar falagi
(parlagaSvili), mixael fizicki da irakli buziaSvili.
damswre sazogadoebam gulTbilad gamoTqva dadebiTi emociebi.
leqcia-saubari Caweril iqna samaxsovro suvenir
audio firze (moamzada dizainer-programistma gari
baldvinma) da ramdenime dRis Semdeg daurigda jamaaTs.
erToba
34
aSS, niu-iorki
ERT OBA
( TH E UN ITY)
The quarterly international magazine
of The World Congress
of Gergian Jews (WCGJ)
N11, JANUARY, 2011
erToba
‫א רת ובה‬
( ‫)א חד ות‬
saqarTvelos ebraelTa msoflio
kongresis (semk) kvartaluri
saerTaSoriso Jurnali
‫לאומי של‬-‫רבעון בין‬
‫הקונגרס העולמי של‬
‫יהודי גאורגיה‬
N11, ianvari, 2011
2011 ‫ ינואר‬11’‫מס‬
‫ערוכת ראשית‬
Editor-in chief
TAMAR
MAMISTVALOV-KEZERASHVILI
mTavari redaqtori
Tamar
mamisTvalovi-kezeraSvili
‫תמר‬
‫קזראשוילי‬-‫ממיסתבלוב‬
EDITORIAL BOARD
saredaqcio kolegia
‫מערכת‬
Amshikashvili
Abashidze
Ben-Oren
Biniashvili
Davarashvili
Pichkhadze
Janashvili
Mary
Irma Georgia
Gershon
Tsisana
Zaira Georgia
Yan (Yakob) Russia
Sima
PUBLIC BOARD
Baazov David
amSikaSvili
abaSiZe
ben-oreni
biniaSvili
davaraSvili
fiCxaZe
fiCxaZe
janaSvili
baazovi
Joseph
Yitzchak
Liana
Sima
Shalva Switzerland
Irma Austria
Michael USA
Yasha (Jakob) Canada
Dodo
Isaak
‫יו’’ר‬-‫באזוב דוד‬
davidi
Tavmjdomare
bardanaSvili
gagula
elaSvili
Tavdi
mardi
pani
roketliSvili
fiCxaZe
CikvaSvili
janaSvili
soso
icxaki
liana
sima
Salva Sveicaria
irma avstria
mixeili aSS
iaSa (iakobi)
dodo
isaki
‫אמשיקאשוילי מרי‬
)‫אבאשידזה אירמה (גאורגיה‬
‫אורן גרשון‬-‫בין‬
‫ביניאשוילי ציסנה‬
)‫דברשוילי זאירה (גאורגיה‬
‫פצ’חאדזה אתרי‬
‫ג’נאשוילי סימה‬
‫מועצה ציבורית‬
sazogadoebrivi sabWo
Chairman
Bardanashvili
Gagula
Elashvili
Tavdi
Mardi
Pani
Roketlishvili
Pichkhadze
Chikvashvili
Janashvili
meri
irma saqarTvelo
gerSoni
cisana
zaira saqarTvelo
eTeri
iani (iakobi) ruseTi
sima
kanada
‫ברדנאשוילי סוסו‬
‫גגולה יצחק‬
‫אלאשוילי ליאנה‬
‫תבדי סימה‬
)‫מרדי שלווה (שוויץ‬
)‫פני אירמה (אוסטריה‬
)‫רוקטלישוילי מיכאיל (ארה’’ב‬
)‫פצ’חאדזה יאשה (קנדה‬
‫צ’קואשוילי דודו‬
‫ג’נאשוילי יצחק‬
‫גרפיקאי‬
DESIGNER
Levan Ajiashvili
dakabadoneba da dizaini
levan ajiaSvili
CONTACT US
50 Dizengof str.
64332 Tel-Aviv, Israel
E-mail: [email protected]
www.georgianjews.org
redaqciis misamarTi
israeli, 64332 Tel-avivi,
dizengofis q. 50
E-mail: [email protected]
www.georgianjews.org
‫לבן אג’יאשוילי‬
:‫כתובת המערכת‬
21 ‫ קומה‬,‫ מגדל על‬,50 ‫רח’ דיזנגוף‬
64332 ‫אביב מיקוד‬-‫תל‬
E-mail: [email protected]
www.georgianjews.org
garekanis pirvel gverdze: q-ni dodo mirilaSvili
garekanis bolo gverdze: saqarTvelos rabinebi. naxati mixael xundiaSvilisa
erToba
35
‫רבעון הקונגרס העולמי של יהודי גאורגיה‬
‫מס’‪ 11‬יולי ‪2012‬‬

Documenti analoghi