radunonza dil cussegl da vischnaunca

Vischnaunca Tujetsch
Gemeinde Tujetsch
Stimadas cusseglieras
Stimai cussegliers
Cheutras vegnis Vus envidai alla 23.
RADUNONZA DIL CUSSEGL DA VISCHNAUNCA
dil trienni 2008/2011
che ha liug mesjamna, ils 6 d’avrel 2011, allas 20.00 uras,
ell’aula dalla casa da scola a Sedrun.
Tractandas:
1. Avertura
2. Approbaziun dil protocol nr. 22 dils 12-01-2011
3. Revisiun parziala dalla planisaziun locala e dalla lescha da baghegiar – Resort Dieni
4. Orientaziuns
5. Varia
Suprastonza communala Tujetsch
President communal:
Pancrazi Berther
Actuar:
Lucas Collenberg
Vischnaunca Tujetsch
Gemeinde Tujetsch
Cussegl da vischnaunca
2008/2011
Protocol dil cussegl da vischnaunca Tujetsch
Nr. 22-2008/11 dils 12 da schaner 2011
2
Protocol dil cussegl da vischnaunca Tujetsch
Nr. 22-2008/11 dils 12 da schnaer 2011
allas 20.00 uras entochen allas 20.40 uras ell’aula dalla casa da scola a Sedrun
Presidi:
René Epp
Actuar:
Tumaisch Valier
Dumbravuschs:
Gelgia Deplaz / Pio Hendry
Presents:
11 cusseglierAs,
total 11 votantAs (absolut pli 6)
Aspectaturs:
6
Cussegliers:
René Epp, Sedrun
Marcel Soliva, Sedrun
Severino Solèr, Sedrun
Marlies Levy, Surrein
Pio Hendry, Sedrun
Samuel Giossi, Sedrun
Gelgia Deplaz, Rueras
Manuela Steffen, Rueras
Primus Deragisch, Bugnei
Franz Decurtins, Bugnei
Baseli Huonder, Sedrun
Suprastonza:
Pancrazi Berther, president
Eveline Soliva, geraua
André Schmid, vicepresident
Baseli Berther, gerau
Cumissiun da
Guido Friberg, Sedrun
Toni Monn, Rueras
gestiun:
Norbert Vinzens, Sedrun
Perstgisas:
Silvio Schmid
Marcellino Giger, gerau
Lucas Collenberg
Tractandas: 1. Avertura
2. Approbaziun dil protocol nr. 21 dils 10-11-2010
3. Revisiun parziala dalla planisaziun locala – Lag Claus Surrein
4. Aboliziun dil reglament d’energia communal
5. Orientaziuns
5. Varia
3
1. Tractanda
Avertura
La 22. radunonza dil cussegl da vischnaunca dil trienni 2008/2011 vegn aviarta entras il president René
Epp cun beneventar tuts presents.
Plaid d’introducziun dil president dil cussegl da vischnaunca:
Giuventetgna – il pli impurtont capital dalla Surselva, dalla Cadi e cunzun era da nossa vischnaunca.
Senza giuventetgna dess ei buca pli uniuns ed aschia era negina veta pli en in vitg muntagnard. E senza
giuventetgna ei il futur en ina vischnaunca a liunga vesta era buca garantius.
Perquei ei ina da nossas pli impurtontas incumbensas – ed jeu resdel cheu en emprema lingia dalla
vischnaunca – da procurar per bunas cundiziuns da rama per nossa giuventetgna – seigi quei cun porscher plazzas d’emprendissadi, bunas ed intressantas plazzas da lavur, andantas pagas ni modernas
cundiziuns da viver per giuvnas famiglias.
Ch’ei dat en loghens da turissem adina dapli glieud giuvna ch’emigrescha ed adina dapli glieud giuvna
digl exteriur ch’immigreschan ei buca da smarvegliar. Las bunas ed intressantas plazzas vegnan pli u
meins occupadas cun glieud d’ordeifer - il bia dalla bassa - enstagl da dar ina schanza ad in indigen ni
d’enzatgi dalla regiun che vegn neu dalla bassa. Adina quenta numnadamein buca mo la scolaziun ni
l’exprientscha, mobein era l’enconuschientscha dalla regiun, dalla glieud, dil lungatg e dalla cultura. Anzi, magari valessan quellas valurs schizun dapli, sch’ins vul mantener l’identitad d’in vitg. Las meins bunas plazzas perencunter vegnan pli u meins occupadas cun glieud digl exteriur. Aschia san ins naturalmein era spargnar daners.
