ro gor mo vax di noT re a gi re ba ga e ros ada mi a nis uf le

Transcript

ro gor mo vax di noT re a gi re ba ga e ros ada mi a nis uf le
praqtikuli gzamkvlevi samoqalaqo sazogadoebisaTvis
rogor movaxdinoT
reagireba gaeros adamianis
uflebaTa rekomendaciebze
1. ro­gor ga­mo­vi­ye­noT es
gzam­k­v­le­vi
am gzam­k­v­lev­Si, ro­me­lic ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­les­
ma ko­mi­sa­ri­a­tis (OHCHR) mi­er ga­mo­i­ce­ma, aR­we­ri­lia, Tu
ro­gor Se­iZ­le­ba sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bam mo­ax­di­nos re­
a­gi­re­ba ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis, man­da­
tis mflo­be­le­bis da or­ga­no­e­bis re­ko­men­da­ci­eb­ze. mkiTx­
ve­lebs, rom­le­bis­T­vi­sac jer ar aris cno­bi­li am me­qa­niz­
me­bis Zi­ri­Ta­di ma­xa­si­a­Teb­le­bis Se­sa­xeb, vTxovT ga­ec­non
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta ko­mi­sa­ri­a­tis “sa­xel­m­ZR­va­ne­los sa­
1
mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis­T­vis: ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
prog­ra­ma­sa da mis praq­ti­kul gzam­k­v­le­veb­ze mu­Sa­o­ba”.1
wi­nam­de­ba­re gzam­k­v­le­vis I - III na­wi­leb­Si gan­mar­te­bu­lia
“re­a­gi­re­ba” da “Ses­ru­le­ba”, xo­lo IV na­wil­Si aR­we­ri­lia
is me­To­de­bi da saq­mi­a­no­be­bi, rom­le­bic Se­iZ­le­ba ga­mo­i­
ye­non da ga­na­xor­ci­e­lon sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­
ni­za­ci­eb­ma. V na­wil­Si mi­mo­xi­lu­lia re­a­gi­re­bis ar­se­bu­li
pro­ce­du­re­bi da ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis
praq­ti­ka, ase­ve sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­gen­
le­bis mo­na­wi­le­o­bis Se­saZ­leb­lo­ba.
gzam­k­v­le­vis VI na­wil­Si aR­we­ri­lia in­s­t­ru­men­te­bi, rom­
le­bic sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis wev­rebs da­ex­ma­re­ba re­a­
gi­re­bis saq­mi­a­no­be­bis gan­xor­ci­e­le­ba­Si.
gzam­k­v­lev­Si gan­xi­lu­lia re­a­gi­re­bis mra­va­li sxva­das­x­
va me­To­di da saq­mi­a­no­ba, ra­sac Tan er­T­vis praq­ti­ku­li
ga­moc­di­le­bis ma­ga­li­Te­bi, ro­mel­Ta mo­wo­de­bis­T­vi­sac
mad­lo­bas mo­vax­se­nebT sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­
ni­za­ci­ebs da ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­
mi­sa­ri­a­tis ad­gi­lob­riv war­mo­mad­gen­lo­bebs.2 sa­mo­qa­la­
qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­ebs Se­saZ­leb­lo­ba eZ­le­vaT
am Ca­mo­naT­va­li­dan Se­ar­Ci­on is re­sur­se­bi, rom­le­bic maT
pri­o­ri­te­tebs da Se­saZ­leb­lo­bebs Se­e­sa­ba­me­ba.
gzam­k­v­le­vis Zi­ri­Ta­di audi­to­riaa Si­da­sa­xel­m­wi­fo­eb­riv
do­ne­ze mo­mu­Sa­ve sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­
e­bi. igi xel­mi­saw­v­do­mia ara­bul, Ci­nur, in­g­li­sur, fran­
gul, ru­sul da es­pa­nur eneb­ze.
1
xelmisawvdomia misamarTze
www.ohchr.org/EN/AboutUs/Pages/CivilSociety.aspx
2
aq moyvanili kazusebi ar gulisxmobs gaeros adamianis uflebaTa
umaRlesi komisariatis Tanxmobas
2
2. ras niS­navs re­a­gi­re­ba da
ra­tom aris is mniS­v­ne­lo­va­ni
re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­be­bis mi­za­nia ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­
qa­niz­me­bi­sa da or­ga­no­e­bis re­ko­men­da­ci­e­bi­sa da ga­dawy­ve­
ti­le­be­bis Ses­ru­le­bis uz­run­vel­yo­fa, rom yve­la ada­mi­
a­nis uf­le­ba iyos pa­tiv­ce­mu­li, da­cu­li da aR­s­ru­le­bu­li.
ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bi da or­ga­no­e­bi Za­
lis­x­me­vas ar iSu­re­ben msof­li­os yve­la qve­ya­na­Si ada­mi­
a­nis uf­le­ba­Ta re­a­li­za­ci­is ga­sa­um­jo­be­seb­lad. ada­mi­a­
nis uf­le­ba­Ta sab­Wos (Human Rights Co­un­cil) re­zo­lu­ci­e­bi,
mok­v­le­vis ko­mi­si­e­bis das­k­v­ne­bi, sa­er­Ta­So­ri­so xel­Sek­
ru­le­be­biT gaT­va­lis­wi­ne­bu­li or­ga­no­e­bis re­ko­men­da­ci­
e­bi, spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­bi da sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­
li mi­mo­xil­vis me­qa­niz­mi, sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­e­bis
ga­dawy­ve­ti­le­be­bi in­di­vi­du­a­lur saq­me­eb­ze – yve­la maT­
ga­nis mi­za­nia dac­vis me­qa­niz­meb­Si ar­se­bu­li xar­ve­ze­bis
aR­mofx­v­ra da sa­xel­m­wi­fo­e­bi­sa da sxva pa­su­xis­m­ge­be­li
pi­re­bi­sa Tu or­ga­ni­za­ci­e­bis­T­vis ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
srul­fa­so­va­ni re­a­li­za­ci­is gzis Cve­ne­ba. yve­la es das­k­v­
na, re­ko­men­da­cia da ga­dawy­ve­ti­le­ba mi­mar­Tu­lia uf­le­bis
mqo­ne su­bi­eq­tis cxov­re­bis pi­ro­be­bis uke­Te­so­bis­ken Se­
sac­v­le­lad. am cvli­le­bis mox­de­nis val­de­bu­le­ba um­Tav­
re­sad sa­xel­wi­fo­ebs akis­ria, rad­gan swo­red isi­ni ari­an
val­de­bu­li, pa­ti­vi scen, da­ic­van da aRas­ru­lon ada­mi­a­nis
uf­le­be­bi. Tum­ca, sa­zo­ga­do­e­bis yve­la Sres, fi­zi­ku­ri pi­
re­bi­dan dawye­bu­li da ker­Zo seq­to­riT dam­Tav­re­bu­li, sa­
er­Ta­So­ri­so sa­zo­ga­do­e­bas Tu sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis
or­ga­ni­za­ci­ebs – yve­las aqvs Se­sas­ru­le­be­li Ta­vi­si ro­li
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta re­a­li­za­ci­a­Si. uSu­a­lod sa­mo­qa­la­qo
sa­zo­ga­do­e­bas ki ga­dam­wy­ve­ti ro­lis Ses­ru­le­ba Se­uZ­lia
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta re­ko­men­da­ci­eb­ze re­a­gi­re­ba­Si.
3
re­a­gi­re­bis eta­pe­bis mok­le Se­ja­me­ba
samoqalaqo
sazogadoe­
bis reagi­reba
adamianis uflebaTa im meqa­
nizmebis gamovlena, romlebic
iqneba gamoyenebuli
rekomendaciebis
dafiqsireba da
prioritetebad dalageba
reagirebis
saqmianobebis dagegmva
meTvalyureoba, cnoebierebis amaRleba, gavr­
celeba, advokatireba, koaliciebi, unarianobis
amaRleba, partniorebTan muSaoba, samarTal­
warmoeba, dadebiTi praqtikis gaziareba, adami­
anis uflebaTa meqanizmebis reagirebis proce­
durebis Sesrulebis xelSewyoba
4
3. re­a­gi­re­ba ra­ze?
ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­mebs da re­ko­men­da­ci­
ebs uam­ra­vi das­k­v­na da re­ko­men­da­cia aqvT mi­Re­bu­li. sa­
mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bi re­a­gi­re­bas ax­de­
nen mxo­lod im do­ku­men­teb­ze, rom­le­bic ma­Ti saq­mi­a­no­bis
miz­neb­sa da far­g­lebs Se­e­sa­ba­me­ba. ase­Ti ki Se­iZ­le­ba iyos:
►► sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­e­bis re­ko­men­da­ci­e­bi, ro­
mel­sac es or­ga­no­e­bi afiq­si­re­ben mo­na­wi­le sa­xel­
m­wi­fos mi­er ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta xel­Sek­ru­le­bis
Ses­ru­le­bis Se­mow­me­bis Se­de­gad ga­moT­q­mul Ta­vi­anT
das­k­v­niT Se­niS­v­neb­Si;
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­
re­bis mi­er mi­Re­bu­li re­ko­men­da­ci­e­bi, rom­le­bic Se­
su­lia qve­ya­na­Si vi­zi­tis Se­sa­xeb an­ga­ri­Seb­Si, Te­ma­
tur an­ga­ri­Seb­Si da in­di­vi­du­a­lur saq­me­eb­ze mi­Re­
bul Setyo­bi­ne­beb­Si;
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li
gan­xil­vis (Sem­d­gom­Si “spg”) Se­de­gad mi­Re­bu­li re­ko­
men­da­ci­e­bi;
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos da ge­ne­ra­lu­ri asam­b­le­
is re­zo­lu­ci­e­bi da ga­dawy­ve­ti­le­be­bi;
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos qve­or­ga­no­e­bis, ma­ga­li­
Tad, sa­kon­sul­ta­cio ko­mi­te­tis Sro­me­bi, sa­Civ­re­bis
pro­ce­du­ra, eq­s­per­t­Ta me­qa­niz­mi mkvid­ri mo­sax­le­
o­bis uf­le­beb­ze, um­ci­re­so­ba­Ta sa­kiTxe­bis fo­ru­mi,
so­ci­a­lu­ri fo­ru­mi da fo­ru­mi biz­ne­si­sa da ada­mi­a­
nis uf­le­ba­Ta sa­kiTxeb­ze;
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos, ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis da ga­e­ros ge­ne­ra­lu­ri mdiv­
nis mi­er Seq­m­ni­li mok­v­le­vis ko­mi­si­e­bis, faq­te­bis
5
dam­d­ge­ni mi­si­e­bis da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sxva dro­e­
bi­Ti sa­ga­mo­Zi­e­bo me­qa­niz­me­bis re­ko­men­da­ci­e­bi;
►► ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis
an­ga­ri­Seb­sa da kvle­veb­Si Se­ta­ni­li re­ko­men­da­ci­e­bi
(ma­ga­li­Tad, ad­gi­lob­ri­vi war­mo­mad­gen­lo­be­bis an­
ga­ri­Se­bi ga­we­u­li saq­mi­a­no­bis Se­sa­xeb; ada­mi­a­nis uf­
le­ba­Ta sab­Wos da­va­le­biT mom­za­de­bu­li an­ga­ri­Se­bi
da kvle­ve­bi cal­ke­u­li qvey­ne­bis an Te­me­bis Se­sa­xeb);
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mis­ris mi­mar­T­ve­bi
sa­xel­m­wi­fo­e­bi­sad­mi an sa­er­Ta­So­ri­so sa­zo­ga­do­e­bi­
sad­mi an ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta da­mo­u­ki­de­be­li eq­s­per­
te­bis sa­ja­ro gan­cxa­de­be­bi.
es aras­ru­li Ca­mo­naT­va­lia re­ko­men­da­ci­e­bi­sa, rom­leb­ze
re­a­gi­re­bac un­da mo­ax­di­non sa­xel­m­wi­fom da sa­mo­qa­la­
qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­eb­ma. ga­e­ros me­qa­niz­me­bis
gar­da, ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta re­a­li­za­ci­is ga­um­jo­be­se­bis­
ken mi­mar­Tul an­ga­ri­Seb­sa da re­ko­men­da­ci­ebs ga­mos­ce­men
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta re­gi­o­nu­li da ad­gi­lob­ri­vi me­qa­niz­
me­bic.
sa­miz­nis gan­sazR­v­ri­sas mniS­v­ne­lo­va­nia Ta­vi­dan avi­ci­
loT ga­dawy­ve­ti­le­bis viw­ro da frag­men­ti­re­bu­li xed­viT
mi­Re­ba. mar­Ta­lia, ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sxva­das­x­va me­qa­niz­
mebs aqvT re­a­gi­re­bis Ta­vi­an­Ti pro­ce­du­re­bi da praq­ti­ka,
rom­le­bic am gzam­k­v­le­vis me-5 na­wil­Si aR­we­ri­lia, sa­mo­qa­
la­qo sa­zo­ga­do­e­ba­sac Se­uZ­lia sa­ku­Ta­ri wvli­lis Se­ta­na,
Tu is re­a­gi­re­bis sa­kiTxs kom­p­leq­su­rad mi­ud­ge­ba.
kom­p­leq­su­ri mid­go­ma gu­lis­x­mobs ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
mTe­li ri­gi me­qa­niz­me­bis ga­mo­ye­ne­bas da ara mxo­lod ro­
me­li­me maT­ga­nis re­ko­men­da­ci­e­biT Se­mo­far­g­v­las. aq igu­
lis­x­me­ba ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis ga­mo­ye­ne­ba saq­
mi­a­no­bis yve­la etap­ze. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bi
gar­k­ve­u­li cik­lis mi­xed­viT mu­Sa­obs, rom­le­bic si­mar­ti­
vis­T­vis Sem­deg eta­pe­bad Se­iZ­le­ba war­mo­vad­gi­noT: in­for­
6
ma­ci­is mo­Zi­e­ba, an­ga­ri­Sis mom­za­de­ba, di­a­lo­gi Se­sa­ba­mis
sa­xel­m­wi­fos­Tan, re­ko­men­da­ci­e­bi da re­a­gi­re­ba.
ami­tom, sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis re­a­gi­re­bis sa­mu­Sa­o­e­bi
uf­ro efeq­tu­ri iq­ne­ba, Tu is Ta­vis saq­mi­a­no­bas am cik­lis
yve­la eta­pis dac­viT war­mar­Tavs. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­
qa­niz­me­bis saq­mi­a­no­bis yve­la etap­ze Car­Tu­lo­ba, cxa­dia,
sa­va­ra­u­dod uf­ro met Se­degs mo­i­tans, mag­ram sa­mo­qa­la­qo
sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­eb­ma ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­
niz­me­bis das­k­v­ne­bi­Ta da re­ko­men­da­ci­e­biT Se­iZ­le­ba efeq­
tu­rad isar­geb­lon ma­nam­de Car­Tu­lo­bis ga­re­Sec.
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis mu­Sa­o­bis cik­li
informaciis
moZieba wyaroe­
bidan (saxelmwifo,
samoqalaqo sazo­
gadoeba da sxva)
Sesruleba da
reagireba
saxelmwifos eZleva
rekomendaciebi
saxelmwifo
angariSs abarebs
adamianis
uflebaTa
meqanizms (spg-s da
saxelSekrulebo
organoebs)
dialogi
saxelmwifosTan
7
4. re­a­gi­re­bis me­To­de­bi da
saq­mi­a­no­be­bi
am na­wil­Si gan­xi­lu­lia sxva­das­x­va me­To­di da saq­mi­a­no­ba,
ro­me­lic sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­eb­ma Se­iZ­
le­ba ga­mo­i­ye­non re­a­gi­re­bis­T­vis. amas­Ta­na­ve, war­mod­ge­ni­
lia sa­i­lus­t­ra­cio ma­ga­li­Te­bi gan­v­li­li praq­ti­ki­dan.
4.1. me­qa­niz­me­bis ar­Ce­va maT­Tan
Ta­nam­S­rom­lo­bis miz­niT
ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta yve­la or­ga­nos um­Tav­res mi­
za­nia ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta re­a­li­za­cia Ti­To­e­u­li ada­mi­a­
nis do­ne­ze. qvey­nis win­s­v­la, ro­gorc we­si, ram­de­ni­me faq­
to­ris ko­mi­na­ci­i­Taa gan­pi­ro­be­bu­li, dawye­bu­li pa­su­xis­
m­ge­be­li pi­re­bis po­li­ti­ku­ri ne­bi­dan, sa­mar­Tal­dam­ca­vi
or­ga­no­e­bis war­mo­mad­gen­le­bis qce­vis, sa­mo­qa­la­qo sa­zo­
ga­do­e­bis aq­ti­u­ro­bis, sa­sa­mar­T­los ga­dawy­ve­ti­le­be­bis
da da­mo­u­ki­deb­lo­bis xa­ris­xis, re­gi­o­nu­li or­ga­ni­za­ci­e­
bis gav­le­nis, mTav­ro­bis cvli­le­bis da sxva faq­to­re­bis
CaT­v­liT. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­les ko­mi­sa­ri­ats da
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­mebs Se­uZ­li­aT mniS­v­ne­lo­va­ni
ro­li Se­as­ru­lon ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta re­ko­men­da­ci­e­bi­sa
da das­k­v­ne­bis Ses­ru­le­bis­ken gzis gak­val­va­Si.
8
saerTaSoriso standartebiT dadgenili
uflebebi da valdebulebebi
kanon­
mdeblo­
ba
politika
dawese­
bulebebi
qceva
unarebi
codna
poten­
ciali
adamianis
ufleba­
Ta meqa­
nizmebis
mier
ganxilva
gare ze­
wola
samo­
qalaqo
sazoga­
doebis
reagire­
ba
Sesruleba
ro­mel me­qa­niz­me­bia uf­ro Se­de­gis mom­ta­ni? spe­ci­a­lu­ri
pro­ce­du­re­bis man­da­tis mflo­be­lis vi­zi­ti kon­k­re­tul
qve­ya­na­Si? sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis (spg) da mas­
Tan da­kav­Si­re­bu­li po­li­ti­ku­ri pro­ce­se­bis far­g­leb­Si
sa­xel­m­wi­fo­e­bis mi­sa­mar­TiT ga­ce­mu­li re­ko­men­da­ci­e­bi?
Tu sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­nos mi­er in­di­vi­du­a­lur sa­Ci­
var­ze mi­Re­bu­li ga­dawy­ve­ti­le­ba? iq­neb yve­la yve­la es me­
qa­niz­mis da sa­Su­a­le­ba er­Tad aRe­bu­li? ra sar­ge­be­li Se­iZ­
le­ba mo­u­ta­nos ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­m­ma sa­mo­qal­qo
sa­zo­ga­do­e­bis saq­mi­a­no­bas ro­me­li­me kon­k­re­tul Te­ma­ze
da/an kon­k­re­tul qve­ya­na­Si, re­gi­on­Si an te­ri­to­ri­a­ze?
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta ama Tu im me­qa­niz­mis ga­mo­ye­ne­ba ram­
de­nad Tav­se­ba­dia sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­
e­bis pri­o­ri­te­teb­Tan, geg­meb­Tan da una­ri­a­no­bas­Tan?
9
kon­k­re­tu­li me­qa­niz­mis ma­xa­si­a­Teb­le­bis ga­a­na­li­ze­ba da
mi­si das­k­v­ne­bi­sa da re­ko­men­da­ci­e­bis gac­no­ba auci­le­be­
lia eta­pe­bia 1) sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis
mi­er am me­qa­niz­mis ga­mo­ye­ne­bis Se­sa­xeb ga­dawy­ve­ti­le­bis
mi­Re­bi­sas, 2) ga­mo­ye­ne­bis kon­k­re­tu­li for­me­bis gan­sazR­
v­ri­sas da 3) sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis
stra­te­gi­eb­sa da sa­mu­Sao geg­meb­Si am me­qa­niz­m­Tan Ta­nam­S­
rom­lo­bis gaT­va­lis­wi­ne­bi­sas.