Conclusiun: Bunas plazzas van pil pli a persunas dalla bassa, las plitost bienmarcadas a persunas digl
exteriur. Ed ils giuvens indigens? Lez emigreschan ella bassa. Jeu sun buca perschuadius che quei ei la
dretga via. Cunzun la vischnaunca havess da procurar che lur plazzas che vegnan libras vegnan en
emprema lingia occupadas cun persunas indigenas che lessan turnar anavos ella patria. Quei ei buca
adina gartegiau il davos temps a nossa vischnaunca – quei che fa surstar e deplorar!
Per mei eis ei numnadamein d’enorm grond’impurtonza che mintga giuvna persuna che vul turnar anavos el liug d’origin survegn era quella schanza. Quei duess buca mo esser aschia en nossa vischnaunca, mobein ell’entira regiun. Aschia vegn la vischnaunca suenter il meglier a sias obligaziuns ed incumbensas – perquei la giuventetgna ei il pli impurtont capital che nus havein e quel astgein nus buca piarder.
Il cusseglier Silvio Schmid ed il gerau Marcellino Giger han schau perstgisar. Sco suppleant ei Franz
Decurtins presents.
2. Tractanda
Approbaziun dil protocol
Il protocol nr. 21 dils 10-11-2010 vegn approbaus unanimamein e senza objecziuns.
3. Tractanda
Revisiun parziala dalla planisaziun locala – Lag Claus Surrein
Introducziun entras il vicepresident communal:
A caschun dalla radunonza da vischnaunca dils 17 da december 2010 ha il pievel Tuatschin concediu il
credit per la realisaziun d’in lag a Claus Surrein. Per saver realisar tal basegna ei ina revisiun parziala
dalla planisaziun locala. Il cussegl da vischnaunca ha a caschun da sia seduta dils 27 d’october 2010 da
principi gia approbau la midada da zona. Ussa vala ei da prender ina decisiun finala sin fundament dils
acts.
4
Ella lescha da baghegiar ei previu ina zona da giugs e recreaziun ch’ei destinada per baghetgs e stabiliments che surveschan en emprema lingia ad activitads da sport e da temps liber. Per la realisaziun d’in
lag ein las determinaziuns da questa zona sufficientas. Aschia sa il terren per il lag (oz zona
d’agricultura) vegnir zonaus ella zona da giugs e recreaziun, senza stuer crear ina zona speciala. Egl
artechel 40 dalla vertenta lescha da baghegiar ei la previda purschida menziunada. Tenor il presentau
plan da zonas 1:2‘000 eis ei previu d’enzonar entuorn ina cumpart dalla parcella 99 e l’entira parcella
100.
La fatschenta ei gia vegnida suttamessa agl Uffeci per la planisaziun dil spazi GR per ina preexaminaziun.
Igl uffeci sa s’accordar da zonar il terren naven dalla zona d’agricultura en ina zona da giugs e recreaziun.
Sche tut passa sco previu, duess l’entira procedura esser terminada entochen fin mars 2011. Silsuenter
succeda la procedura d’approbaziun entras la Regenza dil cantun Grischun
Discussiun:
Sin la damonda da cusseglier Marcel Soliva schebein ei fussi buca cunvegnent dad era inzonar entuorn
il spazzi dalla vart dretg dalla via Cavorgia – parzellas 104 eav., ha il cumpetent gerau communicau che
quei territori sesanfli gia ella zona da giugs. Sch’ei vegn pli tard sco gia giu dau d’entellir engrondiu la
purschida en quei territori – parc da reiver – stuess ina midada da zona vegnir examinada danovamein.
Sin la damonda da cussegliera Gelgia Deplaz cun tgei aua ch’il lag vegni spisgentaus e cun tgei cuosts
annuals e da colligiaziun ei seigi calculau, ha il gerau André Schmid communicau che l’aua cristalla ei
interessada da metter a disposiziun l’aua per quei lag. Primarmein era ei previu da spisgentar quei lag
cun l’aua da drenaschas, denton ademplescha quell’aua buca las premissas pil previu diever. Per spisgentar quei lag astga ei tenor ordinaziuns cantunalas buca vegnir tschaffau novas fontaunas. Cun tgei
cuosts la vischnaunca sto quintar ein ils responsabels per vidlunder da contrahar cun ils responsabels
dalla corporaziun aua cristalla. En scadin cass vegn il lag mintgamai emplenius la primavera cu las fontaunas furneschan sufficienta aua. Duront la stad sto mo aunc l’aua che vapurisescha vegnir remplazzada.
Votaziun
Il cussegl da vischnaunca approbescha unanimamein la revisiun parziala dalla planisaziun locala
concernent il lag a Claus Surrein permauns dalla votaziun all’urna.
4. Tranctanda
Aboliziun dil regalmente d’energia communal
Introducziun entras il vicepresident communal:
Il reglament d’energia communal ei vegnius approbaus ils 24 da matg 2000 entras il cussegl da
vischnaunca ed ei en vigur dapi igl 1. da schaner 2001. Cun quei instrument ha la vischnaunca vuliu
promover las energias regenerablas e remunerar tals che van entuorn spargnus cun l’energia entras
isolar supplementarmein ni entras autras mesiras. Ils projects vegneva mintgamai examinai digl inschignier Walter Deplazes. Sin fundament da siu pareri ha la vischnaunca susteniu entgins projects cun
reducir la taxa da colligiazun, schau augmentar la cefra d’utilisaziun e bunificau en daners.
Igl 1. da schaner 2011 entra la nova lescha d’energia cantunala en vigur. Quella metta gronda peisa sil
diever d’energias regenerablas. Las pretensiuns pertuccont ils sistems da scaldament e l’isolaziun minimala dils baghetgs vegnan pli strentgas. Danovamein sto in baghetg niev tenor la lescha d’energia cantunala vegnir scladuas minimal cun 20 % cun energia regeneralba. L’aua caulda astga buca vegnir scal5
dada pli cun electricitad e la casa sto vegni isolada tenor minergia. Baghetgs novs obtegnan contribuziuns per il scaldament sulettamein cul standar minergia-P.
Las mesiras ch’il reglament communal promova actualmein vegnan pretendidas entras la nova lescha
cantunala. Aschia ha nies reglament piars sia impurtonza.
Cun mantener vinavon tal vegness dau contribuziuns per mesiras che ston tenor lescha cantunala
aschia ni aschia vegnir realisadas.
Per quei motiv ei la suprastonza communala dil meini dad abolir il reglament d’energia communal per la
fin digl onn 2010 e da desister da tuts susteniments pertuccont energia.
Las vischnauncas vischinontas (Mustér, Breil e Sumvitg), las qualas han giu in egual reglament
d’energia, han gia aboliu quel sin la fin 2010.
Votaziun
Il cussegl da vischnaunca conlcuda cun tscharna unanima e senza discussiun dad abolir il
reglament d’energia communal dils 24 da matg 2000 per ils 31 da december 2010.
5. Tranctanda
Orientaziuns
Geraua Eveline Soliva fa las suandontas menziuns:
Scola Sedrun / Abdicaziuns ed elecziun
Scolast Ciril Monn ha igl october 2010 inoltrau al cussegl da scola sia abdicaziun sco scolast primar sin
la fin digl onn da scola 2010/11. Cun in grond engraziament per siu engaschi da varga 40 onns en favur
da nossa scola giavischein nus ad el ina buna finiziun da sia cariera scolastica.
Sin l’entschatta digl onn da scola 2011/2012 ha la suprastonza communala ensemen cul cussegl da
scola elegiu il giuven Sandro Tomaschett da Trun sco successur da Ciril Monn.
Sandro Tomaschett, naschius ils 13 da december 1989, ei carschius si ed ha frequentau las scola primara a Trun. Duront ils onns 2002-2008 ha el frequentau il gimnasi alla Scola claustrala a Mustér, il qual
el ha serrau giu cun la matura. Dapi igl onn 2008 frequenta Sandro la Scola aulta da pedagogia dil Grischun, la quala el terminescha il zercladur 2011. Duront ses practicums ch’el ha absolviu tier la 6. classa
dalla scola a Mustér e tier la 5. e 6. classa dalla scola a Rueun ha el saviu rimnar bia bunas experientschas ed el ha era retschiert fetg buns attestats per sias lavurs da practicum.
Deplorablamein ha era la scolasta Katja Maissen inoltrau il november 2010 al cussegl da scola
l’abdicaziun da siu pensum parzial sil scalem superiur sin la fin digl onn da scola 2010/11.
Katja Maissen enconuschin nus sco persuna d’instrucziun fetg motivada e premurada. Tonpli deplorein
nus sia decisiun ed engrazien era ad ella cordialmein per siu grond engaschi en favur da nossa scola.
Las 11 lecziuns che vegnan actualmein instruidas da Katja Maissen savein nus quasi cuvierer dil tuttafatg cul team da scolast dil sclalem ault.
Museum La Truaisch / Abdicaziun ed elecziun
Barla Monego-Venzin ha el decuors digl onn 2010 giavischau che la suprastonza communala mondi alla
tscherca d’inA successurA per siu pensum sco curatura dil museum e quei sin l’entschatta fenadur 2011.