4.2. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis mu­Sa­o­
bis cik­lis yve­la etap­Si mo­na­wi­le­o­ba Se­
de­gis maq­si­mi­za­ci­is miz­niT
ga­moc­di­le­ba aC­ve­nebs, rom sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis mi­
er ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis ga­mo­ye­ne­bas me­ti Se­
de­gi mo­aqvs, Tu ma­Ti ga­mo­ye­ne­ba xde­ba ada­mi­a­nis uf­le­ba­
Ta me­qa­niz­mis mu­Sa­o­bis cik­lis yve­la etap­Si mo­na­wi­le­o­
bis mi­Re­biT. ma­ga­li­Tad, sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­
vis (spg) dros gan­xil­vas daq­vem­de­ba­re­bul sa­xel­m­wi­fos­
Tan da­kav­Si­re­biT in­for­ma­ci­is war­d­ge­ni­sas sa­mo­qa­la­qo
sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­gen­lebs Se­uZ­li­aT yu­radRe­ba
ga­a­max­vi­lon im sa­kiTxeb­ze, rom­le­bic maT yve­la­ze me­tad
aS­fo­TebT, iq­ne­ba es bav­S­v­Ta sxe­u­leb­ri­vi das­ja Tu eT­
ni­ku­ri um­ci­re­so­be­bis dis­k­ri­mi­na­cia. maT Se­uZ­li­aT di­
a­lo­gi Tav­da­pir­ve­lad sa­ku­Tar mTav­ro­bas­Tan ga­mar­Ton,
xo­lo mog­vi­a­ne­biT wev­ri sa­xel­m­wi­fo­e­bis de­le­ga­ci­eb­Tan,
rom­le­bic mo­na­wi­le­o­bas Re­bu­lo­ben spg-is far­g­leb­Si in­
te­raq­ti­ul di­a­log­Si da mo­u­wo­don maT am sa­kiTxeb­ze re­
ko­men­da­ci­e­bis ga­ce­mis­ken. spg-is far­g­leb­Si ga­mo­ce­mul
do­ku­men­t­Si Se­va es re­ko­men­da­ci­e­bi, ris Sem­de­gac Se­saZ­
le­be­li gax­de­ba ma­Ti ga­mo­ye­ne­ba Si­da­sa­xel­m­wi­fo­eb­riv
do­ne­ze ad­vo­ka­ti­re­bis an sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis sxva
saq­mi­a­no­be­bis ga­saZ­li­e­reb­lad.
10
igi­ve pro­ce­si ga­mo­i­ye­ne­ba sxva me­qa­niz­me­bis Sem­Tx­ve­va­
Sic. war­d­ge­ni­li in­for­ma­cia un­da iyos mya­rad do­ku­men­
ti­re­bu­li da san­do, exe­bo­des sa­kiTxebs, rom­le­bis ga­moc
SeS­fo­Te­bu­lia sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­ba. es aZ­li­e­rebs
Se­sa­ba­mi­si das­k­v­ne­bis da re­ko­men­da­ci­e­bis ga­mo­ye­ne­bis aq­
tu­a­lo­bas da miz­nob­ri­o­bas. Si­da­sa­xel­m­wi­fo­eb­riv do­ne­
ze sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis mi­er war­mo­e­bu­li ad­vo­ka­ti­
re­bis pro­ce­sis mxar­da­We­ris Tval­saz­ri­siT auci­le­be­li
mniS­v­ne­lo­ba aqvs ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta or­ga­no­e­bis
re­ko­men­da­ci­e­bis, rom­le­bic kar­gad da­sa­bu­Te­bu­lia, aR­s­
ru­le­ba­dia da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta dac­vis sfe­ro­Si ga­mov­
le­ni­li xar­ve­ze­bis adek­va­tu­ria.
4.3. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta re­ko­men­da­ci­e­bis da
das­k­v­ne­bis da­la­ge­ba
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis re­ko­men­da­ci­e­bi uam­ra­
via. isi­ni ga­mo­ce­mu­lia ro­gorc Te­ma­tu­rad, ise qvey­ne­bis
mi­xed­viT. Te­ma­tu­rad an ge­og­ra­fi­u­li in­te­re­sis mi­xed­
viT ma­Ti Seg­ro­ve­ba da da­la­ge­ba Zal­zed sa­sar­geb­lo iq­ne­
ba kom­p­leq­su­ri re­a­gi­re­bis­T­vis mo­sam­za­deb­lad. re­ko­men­
da­ci­e­bis da das­k­v­ne­bis da­la­ge­ba xels Se­uwyobs:
►► re­ko­men­da­ci­eb­ze iol wvdo­mas;
►► re­ko­men­da­ci­e­bis Se­sa­xeb cno­bi­e­re­bis amaR­le­bas da
maT gav­r­ce­le­bas;
►► ar­se­bu­li re­ko­men­da­ci­e­bis yov­lis­mom­c­ve­li mi­mo­
xil­vis mom­za­de­bas, rac ga­a­ad­vi­lebs kom­p­leq­su­ri
re­a­gi­re­bis stra­te­gi­is Se­mu­Sa­ve­bas;
►► re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­bi­sas da re­a­gi­re­bi­sas
pri­o­ri­te­te­bis gan­sazR­v­ras;
►► meT­val­yu­re­o­bis geg­mis Se­mu­Sa­ve­bas.
11
am pro­ces­Si ga­mo­gad­ge­baT Sem­de­gi in­s­t­ru­men­ti:
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­yo­vel­Tao in­deq­si
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­yo­vel­Tao in­deq­si1 aris on­la­in
mo­na­cem­Ta ba­za, ro­mel­Sic Tav­moy­ri­lia sa­xel­Sek­ru­
le­bo or­ga­no­e­bis, spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­bis me­qa­niz­
mis da sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis me­qa­niz­mis
mi­er ga­mo­ce­mu­li re­ko­men­da­ci­e­bi. in­deq­si mo­sar­geb­
le­ebs sa­Su­a­le­bas aZ­levs, mo­i­Zi­on da da­aT­va­li­e­ron
aR­niS­nu­li or­ga­no­e­bi­sa da me­qa­niz­me­bis re­ko­men­da­
ci­e­bi sxva­das­x­va sa­Zi­e­bo ka­te­go­ri­iT, ro­go­ri­caa sa­
xel­m­wi­fo, uf­le­ba, or­ga­no, pi­ri, ro­mel­sac is exe­ba
da dro­is Su­a­le­di. sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­
vis me­qa­niz­mis Sem­Tx­ve­va­Si Zi­e­ba da­ma­te­biT Se­saZ­le­
be­lia ise­Ti ka­te­go­ri­e­biT, ro­go­ri­caa re­ko­men­da­ci­is
ga­mom­ce­mi sa­xel­m­wi­fo, gan­xil­vas daq­vem­de­ba­re­bu­li
sa­xel­m­wi­fos po­zi­cia da gan­xil­vis se­sia. ram­de­ni­me
daw­ka­pu­ne­biT ma­Zi­e­bels Se­uZ­lia da­aT­va­li­e­ros ga­e­
ros or­ga­no­e­bis da me­qa­niz­me­bis Se­fa­se­be­bi ama Tu im
kon­k­re­tul si­tu­a­ci­a­Si ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta Ses­ru­le­
bis mdgo­ma­re­o­bis Se­sa­xeb. es ki ga­e­ros xelT ar­se­bul
ko­lo­sa­lur in­for­ma­ci­as ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta Se­sa­xeb
uf­ro gam­W­vir­va­les da ad­vi­lad xel­mi­saw­v­doms xdis.
1
12
http://uhri.ohchr.org/
re­ko­men­da­ci­e­bis da­la­ge­bis praq­ti­ka cen­t­ra­lur
azi­a­Si
ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis
war­mo­mad­gen­lo­bam cen­t­ra­lur azi­a­Si dax­ma­re­ba ga­u­
wia yir­gi­ze­Tis aka­de­mi­ur da­we­se­bu­le­bas, ris Se­de­ga­
dac Se­iq­m­na ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis
mi­er ga­mo­ce­mu­li re­ko­men­da­ci­e­bis kre­bu­li, ro­me­lic
da­la­ge­bu­lia cal­ke­u­li uf­le­be­bis mi­xed­viT. kre­bul­
Si Se­su­lia sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­e­bis, spe­ci­a­lu­ri
pro­ce­du­re­bis me­qa­niz­mis da sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li
gan­xil­vis me­qa­niz­mis mi­er ga­mo­ce­mu­li re­ko­men­da­ci­e­bi.
aR­niS­nu­li kre­bu­lis ga­mo­ye­ne­biT mox­da re­ko­men­da­ci­e­
bis Se­sas­ru­le­be­li sa­mu­Sa­o­e­bis da­geg­m­va.1
4.4. pri­o­ri­te­te­bad da­la­ge­ba da da­geg­m­va
sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­gen­lebs zo­gi­er­Ti
re­ko­men­da­cia Se­iZ­le­ba uf­ro ga­mo­ad­geT, vid­re sxva re­
ko­men­da­ci­e­bi. ker­Zod, sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis ama Tu im
war­mad­gen­lis­T­vis zo­gi re­ko­men­da­cia Se­iZ­le­ba sxvas­Tan
Se­da­re­biT uf­ro mniS­v­ne­lo­va­ni iyos mi­si Te­ma­tu­ri Tu
ge­og­ra­fi­u­li pri­o­ri­te­te­bi­dan ga­mom­di­na­re. zo­gi­erT
re­ko­men­da­ci­a­ze re­a­gi­re­ba Se­iZ­le­ba ioli iyos, sxveb­ze
re­a­gi­re­ba ki iseT re­sur­sebs sa­Wi­ro­eb­des, ri­si Se­saZ­leb­
lo­bac mo­ce­mul or­ga­ni­za­ci­as ar aqvs. zo­gi re­ko­men­da­
cia Se­iZ­le­ba war­mo­ad­gen­des sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­ba­sa
da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­nizms So­ris Ta­nam­S­rom­lo­bis
Se­degs. sa­va­ra­u­dod, uf­ro mi­zan­Se­wo­ni­li Se­iZ­le­ba iyos
am ti­pis re­ko­men­da­ci­eb­ze re­a­gi­re­ba da maT­ze re­a­gi­re­bis
Se­ta­na or­ga­ni­za­ci­is stra­te­gi­eb­sa da geg­meb­Si.
1
krebuli xelmisawvdomia misamarTze www.auca.kg
13
ker­Zo pi­re­bis mi­er ka­na­da­Si Ca­de­ni­li wa­me­bis da
ara­sa­Ta­na­do mopy­ro­bis faq­te­bi
2011 wels ka­na­dis un­ver­si­te­te­bis qal­Ta fe­de­ra­ci­is
(CFUW) 110 klub­ma ka­na­dis mTav­ro­bas mo­u­wo­da, sis­x­lis
sa­mar­T­lis we­siT das­ja­dad ga­mo­ecxa­de­bi­na ker­Zo pi­re­
bis mi­er wa­me­bis da ara­sa­Ta­na­do mopy­ro­bis Ca­de­na.
ka­na­dis sis­x­lis sa­mar­T­lis ko­deq­siT das­ja­dia wa­me­ba, Ca­
de­ni­li sa­ja­ro mo­xe­le­e­bis mi­er. mag­ram wa­me­bis da­na­Sa­u­
lad ar iT­v­le­ba igi­ve qme­de­ba, Tu igi Ca­de­ni­lia ker­Zo pi­
re­bis mi­er, ma­ga­li­Tad, oja­xu­ri Za­la­do­bis Sem­Tx­ve­ve­bi.
2012 wlis ap­ril­Si CFUW-m wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go ko­mi­
tets al­ter­na­ti­u­li an­ga­ri­Si wa­rud­gi­na. CFUW-s wev­re­bi
ma­i­sis Tve­Si ko­mi­te­tis sxdo­mas es­w­re­bod­nen. CFUW-s or­
ma wev­r­ma ga­nacxa­da: “Cven mo­vis­mi­neT, rom ko­mi­tet­ma ka­na­
dis mTav­ro­bis war­mo­mad­gen­lebs ga­nucxa­da, rom zo­gi­er­
Ti ti­pis gen­de­ru­li Za­la­do­ba war­mo­ad­gens wa­me­bas ma­Si­
nac, Tu is Ca­de­ni­lia ker­Zo pi­re­bis mi­er da maT­ze vrcel­
de­ba kon­ven­cia wa­me­bi­sa da sxva sas­ti­ki, ara­hu­ma­nu­ri an
da­mam­ci­re­be­li mopy­ro­bis an das­jis ak­r­Zal­vis Se­sa­xeb.
es iyo gar­R­ve­va gen­de­ru­li Ta­nas­wo­ro­bis da im Tval­saz­
ri­siT, rom qa­lebs da go­go­nebs aqvT im­pe­ra­ti­u­li uf­le­
ba, ar da­eq­vem­de­ba­ron wa­me­bas ker­Zo pi­re­bis mi­er. wa­me­bis
sa­wi­na­aR­m­de­go ko­mi­te­tis das­k­v­na se­ri­o­zu­li win­ga­dad­g­
mu­li na­bi­jia Cven­T­vis da Cven es das­k­v­na uk­ve Seg­viZ­lia
ga­mo­vi­ye­noT Cvens saq­mi­a­no­ba­Si”. ko­mi­te­tis das­k­v­na­ze re­
a­gi­re­bis sa­xiT CFUW-m we­ri­lo­bi­Ti mo­saz­re­ba wa­rud­gi­na
ko­mi­si­as qal­Ta mdgo­ma­re­o­bis sa­kiTxeb­ze da mo­na­wi­le­o­ba
mi­i­Ro sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis me­qa­niz­mis­T­vis
ka­na­das­Tan da­kav­Si­re­biT in­for­ma­ci­is war­d­ge­na­Si. ami­
saT­vis ki man ga­mo­i­ye­na wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go ko­mi­te­tis
das­k­v­na ker­Zo pi­re­bis mi­er Ca­de­nil wa­me­ba­sa da ara­sa­Ta­
na­do mopy­ro­bas­Tan da­kav­Si­re­biT.
14
mi­u­xe­da­vad imi­sa, ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis mu­Sa­
o­bis cik­lis ro­me­li eta­pi­dan mi­i­Re­ben isi­ni me­qa­niz­mis
mu­Sa­o­ba­Si mo­na­wi­le­o­bas, sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­
mo­ad­ge­nel­Ta ga­moc­di­le­ba aC­ve­nebs, rom ar­se­bu­li re­ko­
men­da­ci­e­bis da das­k­v­ne­bis pri­o­ri­te­te­bad da­la­ge­ba maT
mi­er da­sa­xu­li ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta miz­ne­bis mi­xed­viT
auci­le­be­li na­bi­jia re­a­gi­re­bis re­a­lis­tu­ri geg­me­bis Se­
mu­Sa­ve­bi­saT­vis. sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­gen­
leb­ma re­ko­men­da­ci­e­bis pri­o­ri­te­te­bad da­la­ge­bi­sas sxva­
das­x­va kri­te­ri­u­me­bi Se­iZ­le­ba ga­mo­i­ye­non:
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­mis an or­ga­nos is re­ko­
men­da­ci­e­bi, rom­le­bic Si­na­ar­sob­ri­vad em­Tx­ve­va sa­
mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­gen­lis re­ko­men­
da­ci­ebs;
►► sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­gen­lis miz­neb­sa
da saq­mi­a­no­bas­Tan Se­saty­vi­si re­ko­men­da­ci­e­bi, rom­
leb­ze re­a­gi­re­bis Se­ta­na mis sa­mu­Sao geg­meb­Si re­a­
lis­tu­ria;
►► re­ko­men­da­ci­e­bi da das­k­v­ne­bi, rom­le­bic ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta sa­mar­T­lis ax­le­bur gan­mar­te­bas an ga­mo­
ye­ne­bas am­k­vid­rebs;
►► re­ko­men­da­ci­e­bi, ro­mel­Ta Ses­ru­le­bas Se­iZ­le­ba
xels uwyob­des sxva­das­x­va faq­to­ri (ma­ga­li­Tad, ma­
Ti Ses­ru­le­ba sa­xel­m­wi­fos pri­o­ri­te­tia, sa­er­Ta­So­
ri­so sa­zo­ga­do­e­bis ze­wo­la da/an dax­ma­re­ba maT Se­
sas­ru­leb­lad, sa­Wi­ro re­sur­se­bis ar­se­bo­ba);
►► re­ko­men­da­ci­e­bi, rom­leb­ze re­a­gi­re­bac sa­mo­qa­la­qo
sa­zo­ga­do­e­bam Se­iZ­le­ba mo­ax­di­nos sxveb­Tan er­Tad,
ko­a­li­ci­e­bis meS­ve­o­biT;
►► re­ko­men­da­ci­e­bi, ro­mel­Ta Ses­ru­le­bis ga­zom­va Se­uZ­
li­aT sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­gen­lebs;
15
►► re­ko­men­da­ci­e­bi, rom­le­bic ig­no­ri­re­bu­li dar­Ce­bo­
da, rom ara sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­ge­
nel­Ta aq­ti­vo­ba;
►► re­ko­men­da­ci­e­bi, ro­mel­Ta sa­miz­nea uSu­a­lod sa­mo­
qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­ba (ma­ga­li­Tad, spe­ci­a­lu­ri mom­
x­se­neb­lis re­ko­men­da­ci­e­bi uf­le­ba­dam­c­ve­lebs uf­
le­ba­dam­c­vel­Ta mdgo­ma­re­o­bis Se­sa­xeb).
gen­de­ru­li niS­niT da gen­de­ru­li iden­to­bis niS­niT
ara­dis­k­ri­mi­na­ci­is Te­ma­ze sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li
gan­xil­vis (spg) far­g­leb­Si mi­Re­bu­li re­ko­men­da­ci­e­bis
pri­o­ri­te­te­bad da­sax­va
spg-is far­g­leb­Si mi­Re­bu­li re­ko­men­da­ci­e­bis pri­o­ri­te­
te­bad da­sax­va da wi­nas­wa­ri sa­mu­Sao geg­mis Se­mu­Sa­ve­ba Se­
iZ­le­ba mok­led aseT pro­ce­sad war­mo­vid­gi­noT:
16
17
gagrZeldes gen­
deruli uTanas­
worobis sakiTxze
muSaoba
ara. Zalian zogadad
aris Camoyalibebu­
li.
kampaniaSi monawileoba;
winadadebis SeTavazeba,
rom samizne jgufi iyos
axalgazrdoba, mTlianad
sazogadoeba da samarT­
aldamcvelebi.
samizne obieqtebi:
saSualo skolebi, uni­
versitetebi, sportuli
klubebi, policiis
sawvrTneli bazebi.
advokatireba;
parlamentis wevrebTan
lobireba;
kanonSemoqmedebiT
saqmianobaSi monawil­
eoba;
kampaniis warmoeba.
diax. mniSvnelovani
siaxle, romelsac
mTavrobam SeiZleba
ignorireba gauke­
Tos, Tu samoqalaqo
sazogadoeba da
saerTaSoriso Ta­
namegobroba masze
yuradRebas ar gaa­
maxvileben.
diskriminaciis
winaaRmdeg samarT­
lebrivi dacvis
gaZliereba im gziT,
rom im niSnebis
CamonaTvals, rom­
liTac akrZalulia
diskriminacia, dae­
matos seqsualuri
orientacia da gen­
deruli identoba
sazogadoebrivi cno­ diax. ixileT zemoT.