6
La Barla ei duront in tschuppel onns s’engaschada cun tgierp ed olma per nies museum ed ins astga
senz’auter constattar ch’ella ha era dau nova veta al Museum La Truaisch. Perquei ordvart grond engaschi engraziein nus cordialmein ad ella. Nus essan stai pertscharts, ch’anflar in ni ina successura per la
Barla ei buca sempel e nossas numeruras retschercas persunalas han lu era attestau a nus quei fatg.
Tuttina eis ei la finala reussiu a nus d’anflar in successur. La suprastonza communala ha elegiu sco niev
menader dil Museum La Truaisch Vendelin Hendry da Camischolas.
Vendelin Hendry surpren siu pensum da lavur cun l’entschatta da fenadur 2011 e nus giavischein ad el
bia plascher e satisfacziun cun sia nova incarica.
6. Tranctanda
Varia
Il president dil cussegl siara la seduta cun menziunar che la proxima radunonza dil cussegl ha liug ils 274-2011 (rendaquens).
Actuar: Tumasich Valier
President: René Epp
7
8
Vischnaunca Tujetsch
Gemeinde Tujetsch
Cussegl da vischnaunca
01-2008/2011
Revisiun parziala dalla planisaziun locala e
dalla lescha da baghegiar – Resort Dieni
Vischnaunca Tujetsch
Messadi
dalla suprastonza communala al cussegl da vischnaunca
Preziau president
Stimadas cusseglieras
Stimai cussegliers
9
1. Situaziun da partenza
La Sedrun Pendicularas SA (SPSA) dispona alla staziun da val Dieni sur da 28'000 m2 terren ella zona
da parcar. Rodund la mesadad dalla surfatscha vegn utilisada sco parcadi. En vesta ad in durabel svilup
dil turissem vul la SPSA nezegiar meglier e pli intensiv il potenzial avon maun a Dieni. La finamira ei dad
ereger letgs per hosps che vegnan administrai professiunalmein (resort).
Per quei intent ha la SPSA, ensemen cun la Andermatt Swiss Alps AG (ASA) e la vischnaunca Tujetsch,
schau elavurar in prestudi igl onn 2009. Il studi da factibilitad (Machbarkeitsstudie) ch’ei ussa avon maun
cumplettescha il prestudi e concretisescha las pusseivladads d’utilisaziun dil liug en fuorma d’in project
directiv. Quel fuorma la basa per l’adattaziun dalla planisaziun locala.
Il perimeter da planisaziun dil resort cumpeglia las parcellas 1421, 2245, 2246, 2247, 2248, 2255, 2256
e 2257. Quellas parcellas sesanflan per gronda part ella zona da parcar.
Il cantun Grischun e la Regiun Surselva sustegnan las stentas da generar ina valur durabla entras in
resort che vegn economisaus professiunalmein. Igl onn 2009 han la Regiun Surselva ed il cantun Grischun deliberau in corrispundent concept da habitadi „Resorts“. Il concept d’utilisaziun e da surbaghegiar dil resort Dieni s’orientescha allas normas e finamiras d’in durabel e cumpetitiv turissem cun letgs
per hosps administrai professiunalmein e cun in’aulta occupaziun.
2. Termins
Ils suandonts pass ein succedi resp. vegnan a succeder:
26-02-2010
1. Workshop a Sedrun cun uatga a Dieni (ASA, SPSA, vischnaunca Tujetsch,
architect)
28-05-2010
2. Workshop a Sedrun
23-06-2010
Seduta cun igl uffeci per il svilup dil territori: Orientaziun davart il project e
definaziun dils proxims pass
30-07-2010
3. Workshop e presentaziun dils resultats a Sedrun
05-08-2010
Procedura per l’examinaziun preliminara tier igl uffeci per il svilup dil territori
02-09-2010
Uatga cun las organisaziuns digl ambient
04-09-2010
Orientaziun dils pertuccai da Dieni
01-10-2010
Orientaziun dalla populaziun
14-10-2010
Rapport dall’examinaziun preliminara digl uffeci per il svilup dil territori
20-12-2010
Discussiun dil rapport dall’examinaziun preliminara
25-02 – 28-03-2011 Exposiziun da participaziun publica
06-04-2011
Tractaziun el cussegl da vischnaunca
15-05-2011
Votaziun all‘urna
3. Project „Resort Dieni“
Alla staziun a val dallas pendicularas a Dieni sesanfla sin ina surfatscha da ca. 15‘000 m2 il parcadi. La
zona da parcar, supraposiziunada dalla zona per il sport d’unviern, cumpeglia ina surfatscha da 28‘000
m2 cun las parcellas pertuccadas 1421, 2245, 2246, 2247, 2248, 2255, 2256 e 2257 (plan da zonas actual: aschunta nr. 1). Las parcellas ein en possess dalla SPSA. Ina revisiun parziala dil plan zonal digl
onn 2007 cunteneva in engrondiment dalla zona da parcar. Actualmein vegn denton mo la parcella 2256
utilisada sco parcadi. Il previu engrondiment ei buca vegnius exequius perquei che la SPSA ha instradau
activitads per nezegiar il potenzial dil liug entras realisar in resort.
Il biro d’architectura Maurus Frei Partner AG, Cuera, ha elavurau ina proposta per ina pusseivla surbaghegiada ed utilisaziun dalla surfatscha a Dieni. Quei ei succediu en collaboraziun cun la vischnaunca, la SPSA e l’ASA.
Enviers la situaziun hodierna basegna il project „Resort Dieni“ la zona da baghegiar ch’ei gia en vigur
(zona da parcar) ed ina mudesta extensiun en direcziun nord, parcella 2255. Las utilisaziuns previdas
serepartan principalmein sin habitaziuns (57% dalla surfatscha) e hotels (33% dalla surfatscha). La
cumpart dils survetschs (stizuns, ustrias, biros etc.) munta a 6%. Las habitaziuns da vacanzas vegnan
10
administradas. Il diever exclusiv sco secunda habitaziun privata ei previus per maximal 30% dalla surfatscha da habitar.
Utilisaziun
Surfatscha da plaun
Cumpart
Habitar
21‘935 m2
57%
Survetschs
2
2‘426 m
6%
Pendicularas
1‘307 m2
4%
Hotel
2
12‘717 m
33%
Summa
38‘385 m2
100%
Tabella: utilisaziuns previdas cun surfatschas e cumparts
Total munta la surfatscha da plaun (Geschossfläche) previda a rodund 38‘500 m2. Cun risguardar la surfatscha da terren da rodund 28‘000 m2 dat quei ina cefra d’utilisaziun dad 1.4. Sin la fixaziun d’ina cefra
d’utilisaziun vegn denton desistiu. La mesira dall’utilisaziun vegn fixada el plan general da formaziun.
4. Planisaziun locala e lescha da baghegiar
a)
Plan da zonas (aschunta nr. 2)
El plan da zonas vegn la nova zona da baghegiar „Zona da resort Dieni“ integrada. La zona da parcar
vegn remplazzada cumplettamein entras quella nova zona. La parcella 2255, la quala sesanfla mo per
part ella zona da parcar, vegn medemamein assignada cumplettamein alla nova zona da resort Dieni.
Era la parcella 1421, la quala sesanfla actualmein ella zona da parcar vegn assignada alla zona da resort. La parcella 2245, sin la quala il baghetg dalla staziun da val ed ils biros dalla SPSA sesanflan, vegn
medemamein a formar ina part dalla zona da resort. Sco opziun ei l’erecziun d’in tract da colligiaziun
denter la staziun dall’MGB a Dieni ed il resort previda sin quella parcella.
La surbaghegiada dalla via cantunala cun ina extensiun dil baghetg dalla staziun a val vegn definada
entras il sectur da baghegiar. L’altezia da 4.5 m vegn segirada.
Per saver ir cun skis entochen el resort (Ski In – Ski Out) vegn la zona da sport d’unviern supraposiziunada cumbinada directamein cun la zona da resort. La traversada dalla via cantunala ei previda senza
nivel. Per quei motiv ei previu parallel tier la via Sudada ina punt che traversescha la via en in’altezia da
4.5 m. Dalla vart dil resort meina la punt regularmein sil nivel dil plaz e finescha sil plaz principal. Sut la
rampa ein utilisaziuns commercialas previdas. Quella nova surfatscha vegn medemamein assignada alla
zona da resort Dieni, supraposiziunada dalla zona da sport d’unviern.
La colligiaziun cun la loipa vegn medemamein garantida.
Era per il menaschi da stad muntan quellas colligiaziuns megliuradas ina qualitad, damai ch’ins ha in
access direct naven dil resort el territori da viandar e da mountainbike.
b)
Plan general da formaziun (aschunta nr. 3)
Sebasond sin il project directiv vegnan ils pli impurtonts elements dalla surbaghegiada fixai:
Secturs:
− Sectur da construcziun „Resort“: Enteifer quei sectur ei l’erecziun dad edifecis cun ina lunghezia maximala da 30m lubida.
11
− Staziun da val: Il sectur „Staziun da val“ cumpeglia il baghetg existent e la construcziun da colligiaziun
tier la staziun dall’MGB a Dieni. En quei sectur existan neginas restricziuns concernent la lunghezia.