bierebis amaRlebis
kampaniebis dawyeba an
dawyebulSi CarTva,
homoseqsuali, bis­
eqsuali da transse­
qsuali pirebisadmi
Semwynareblobis
wasaxaliseblad
reagirebis tipi da Zir­
iTadi saqmianobebi
prioriteti
spg-is farglebSi
miRebuli rekomen­
dacia
lgbt organizaciebi
samoqalaqo sazoga­
doebis sxva warmomad­
genlebTan erTad. mo­
saZiebelia damatebiTi
resursebi.
lgbt organizaciebi
samoqalaqo sazoga­
doebis sxva warmo­
madgenlebTan erTad.
mimdinare saqmianobebis
farglebSi.
indikatorebi
momdevno 4 kampania Catare­
weli
bulia. winaswar
gansazRvruli
samizne jgufebi­
sTvis informacia
miwodebulia.
momdevno 4 aradiskriminaciis
weli
kanonmdeblobaSi
im niSnebis Camon­
aTvals, romli­
Tac akrZalulia
diskriminacia, dae­
mata seqsualuri
orientacia da gen­
deruli identoba
pasuxismgebeli organi­ vada
zacia (organizaciebi)
da resursebi
18
prioriteti
diax. mTavrobas unda
waxalisdes, rom
gaaZlieros Tanas­
worobis meqanizmebi
meti resursebis inve­
stirebis gziT.
diax. droa, gvqondes
aradiskriminaciuli
kanonmdebloba!
ara, magram mxardaW­
erilia samoqalaqo
sazogadoebis warmo­
madgenlebis mier. re­
agireba SeuZlebelia,
radgan scdeba moce­
muli organizaciis
SesaZleblobebs.
spg-is farglebSi
miRebuli rekomen­
dacia
gagrZeldes genderul
sakiTxebTan da qalTa
diskriminaciasTan
dakavSirebuli dawe­
sebulebebis da pre­
venciuli meqanizmebis
gaZliereba
bolodroindeli
samarTlebrivi re­
formebis priorite­
tad qceva, romelTa
mizania CEDAW-s (kon­
vencia qalTa winaaRm­
deg diskriminaciis
aRmofxvris Sesaxeb)
Sesabamisad diskrim­
inaciuli normebis
amoReba.
miznobrivi RonisZie­
bebis ganxorcieleba
qalebsa da mamakacebs
Soris gansxvavebis
aRmosafxvrelad.
kanonmdeblobaze meT­
valyureoba;
Sedis CEDAW-s sa­
fuZvelze miRebul
daskvniT SeniSvnebze
reagirebis saqmianobeb­
Si.
meTvalyureoba da ad­
vokatireba; Tanaswori
SesaZleblobebis samin­
istrosTvis gamoyofil
sabiujeto resusebze
meTvalyureoba; samin­
istros mier wardgenil
iniciativebze meTvaly­
ureoba, romlebic gazi­
arebuli da Sesrulebu­
li iqna mTavrobis ier.
reagirebis tipi da
ZiriTadi saqmianobebi
momdevno
angariSi
CEDAW-s
konvenciis
mixedviT
momdevno
4 weli
qalTa organizaciebi
samoqalaqo sazogadoe­
bis sxva warmomadgen­
lebTan TanamSromlo­
biT. Sedis mimdinare
saqmianobebSi. saWiroa
damatebiTi codna-ga­
mocdileba biujetis
meTvalyureobis
sferoSi.
qalTa organizaciebi
samoqalaqo sazogadoe­
bis sxva warmomadgen­
lebTan TanamSromlo­
biT. Sedis mimdinare
saqmianobebSi.
vada
pasuxismgebeli orga­
nizacia (organizacie­
bi) da resursebi
CEDAW-s mier mi­
TiTebuli diskrim­
inaciuli normebi
gauqmebulia.
Tanaswori Ses­
aZleblobebis
dasanergad samin­
istrosTvis gamoy­
ofili resursebi;
saministros
winadadebebi, rom­
lebic mTavrobam
gaiziara da Seasru­
la.
indikatorebi
19
reagirebis tipi da
ZiriTadi saqmia­
nobebi
strategiis SemuSave­
baSi monawileoba.
spg-is farglebSi miRebuli prioriteti
rekomendacia
diax. es prioritetad
miCneulia koaliciis
mier da rekomendaciac
mkafiod iTvaliswinebs
samoqalaqo sazogadoe­
bis rols.
ara. scdeba mocemuli
samoqalaqo sazogadoe­
bis organizaciis saqmi­
anobis sferos.
samoqalaqo sazogadoebas­
Tan TanamSromlobiT SemuSa­
vdes detaluri strategia
qalTa winaaRmdeg mimar­
Tuli saziano kulturuli
Cveulebebis da diskrim­
inaciuli stereotipebis
aRmosafxvrelad.
Zalisxmevis gaZliereba
bavSvTa Sromis aRmofx­
vris mizniT im gziT, rom
gaumjobesdes koordinacia
sxvadasxva Sidasaxelm­
wifo-ebriv dawesebulebas
Soris, romlebic dakavebu­
li arian bavSvis uflebebiT.
vada
qalTa organizaciebi
erTi
“gaeros qalebTan” part­ weli
niorobiT.
pasuxismgebeli orga­
nizacia (organizacie­
bi) da resursebi
strategia
miRebulia
indikatore­
bi
4.5. Ses­ru­le­ba­ze meT­val­yu­re­o­ba
sa­xel­m­wi­fos mi­er re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­ba­ze meT­val­
yu­re­o­ba mniS­v­ne­lo­va­ni saq­mi­a­no­baa, rom­lis meS­ve­o­bi­Tac
sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­ba uz­run­vel­yofs mTav­ro­bis an­
ga­riS­val­de­bu­le­bas. aq igu­lis­x­me­ba, rom sa­mo­qa­la­qo sa­
zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­gen­le­bi mud­mi­vad im­yo­fe­bod­nen
saq­mis kur­s­Si iseT sa­kiTxeb­ze, ro­go­ri­caa mo­ax­di­na Tu
ara sa­xel­m­wi­fo ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta xel­Sek­ru­le­bis ra­
ti­fi­ci­re­ba, mo­iw­via Tu ara spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­bis
me­qa­niz­mi qve­ya­na­Si vi­zi­tad, mi­i­Ro Tu ara dis­k­ri­mi­na­ci­
is sa­wi­na­aR­m­de­go ka­no­ni; meT­val­yu­re­o­ba­Si Se­iZ­le­ba igu­
lis­x­me­bo­des ag­reT­ve kom­p­leq­su­ri sa­mu­Sa­o­e­bis Ca­ta­re­ba,
ro­go­ri­caa sxva­das­x­va wya­ro­dan da ad­gil­m­de­ba­re­o­bi­dan
in­for­ma­ci­is Seg­ro­ve­ba da di­di ode­no­biT mo­na­ce­me­bis
ur­Ti­er­T­Se­da­re­ba an­da dro­is gan­sazR­v­rul Su­a­led­Si
ar­se­bu­li in­for­ma­ci­is ga­a­na­li­ze­ba gan­sazR­v­ru­li in­di­
ka­to­re­bis da kri­te­ri­u­me­bis mi­xed­viT. mi­u­xe­da­vad imi­sa,
gan­xor­ci­e­le­bu­li meT­val­yu­re­o­bis Ro­nis­Zi­e­be­bi mar­ti­
via Tu kom­p­leq­su­ria, mTa­va­ria, rom ga­ke­Te­bu­li das­k­
v­ne­bi iyos swo­ri da san­do. das­k­v­ne­bi ga­mod­ge­ba qvey­nis
mTav­ro­bas­Tan ad­vo­ka­ti­re­bis­T­vis. isi­ni Se­iZ­le­ba Ca­mo­ya­
lib­des ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis­T­vis war­sad­ge­ni
in­for­ma­ci­is sa­xiT, ma­ga­li­Tad, sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li
gan­xil­vis me­o­re an me­sa­me cik­li­sas, sa­xel­Sek­ru­le­bo or­
ga­no­e­bis mi­er ma­Ti Sem­d­go­mi gan­xil­vis miz­niT an ada­mi­a­
nis uf­le­ba­Ta sab­Wos­T­vis ze­pi­rad mi­sa­wo­de­be­li in­for­
ma­ci­is sa­xiT. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis
sa­xel­m­ZR­va­ne­lo ada­mi­a­nis uf­le­beb­ze meT­val­yu­re­o­bis
Se­sa­xeb1 iT­va­lis­wi­nebs de­ta­lur gzam­k­v­levs meT­val­yu­
re­bis me­To­do­lo­gi­eb­ze, ro­go­ri­ca in­for­ma­ci­is aq­ti­u­ri
Seg­ro­ve­ba, ga­da­mow­me­ba, ana­li­zi da ga­mo­ye­ne­ba ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta prob­le­me­bis Se­fa­se­bi­sa da maT­ze re­a­gi­re­bis
adamianis uflebebze meTvalyureobis saxelmZRvanelo (gaeros
gamocema, HR/P/PT/7/Rev.1)
1
20
miz­niT. am sa­xel­m­ZR­va­ne­lo­Si mo­ce­mu­li gan­mar­te­bis mi­
xed­viT, meT­val­yu­re­o­ba grZel­de­ba dro­is xan­g­r­Z­li­vi pe­
ri­o­dis gan­mav­lo­ba­Si. meT­val­yu­re­o­bis mTli­an pro­cess
uwo­de­ben ada­mi­a­nis uf­le­beb­ze meT­val­yu­re­o­bis cik­l­sac
(i­xi­leT qve­moT).
meT­val­yu­re­o­bis cik­li
Sefaseba
informacia, ana­
lizi da strategia
Careva/advokatireba
gare angariSgeba
gamokiTxva da in­
formaciis Segroveba
xilvadoba
sxva reagireba
koreqtirebis
RonisZiebebi da rea­
gireba
dokumentacia,
Sida angariSgeba
iuridiuli analizi/
informaciis analizi
meT­val­yu­re­o­ba hong kon­gis sa­ar­Cev­no ub­neb­ze in­
for­ma­ci­is da ma­sa­le­bis xel­mi­saw­v­do­mo­ba­ze
2012 wlis seq­tem­ber­Si unar­SezRu­dul­Ta uf­le­be­bis
ko­mi­te­tis (CRPD) gan­xil­vis obi­eqts war­mo­ad­gen­da Ci­ne­
Ti, hong kon­gis CaT­vl
­ iT. ko­mi­te­tis me-7 da me-8 sxdo­
mebs es­w­re­bo­da or­ga­ni­za­cia “ar­Ce­vi­Ti xe­li­suf­le­bis”
ori war­mo­mad­ge­ne­li, rom­le­bic sa­ku­Tar uf­l­bebs icav­
d­nen. ma­Ti mi­za­ni iyo, ko­mi­te­tis­T­vis mo­ex­se­ne­bi­naT,
ro­gor icav­da mTav­ro­ba maT uf­le­bebs, xo­lo Sem­d­gom
es ga­moc­di­le­ba ga­mo­e­ye­ne­bi­naT Ta­vi­anT ad­vo­ka­ti­re­bis
saq­mi­a­no­ba­Si hong kon­g­Si. or­ga­ni­za­cia “ar­Ce­vi­Ti xe­li­-
21
suf­le­ba” pir­ve­li or­ga­ni­za­ciaa, ro­me­lic mu­Sa­obs sa­
ku­Ta­ri uf­le­be­bis dac­vis da TviT­dax­ma­re­bis prin­ci­pe­
biT. mi­si xel­m­ZR­va­ne­le­bi ari­an swav­lis gan­s­x­va­ve­bu­li
una­ris mqo­ne ada­mi­a­ne­bi azi­is re­gi­o­ni­dan. ma­Ti war­mo­
mad­gen­lo­ba Je­ne­va­Si gax­l­daT pir­ve­li Sem­Tx­ve­va, ro­
de­sac in­te­leq­tu­a­lu­ri SezRu­du­lo­bis mqo­ne pi­reb­ma
Ta­vad mi­mar­Tes ko­mi­tets.
me-7 sxdo­mis Sem­deg, ro­mel­zec gan­sa­xil­vel sa­kiTx­Ta
sia iq­na mi­Re­bu­li, “ar­Ce­viT­ma xe­li­suf­le­bam” lo­bi­re­ba
ga­u­wia in­te­leq­tu­a­lu­ri SezRu­du­lo­bis mqo­ne pi­re­bis
mi­er in­for­ma­ci­is da ma­sa­le­bis xel­mi­saw­v­do­mo­bas sa­
ar­Cev­no ub­neb­ze, ag­reT­ve am pir­Ta uf­le­bas, sa­ar­Cev­no
ka­bi­na­Si maT Tan ax­l­deT maT mi­er­ve Ser­Ce­u­li dam­x­ma­re
pi­ri. 2012 wlis iv­lis­Si isi­ni Sex­v­d­nen sa­re­gis­t­ra­cio
da sa­ar­Cev­no or­ga­nos Ta­nam­de­bo­bis pi­rebs da maT wi­na­
Se da­a­ye­nes es da sxva sa­kiTxe­bi, maT So­ris usi­naT­lo­
Ta mi­er xmis mi­ce­mis Se­uZ­leb­lo­ba, da­we­se­bu­le­beb­Si
mcxov­re­bi pi­re­bis mi­er xmis mi­ce­mis Se­uZ­leb­lo­ba da
“qme­du­u­na­rod” aRi­a­re­bu­li ada­mi­a­ne­bis mi­er sa­ar­Cev­no
uf­le­bis ar­qo­na.
ar­Cev­ne­bi 2012 wlis seq­tem­ber­Si Ca­tar­da. or­ga­ni­za­cia
“ar­Ce­vi­Ti xe­li­suf­le­ba” ar­Cev­nebs ram­de­ni­me Tval­saz­
ri­siT ak­vir­de­bo­da. ga­ir­k­va, rom sa­ar­Cev­no veb­g­ver­de­
bi xel­mi­saw­v­do­mi ar iyo, di­di xa­ni un­da eca­daT, rom
exi­laT “ad­vi­lad wa­sa­kiTxi” in­s­t­ruq­ci­e­bi sa­ar­Cev­no
ub­neb­ze qce­vis we­se­bis Se­sa­xeb, xo­lo rig Sem­Tx­ve­veb­Si
sa­ar­Cev­no ub­neb­ze maT­T­vis ga­we­u­li dax­ma­re­ba sru­lad
ar ak­ma­yo­fi­leb­da ma­Ti av­to­no­mi­u­ro­bi­sa da kon­fi­den­
ci­a­lo­bis moTxov­nebs.
CRPD ko­mi­te­tis gan­xil­vis pro­ces­Si mo­na­wi­le­o­bis da­
de­biT Se­de­gad un­da iq­nas miC­ne­u­li unar­SezRu­dul
pir­Ta or­ga­ni­za­ci­e­bis mo­bi­li­ze­ba da sa­mo­qa­la­qo sa­zo­
ga­do­e­bis war­mo­mad­ge­nel­Ta mi­er Za­le­bis ga­er­Ti­a­ne­ba
ko­a­li­ci­is sa­xiT, unar­SezRu­dul­Ta prob­le­me­bis uf­ro
22
xma­maR­la ga­saJ­Re­reb­lad far­To sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­
do­e­ba­Si. gar­da ami­sa, am or­ga­ni­za­ci­eb­ma hong kon­g­Si er­
T­ma­neT­Tan Ta­nam­S­rom­lo­bis gziT ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
ko­mi­tets wa­rud­gi­nes in­for­ma­cia gan­sa­xil­vel sa­kiTxa
Se­Tan­x­me­bu­li si­is pun­q­teb­ze. war­d­ge­nil in­for­ma­ci­a­Si
maT ase­ve da­a­ye­nes po­li­ti­kur pro­ce­seb­Si ma­Ti mo­na­wi­
le­o­bis sa­kiTxi, ra­Ta ga­aZ­li­e­ron ze­wo­la mTav­ro­ba­ze
ma­Ti Ta­nas­wo­ri mo­na­wi­le­o­bis uz­run­vel­yo­fis­T­vis sa­
Wi­ro cvli­le­be­bis gan­xor­ci­e­le­bis miz­niT.
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta in­di­ka­to­re­bis ga­mo­ye­ne­ba
Ses­ru­le­ba­ze meT­val­yu­re­o­bi­sas
re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­ba­ze meT­val­yu­re­o­bi­sas Se­
saZ­le­be­lia ra­o­de­nob­ri­vi da xa­ris­xob­ri­vi maC­ve­neb­le­
biT sar­geb­lo­ba, ga­mar­Tu­li da gam­W­vir­va­le me­To­do­
lo­gi­e­bis ga­mo­ye­ne­biT.
ma­ga­li­Tad, seq­su­a­lu­ri da rep­ro­duq­ci­u­li jan­m­r­Te­
lo­bis Se­sa­xeb ka­no­nis mi­Re­bis Ta­o­ba­ze re­ko­men­da­ci­is
Ses­ru­le­bis Se­sa­mow­me­be­li in­di­ka­to­re­bi Se­iZ­le­ba iyos
ka­no­nis Za­la­Si Ses­v­lis Ta­ri­Ri da mi­si moq­me­de­bis sfe­
ro.
am sfe­ro­Si ki­dev er­Ti re­ko­men­da­cia Se­iZ­le­ba exe­bo­des
“mu­Sa­o­bis gag­r­Ze­le­bas mTe­li qvey­nis mas­S­ta­biT usaf­
r­Txo da xel­mi­saw­v­dom kon­t­ra­cef­ci­is mom­sa­xu­re­ba­ze
xel­mi­saw­v­do­mo­bis gaz­r­dis miz­niT”.
aR­niS­nu­li re­ko­men­da­ci­is Ses­ru­le­bis ga­sa­zom in­di­ka­
to­rad Se­iZ­le­ba ga­mo­ye­ne­bu­li iq­nas im qa­le­bis an ma­Ti
par­t­ni­o­re­bis ra­o­de­no­ba, rom­le­bic iye­ne­ben kon­t­ra­
cep­ti­vebs. kon­t­ra­cef­ci­is mom­sa­xu­re­biT sar­geb­lo­bis
23
Se­sa­xeb mo­na­ce­mebs aq­vey­nebs ga­e­ros mo­sax­le­o­bis gan­
yo­fi­le­ba, ro­me­lic aR­niS­nu­li in­for­ma­ci­is Sek­re­bis
miz­niT pe­ri­o­du­lad ata­rebs ga­mo­kiTx­vebs qvey­ne­bis
mas­S­ta­biT.
in­di­ka­to­re­bis­T­vis mo­na­ce­me­bis Seg­ro­ve­bi­sas auci­le­
be­lia ka­te­go­ri­e­bad CaS­li­li in­for­ma­ci­is war­mod­ge­na,
rom Se­saZ­le­be­li iyos dis­k­ri­mi­na­ci­u­li as­peq­te­bis ga­
mov­le­na. imis mi­xed­viT, ra iq­ne­ba mniS­v­ne­lo­va­ni da re­
a­lis­tu­ri kon­k­re­tu­li ga­re­mo­e­be­bis gaT­va­lis­wi­ne­biT,
in­di­ka­to­reb­Tan da­kav­Si­re­bu­li in­for­ma­cia Se­iZ­le­ba
Ca­i­Sa­los ise­Ti kri­te­ri­u­mebs mi­xed­viT, ro­go­ri­caa ra­
sa, fe­ri, sqe­si, asa­ki, enob­ri­vi kuT­v­ni­le­ba, re­li­gia, po­
li­ti­ku­ri Tu sxva mo­saz­re­be­bi, erov­nu­li an so­ci­a­lu­
ri war­mo­mav­lo­ba, qo­neb­ri­vi mdgo­ma­re­o­ba, da­ba­de­bis
mdgo­ma­re­o­ba, fi­zi­ku­ri an fsi­qi­ku­ri unar­SezRu­du­lo­
ba, jan­m­r­Te­lo­bis mdgo­ma­re­o­ba (maT So­ris aiv/Sid­si in­
feq­ci­is qo­na), seq­su­a­lu­ri ori­en­ta­cia da sa­mo­qa­la­qo,
po­li­ti­ku­ri an sxva mdgo­ma­re­o­ba. Se­sa­ba­mi­si in­di­ka­to­
re­bis da­sa­xe­le­bis Sem­deg sa­sur­ve­lia mox­des kri­te­ri­
u­me­bis da­fiq­si­re­ba, rom sa­xel­m­wi­fo­ze gan­xor­ci­el­des
ze­wo­la am re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­bis da Ses­ru­le­ba­
ze in­for­ma­ci­is ga­ce­mis miz­niT.
or­ga­ni­za­ci­ebs “sa­zo­ga­do­eb­ri­vi meT­val­yu­re”1 da
“eko­no­mi­ku­ri da so­ci­a­lu­ri uf­le­be­bis cen­t­ri”2 re­
ko­men­da­ci­eb­ze re­a­gi­re­bi­sas in­di­ka­to­re­bis ga­mo­ye­ne­
bis mniS­v­ne­lo­va­ni ga­moc­di­le­ba aqvT.3
1
www.socialwatch.org
www.cesr.org
3
indikatorebTan dakavSirebiT damatebiTi rCevebisTvis ixileT
“adamianis uflebaTa indikatorebi – gazomvisa da Sesrulebis
gzamkvlevi” (gaeros gamocema, HR/PUB/12/5)
2
24
4.6. ga­mo­i­ye­neT mo­men­ti
xel­say­re­li mo­men­ti Se­iZ­le­ba Se­iq­m­nas, ro­de­sac ga­e­ros
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­mi ax­dens qve­ya­na­Si ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta mdgo­ma­re­o­bis Se­fa­se­bas an ro­de­sac qve­ya­nas
es­tum­re­ba spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­ris man­da­tiT aR­Wur­vi­
li pi­ri. ma­ga­li­Tad:
►► me­dia sa­Su­a­le­be­bis mi­er ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta mdgo­
ma­re­o­bi­sad­mi up­re­ce­den­to yu­radRe­bis daT­mo­ba;
►► xe­li­suf­le­bis or­ga­no­e­bis mza­o­ba, yu­radRe­ba mi­aq­
ci­on ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta prob­le­mebs ro­gorc cen­
t­ra­lur, ise ad­gi­lob­riv do­ne­ze;
►► axa­li sa­kon­taq­to pi­re­bi mTav­ro­ba­Si, rom­le­bic
mzad ari­an sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas­Tan di­a­lo­gis­
T­vis;
►► xe­la­xa­li im­pul­si, ro­me­lic mi­mar­Tu­lia ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta mdgo­ma­re­o­bis ga­um­jo­be­se­bis­ken;
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta stan­dar­te­bis Se­sa­ba­mi­si ka­non­
m­deb­lo­bis mi­Re­bis Se­sa­xeb po­li­ti­ku­ri ne­bis ga­mov­
li­ne­ba;
►► mo­ce­mul sfe­ro­Si mu­Sa­o­bis­T­vis axa­li re­sur­se­bis
ga­Ce­na; da
►► qve­ya­na­Si uf­le­ba­Ta mdgo­ma­re­o­bis gan­xil­vas­Tan da­
kav­Si­re­biT par­t­ni­o­ro­be­bis an ko­a­li­ci­e­bis Seq­m­na
an gaZ­li­e­re­ba.
sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­gen­leb­ma ga­dam­wy­ve­ti
ro­li Se­iZ­le­ba Se­as­ru­lon ro­gorc ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
me­qa­niz­me­bis saq­mi­a­no­bas­Tan da­kav­Si­re­biT xel­say­re­li
mo­men­tis Seq­m­na­Si, ise am Se­saZ­leb­lo­be­bis ga­mo­ye­ne­ba­Si
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta ukeT dac­vis stra­te­gi­is Ca­mo­sa­ya­li­
beb­lad.
25
4.7. ko­a­li­ci­e­bis Seq­m­na da maT­Tan mu­Sa­o­ba
ko­a­li­ci­e­bad ga­er­Ti­a­ne­bu­li sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis
war­mo­mad­gen­le­bis mo­na­wi­le­o­bas ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­
qa­niz­me­bis mu­Sa­o­ba­Si xSi­rad mo­aqvs da­de­bi­Ti Se­de­ge­bi.
ma­ga­li­Tis­T­vis, ase­Ti Se­de­ge­bi Se­iZ­le­ba iyos:
►► uf­ro srul­yo­fi­li in­for­ma­ci­is war­d­ge­na ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis­T­vis, ris Se­de­ga­dac uf­ro
sa­va­ra­u­doa ise­Ti re­ko­men­da­ci­e­bis mi­Re­ba, rom­leb­
Sic asa­xu­li iq­ne­ba ko­a­li­ci­is mi­er da­sa­xe­le­bu­li
pri­o­ri­te­te­bi;
►► ko­a­li­ci­is wevr or­ga­ni­za­ci­ebs So­ris Sro­mis ga­na­
wi­le­ba spe­ci­a­li­za­ci­is, re­sur­se­bis da ga­moc­di­le­
bis mi­xed­viT, ris Se­de­ga­dac uf­ro efeq­tu­ri xde­ba
mo­na­wi­le­o­ba da re­a­gi­re­ba (ma­ga­li­Tad, zo­gi­er­Ti
or­ga­ni­za­ci­is mu­Sa­o­bis pro­fi­lia ad­vo­ka­ti­re­ba an
cno­bi­e­re­bis amaR­le­ba, sxve­bi mu­Sa­o­ben meT­val­yu­re­
o­ba­ze, in­for­ma­ci­is Seg­ro­ve­ba­ze da ga­a­na­li­ze­ba­ze;
sxve­bi ki ex­ma­re­bi­an ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta dar­R­ve­viT
da­za­ra­le­bul pi­rebs da uz­run­vel­yo­fen, rom ma­Ti
xma da Cve­ne­be­bi iq­nas Ses­me­ni­li);
►► uke­Te­si Sro­mi­Ti ur­Ti­er­To­ba, Ta­nam­S­rom­lo­ba da
so­li­da­ro­ba sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­
gen­lebs So­ris. es gan­sa­kuT­re­biT mniS­v­ne­lo­va­nia,
ro­de­sac maT ra­i­me saf­r­Txe emuq­re­baT;
►► ko­a­li­ci­is uf­ro me­ti gav­le­na da da­ma­je­reb­lo­ba,
rad­gan isi­ni er­Ti­a­ni gzav­ni­liT da miz­niT mi­mar­Ta­ven
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­mebs, xe­li­suf­le­bis or­ga­
no­ebs da sxva aq­to­rebs (ma­ga­li­Tad, dip­lo­ma­ti­ur mi­
si­ebs, ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta erov­nul da­we­se­bu­le­bebs);
►► mci­re zo­mis sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­
e­bi uf­ro me­tad SeZ­le­ben sxva­Ta yu­radRe­bis mipy­
ro­bas Ta­vi­an­Ti sa­kiTxe­bi­sad­mi, Tu am sa­kiTxebs isi­
ni ko­a­li­ci­e­bis meS­ve­o­biT ga­aJ­Re­re­ben.
26
fi­li­pi­ne­bis sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­a­Ta
ko­a­li­cia war­ma­te­bas aR­wevs wa­me­bis pre­ven­ci­a­Si sa­yo­
vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis (spg) me­qa­niz­mis meS­ve­o­biT
sa­me­di­ci­no Ca­re­vis jgu­fi (MAG) mo­na­wi­le­o­bas iReb­da
fi­li­pi­neb­Tan da­kav­Si­re­biT sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis
er­Tob­li­vi an­ga­ri­Sis mom­za­de­ba­Si, mi­si sa­yo­vel­Tao
pe­ri­o­du­li gan­xil­vis (spg) me­qa­niz­mis­T­vis war­d­ge­nis
miz­niT. vid­re gan­xil­va Sed­ge­bo­da 2012 wlis ma­is­Si,
ko­a­li­ci­a­Si Se­ma­val­ma sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­
ga­ni­za­ci­eb­ma dip­lo­ma­ti­u­ri kor­pu­sis­T­vis mo­awy­ves
bri­fin­gi qa­laq ma­ni­la­Si, ro­mel­sac da­ax­lo­e­biT 20 sa­
el­Cos war­mo­mad­ge­ne­li da­es­w­ro. Je­ne­va­Si aR­niS­nul­ma
jguf­ma Sex­ved­re­bi ga­mar­Ta 16 dip­lo­ma­ti­ur war­mo­mad­
gen­lo­bas­Tan da isi­ni saq­mis kur­s­Si Ca­a­ye­na im sa­kiTxeb­
Tan da­kav­Si­re­biT, rom­le­bic ma­Ti SeS­fo­Te­bis sa­gans
war­mo­ad­gen­da. “Cven Sev­Ze­liT Cven­T­vis pri­o­ri­te­tu­li
prob­le­me­bis Se­sa­xeb in­for­ma­cia mig­ve­wo­de­bi­na kon­k­
re­tu­lad da mok­led. Ti­To sa­kiTxi­saT­vis Ti­To gver­di
iyo daT­mo­bi­li,” ga­nacxa­des ko­a­li­ci­is wev­reb­ma. “sa­mo­
qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis mi­er ko­a­li­ci­ad
ga­er­Ti­a­ne­bis da am ko­a­li­ci­is meS­ve­o­biT sa­yo­vel­Tao
pe­ri­o­du­li gan­xil­vis pro­ces­Si an­ga­ri­Sis war­d­ge­nam da
mTav­ro­beb­Tan lo­bis­tu­ri saq­mi­a­no­bis Ca­ta­re­bam ga­na­
pi­ro­ba uf­ro me­tad adek­va­tu­ri re­ko­men­da­ci­e­bis mi­Re­
ba. aman xe­li Se­uwyo re­a­gi­re­ba­sac da Cvens aq­ti­ur Car­
Tu­lo­bas mTav­ro­bis mi­er ma­Ti Ses­ru­le­bis pro­ces­Si.”
sa­me­di­ci­no Ca­re­vis jgu­fi (MAG) da fi­li­pi­ne­bis ga­er­
Ti­a­ne­bu­li ko­a­li­cia wa­me­bis wi­na­aR­m­deg (UATC) ax­la uk­
ve iye­ne­ben spg-is me­qa­niz­mis re­ko­men­da­ci­ebs wa­me­bis
pre­ven­ci­is­ken mi­mar­Tul Ta­vi­anT saq­mi­a­no­beb­Si. “Cven
spg-is re­ko­men­da­ci­ebs vi­ye­nebT meT­val­yu­re­o­bi­sa da
ad­vo­ka­ti­re­bis sa­mi­a­no­beb­Si da vcdi­lobT, sa­zo­ga­do­e­
bis yu­radRe­ba ga­va­max­vi­loT wa­me­bis sa­me­di­ci­no as­peq­-
27
teb­ze, maT So­ris stam­bo­lis oq­m­Si mi­Ti­Te­bul do­ku­men­ta­
ci­a­ze da Sev­q­m­naT sa­re­a­bi­li­ta­cio prog­ra­me­bi wa­me­ba­ga­da­
ta­ni­li ada­mi­a­ne­bi­sa da ma­Ti oja­xe­bis­T­vis. spg-is re­ko­men­
da­ci­eb­ma mra­va­li Se­de­gi ga­mo­i­Ro fi­li­pi­neb­Si wa­me­bis pre­
ven­ci­is­ken mi­mar­Tu­li moZ­ra­o­bis gaZ­li­e­re­bis Tval­saz­ri­
siT,” da­as­k­v­na sa­me­di­ci­no Ca­re­vis jgu­fis war­mo­mad­ge­nel­ma.
Sve­i­ca­ri­a­Si eko­no­mi­kur, so­ci­a­lur da kul­tu­rul
uf­le­beb­Tan de­kav­Si­re­bu­li re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­
le­bis sag­zao ru­ka
ko­a­li­ci­am “Su­is­se Ro­man­de sur les dro­its économiques, so­ci­a­
ux et cul­tu­rels” da­iwyo re­a­gi­re­ba eko­no­mi­kur, so­ci­a­lur
da kul­tu­rul uf­le­ba­Ta ko­mi­te­tis mi­er Sve­i­ca­ri­as­Tan
da­kav­Si­re­biT mi­Re­bul Se­niS­v­neb­ze. man mo­iw­via das­k­v­niT
Se­niS­v­neb­Si asa­xul sxva­das­x­va sfe­ro­Si spe­ci­a­li­ze­bu­
li sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bi, ra­Ta em­s­
je­laT, ri­si ga­ke­Te­ba iq­ne­bo­da sa­Wi­ro Ti­To­e­u­li am re­
ko­men­da­ci­is Se­sas­ru­leb­lad. ga­moT­q­mu­li mo­saz­re­be­bi
Ca­mo­ya­lib­da kon­k­re­tu­li mi­Ti­Te­be­bis sa­xiT, rom­leb­
zec in­for­ma­cia mi­e­wo­daT da dis­ku­sia mo­ewyo mTav­ro­
bis war­mo­mad­gen­leb­Tan mrgva­li ma­gi­de­bis for­mat­Si.
mar­Ta­lia, ga­moc­di­le­ba aC­ve­nebs, rom ko­a­li­ci­eb­Tan mu­Sa­
o­ba zo­ga­dad da­de­biT Se­de­gebs iw­vevs, ga­su­li praq­ti­kis
gak­ve­Ti­le­bi mow­mobs gar­k­ve­u­li sa­er­To prob­le­me­bis ar­
se­bo­bas, maT So­ris:
►► ko­or­di­na­ci­a­Si Ca­de­bu­li re­sur­se­bi da dro;
►► Se­Tan­x­me­ba pri­o­ri­te­teb­ze da ro­le­bis ga­na­wi­le­ba­ze;
►► kon­sen­su­sis miR­we­vas Se­iZ­le­ba Se­e­wi­ros zo­gi­er­Ti
sa­kiTxi.
28
brZo­la ra­sob­ri­vi dis­k­ri­mi­na­ci­is wi­na­aR­m­deg iapo­ni­a­Si
iapo­nur ara­sam­Tab­ro­bo or­ga­ni­za­ci­a­Ta qse­li ra­sob­
ri­vi dis­k­ri­mi­na­ci­is aR­mofx­v­ris­T­vis (ERD Net) 2007
wels Se­iq­m­na, mas Sem­deg, rac 2005 wels iapo­ni­a­Si vi­zi­
tiT im­yo­fe­bo­da spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­ne­be­li ra­siz­mis
Ta­na­med­ro­ve for­me­bis, ra­sob­ri­vi dis­k­ri­mi­na­ci­is, qse­
no­fo­bi­is da msgav­si Se­uwy­na­reb­lo­bis sa­kiTxeb­ze. dis­
k­ri­mi­na­ci­i­sa da ra­siz­mis yve­la for­mis sa­wi­na­aR­m­de­go
sa­er­Ta­So­ri­so moZ­ra­o­bis (IMADR) mxar­da­We­riT ERD Net-i
mu­Sa­obs ra­sob­ri­vi dis­k­ri­mi­na­ci­is aR­mofx­v­ris Se­sa­xeb
sa­er­Ta­So­ri­so kon­ven­ci­is (ICERD) Ses­ru­le­ba­ze iapo­ni­
a­Si. ERD Net-ma iapo­ni­is Se­sa­xeb al­ter­na­ti­u­li mox­se­
ne­ba wa­rud­gi­na ra­sob­ri­vi dis­k­ri­mi­na­ci­is aR­mofx­v­ris
ko­mi­tets (CERD). 2010 wlis Te­ber­val­Si ERD Net-is war­
mo­mad­gen­le­bi es­w­re­bod­nen ko­mi­te­tis sxdo­mas. maT Ca­
a­ta­res bri­fin­gi ko­mi­te­tis­T­vis. 2010 wlis ag­vis­to­sa
da 2012 wlis iv­niss So­ris pe­ri­od­Si CERD-is das­k­v­ni­Ti
Se­niS­v­ne­bis sa­fuZ­vel­ze ERD Net-ma ri­gi kon­sul­ta­ci­e­
bi Ca­a­ta­ra mTav­ro­bas­Tan da mo­awyo sa­mu­Sao Sex­ved­re­bi
par­la­men­tis wev­re­bis­T­vis. “am saq­mi­a­no­beb­ma sa­Su­a­le­ba
mog­v­ca, gag­ve­um­jo­be­se­bi­na ad­vo­ka­ti­re­bis una­re­bi ro­
gorc ga­e­ros, ise Si­da­sa­xel­m­wi­fo-eb­riv do­ne­ze. gar­da
ami­sa, mox­da Cve­ni Ta­nam­S­rom­lo­bi­Ti ur­Ti­er­To­be­bis
kon­so­li­di­re­ba,” ga­nacxa­da ERD Net-is war­mo­mad­ge­nel­
ma. “am ga­moc­di­le­bis sa­fuZ­vel­ze Cven ase­ve ga­dav­wy­vi­
teT, uf­ro aq­ti­u­rad vi­mu­Sa­voT me­dia sa­Su­a­le­beb­Tan.
cxa­dia, rac uf­ro met yu­radRe­bas mi­apy­ro­ben me­dia
sa­Su­a­le­be­bi sa­er­Ta­So­ri­so me­qa­niz­me­bis mo­saz­re­bebs
iapo­ni­a­Si ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta mdgo­ma­re­o­bas­Tan da­kav­
Si­re­biT, miT uke­Te­si.”
29
4.8. par­t­ni­o­ro­bis dam­ya­re­ba
re­a­gi­re­ba­ze da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta val­de­bu­le­be­bis Ses­
ru­le­ba­ze par­t­ni­o­reb­Tan er­Tob­li­o­ba­Si mu­Sa­o­ba Se­iZ­le­
ba stra­te­gi­u­li mniS­v­ne­lo­bi­sa iyos.
war­su­li ga­moc­di­le­ba aC­ve­nebs, rom ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­
le­ba­Ta pro­ce­seb­Si mo­na­wi­le­o­ba sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­
e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis mi­er axa­li par­t­ni­o­ro­be­bis Seq­m­nis
da er­T­ma­neT­Tan Ta­nam­S­rom­lo­bis axal Se­saZ­leb­lo­bebs
aCens. am Se­saZ­leb­lo­be­bis ga­mo­ye­ne­ba da am par­t­ni­o­ro­
be­biT maq­si­ma­lu­rad sar­geb­lo­ba ki­dev uf­ro me­ti Se­de­
gis mom­ta­ni iq­ne­ba. par­t­ni­o­ro­bis Seq­m­ni­sas auci­le­be­lia
par­t­ni­or­Ta mra­val­fe­rov­ne­bis uz­run­vel­yo­fa imi­saT­
vis, rom sa­kiTxe­bi yve­la per­s­peq­ti­vi­dan iq­nas da­na­xu­li.
par­t­ni­o­reb­Tan mu­Sa­o­ba sxva­das­x­va do­ne­ze Se­iZ­le­ba Sed­
ges: erTs Se­iZ­le­ba igi­ve miz­ne­bi hqon­des, me­o­res Se­iZ­le­ba
re­sur­se­bi, spe­ci­a­lu­ri una­re­bi an kav­Si­re­bis far­To wre
ga­aC­n­des, me­sa­me Se­iZ­le­ba mTa­va­ri pa­su­xis­m­geb­lo­bis ma­ta­
re­be­li iyos an Se­eZ­los mov­le­neb­ze gav­le­nis mox­de­na.