L’altezia dils edifecis vegn limitada entras ils baghetgs el contuorn.
− Spazi exteriur public: La surfatscha „Spazi exteriur public“ cumpeglia ils dus impurtonts plazs publics.
− Direcziun dil culmar: La formaziun dil tetg sedrezza tenor la lescha da baghegiar. Per contonscher ina
formaziun homogena vegn indicau per la gronda part dils secturs da construcziun la direcziun dil culmar. Nua che tala ei buca indicada, ei ella libra.
− Surfatschas cun cuvrida dira: Il sectur „Surfatschas cun cuvrida dira“ cumpeglia las utilisaziuns commercialas, ils parcadis per cuort temps ed il contuorn dallas stizuns, ustrias e hotels. Sin quellas surfatschas san per exempel ustrias plazzar sutgas ordaviert ni stizuns presentar lur purschida.
− Surfatschas verdas: Las surfatschas verdas cumpeglian il contuorn dils habitadis, ils parcs, las plazzas da giug ed ils curtins. Igl entir areal vegn aschia dividius en ina surfatscha verda, pli ruasseivla,
ed ina surfatscha commerciala.
Utilisaziuns:
− Habitar: Ils secturs d’utilisaziun „Habitar“ cumpeglian tals secturs da baghegiar ch’ein previ per
l’erecziun da habitaziuns. Ei vegn buca differenziau denter habitaziun primara, habitaziun da vacanzas ni habitaziun da persunal.
− Hotel: Ils secturs d’utilisaziun „Hotel“ cumpeglian tals secturs da baghegiar ch’ein previ per l’erecziun
da hotels. In engrondiment dil sectur „Hotel“ en disfavur dil sectur „Habitar“ ei lubius.
− Utilisaziuns publicas dil plaunterren: Els plaunterrens els secturs bein frequentai eis ei previu d’ereger
stizuns, ustrias e cafes. In engrondiment dil sectur „Utilisaziuns publicas dil plaunterren“ en disfavur
dils secturs „Habitar“ e „Hotel“ ei lubius.
− Utilisaziuns publicas dil plaun sura: Quella part cumpeglia il sectur che meina sur la via principala. In
engrondiment dil sectur „Utilisaziuns publicas dil plaun sura“ en disfavur dil sectur „Habitar“ ei lubius.
− Diember d’alzadas naven dall’entrada principala: Sin la fixaziun d’ina altezia totala ni d’ina altezia da
fatschada vegn desistiu. Persuenter vegn il diember d’alzadas entiras naven dall’entrada principala
indicaus. L’entrada principala sesanfla sil nivel „Surfatschas cun cuvrida dira“ resp. „Surfatschas verdas“.
c)
Plan general d’avertura (aschuntas nr. 4 e 5)
El plan general d’avertura vegnan ils suandonts elements fixai:
− Access tier la garascha sutterrana
− Fermada dil bus
− Parcadis externs per cuort temps
− Il surpassadi sur la via cantunala.
− Ina staziun supplementara da trafo el sectur dalla nova surbaghegiada
d)
Lescha da baghegiar
Ella lescha da baghegiar vegn la nova zona da baghegiar „Zona da resort Dieni“ descretta. Igl art. 10
(Determinaziuns) vegn cumplettaus. Plinavon vegn creau in niev artechel 28 (Zona da resort Dieni) che
secloma sco suonda:
1
La Zona da resort Dieni ei destinada per ereger hotels e menaschis cun letgs explotai (administrai).
Ella cumpeglia plinavon la staziun da val dallas pendicularas cun las localitads dil menaschi e
dall’administraziun. El rom dalla procedura per la permissiun da construcziun sto la cussegliaziun da
construcziun vegnir consultada.
12
2
Lubidas ein l’utilisaziun per intents da habitar sco era interpresas da survetsch e da producziun. La
quota d’utilisaziun habitaziuns, hotel ed utilisaziun publica dils plaunterrens sedrezza tenor las
determinaziuns dil Plan general da formaziun. Pintgas divergenzas el rom dalla procedura per la
permissiun da construcziun ein lubidas. Lubi explicitamein ein engrondiments dallas cumparts hotel
ed utilisaziun publica dils plaunterrens/plauns sura a cuost dalla cumpart habitaziuns.
3
Las utilisaziuns per intents da habitar sedividan en habitaziuns secundaras buc explotadas ed en
habitaziuns secundaras explotadas turisticamein.
4
Igl ei lubiu da construir habitaziuns secundaras buc explotadas tochen ad ina part da 30% dalla
surfatscha d’alzadas lubida el sectur habitaziuns.