Zi­ri­Ta­di mo­Ta­ma­Se­e­bis da imis amoc­no­ba, Tu ra sar­geb­
lo­bis mo­ta­na Se­uZ­li­aT maT, ag­reT­ve Se­saZ­lo ris­ke­bi­sa
da saf­r­Txe­e­bis ga­mov­le­na, auci­le­be­lia stra­te­gi­is Se­
mu­Sa­ve­bis­T­vis da ro­le­bis gan­sazR­v­ris­T­vis. qve­moT Ca­
moT­v­li­lia ara­a­mom­wu­ra­vi sia im mo­Ta­ma­Se­e­bi­sa, rom­leb­
Ta­nac sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­eb­ma Se­iZ­le­
ba sxva­das­x­va for­miT da­am­ya­ron par­t­ni­o­ro­ba da iTa­nam­
S­rom­lon:
►► sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bi – sxva­das­
x­va xa­ris­xiT da sxva­das­x­va sfe­ro­Si, sa­zo­ga­do­eb­riv
sawyi­seb­ze moq­me­di ga­er­Ti­a­ne­be­bi­dan dawye­bu­li Si­
da­sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi da sa­er­Ta­So­ri­so sa­mo­qa­la­qo
sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­biT dam­Tav­re­bu­li;
►► do­no­re­bi da dip­lo­ma­ti­u­ri sa­zo­ga­do­e­ba;
30
►► me­dia sa­Su­a­le­be­bi;
►► pro­fe­si­u­li kav­Si­re­bi da ga­er­Ti­a­ne­be­bi;
►► Te­ma­tu­ri jgu­fe­bi;
►► sa­xel­m­wi­fo struq­tu­re­bi, maT So­ris par­la­men­ti da
Se­sa­ba­mi­si sa­par­la­men­to ko­mi­si­e­bi;
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta erov­nu­li or­ga­no­e­bi;
►► sa­er­Ta­So­ri­so da re­gi­o­nu­li or­ga­ni­za­ci­e­bi, maT
So­ris ga­e­ros da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­
mi­sa­ri­a­tis ad­gi­lob­ri­vi war­mo­mad­gen­lo­be­bi;
►► aka­de­mi­u­ri da­we­se­bu­le­be­bi; da
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bi.
par­t­ni­or­Ta mo­bi­li­ze­ba ne­pal­Si bav­S­vis uf­le­be­bis
dac­vi­sa da xel­Sewyo­bis miz­niT
or­ga­ni­za­ci­am Sa­ve the Chil­d­ren” sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis
138 or­ga­ni­za­ci­as Ca­u­ta­ra swav­le­ba sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­
du­li gan­xil­vis me­qa­niz­mis (spg) Ta­o­ba­ze. man ase­ve mxa­
ri da­u­Wi­ra moq­me­di or­ga­ni­za­ci­e­bis mi­er in­for­ma­ci­is
war­d­ge­nas da maT ko­or­di­ni­re­bul ad­vo­ka­ti­re­bas Si­da­
sa­xel­m­wi­fo­eb­riv da sa­er­Ta­So­ri­so do­ne­ze. am Ro­nis­
Zi­e­be­bis Se­de­gad, spg-is mi­er mi­Re­bu­li do­ku­men­ti 34
re­ko­men­da­ci­as Se­i­cavs bav­S­vis uf­le­beb­ze, ro­mel­Ta­gan
ne­pa­lis xe­li­suf­le­bam 31 ga­i­zi­a­ra.
“Sa­ve the Chil­d­ren”-is spg-ze re­a­gi­re­bis stra­te­gia age­bu­
li iyo erov­nul do­ne­ze ar­se­bu­li sxva­das­x­va mo­Ta­ma­Se­
e­bis mo­bi­li­ze­ba­ze. ker­Zod, par­t­ni­o­ro­ba­Si Se­di­od­nen
sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­a­Ta qse­le­bi, ada­
mi­a­nis uf­le­ba­Ta erov­nu­li ko­mi­sia, sa­el­Co­e­bi da me­-
31
dia sa­Su­a­le­be­bi. aR­niS­nu­li mo­Ta­ma­Se­e­bi Car­Tu­li iq­nen
imi­saT­vis, rom uf­ro gaZ­li­e­re­bu­li­yo spg-is pro­ce­sis
Si­da­sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi aq­tu­a­lo­bis Seg­r­Z­ne­ba, gaz­r­di­
li­yo Car­Tu­lo­ba da an­ga­riS­val­de­bu­le­ba.
spg-ma ga­dam­wy­ve­ti ro­li Se­as­ru­la ne­pa­lis sa­mo­qa­la­qo
sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis er­Ti sa­er­To miz­nis qveS
ga­er­Ti­a­ne­ba­Si. xe­li­suf­le­bis war­mo­mad­gen­leb­Tan da sa­
el­Co­eb­Tan ad­vo­ka­ti­re­bis miz­niT war­mo­e­bu­li ma­Ra­li
do­nis or­m­x­ri­vi da mra­val­m­x­ri­vi Sex­ved­re­bis pa­ra­le­
lu­rad me­dia sa­Su­a­le­beb­Si gaS­ve­bu­li iq­na cno­bi­e­re­bis
amaR­le­bis kam­pa­nia. ami­saT­vis ga­mo­ye­ne­bu­li iq­na ro­gorc
sa­te­le­vi­zio in­ter­vi­u­e­bi, ise beW­du­ri sta­ti­e­bi Te­ma­ze.
bav­S­veb­Tan da­kav­Si­re­bul kon­k­re­tul mov­le­nas­Tan, ro­
go­ri­caa bav­S­v­Ta uf­le­be­bis dRe, spg-is Te­mis mib­mam ga­
ad­vil­da me­dia sa­Su­a­le­be­bis yu­radRe­bis mo­zid­va.
or­ga­ni­za­ci­am “Sa­ve the Chil­d­ren”, bav­S­vis uf­le­beb­ze
erov­nul ko­a­li­ci­eb­Tan Ta­nam­S­rom­lo­biT, ga­dawy­ve­ti
ro­li Se­as­ru­la ima­Si, rom ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta erov­
nul­ma ko­mi­si­am spg-is re­ko­men­da­ci­eb­ze meT­val­yu­re­o­ba
da maT­ze re­a­gi­re­ba Ta­vi­si mo­va­le­o­be­bis Ca­mo­naT­val­Si
Se­i­ta­na. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta erov­nu­li ko­mi­sia is mTa­
va­ri or­ga­ni­za­ciaa, ro­me­lic av­to­ri­te­tul da san­do
in­for­ma­ci­as awar­mo­ebs aR­niS­nu­li re­ko­men­da­ci­e­bis
Ses­ru­le­bis mdgo­ma­re­o­bis Se­sa­xeb.
re­a­gi­re­bis ko­or­di­ni­re­bu­li Ro­nis­Zi­e­be­bis Se­de­gad na­
wi­lob­riv Ses­ru­le­bu­li iq­na spg-is re­ko­men­da­cia # 108.4,
ro­me­lic mo­iTxovs “bav­S­v­Ta mi­marT po­li­ti­kis ma­re­gu­
li­re­be­li ka­non­m­deb­lo­bis mi­Re­bas, ra­sac di­di xa­nia sa­
zo­ga­do­e­ba elo­de­ba da bav­S­v­Ta mzrun­ve­lo­bis sax­le­bis­
T­vis mi­ni­ma­lu­ri stan­dar­te­bis Se­mo­Re­bas”. 2012 wels
mi­Re­bu­li iq­na ro­gorc “bav­S­v­Ta mi­marT po­li­ti­kis erov­
nu­li do­ku­men­ti”, ise bav­S­v­Ta mzrun­ve­lo­bis saxlebis
moTxovnaTa amomwuravi CamonaTvali. garda amisa,
kabinetma mxari dauWira kanons bavSvis uflebaTa Sesaxeb.
32
par­t­ni­o­reb­Tan er­Tob­li­vi moq­me­de­bis sqe­ma vi­zu­a­lu­ra­
dac Se­iZ­le­ba iq­nas war­mod­ge­ni­li. ma­ga­li­Tad, ze­moT aR­
we­ri­li ne­pa­lis ma­ga­li­Ti sqe­ma­tu­rad ase ga­mo­i­yu­re­ba:
par­t­ni­or­Ta mo­bi­li­ze­ba ne­pal­Si bav­S­v­Ta uf­le­beb­Tan
da­kav­Si­re­biT
samoqalaqo
sazogadoebis
adgilobrivi
organizacie­
bi
advokatireba da cnobi­
erebis amaRleba
media
diplomatiu­
ri korpusi
Sesrulebaze meTvalyureoba
gavlena
adamianis
uflebaTa
erovnuli
komisia
gavlena
bavSvTa ufle­
bebTan dakav­
SirebiT spg-is
meqanizmis mier
gacemuli re­
komendaciebis
Sesruleba
mTavroba
33
4.9. gav­r­ce­le­ba da cno­bi­e­re­bis amaR­le­ba
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis re­ko­men­da­ci­e­bis da
das­k­v­ne­bis gav­r­ce­le­ba da maT Se­sa­xeb cno­bi­e­re­bis amaR­
le­ba kar­gi sa­Su­a­le­baa sa­xel­m­wi­fo­Ta wa­sa­xa­li­seb­lad, Se­
as­ru­lon ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta val­de­bu­le­be­bi.
xSir Sem­Tx­ve­va­Si Ses­ru­le­ba Se­saZ­le­be­li xde­ba imi­tom,
rom uf­le­bis mqo­ne sul uf­ro met­ma pir­ma icis Ta­vi­si
uf­le­bis Se­sa­xeb da iTxovs mis gan­xor­ci­e­le­bas an­da imi­
tom, rom xe­li­suf­le­bis Se­sa­ba­mis­ma or­ga­no­eb­ma ici­an, ra
Ro­nis­Zi­e­be­bis ga­ta­re­ba mo­eTxo­ve­baT maT ada­mi­a­nis uf­
le­ba­Ta val­de­bu­le­be­bis Se­sas­ru­leb­lad. ada­mi­a­nis uf­
le­ba­Ta ar­cod­nis an nak­le­bad cod­nis prob­le­mis mog­va­
re­ba ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta Se­sa­xeb cno­bi­e­re­bis amaR­le­bis
da in­for­ma­ci­is gav­r­ce­le­bis gziT efeq­tu­ri sa­Su­a­le­baa
Ses­ru­le­bis xel­Se­sawyo­bad.
ad­gi­lob­riv ena­ze Tar­g­m­ni­dan dawye­bu­li ma­sob­ri­vi in­
for­ma­ci­is sa­Su­a­le­be­bis Tu sxva so­ci­a­lu­ri sa­Su­a­le­
be­biT kam­pa­ni­e­bis war­mo­e­biT dam­Tav­re­bu­li, sa­mo­qa­la­qo
sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bi sxva­das­x­va for­mi­Ta da Se­
moq­me­de­bi­Ti mid­go­miT av­r­ce­le­ben ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
me­qa­niz­me­bis das­k­v­neb­sa da re­ko­men­da­ci­ebs. gav­r­ce­le­bis
geg­meb­Si yo­vel­T­vis un­da iq­nas Se­ta­ni­li ma­sa­le­bi­sa da in­
for­ma­ci­is gav­r­ce­le­ba unar­SezRu­dul ada­mi­a­neb­Si.
34
“in­for­ma­ci­is xel­mi­saw­v­do­mo­bis ka­no­nis” meS­ve­o­biT
wa­me­bis Ta­vi­dan aci­le­bis qve­ko­mi­te­tis re­ko­men­da­
ci­e­bis ga­sa­ja­ro­e­ba bra­zi­li­a­Si
2011 wels pir­ve­li vi­zi­ti­sas wa­me­bis Ta­vi­dan aci­le­bis
qve­ko­mi­tet­ma (SPT) Se­is­wav­la qvey­na­Si ar­se­bu­li mdgo­
ma­re­o­ba Ta­vi­suf­le­bis aR­k­ve­Tis ad­gi­leb­Si wa­me­bi­sa da
ara­sa­Ta­na­do mopy­ro­bis Tval­saz­ri­siT. amis Sem­d­gom
qve­ko­mi­tet­ma an­ga­ri­Si wa­rud­gi­na bra­zi­li­is mTav­ro­bas,
ro­mel­sac Tan er­T­vo­da re­ko­men­da­ci­e­bi qve­ya­na­Si wa­me­
bis praq­ti­kas­Tan da­kav­Si­re­biT. wa­me­bis da sxva sas­ti­ki,
ara­hu­ma­nu­ri an da­mam­ci­re­be­li mopy­ro­bis an das­jis Se­
sa­xeb kon­ven­ci­is da­ma­te­bi­Ti oq­mis (OPCAT) Ta­nax­mad, ase­
Ti an­ga­ri­Si ga­sa­ja­rov­de­ba mxo­lod mTav­ro­bis sur­vi­
lis Sem­Tx­ve­va­Si. mi­u­xe­da­vad sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis
moTxov­ni­sa, an­ga­ri­Si kon­fi­den­ci­a­lu­ri rCe­bo­da.
2012 wlis ma­is­Si bra­zi­li­am mi­i­Ro ka­no­ni sa­ja­ro in­for­
ma­ci­is xel­mi­saw­v­do­mo­bis Se­sa­xeb. ka­no­nis Za­la­Si Ses­v­lis
dRes­ve or­ga­ni­za­ci­am “Co­nec­tas Direitos Humanos” (Co­nec­tas)
gan­cxa­de­biT mi­marT bra­zi­li­is mTav­ro­bas da mo­iTxo­
va SPT-s an­ga­ri­Sis ga­sa­ja­ro­e­ba da mi­si xel­mi­saw­v­do­mo­bis
uz­run­vel­yo­fa. bra­zi­li­is mTav­ro­bam gan­cxa­de­bas ka­no­
niT dad­ge­nil va­da­Si upa­su­xa da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­
mi­nis­t­ros veb­g­ver­d­ze ga­mo­aq­vey­na ro­gorc an­ga­ri­Si, ise
re­ko­men­da­ci­e­bi, maT So­ris por­tu­ga­li­ur ena­ze.
Co­nec­tas-i ga­dam­wy­vet mniS­v­ne­lo­bas ani­Web­da SPT-s an­ga­
ri­Sis sa­xel­m­wi­fo ena­ze ga­moq­vey­ne­bas. uami­sod sa­mo­qa­
la­qo sa­zo­ga­do­e­bis war­mo­mad­gen­le­bi da sxva da­in­te­
re­se­bu­li pi­re­bi ver SeZ­leb­d­nen SPT-s re­ko­men­da­ci­e­bis
Ses­ru­le­ba­ze meT­val­yu­re­o­bas. “gar­da ami­sa, es iyo fun­
da­men­tu­ri na­bi­ji qve­ya­na­Si wa­me­bis praq­ti­kis Tval­saz­
ri­siT mZi­me mdgo­ma­re­o­bis Se­sa­xeb cno­bi­e­re­bis amaR­le­
bis kuTxi­Tac. im fon­ze, rom bra­zi­li­a­Si dam­k­vid­re­bu-
35
li wa­me­bis praq­ti­ka uSu­a­lo­daa ga­mow­ve­u­li efeq­tu­ri
pre­ven­ci­u­li me­qa­niz­me­bis arar­se­bo­biT da dam­na­Sa­ve­Ta
da­us­je­lo­biT, in­for­ma­ci­is xel­mi­saw­v­do­mo­bis Se­sa­xeb
ka­no­ni SPT-s Se­fa­se­be­bis gac­no­bis efeq­tur sa­Su­a­le­bas
war­mo­ad­gen­da. ax­la ki yve­la da­in­te­re­se­bul pirs mi­e­ca
wa­me­bas­Tan brZo­lis Se­saZ­leb­lo­ba,” ga­nacxa­da Co­nec­tas-ma.
wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go ko­mi­te­tis sxdo­mis in­ter­net
tras­la­cia ir­lan­di­a­Si
2011 wels ir­lan­di­is sa­mo­qa­la­qo Ta­vi­suf­le­be­bis sab­
Wom (ICCL) da ir­lan­di­is sis­x­lis sa­mar­T­lis re­for­mis
tras­t­ma (IPRT) mo­am­za­des er­Tob­li­vi al­ter­na­ti­u­li an­
ga­ri­Si, vi­na­i­dan ir­lan­dia pir­ve­lad un­da war­m­d­ga­ri­yo
ga­e­ros wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go ko­mi­te­tis wi­na­Se Ta­vi­si
mox­se­ne­biT. wa­me­bis msxver­p­l­Ta sa­er­Ta­So­ri­so re­a­bi­
li­ta­ci­is sab­Wos­Tan (IRCTV) er­Tad ICCL-ma da IPRT-m pir­ve­
lad mo­awy­ves wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go ko­mi­te­tis sxdo­mis
in­ter­net tran­s­la­cia pir­da­pir eTer­Si. tran­s­la­ci­as
Tvals adev­neb­d­nen ro­gorc ir­lan­di­is sa­mo­qa­la­qo sa­
zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bi, ise sa­xel­m­wi­fo or­ga­no­e­bi.
“Cven far­To mas­S­ta­biT ga­vav­r­ce­leT al­ter­na­ti­u­li
an­ga­ri­Si da wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go ko­mi­te­tis re­ko­men­
da­ci­e­bi. gag­va­Su­qa yve­la Zi­ri­Tad­ma ga­zeT­ma da ra­di­om.
pra­im ta­i­mis dros eTer­Si ga­sul sa­zo­ga­do­eb­riv saq­
me­Ta So­u­Si ga­mo­ye­ne­bu­li iyo Cvens mi­er in­ter­ne­tiT
tran­s­li­re­bu­li ir­lan­di­is mox­se­ne­bis gan­xil­vis kad­
re­bi. es iyo pir­ve­li Sem­Tx­ve­va, ro­de­sac ir­lan­di­is sa­
zo­ga­do­e­bam ga­e­ros sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no moq­me­de­
ba­Si ixi­la,” ga­nacxa­da ICCL-is war­mo­mad­ge­nel­ma.
ir­lan­di­is ga­mos­v­lam wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go ko­mi­te­tis
wi­na­Se da Se­de­gad ga­mo­ce­mul­ma re­ko­men­da­ci­eb­ma da­de-
36
­bi­Ti cvli­le­be­bi ga­mo­iw­via ir­lan­di­a­Si. ci­xis re­for­
ma po­li­ti­ku­ri do­nis sa­kiTxad iq­ca. Se­iq­m­na sis­x­lis
sa­mar­T­lis stra­te­gi­is ga­da­sin­j­va­ze mo­mu­Sa­ve jgu­fi1.
re­ko­men­da­ci­e­bis ga­mo­ce­mi­dan 12 Tve­Si ko­mi­tet­ma mo­
iTxo­va re­a­gi­re­ba 4 kon­k­re­tul re­ko­men­da­ci­a­ze, maT
So­ris im faq­t­ze, rom sa­xel­m­wi­fom efeq­tu­rad ar ga­
mo­i­Zia mag­da­le­nas sam­recxa­o­eb­Si (Tav­Se­sa­far­Si) qa­le­
bis da­ka­ve­bis saq­me. 2013 wlis Te­ber­val­Si ga­moq­vey­n­da
ofi­ci­a­lu­ri mox­se­ne­ba, ro­mel­Sic sa­u­ba­ri iyo sa­xel­
m­wi­fos mo­na­wi­le­o­ba­ze mag­da­le­nas sam­recxa­o­e­bis saq­
me­Si.2 amis Sem­deg sa­xel­m­wi­fom ofi­ci­a­lu­rad mo­u­xa­da
bo­di­Si mag­da­le­nas qa­lebs. am­Ja­mad Se­mu­Sa­ve­bis pro­ces­
Sia ma­Ti re­a­bi­li­ta­ci­is geg­ma.
1
sisxlis samarTlis strategiis gadasinjvis jgufi Seqmnilia ius­
ticiis, Tanasworobis da Tavdacvis ministris mier. jgufSi Sedis
12 eqsperti, romlebic warmoadgenen sasamarTlo xelisuflebas,
policias, probaciis samsaxurs da sasjelaRsrulebis sistemas.
jgufi SeimuSavebs rekomendaciebs principebze dafuZnebuli da
mdgradi sasjelaRsrulebis sistemis
moxseneba xelmisawvdomia vebgverdze www.justice.ie Camoyalibe­
basTan dakavSirebiT, maT Soris, irlandiis saerTaSoriso val­
debulebebis gaTvaliswinebiT. damatebiTi informaciisTvis ix­
ileT www.justice.ie
2
37
in­ter­net tras­la­cia (web­cas­ting) da vi­de­o­e­bi
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos da sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li
gan­xil­vis me­qa­niz­mis sxdo­me­bis in­ter­ne­tis meS­ve­o­biT
pir­da­pir eTer­Si tran­s­la­ci­as da da­ar­qi­ve­bas ax­dens
ga­e­ros veb te­le­vi­zia.1 sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas Se­
uZ­lia sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­e­bis sxdo­me­bis Ca­we­ra
da in­ter­ne­tis meS­ve­o­biT tran­s­li­re­ba. yve­la sa­xel­
Sek­ru­le­bo or­ga­nos sxdo­mis in­ter­net tran­s­la­ci­is
ko­or­di­ni­re­bas ax­dens Je­ne­va­Si mde­ba­re ara­sam­Tav­ro­bo
or­ga­ni­za­ci­e­bis jgu­fi.
www.treatybodywebcast.org
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis mi­er Seq­m­
ni­li mra­va­li vi­deo xel­mi­saw­v­do­mia ko­mi­sa­ri­a­tis veb­
g­ver­d­ze da so­ci­a­lu­ri me­di­is meS­ve­o­biT.2
4.10. ad­vo­ka­ti­re­ba
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta ad­vo­ka­ti­re­ba­Si igu­lis­x­me­ba ko­
mu­ni­ka­cia, ro­me­lic miz­nad isa­xavs ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
Ses­ru­le­bis ga­um­jo­be­se­bas. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta ad­vo­ka­
ti­re­bi­sas gzav­ni­li efeq­tu­ria, Tu is am­c­nobs ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta mdgo­ma­re­o­bas da ar­se­bul prob­le­mas da mi­mar­
Tu­lia sxva­Ta dar­w­mu­ne­ba­ze, rom mo­wo­de­ba ga­da­aq­ci­os
moq­me­de­bad.
1
http://webtv.un.org/
adamianis uflebaTa umaRlesi komisariatis socialuri mediis
xilva SeiZleba misamarTze www.ohchr.org
2
38
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta ad­vo­ka­ti­re­bis efeq­tu­ri gzav­ni­lis
ma­xa­si­a­Teb­le­bia:
►► ey­r­d­no­ba ga­da­mow­me­bul faq­tebs da cif­rebs;
►► Se­i­cavs ma­ga­li­Tebs re­a­lu­ri, Cve­u­leb­ri­vi ada­mi­a­ne­
bis cxov­re­bi­dan;
►► mar­ti­vi da la­ko­nu­ria;
►► Ca­mo­ya­li­be­bu­lia sa­Ta­na­do eniT (a­da­mi­a­nis uf­le­
ba­Ta mdgo­ma­re­o­ba­ze msje­lo­ba da ara po­li­ti­ku­ri
ri­to­ri­ka; Se­u­racx­m­yo­fe­li leq­si­kis ar­ga­mo­ye­ne­ba);
►► gaJ­Re­re­bu­lia ise­Ti pi­ris mi­er, vi­sac en­do­bi­an;
►► Se­i­cavs mka­fio mo­wo­de­bas moq­me­de­bis­ken;
►► mor­ge­bu­lia sa­miz­ne audi­to­ri­a­ze;
►► mom­za­de­bu­lia sa­pi­ris­pi­ro ar­gu­men­te­bis­T­vis;
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis mi­er mi­Re­bu­li das­k­v­
ne­bi da re­ko­men­da­ci­e­bi Ca­moT­v­lil­Ta­gan ram­de­ni­me ma­
xa­si­a­Te­bels ak­ma­yo­fi­le­ben. sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis
or­ga­ni­za­ci­e­bi asa­xe­le­ben da pri­o­ri­te­te­bad ala­ge­ben am
das­k­v­neb­sa da re­ko­men­da­ci­ebs, rom ad­vo­ka­ti­re­ba uf­ro
efeq­tu­ri gax­des.
39
tu­nis­Si unar­SezRu­dul pir­Ta ar­Cev­neb­Si mo­na­wi­le­
o­bis ad­vo­ka­ti­re­ba, am Te­ma­ze cno­bi­e­re­bis amaR­le­ba
da meT­val­yu­re­o­ba
SezRu­du­li Se­saZ­leb­lo­be­bis mqo­ne pir­Ta uf­le­be­bis
ko­mi­te­tis (CRPD) 2011 wlis re­ko­men­da­ci­e­bi tun­s­Tan
da­kav­Si­re­biT Se­i­cavs ram­de­ni­me re­ko­men­da­ci­as qvey­nis
de­mok­ra­ti­u­li re­for­mi­re­bis Se­sa­xeb da miz­nad isa­xavs
unar­SezRu­dul­Ta mo­na­wi­le­o­bis uz­run­vel­yo­fas axa­
li kon­s­ti­tu­ci­is da­we­ris pro­ces­Si, ag­reT­ve maT mi­er
sa­ar­Cev­no uf­le­bis re­a­li­ze­bas da sa­ja­ro cxov­re­ba­Si
mo­na­wi­le­o­bas sxveb­Tan er­Tad Ta­na­bar pi­ro­beb­Si.
tu­ni­sis unar­SezRu­dul­Ta uf­le­be­bis dac­vis or­ga­ni­za­
ci­am (Organisation tu­ni­si­en­ne de défense des dro­its des per­son­nes
han­di­capées – OTDDPH), ro­me­lic re­vo­lu­ci­is Sem­d­gom pe­
ri­od­Si Seq­m­ni­li unar­SezRu­dul­Ta or­ga­ni­za­ciaa, sxva­
das­x­va re­gi­on­Si Ca­a­ta­ra sa­in­for­ma­cio sa­mu­Sao Sex­ved­
re­bi, ra­Ta mo­e­wo­de­bi­na unar­SezRu­du­li pi­re­bis­T­vis,
mo­na­wi­le­o­ba mi­e­RoT mo­ma­val ar­Cev­neb­Si. or­ga­ni­za­ci­is
ram­de­ni­me wevrs ar­Cev­neb­ze dam­k­vir­veb­lis ofi­ci­a­lu­
ri sta­tu­si hqon­da, rac OTDDPH-s sa­Su­a­le­bas aZ­lev­da,
pi­ra­dad ewar­mo­e­bi­na dak­vir­ve­ba 100-ze met sa­ar­Cev­no
uban­ze, qvey­nis mas­S­ta­biT ub­neb­ze xel­mi­saw­v­do­mo­bis
stan­dar­te­bis ar­se­bo­bis dad­ge­nis, ag­reT­ve ar­Cev­neb­Si
unar­SezRu­dul­Ta mo­na­wi­le­o­bis ga­zom­vis miz­niT.
erov­nu­li dam­fuZ­ne­be­li yri­lo­bis ar­Ce­vis Sem­deg, ro­
mel­sac un­da da­e­we­ra tu­ni­sis axa­li kon­s­ti­tu­cia, OTDDPH
ad­vo­ka­ti­re­bas awar­mo­eb­da dam­fuZ­ne­bel yri­lo­ba­Si im
miz­niT, rom unar­SezRu­dul­Ta uf­le­be­bi asa­xu­li­yo kon­
s­ti­tu­ci­a­Si. OTDDPH ad­vo­ka­ti­re­bis sa­fuZ­v­lad iye­neb­da
kon­ven­ci­as unar­SezRu­dul pir­Ta uf­le­be­bis Se­sa­xeb da
unar­SezRu­dul pir­Ta uf­le­be­bis ko­mi­te­tis re­ko­men­da­
ci­ebs. am sa­fuZ­v­liT OTDDPH sity­viT ga­mo­di­o­da yri­lo­
bis sa­ko­mi­te­to mos­me­neb­ze da mo­la­pa­ra­ke­bas awar­mo­eb­da
40
ko­mi­te­tis cal­ke­ul wev­reb­Tan. man ko­mi­tets wa­rud­gi­na
unar­SezRu­dul pi­reb­Tan da­kav­Si­re­biT kon­s­ti­tu­ci­a­Si
Se­sa­ta­ni nor­mis pro­eq­ti.
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis mi­er Seq­m­
ni­li mra­va­li vi­deo xel­mi­saw­v­do­mia ko­mi­sa­ri­a­tis veb­
g­ver­d­ze da so­ci­a­lu­ri me­di­is meS­ve­o­biT.2
da­mo­u­ki­de­be­li mar­T­l­m­sa­ju­le­bis ad­vo­ka­ti­re­ba gva­
te­ma­la­Si
gva­te­ma­las mar­T­l­m­sa­ju­le­bis uze­na­e­si sa­sa­mar­T­los wev­
re­bis ar­Cev­ne­bis pe­ri­od­Si qve­ya­nas stum­rob­da spe­ci­a­lu­
ri mom­x­se­ne­be­li mo­sa­mar­T­le­e­bis da iuris­te­bis da­mo­u­ki­
deb­lo­bis sa­kiTxeb­ze. ge­ne­ra­lu­ri pro­ku­ro­ris ar­Ce­vis
pro­ces­Si, ro­me­lic mo­sa­mar­T­le­Ta ar­Cev­ne­bis Sem­deg ga­
i­mar­Ta, ad­vo­ka­ti­re­bi­sas sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­ba aq­ti­u­
rad uTi­Teb­da spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­neb­lis mi­er mom­za­de­bul
an­ga­riS­ze, gan­sa­kuT­re­biT re­ko­men­da­ci­eb­ze, rom­le­bic
exe­bo­da da­mo­u­ki­deb­lo­bas, gam­W­vir­va­lo­bas da pro­fe­si­ul
srul­yo­fas. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis
war­mo­mad­gen­lo­bam gva­te­ma­la­Si sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­
bis or­ga­ni­za­ci­ebs Se­sa­ba­mi­si sa­er­Ta­So­ri­so stan­dar­te­bis
kre­bu­le­bi da­u­ri­ga, rom­leb­Sic Se­di­o­da spe­ci­a­lu­ri mom­
x­se­neb­lis re­ko­men­da­ci­e­bic. sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bam es
kre­bu­le­bi ga­mo­i­ye­na ad­vo­ka­ti­re­bis ga­saZ­li­e­reb­lad, ro­
de­sac is Ta­vi­si kan­di­da­tu­re­bis da­sa­xe­le­bas sTa­va­zob­da
uf­le­ba­mo­sil ko­mi­si­ebs. Se­de­gad ko­mi­si­eb­ma ge­ne­ra­lu­ri
pro­ku­ro­ris pos­t­ze yve­la­ze kva­li­fi­ci­u­ri kan­di­da­te­bi
da­a­sa­xe­les. gar­da ami­sa, sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­
ni­za­ci­eb­ma aR­niS­nu­li re­ko­men­da­ci­e­bi ga­mo­i­ye­nes Ta­vi­an­
Ti moTxov­nis da­sa­sa­bu­Teb­lad, ro­me­lic exe­bo­da ka­non­m­
deb­lo­ba­Si cvli­le­be­bis Se­ta­nas da sa­sa­mar­T­lo xe­li­suf­
le­bis da­mo­u­ki­deb­lo­bi­sad­mi da­kav­Si­re­biT xe­li­suf­le­bis
an­ga­riS­val­de­bu­le­bis gaz­r­das.
41
4.11. una­ri­a­no­bis amaR­le­ba da gaZ­li­e­re­ba
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis mi­er mi­Re­bu­li das­k­v­
ne­bi da re­ko­men­da­ci­e­bi Se­iZ­le­ba uTi­Teb­des mTel rig
xar­ve­zeb­ze ro­gorc xe­li­suf­le­bis or­ga­no­eb­Si, ise sa­mo­
qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­ba­Si, rom­le­bic xels uS­li­an maT ada­
mi­a­nis uf­le­ba­Ta Ses­ru­le­ba­Si. zog­jer re­ko­men­da­ci­eb­Si
ara mxo­lod xar­ve­ze­bia mi­Ti­Te­bu­li, ara­med isi­ni Se­i­cavs
mo­wo­de­bas am xar­ve­ze­bis aR­mo­safx­v­re­lad una­ri­a­no­bis
amaR­le­bis saq­mi­a­no­be­bis gan­xor­ci­e­le­bis­ken. zog Sem­Tx­
ve­va­Si sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­ebs Se­iZ­le­ba
hqon­deT am xar­ve­ze­bis aR­mofx­v­ris an Sem­ci­re­bis Se­saZ­
leb­lo­ba. zog or­ga­ni­za­ci­as aqvs cod­na da ga­moc­di­le­ba
imi­saT­vis, rom ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta swav­le­ba Ca­u­ta­ros
ro­gorc sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas, ise sa­xel­m­wi­fo or­ga­
no­e­bis war­mo­mad­gen­lebs.
re­ko­men­da­ci­eb­Si Se­iZ­le­ba asa­xu­li iyos is xar­ve­ze­bi, ro­
mel­Tan da­kav­Si­re­bi­Tac sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­
ni­za­ci­ebs uk­ve aqvT Ca­ta­re­bu­li una­ri­a­no­bis amaR­le­bis
gar­k­ve­u­li saq­mi­a­no­be­bi. am Sem­Tx­ve­va­Si re­ko­men­da­ci­e­bi
xazs us­va­men sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis aq­ti­u­ro­bis mniS­
v­ne­lo­bas da mis rols una­ri­a­no­bis amaR­le­ba­Si. sxva Sem­
Tx­ve­veb­Si re­ko­men­da­ci­e­bi Se­iZ­le­ba iseT xar­ve­zeb­ze uTi­
Teb­des, rom­le­bic ar aris Se­ta­ni­li re­a­gi­re­bis ar­se­bul
prog­ra­meb­Si. re­a­gi­re­bis Ro­nis­Zi­e­beb­Si Car­Tul­ma sa­mo­qa­
la­qo sa­zo­ga­do­e­bam una­ri­a­no­bis amaR­le­bis Sem­d­go­mi saq­
mi­a­no­be­bis mi­zan­Se­wo­ni­lo­ba Sem­deg­na­i­rad un­da Se­a­fa­sos:
►► Se­a­fa­sos, ram­de­nad aqvT sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis
or­ga­ni­za­ci­ebs una­ri­a­no­bis amaR­le­bis Ro­nis­Zi­e­
be­bis gan­xor­ci­e­le­bis Se­saZ­leb­lo­ba sa­Wi­ro cod­
nis, re­sur­se­bis ar­se­bo­bis da mo­sa­lod­ne­li Se­de­gis
Tval­saz­ri­siT. ga­a­a­na­li­zos, una­ri­a­no­bis amaR­le­
bis axa­li Ro­nis­Zi­e­be­bi da­em­Tx­ve­va Tu ara sa­mo­qa­la­
qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis pri­o­ri­te­tebs da
sa­moq­me­do geg­mebs;
42
►► Ca­a­ta­ros sa­miz­ne da­we­se­bu­le­be­bis da or­ga­ni­za­ci­e­
bis sa­Wi­ro­e­be­bis Se­fa­se­ba, maT So­ris ram­de­nad aqvT
maT ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta Ses­ru­le­bis ga­um­jo­be­se­bis
miz­niT una­ri­a­no­ba­Si xar­ve­ze­bis ga­mos­wo­re­bis sur­
vi­li; da
►► ga­iT­va­lis­wi­non una­ri­a­no­bis amaR­le­bis sxva prog­
ra­meb­Tan dam­Tx­ve­va, ra da­de­bi­Ti Se­de­gis mo­ta­na Se­
uZ­lia axal Ro­nis­Zi­e­bebs, ma­Ti gav­le­na da Se­de­ge­bis
mdgra­do­ba.
ga­moc­di­le­ba aC­ve­nebs, rom sa­xel­m­wi­fo or­ga­no­e­bic da sa­
mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bic xSi­rad gax­s­ni­
li ari­an una­ri­a­no­bis amaR­le­bis prog­ra­me­bis­T­vis, Tum­ca
es av­to­ma­tu­rad sa­sur­ve­li Se­de­ge­bis mom­ta­ni ver iq­ne­
ba. xar­ve­ze­bis sa­Ta­ve Se­iZ­le­ba iyo mdgo­ma­re­o­bis Sec­v­
lis sur­vi­lis ar­qo­na, be­ne­fi­ci­a­re­bis swra­fi cvli­le­ba,
una­ri­a­no­bis amaR­le­bis Ro­nis­Zi­e­be­bis SezRu­du­lo­ba (ma­
ga­li­Tad, mo­sa­lod­ne­li Se­de­ge­bis aram­d­g­ra­do­ba, ga­uk­r­
ve­ve­li miz­ne­bi, be­ne­fi­ci­a­re­bis cod­nis do­ne­eb­Si mniS­v­ne­
lo­va­ni sxva­o­ba) an am faq­to­re­bis kom­bi­na­cia. aR­niS­nu­li
ris­ke­bi gul­das­miT un­da Se­fas­des una­ri­a­no­bis amaR­le­bis
prog­ra­me­bis Se­mu­Sa­ve­bi­sas, xo­lo Se­de­ge­bis Se­fa­se­bi­sas
un­da ga­i­zo­mos ma­Ti gav­le­na.1
adamianis uflebaTa swavlebis SefasebasTan dakavSirebiT ixileT
“adamianis uflebaTa saswavlo RonisZiebebis Sefaseba” (gaeros ga­
mocema, HR/P/PT/18)
1
43
kot d’ivuaris Za­lo­va­ni struq­tu­re­bis swav­le­ba
da una­ri­a­no­bis amaR­le­ba sqe­sob­riv Za­la­do­bas­Tan
brZo­lis mi­mar­Tu­le­biT
2009 wels kot d’ivuarSi sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­
xil­vis Ca­ta­re­bis Sem­deg, ara­sam­Tav­ro­bo or­ga­ni­za­ci­
am “SOS Exclusion” am me­qa­niz­mis far­g­leb­Si mi­Re­bu­li re­
ko­men­da­ci­e­bis sa­fuZ­vel­ze Se­i­mu­Sa­va sa­moq­me­do geg­ma,
ro­me­lic miz­nad isa­xav­da po­li­ci­i­sa da sam­xed­ro Za­le­
bis una­ri­a­no­bis amaR­le­bas ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sfe­ro­
Si. “Cven ori sa­mu­Sao Sex­ved­ra Ca­va­ta­reT sa­yo­vel­Tao
pe­ri­o­du­li gan­xil­vis me­qa­niz­mis far­g­leb­Si qal­Ta uf­
le­beb­Tan da­kav­Si­re­biT mi­Re­bul re­ko­men­da­ci­eb­ze,”
gan­mar­ta or­ga­ni­za­ci­is Tav­m­j­do­ma­rem. “aman sa­Su­a­le­ba
mog­v­ca, am re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­bis mdgo­ma­re­o­ba
ga­dag­ve­mow­me­bi­na iseT Zi­ri­Tad aq­to­reb­Tan, ro­go­ri­
caa so­li­da­ro­bis, oja­xis, qa­le­bis da bav­S­ve­bis sa­kiTx­
Ta sa­mi­nis­t­ro, ius­ti­ci­is sa­mi­nis­t­ro da ga­e­ros qa­le­
bi.” aR­niS­nu­lis Sem­deg mo­ewyo sa­zo­ga­do­e­bis mo­bi­li­za­
ci­is kam­pa­nia sqe­sob­ri­vi Za­la­do­bis wi­na­aR­m­deg, rac sa­
yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis me­qa­niz­mis erT-er­Ti
re­ko­men­da­ci­is Te­ma gax­l­daT. “am kam­pa­ni­is far­g­leb­Si
Cven er­Tad mo­vu­ya­reT Ta­vi sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis
war­mo­mad­gen­lebs, re­li­gi­ur li­de­rebs, so­li­da­ro­bis
sa­mi­nis­t­ros da ius­ti­ci­is sa­mi­nis­t­ros, ag­reT­ve ad­gi­
lob­riv sa­zo­ga­do­e­bas, sa­dac kam­pa­nia tar­de­bo­da.”