5
Ils proprietaris corrispundents dall’organisaziun indicada ston metter a disposiziun las habitaziuns
secundaras explotadas turisticamein per schar vi. L’atgna utilisaziun dallas habitaziuns explotadas
turisticamein astga importar duront la stagiun aulta sin il pli treis jamnas ad onn. Abstrahau da
quellas, pia duront las ulteriuras 35 jamnas digl onn ordeifer la stagiun aulta, astga il proprietari
occupar la habitaziun illimitadamein. Unitads da habitar ch’ein surdadas a hosps per in’utilisaziun
sur pli liung temps valan buca sco explotadas.
6
El rom dalla procedura per la permissiun da construcziun sa la vischnaunca far ulteriuras
pretensiuns per che l’explotaziun turistica seigi garantida, aschia per exempel cun pretensiuns
concernent l’infrastructura dallas localitads respectivas.
7
Per garantir las utilisaziuns prescrettas ston ils documents, ils contracts, ils reglaments publics, eav.
che stattan en connex cun la vendita, l’organisaziun ed il menaschi dil cumplex vegnir suttamess ed
approbai dall’autoritad da construcziun e quei per la constituziun da tals e pli tard per mintga midada
e quei avon la terminaziun.
8
La lunghezia dils baghetgs permessa el sectur da construcziun dil resort munta a 30.00 m e vala era
per baghetgs graduai.
9
L’altezia dils baghetgs sedrezza tenor il diember d’alzadas naven dall’entrada principala indicaus el
Plan general da formaziun.
10 Per il sectur dalla staziun da val dat ei neginas prescripziuns arisguard la lunghezia maximala dils
baghetgs. L’altezia dils baghetgs el sectur da construcziun dalla staziun da val sedrezza tenor ils
edifecis vischins.
11 Il Plan general da formaziun fixescha ulteriurs elements sco il spazi exteriur public, las surfatschas
verdinadas, las surfatschas cun cuvrida dira e la direcziun dil culmar.
12 La surbaghegiada ed il surpassadi dalla via cantunala prevesi ston vegnir concepi cun in’altezia
interna minimala ed ina ladezia interna minimala e drovan ina permissiun dil Departament da
construcziun, traffic e selvicultura.
13 La formaziun dil tetg, l’erecziun da construcziuns sut il nivel dil terren e d’edifecis accessoris ordeifer
ils secturs da construcziun sedrezzan tenor la lescha da construcziun.
14 L’entschatta dallas lavurs da construcziun dil hotel crodan ell’emprema etappa da construcziun.
15 Sch’il project vegn buca realisaus ni realisaus mo parzialmein enteifer diesch onns naven
dall’approbaziun dalla Zona da resort Dieni da vart dalla Regenza, sa la vischnaunca midar la zona
digl areal nunutilisau en in’autra zona e quei senza indemnisaziun. Resalvada resta la permissiun
dalla midada da zona entras la Regenza.
16 Igl ei buca lubiu da transformar habitaziuns secundaras explotadas turisticamein en habitaziuns
secundaras buc explotadas.
17 Aschilunsch ch’ei resulta pervia d’eventuals sforzs dallas circumstanzas ina midada inevitabla
dall’utilisaziun sco hotel e/ni sco habitaziuns secundaras explotadas turisticamein en habitaziuns
secundaras buc explotadas, drova ei igl emprem ina midada conforma dalla planisaziun
dall’utilisaziun cun il conclus dalla vischnaunaca e l’approbaziun dalla Regenza. Ina tala premetta
in’indemnisaziun che corrispunda silmeins a 50% dalla valeta ch’il terren ha suenter la midada dil
plan d’utilisaziun. Quella obligaziun eventuala sto vegnir menziunada el cudisch funsil sils suloms
pertuccai sco restricziun dalla proprietad da dretg public.
13
La fuormas da tetg, ils edifecis sut il nivel ed ils edifecis accessoris ordeifer ils secturs da baghegiar
sedrezzan tenor la lescha da baghegiar.
5. Plan directiv regiunal „Resorts“
Sin fundament dil plan directiv cantunal 2000 han las regiuns medemamein stuiu elavurar in plan directiv. Denter auter ha era la tematica dils resorts stuiu vegnir reglada. Il cuntegn principal dil plan directiv
„Resort“ fuorman las suandontas ponderaziuns:
Plan directiv regiunal Surselva, Concept „Resorts“ (Nr. 2.320)
Il project „Resort Dieni“ corrispunda en tuts puncts allas directivas dil plan directiv regiunal.