44
4.12. gen­de­ru­li kom­po­nen­tis Se­ta­na
re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­beb­Si
re­a­gi­re­bis Ro­nis­Zi­e­be­bis pri­o­ri­te­te­bad da­la­ge­bi­sas
Sem­de­gi kiTx­ve­bi da­gex­ma­re­baT gen­de­ris kom­po­nen­tis Se­
ta­na­Si:
►► pri­o­ri­te­te­bad da­sa­xu­li re­ko­men­da­ci­e­bi da mas­Tan
da­kav­Si­re­biT da­geg­mi­li re­a­gi­re­bis Ro­nis­Zi­e­be­bi
uf­ro qa­lebs exe­ba Tu ma­ma­ka­cebs?
►► ro­gor aris gaT­va­lis­wi­ne­bu­li gen­de­ris kom­po­nen­
ti pri­o­ri­te­tad miC­ne­ul moq­me­de­beb­Si? gen­der­ze
ori­en­ti­re­bu­li saq­mi­a­no­be­bis sa­xiT (gen­der spe­ci­fic
ac­ti­vi­ti­es) Tu gen­de­ri­sad­mi kom­p­leq­su­ri mid­go­miT
(gen­der ma­in­s­t­re­a­ming)?
►► uf­le­bis mqo­ne­Ta gar­k­ve­u­li jgu­fis wi­na­aR­m­deg xom
ar xor­ci­el­de­ba sxva­das­x­vag­va­ri dis­k­ri­mi­na­cia?
re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­beb­Si mox­de­ba ma­Ti mdgo­ma­re­o­
bis gaT­va­lis­wi­ne­ba?
►► aris Tu ara mi­mar­Tu­li da­geg­mi­li saq­mi­a­no­be­bi uf­
le­bis mqo­ne­Ta gaZ­li­e­re­ba­ze da gen­de­ru­li dis­k­ri­
mi­na­ci­is da uTa­nas­wo­ro­bis wi­na­aR­m­deg brZo­la­ze?
►► Ca­re­vis Ro­nis­Zi­e­be­bis pri­o­ri­te­te­bad da­la­ge­ba
mox­da Tu ara uf­le­bis mqo­ne sxva­das­x­va jgu­feb­Tan
kon­sul­ta­ci­e­bis Sem­deg?
re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­be­bis gan­xor­ci­e­le­bi­sas:
►► Se­ag­ro­veT da an­ga­riS­Si Se­i­ta­neT mo­na­ce­me­bi, rom­
le­bic CaS­li­li iq­ne­ba sqe­sis da sxva gan­mas­x­va­ve­be­li
niS­ne­bis mi­xed­viT, ro­go­ri­caa asa­ki, eT­ni­ku­ri war­
mo­mav­lo­ba, unar­SezRu­du­lo­ba, so­ci­a­lur-eko­no­mi­
ku­ri mdgo­ma­re­o­ba da sxva;
45
►► Tu in­for­ma­cia gen­de­ris mi­xed­viT ar mo­i­po­ve­ba, am
xar­ve­zis Se­sa­xeb pir­da­pir ga­nacxa­deT an­ga­riS­Si;
►► Ro­nis­Zi­e­be­bis, swav­le­bis da una­ri­a­no­bis amaR­le­bis
saq­mi­a­no­be­bis or­ga­ni­ze­bi­sas uz­run­vel­ya­viT mo­na­
wi­le­Ta da mas­wav­le­bel­Ta an re­surs pir­Ta gen­de­
ru­li ba­lan­si, gen­de­ru­lad da­ba­lan­se­bu­li ga­re­mo
(Sek­re­bis ad­gi­li da dro), gen­de­ru­lad da­ba­lan­se­
bu­li Si­na­ar­si da me­To­de­bi;
►► Ca­a­ta­reT sis­te­ma­tu­ri gen­de­ru­li ana­li­zi;
►► imu­Sa­veT gen­de­rul ba­lan­sis mxed­ve­lo­ba­Si mim­Reb
par­t­ni­o­reb­Tan;
►► ad­vo­ka­ti­re­bi­sa da cno­bi­e­re­bis amaR­le­bis saq­mi­a­no­
beb­Si Se­i­ta­neT gzav­ni­le­bi gen­de­ru­li Ta­nas­wo­ro­
bis Se­sa­xeb da ga­mo­i­ye­neT gen­de­ru­lad da­ba­lan­se­
bu­li ter­mi­ne­bi da ga­mo­sa­xu­le­be­bi.
4.13. Car­Tu­lo­bis, mra­val­fe­rov­ne­bis da
xel­mi­saw­v­do­mo­bis gaT­va­lis­wi­ne­ba
re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­be­bis da­geg­m­vi­sa da gan­xor­ci­e­le­bi­sas
►► saq­mi­a­no­beb­Si Car­TeT da­in­te­re­se­bul pir­Ta mra­
val­fe­ro­va­ni speq­t­ri;
►► uz­run­vel­ya­viT, rom mos­me­ni­li iq­nas sxva­das­x­va
Tval­saz­ri­si da mox­des ma­Ti asax­va re­a­gi­re­bis saq­
mi­a­no­beb­Si;
►► ga­ni­xi­leT sxva­das­x­va wris ada­mi­a­ne­bis­T­vis mo­na­wi­
le­o­bis mi­ce­mis Se­saZ­leb­lo­ba, ro­go­ric ari­an um­ci­
re­so­be­bi da unar­SezRu­du­li pi­re­bi. mi­i­ReT zo­me­
biT, rom do­ku­men­te­bi da re­sur­se­bi xel­mi­saw­v­do­mi
iyos unar­SezRu­du­li pi­re­bis­T­vis.
46
4.14. re­ko­men­da­ci­e­bis ga­mo­ye­ne­ba
sa­mar­Tal­war­mo­e­ba­Si
sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis bev­ri or­ga­ni­za­cia dax­ma­re­bas
uwevs fi­zi­kur pi­rebs da pir­Ta jgu­febs, rom­le­bic Ta­vi­
anT uf­le­bebs sa­sa­mar­T­lo an kva­zi­sa­sa­mar­T­lo me­qa­niz­me­
bis ga­mo­ye­ne­biT ica­ven Si­da­sa­xel­m­wi­fo­eb­riv, re­gi­o­nul
da sa­er­Ta­So­ri­so do­ne­ze. es dax­ma­re­ba Se­iZ­le­ba mo­i­cav­
des mo­sar­Ce­le­e­bis­T­vis iuri­di­u­li dax­ma­re­bis ga­we­vas,
iuri­di­u­li das­k­v­ne­bis mom­za­de­bas, mo­sa­mar­T­le­e­bis, pro­
ku­ro­re­bis, ad­vo­ka­te­bis da praq­ti­ko­si iuris­te­bis mi­er
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­mar­T­lis ga­mo­ye­ne­bis una­ri­a­no­bis
amaR­le­bas an mo­wo­de­bas aq­ti­vis­te­bis da sa­sa­mar­T­lo­e­bis
mi­sa­mar­TiT, rom maT ga­mo­i­ye­non ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­
er­Ta­So­ri­so sa­mar­Ta­li.
Si­da­sa­xel­m­wi­fo­eb­riv da re­gi­o­nul do­ne­ze ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta sa­er­Ta­So­ri­so sa­mar­T­lis ga­mo­ye­ne­bam da ga­
mo­ye­ne­bis­ken mo­wo­de­bam Se­iZ­le­ba ga­am­ya­ros ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta pre­ce­den­tu­li sa­mar­Ta­li. ma­ga­li­Tad, sa­xel­
Sek­ru­le­bo or­ga­no­e­bis mi­er mom­za­de­bul zo­gad ko­men­
ta­reb­Si ga­ke­Te­bu­li xel­Sek­ru­le­bis nor­me­bis gan­mar­te­
be­bi azus­te­ben kon­k­re­tu­li uf­le­bis Si­na­arss da mis­gan
ga­mom­di­na­re ga­re­mo­e­bebs; ase­Ti gan­mar­te­be­biT Se­iZ­le­ba
isar­geb­lon Si­da­sa­xel­m­wi­fo­eb­riv­ma sa­sa­mar­T­lo­eb­ma saq­
me­ze ga­dawy­ve­ti­le­bis ga­mo­ta­ni­sas. ase­ve, mo­sar­Ce­le­eb­sac
Se­uZ­lia mi­Ti­Ton ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis mi­er
ga­mo­ce­mul re­ko­men­da­ci­eb­ze Ta­vi­an­Ti moTxov­ne­bis da­sa­
sa­bu­Teb­lad.
47
sa­er­Ta­So­ri­so da­sa­xe­le­biT ga­moS­ve­bu­li me­di­ka­men­
teb­ze xel­mi­saw­v­do­mo­bis moTxov­na ke­ni­a­Si
2012 wlis 20 ap­rils ke­ni­is umaR­les­ma sa­sa­mar­T­lom Ta­vis
ga­dawy­ve­ti­le­ba­Si ra­di­ka­lu­rad ax­le­bu­rad Se­a­fa­sa 2008
kon­t­ra­faq­ci­is sa­wi­na­aR­m­de­go ka­no­nis de­bu­le­be­bi da ga­
nacxa­da, rom ma­Ti moq­me­de­ba ar vrcel­de­bo­da sa­er­Ta­So­ri­
so da­sa­xe­le­biT ga­moS­ve­bul me­di­ka­men­teb­ze (e.w ge­ne­ri­kul
me­di­ka­men­teb­ze), ri­Tac da­ic­va iafi mkur­na­lo­bis uf­le­ba.
sar­Ce­lis av­to­ri iyo aiv in­feq­ci­iT mcxov­re­bi sa­mi pi­ri. mo­
sar­Ce­le­Ta mTa­var iurists kvle­vi­Ti sa­mu­Sa­o­e­bis Ca­ta­re­bis
na­wil­Si dax­ma­re­bas uwev­da or­ga­ni­za­cia “KELIN” – ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta or­ga­ni­za­cia, ro­me­lic mu­Sa­obs imu­no­de­fi­ci­tis
vi­rus­Tan da­kav­Si­re­biT ada­mi­a­nis uf­le­be­bis dac­va­sa da gan­
vi­Ta­re­ba­ze aR­mo­sav­leT af­ri­ka­Si. sar­Cel­Si, ro­mel­zec war­
mo­e­ba 2009 wli­dan mim­di­na­re­ob­da, ga­sa­Civ­re­bu­li iyo 2008
wlis kon­t­ra­faq­ci­is sa­wi­na­aR­m­de­go ka­no­nis is de­bu­le­be­bi,
rom­le­bic krZa­lav­da sa­er­Ta­So­ri­so da­sa­xe­le­biT ga­moS­ve­
bu­li me­di­ka­men­te­bis Se­mo­ta­nas, maT So­ris aiv in­feq­ci­iT
mcxov­re­bi ada­mi­a­ne­bis­T­vis an­ti­ret­ro­vi­ru­su­li me­di­ka­
men­te­bis (ARV) Se­mo­ta­nas. jan­dac­vis uf­le­ba­ze ga­e­ros spe­
ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma sa­sa­mar­T­los me­gob­ris sta­tu­siT
sa­sa­mar­T­los wa­rud­gi­na Ta­vi­si mo­saz­re­ba, rom­lis di­di na­
wi­li ci­ti­re­bu­lia sa­sa­mar­T­los ga­dawy­ve­ti­le­ba­Si.
qal­ba­ton­ma mo­sa­mar­T­le ngu­gim ga­dawy­ve­ti­le­ba­Si ga­nacxa­
da, rom in­te­leq­tu­a­lu­ri sa­kuT­re­bis uf­le­ba ver dad­ge­ba
ke­ni­is kon­s­ti­tu­ci­iT gan­m­t­ki­ce­bul si­cocx­lis uf­le­ba­
ze, jan­dac­vis uf­le­ba­ze da ada­mi­a­nu­ri Rir­se­bis uf­le­ba­
ze uf­ro maR­la. aqe­dan ga­mom­di­na­re, pa­ten­tis mflo­be­le­bi
aR­niS­nu­li ka­no­nis ga­mo­ye­ne­biT ver mo­ax­de­nen sa­er­Ta­So­
ri­so da­sa­xe­le­biT ga­moS­ve­bu­li me­di­ka­men­te­bis im­por­tis
dab­lok­vas, ris ga­moc SeS­fo­Te­bu­li iy­v­nen mo­sar­Ce­le­e­bi.1
gadawyvetileba ixileT misamarTze http://bit.ly/L1cEu5 (bolos
nanaxia 2013 wlis 24 ivliss)
1
48
4.15. re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­be­bis Se­de­ge­bis
da da­de­bi­Ti praq­ti­kis ga­zi­a­re­ba
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­er­Ta­So­ri­so sa­mar­Tals da mas­Tan
da­kav­Si­re­bul me­qa­niz­mebs Se­iZ­le­ba aRiq­vam­d­nen, ro­gorc
uf­le­bis mqo­ne pi­re­bis­gan mo­So­re­bul re­a­lo­bas. ro­gor
Se­iZ­le­ba Je­ne­va­Si myo­fi da­mo­u­ki­de­be­li eq­s­per­te­bis mi­
er ga­mo­ce­mul­ma re­ko­men­da­ci­eb­ma gav­le­na mo­ax­di­non Cve­
u­leb­ri­vi ada­mi­a­ne­bis cxo­re­ba­ze? ro­gor Se­iZ­le­ba maT
gav­le­na mo­ax­di­non val­de­bul pir­Ta qce­va­ze, rom­leb­mac
Se­iZ­le­ba arc ki icod­nen, ra aris sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­
no an ras saq­mi­a­nobs spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­ne­be­li? mag­ram,
mi­u­xe­da­vad ami­sa, cvli­le­be­bi Se­iZ­le­ba mox­des da xde­ba
ki­dec – um­rav­les Sem­Tx­ve­va­Si sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis
mi­er Ca­ta­re­bu­li re­a­gi­re­bis sa­mu­Sa­o­e­bis Se­de­gad.
re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­be­bis da da­de­bi­Ti praq­ti­kis do­ku­
men­ti­re­bam, ga­zi­a­re­bam da gav­r­ce­le­bam sxveb­Sic Se­iZ­le­
ba ga­mo­iw­vi­os sur­vi­li, Ta­va­dac Ca­er­Ton, ma­ga­li­Ti aiRon
da ar­se­bu­li ga­moc­di­le­ba Ta­vi­anT ga­re­mo­e­beb­sa da pri­
o­ri­te­tebs mi­u­sa­da­gon. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis
mi­er mox­de­nil gav­le­na­ze mi­Re­bu­li uku­kav­Si­ri Za­le­ze
sa­sar­geb­loa am me­qa­niz­meb­Si mo­mu­Sa­ve eq­s­per­te­bis­T­vi­sac.
49
aR­mo­sav­leT da cen­t­ra­lur azi­a­Si pa­ci­en­t­Ta dac­vis
sfe­ro­Si ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­sa­mar­T­lo we­siT dac­vas­
Tan da­kav­Si­re­biT re­sur­se­bis da praq­ti­kis ga­zi­a­re­ba
pro­eq­tis “ada­mi­a­nis uf­le­be­bi pa­ci­en­t­Ta dac­vis sfe­
ro­Si” far­g­leb­Si mim­di­na­re­obs qvey­nis sa­Wi­ro­e­beb­
ze mor­ge­bu­li praq­ti­kos­Ta gzam­k­v­le­vis Se­mu­Sa­ve­ba im
iuris­te­bis­T­vis, rom­le­bic da­in­te­re­se­bu­li ari­an pa­
ci­en­te­bis da­sa­ca­vad ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­sa­mar­T­lo
we­siT dac­viT. es gzam­k­v­le­ve­bi praq­ti­ku­li ga­mo­ye­ne­
bis­T­vi­saa gaT­va­lis­wi­ne­bu­li da Se­i­ca­ven in­for­ma­ci­as
ro­gorc sa­sa­mar­T­lo, ise al­ter­na­ti­u­li me­qa­niz­me­bis
ga­mo­ye­ne­bis Se­sa­xeb, ro­gi­ri­caa om­buc­me­ni da sa­me­di­
ci­no li­cen­zi­re­bis or­ga­no­e­bi. gzam­k­v­le­veb­Si gan­
mar­te­bu­lia pa­ci­en­te­bis da sa­me­di­ci­no mom­sa­xu­re­bis
mim­wo­deb­le­bis uf­le­be­bi da mo­va­le­o­be­bi erov­nul,
re­gi­o­nul da sa­er­Ta­So­ri­so do­ne­ze, ag­reT­ve sa­er­Ta­
So­ri­so-sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­e­bis pre­ce­den­tu­li
sa­mar­Ta­li da spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­bis me­qa­niz­me­bis
das­k­v­ne­bi.
pro­eq­t­Tan da­kav­Si­re­biT Seq­m­ni­lia praq­ti­kis ga­zi­a­
re­bis in­ter­net fo­ru­mi, rom­lis meS­ve­o­bi­Tac praq­ti­
kos­Ta sa­zo­ga­do­e­ba er­T­ma­neTs uzi­a­rebs ma­sa­lebs da
re­sur­sebs. praq­ti­kis ga­zi­a­re­ba xde­ba sam sfe­ro­Si: sa­
mar­Ta­li da jan­dac­va, ada­mi­a­nis uf­le­be­bi pa­ci­en­t­Ta
dac­vis sfe­ro­Si da me­dia sa­Su­a­le­be­bi.1
1
50
http://health-rights.org/
4.16. re­a­gi­re­bis ar­se­bu­li pro­ce­du­re­bis da
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis
praq­ti­kis ga­mo­ye­ne­ba
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis re­a­gi­re­bis pro­ce­du­re­
bi da praq­ti­ka ey­r­d­no­ba ro­gorc mTav­ro­beb­Tan Ta­nam­S­
rom­lo­bas, ise sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis
mo­na­wi­le­o­bas. gzam­k­v­le­vis mom­dev­no na­wil­Si gan­xi­lu­lia
re­a­gi­re­bis ar­se­bu­li pro­ce­du­re­bi da praq­ti­ka.