Finamira:
Il letgs previ el resort Dieni vegnan administrai professiunalmein. In’aulta occupaziun dils letgs ei necessaria per motivs economics. Secundas habitaziuns ein mo pusseivlas entochen ina cumpart da surfatscha da maximal 30%.
14
Principis:
a) Igl ei previu dad offerir las purschidas el resort „ord in maun“ e dad administrar talas professiunalmein. Ils contracts da locaziun corrispundents vegnan serrai giu a liunga vesta.
b) Il territori a Dieni ella vischnaunca Tujetsch sesanfla el territori turistic tenor il plan directiv cantunal.
c) Il project ei vegnius sviluppaus sco concept general. El risguarda il contuorn, ha aultas qualitads da
formaziun e reglescha l‘avertura. La finanziaziun dil preproject vegn segirada entras in consorzi, vid il
qual la SPSA e l’ASA ein participadas.
d) L’evaluaziun dil liug ei succedida en collaboraziun cun la vischnaunca. Il liug a Dieni ademplescha ils
criteris sco suonda:
− Il liug sesanfla el territori turistic.
− Il territori sesanfla gia oz per gronda part ella zona da baghegiar (zona da parcar).
− Il liug sesanfla ella vischinonza dalla staziun da val dallas pendicularas, ha ina colligiaziun directa
cun la pista a val, cun la loipa, cun sendas da viagiar, cun rutas da mountainbike e da velo.
− Negins criteris d’exclusiun.
− Avertura per il traffic motorisau: situau sper la via cantunala, nua ch’igl ei era previu fermadas per il
bus; Avertura per il traffic da viafier: situau damaneivel dalla staziun Dieni dall’MGB cun access direct per pedunzs.
− Ils effects sin il spazi ed igl ambient ein buca negativs entras utilisar la surfatscha da parcadi. Ils effects sin l’economia e la societad ein positivs.
− Enviers il liug alternativ damaneivel dalla staziun dall’MGB a Rueras, nua che la vischnaunca ei en
possess da terren, ei il liug a Dieni da preferir sin fundament dalla megliera colligiaziun cun las
infrastructuras turisticas. Plinavon vegn duvrau mo ina pintga part terren agricol, ferton che la
sperdita da terren agricol a Rueras fuss pli gronda.
− Il terren ei disponibels damai che la SPSA ei proprietaria.
e) Il resort sesanfla enteifer ina zona da baghegiar existenta (zona da parcar) e cunfinenscha cun il vitg
da Dieni. Il liug ei aviarts cumplettamein.
6. Participaziun publica
A caschun dall’occurrenza digl 1. d’october 2010 ei la populaziun vegnida orientada davart il project
„Resort Dieni“. Ils habitonts da Dieni ein gia vegni informai ils 4 da settember 2010.
L’exposiziun da participaziun publica ha liug naven dils 25 da fevrer entochen ils 28 da mars 2011. La
suprastonza communala vegn a tractar las propostas ed objecziuns ch’ein vegnidas inoltradas ils 28 da
mars 2011.
7. Decisiuns politicas
Suenter la decisiun entras il cussegl da vischnaunca vegn la fatschenta suttamessa alla votaziun all’urna
ils 15 da matg 2011. Ei vala da decider davart la midada dil plan da zonas, il plan general da formaziun,
il plan general d’avertura e la midada dalla lescha da baghegiar.
Suenter la decisiun entras la votaziun all’urna succeda la publicaziun cun la pusseivladad da far protesta
tier la Regenza. La finala basegna ei in’approbaziun entras la Regenza.
15
Proposta
Considerond la situaziun explicada survart
propona
la suprastonza communala al cussegl da vischnaunca
a)
b)
c)
d)
e)
d’approbar la revisiun parziala dil plan da zonas
d’approbar il plan general da formaziun Resort Dieni
d’approbar il plan general d’avertura Resort Dieni - traffic
d’approbar il plan general d’avertura Resort Dieni - provediment
d’approbar la revisiun parziala dalla lescha da baghegiar
permauns dalla votaziun all’urna.
Suprastonza communala Tujetsch
President communal:
Pancrazi Berther
Actuar:
Lucas Collenberg
Aschuntas:
1.
2.
3.
4.
5.
Plan da zonas actual
Plan da zonas Resort Dieni 1:2‘000
Plan general da formaziun Resort Dieni 1:2‘000
Plan general d’avertura Resort Dieni – traffic 1:2‘000
Plan general d’avertura Resort Dieni – provediment 1:2‘000
Dil rapport da planisaziun e da participaziun sco era dil rapport digl ambient (incl. annexas) sa vegnir
priu investa tier l’administraziun communala.
16