51
5. re­a­gi­re­bis pro­ce­du­re­bi da
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bi
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­me­bis mTa­va­ri in­te­re­si da
miz­ne­bia ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta re­ko­men­da­ci­e­biT ga­mow­ve­u­
li cvli­le­be­bis Se­fa­se­ba, am me­qa­niz­me­bis mi­er qve­ya­na­Si
ar­se­bu­li mdgo­ma­re­o­bis Se­mow­me­bis Sem­deg mom­x­da­ri mov­
le­ne­bis Ses­wav­la da ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta struq­
tu­ris ad­gil­ze gav­le­nis ga­a­na­li­ze­ba. Seq­m­nis dRi­dan­ve
ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta Ti­To­e­u­li me­qa­niz­mi ac­no­bi­
e­rebs, rom ma­Ti saq­mi­a­no­bis Se­de­gi­a­no­ba da­mo­ki­de­bu­lia
maT mi­er po­zi­ti­u­ri cvli­le­bis gan­xor­ci­e­le­ba­ze an ga­
mow­ve­va­ze. po­zi­ti­u­ri cvli­le­bis da­ma­das­tu­re­be­li mtki­
ce­bu­le­ba am me­qa­niz­me­bis efeq­tu­ro­bis da­ma­das­tu­re­be­
li mtki­ce­bu­le­baa. “mtki­ce­bu­le­ba­Ta Zi­e­bis” pro­ces­Si
Ti­To­e­ul­ma me­qa­niz­m­ma ga­na­vi­Ta­ra re­a­gi­re­bis sxva­das­x­va
for­ma. zo­gi­er­Ti maT­ga­ni ofi­ci­a­lu­ra­daa asa­xu­li dad­
ge­nil pro­ce­du­reb­Si ro­go­ri­caa, ma­ga­li­Tad, zo­gi­er­Ti
sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­nos das­k­v­niT Se­niS­v­neb­ze re­a­gi­re­
bis pro­ce­du­ra. sxve­bi dam­k­v­di­re­bu­lia Tan­mim­dev­ru­li
praq­ti­kiT, ma­ga­li­Tad, qve­ya­na­Si vi­zi­tis Sem­deg spe­ci­a­
lu­ri mom­x­se­neb­le­bis mi­er Sed­ge­ni­li an­ga­ri­Se­bi re­a­gi­re­
bis Se­sa­xeb. gar­da ami­sa, re­a­gi­re­bis Ro­nis­Zi­e­ba Se­iZ­le­ba
da­i­geg­mos cal­ke­u­li Ro­nis­Zi­e­bis sa­xi­Tac ma­ga­li­Tad, Se­
iZ­le­ba mo­ewyos spe­ci­a­lu­ri re­gi­o­nu­li sa­mu­Sao Sex­ved­
ra, ro­mel­zec mox­de­ba ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta re­ko­men­da­ci­
eb­Tan da­kav­Si­re­bu­li ga­moc­di­le­bis ga­zi­a­re­ba. mom­dev­no
na­wi­leb­Si aR­niS­nu­li Se­saZ­leb­lo­be­bi uf­ro de­ta­lu­ra­
daa aR­we­ri­li.
52
5.1. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­xel­Sek­ru­le­bo
or­ga­no­e­bi
das­k­v­niT Se­niS­v­neb­ze re­a­gi­re­bis pro­ce­du­re­bi
sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­ebs dad­ge­ni­li aqvT pro­ce­du­
re­bi, rom­le­bic mo­na­wi­le sa­xel­m­wi­fo­ebs ex­ma­re­ba re­a­
gi­re­bis mox­de­na­Si im re­ko­men­da­ci­eb­ze, rom­le­bic am or­
ga­no­eb­ma ga­moT­q­ves in­di­vi­du­a­lu­ri sa­Civ­ris gan­xil­vis
Se­de­gad mi­Re­bul das­k­v­niT Se­niS­v­neb­sa da ga­dawy­ve­ti­le­
beb­Si. yve­la sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no sa­xel­m­wi­fo­e­bis­gan
mo­iTxovs, rom sa­xel­m­wi­fo­eb­ma Ses­ru­le­bas­Tan da­kav­Si­
re­bul Ta­vi­anT pe­ri­o­dul an­ga­ri­Seb­Si Se­i­ta­non in­for­
ma­cia am re­ko­men­da­ci­eb­ze gan­xor­ci­e­le­bu­li re­a­gi­re­bis
Se­sa­xeb. wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go ko­mi­tets (CAT), ra­sob­ri­vi
dis­k­ri­mi­na­ci­is aR­mofx­v­ris ko­mi­tets (CERD), ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta ko­mi­tets (HR Com­mit­te­e), qal­Ta wi­na­aR­m­deg dis­
k­ri­mi­na­ci­is aR­mofx­v­ris ko­mi­tets (CEDAW) da iZu­le­bi­Ti
ga­u­Ci­na­re­bis sa­kiTx­Ta ko­mi­tets (CED) re­a­gi­re­bis ofi­ci­
a­lu­ri pro­ce­du­re­bi aqvT. Ta­vi­anT das­k­v­niT Se­niS­v­neb­Si
xu­Ti­ve sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no, ro­gorc we­si, iTxovs,
rom sa­xel­m­wi­fo­eb­ma er­Ti wlis va­da­Si (CEDAW-s Sem­Tx­ve­
va­Si – ori wlis va­da­Si) mo­ax­s­non am or­ga­no­ebs, Tu ra Ro­
nis­Zi­e­be­bi ga­a­ta­res maT kon­k­re­tu­li re­ko­men­da­ci­e­bis
Se­sas­ru­leb­lad an swra­fad ga­da­saW­re­li “pri­o­ri­te­tu­
li prob­le­me­bis” (pri­o­rity con­cerns) aR­mo­safx­v­re­lad.
es ko­mi­te­te­bi re­a­gi­re­bis miz­niT niS­na­ven mom­x­s­ne­bels an
ko­or­di­na­tors, ro­me­lic afa­sebs mo­na­wi­le sa­xel­m­wi­fo­
Ta an­ga­ri­Sebs re­a­gi­re­bis Se­sa­xeb da wa­rud­gens maT am ko­
mi­te­tebs. sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­e­bis zo­gi­er­Ti wev­ri
zog­jer sa­ku­Ta­ri ini­ci­a­ti­viT ew­ve­va mo­na­wi­le sa­xel­m­wi­
fos, sa­xel­m­wi­fos mi­er war­d­ge­nil an­ga­riS­ze da das­k­v­ni­
Ti Se­niS­v­ne­bis Ses­ru­le­ba­ze re­a­gi­re­bis miz­niT.
rac Se­e­xe­ba ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta ko­mi­tets, mas Sem­deg,
rac ko­mi­te­ti mi­i­Rebs re­a­gi­re­bis Se­sa­xeb an­ga­riSs mo­
na­wi­le sa­xel­m­wi­fos­gan, re­a­gi­re­bis sfe­ro­Si da­niS­nu­li
53
spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­ne­be­li gan­xil­vis yo­vel se­si­a­ze am­za­
debs mox­se­ne­bas miR­we­u­li prog­re­sis Se­sa­xeb, ro­mel­Sic
Se­ja­me­bu­lia mo­na­wi­le sa­xel­m­wi­fos re­a­gi­re­bis mox­se­ne­ba
da sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis Tu sxva wya­
ro­e­bis mi­er war­d­ge­ni­li in­for­ma­cia. gar­da ami­sa, spe­ci­a­
lu­ri mom­x­se­neb­lis mox­se­ne­ba Se­i­cavs Se­fa­se­bis kri­te­ri­
u­me­bis sa­fuZ­vel­ze ko­mi­te­tis mi­er ga­ke­Te­bul Se­fa­se­bas
(i­xi­leT cxri­li qve­moT). amis Sem­deg ko­mi­te­ti mo­na­wi­le
sa­xel­m­wi­fos ac­no­bebs mis re­a­gi­re­bis an­ga­riS­Tan da­kav­Si­
re­biT mi­Re­bul ga­dawy­ve­ti­le­bas. Tu mo­na­wi­le sa­xel­m­wi­
fo ar iTa­nam­S­rom­lebs re­a­gi­re­bis pro­ce­du­ris for­mat­
Si an ga­a­ta­rebs iseT Ro­nis­Zi­e­bebs, rom­leb­sac ko­mi­te­ti
ara­da­mak­ma­yo­fi­leb­lad mi­iC­nevs, spe­ci­a­lur mom­x­se­ne­
bels Se­uZ­lia iTxo­vos mo­na­wi­le sa­xel­m­wi­fos war­mo­mad­
ge­nel­Tan Sex­ved­ra.
54
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta ko­mi­te­tis mi­er re­a­gi­re­bis Se­
fa­se­bis kri­te­ri­u­me­bi
pa­su­xi/qme­de­ba da­mak­ma­yo­fi­le­be­lia
A pa­su­xi ume­tes­wi­lad da­mak­ma­yo­fi­le­be­lia
pa­su­xi/qme­de­ba na­wi­lob­riv da­mak­ma­yo­fi­le­be­lia
B1 Zi­ri­Ta­di qme­de­ba gan­xor­ci­e­le­bu­lia, mag­ram sa­Wi­
roa da­ma­te­bi­Ti in­for­ma­cia
B2 Tav­da­pir­ve­li qme­de­ba gan­xor­ci­e­le­bu­lia, mag­ram
sa­Wi­roa da­ma­te­bi­Ti in­for­ma­cia
pa­su­xi/qme­de­ba ara­da­mak­ma­yo­fi­le­be­lia
C1 pa­su­xi mi­Re­bu­lia, mag­ram gan­xor­ci­e­le­bu­li qme­
de­biT re­ko­men­da­cia ar Ses­ru­le­bu­la
C2 pa­su­xi mi­Re­bu­lia, mag­ram is ar pa­su­xobs re­ko­men­
da­ci­as
ko­mi­tet­Tan Ta­nam­S­rom­lo­ba ar Sed­ga
D1 pa­su­xi ar aris mi­Re­bu­li dad­ge­nil va­da­Si an an­ga­riS­
Si mi­Ti­Te­bul ro­me­li­me kiTx­va­ze pa­su­xi ga­ce­mu­li ar aris
D2 pa­su­xi ar aris mi­Re­bu­li Sex­se­ne­bis (Sex­se­ne­be­bis)
mi­u­xe­da­vad
mi­Re­bu­li zo­me­bi ewi­na­aR­m­de­ge­ba ko­mi­te­tis re­ko­men­
da­ci­ebs
E pa­su­xis mi­xed­viT, mi­Re­bu­li zo­me­bi wi­na­aR­m­de­go­ba­
Si mo­dis ko­mi­te­tis re­ko­men­da­ci­eb­Tan
ro­gor Se­uZ­lia sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas mo­
na­wi­le­o­bis mi­Re­ba?
ise­ve, ro­gorc mo­na­wi­le sa­xel­m­wi­fos an­ga­ri­Se­bi­sa da sa­
kiTx­Ta Ca­mo­naT­va­lis gan­xil­vi­sas xde­ba “al­ter­na­ti­u­li
an­ga­ri­Se­bis” war­d­ge­na, sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­
za­ci­ebs re­a­gi­re­bis pro­ce­du­ris far­g­leb­Sic Se­uZ­li­aT maT
xelT ar­se­bu­li in­for­ma­cia wa­rud­gi­non ko­mi­tets. war­d­ge­
55
ni­li in­for­ma­cia un­da exe­bo­des kon­k­re­tu­lad im re­ko­men­
da­ci­ebs, rom­le­bic mi­Ti­Te­bu­lia re­a­gi­re­bis pro­ce­du­ris­
T­vis ga­ke­Te­bul das­k­v­niT Se­niS­v­neb­Si. war­d­ge­ni­li in­for­
ma­cia un­da iyos mok­le,1 exe­bo­des xe­li­suf­le­bis mi­er ga­ta­
re­bul Ro­nis­Zi­e­bebs da ax­den­des am Ro­nis­Zi­e­be­bis efeq­tu­
ro­bis Se­fa­se­bas. Tu sa­xel­m­wi­fom ar ga­a­ta­ra re­ko­men­da­ci­is
Se­sas­ru­leb­lad sa­Wi­ro Ro­nis­Zi­e­be­bi, in­for­ma­ci­a­Si amis
Se­sa­xe­bac un­da aRi­niS­nos. sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­
ni­za­ci­ebs Se­uZ­li­aT ko­men­ta­ri ga­a­ke­Ton sa­xel­m­wi­fos mi­er
ko­mi­te­tis­T­vis ga­ce­mul pa­sux­ze. re­a­gi­re­bis pro­ce­du­ris
far­g­leb­Si sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis mi­er
in­for­ma­ci­is war­d­ge­na re­gu­lir­de­ba ima­ve we­se­biT, ri­Tac
mo­na­wi­le sa­xel­m­wi­fos an­ga­ri­Se­bi­sa da sa­kiTx­Ta Ca­mo­naT­va­
lis gan­xil­vi­sas in­for­ma­ci­is war­d­ge­na. es in­for­ma­cia sa­ja­
roa da qvey­n­de­ba ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­
tis veb­g­ver­d­ze. mag­ram war­m­d­ge­ni or­ga­ni­za­ci­is Txov­niT,
war­d­ge­ni­li in­for­ma­cia dar­Ce­ba kon­fi­den­ci­a­lu­ri.
bav­S­vis uf­le­ba­Ta ko­mi­te­tis das­k­v­ni­Ti Se­niS­v­ne­bis
ga­mo­ye­ne­ba erov­nul do­ne­ze
bav­S­vis uf­le­ba­Ta ko­mi­te­ti­sad­mi (CRC) an­ga­riS­ge­bis pro­
ce­si­sad­mi cik­lu­ri mid­go­mis mxar­da­We­ris da ad­vo­ka­ti­
re­bis saq­mi­a­no­ba­Si sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis mi­er CRC-is
re­ko­men­da­ci­e­bis sru­lad ga­mo­ye­ne­bis wa­xa­li­se­bis miz­
niT, or­ga­ni­za­ci­am „Human Rights Con­nect” Se­ad­gi­na ka­zu­se­
bis kre­bu­li sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis
da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta erov­nu­li da­we­se­bu­le­be­bis mi­er
gan­xor­ci­e­le­bul re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­be­bis mi­xed­viT.2
qalTa winaaRmdeg diskriminaciis aRmofxvris komitetis (CEDAW) praq­
tikis mixedviT, wardgenili informacia ar unda aRematebodes 3500 sityvas.
1
2
56
www.childrightsnet.org/NGOGroup/CRC/FollowUp/
sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­e­bis wev­reb­sac Se­uZ­li­aT, mo­na­
wi­le­o­ba mi­i­Ron re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­bas­Tan da­kav­
Si­re­biT ga­mar­Tul sa­mu­Sao Sex­ved­reb­Si re­gi­o­nul, qve­
re­gi­o­nul da erov­nul do­ne­ze, rom­le­bic or­ga­ni­ze­bu­lia
sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis mi­er, ga­e­ros da­we­se­bu­le­be­bis
da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis (OHCHR)
mi­er an mTav­ro­be­bis mi­er. sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­
ga­ni­za­ci­ebs re­ko­men­da­cia eZ­le­vaT, mo­na­wi­le­o­ba mi­i­Ron
aseT Sex­ved­reb­Si.
wa­me­bis pre­ven­ci­is qve­ko­mi­te­tis vi­zi­te­bi
re­a­gi­re­bis for­mat­Si
wa­me­bis pre­ven­ci­is qve­ko­mi­te­ti (SPT), ro­me­lic 2007
wels Se­iq­m­na wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go kon­ven­ci­is fa­kul­
ta­tu­ri oq­mis sa­fuZ­vel­ze, axor­ci­e­lebs faq­te­bis dam­
d­gen vi­zi­tebs mo­na­wi­le sa­xel­m­wi­fo­Ta te­ri­to­ri­a­ze
gan­la­ge­bul yve­la ti­pis da­ka­ve­bis ad­gi­leb­Si da Ta­vi­
suf­le­bis aR­k­ve­Tis sxva da­we­se­bu­le­beb­Si, maT So­ris
po­li­ci­is gan­yo­fi­le­beb­Si, sas­je­laR­s­ru­le­bis da­we­se­
bu­le­beb­Si, fsi­qi­at­ri­ul da­we­se­bu­le­beb­Si da so­ci­a­
lu­ri zrun­vis da­we­se­bu­le­beb­Si. qve­ya­na­Si vi­zi­tis Sem­
deg qve­ko­mi­te­ti Ta­vis re­ko­men­da­ci­ebs da Se­niS­v­nebs
ug­zav­nis Se­sa­ba­mis sa­xel­m­wi­fos, kon­fi­den­ci­a­lu­ri an­
ga­ri­Sis sa­xiT.
Tu SPT sa­Wi­rod CaT­v­lis, Cve­u­leb­ri­vi vi­zi­tis Sem­deg
mas Se­uZ­lia da­ma­te­biT iTxo­vos re­a­gi­re­bis miz­niT mok­
le vi­zi­tis gan­xor­ci­e­le­ba. 2010 wlis seq­tem­ber­Si SPT-m
re­a­gi­re­bis pir­ve­li vi­zi­ti ga­na­xor­ci­e­la pa­rag­va­i­Si.
am vi­zit­Si mo­na­wi­le­o­ba mi­i­Ro sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­
ba­mac.
57
re­a­gi­re­ba in­di­vi­du­a­lur sa­Civ­reb­ze mi­Re­bul
ga­dawy­ve­ti­le­beb­ze
gar­k­ve­u­li pi­ro­be­bis ar­se­bo­bi­sas, ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­ebs Se­uZ­li­aT ga­ni­xi­lon in­di­vi­
du­a­lu­ri sa­Ci­va­ri anu Setyo­bi­ne­ba.1 am pro­ce­du­ris Ta­
nax­mad, ne­bis­mi­er pirs, ro­me­lic Tvlis, rom mis mi­marT
da­ir­R­va kon­k­re­tu­li sa­er­Ta­So­ri­so xel­Sek­ru­le­biT gaT­
va­lis­wi­ne­bu­li ro­me­li­me uf­le­ba, uf­le­ba aqvs, sa­xel­Sek­
ru­le­bo or­ga­no­Si Se­i­ta­nos sa­Ci­va­ri im sa­xel­m­wi­fos wi­na­
aR­m­deg, ro­me­lic aris am xel­Sek­ru­le­bis mo­na­wi­le mxa­re
da ro­mel­mac aRi­a­ra sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­nos mi­er fi­zi­
ku­ri pi­re­bi­dan Se­mo­su­li sa­Civ­re­bis gan­xil­vis uf­le­ba­
mo­si­le­ba. Tav­da­pir­ve­lad mow­m­de­ba sa­Civ­ris da­saS­ve­bo­ba.
Tu sa­Ci­va­ri da­saS­ve­bad iq­na miC­ne­u­li, mas sa­xel­Sek­ru­
le­bo or­ga­no ar­se­bi­Tad ga­ni­xi­lavs iRebs ga­dawy­ve­ti­le­
bas imis Ta­o­ba­ze, da­ir­R­va Tu ar da­ir­R­va xel­Sek­ru­le­bis
nor­ma. Tu sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no da­ad­gens, rom mom­Civ­
nis mi­marT dar­R­ve­u­lia xel­Sek­ru­le­bis nor­ma, igi sa­xel­
m­wi­fos sTxovs, ro­gorc we­si, eq­v­si Tvis va­da­Si, wa­rud­gi­
nos am or­ga­nos in­for­ma­cia ga­mo­ta­ni­li ga­dawy­ve­ti­le­bis
aR­sas­ru­leb­lad sa­xel­m­wi­fos mi­er ga­ta­re­bu­li Ro­nis­Zi­
e­be­bis Ta­o­ba­ze. sa­xel­m­wi­fos pa­su­xi am Txov­na­ze ga­da­e­ce­
2013 wlis ivlisis mdgomareobiT, aseTi procedura dawesebulia
Semdegi saerTaSoriso xelSekrulebebiT: saerTaSoriso paqti samo­
qalaqo da politikuri uflebebis Sesaxeb, saerTaSoriso konvencia
rasobrivi diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb, konven­
cia wamebis winaaRmdeg, konvencia qalTa winaaRmdeg diskriminaciis
yvela formis aRmofxvris Sesaxeb, saerTaSoriso konvencia iZulebi­
Ti gauCinarebisgan yvela piris dacvis Sesaxeb, saerTaSoriso paqti
ekonomikuri socialuri da kulturuli uflebebis Sesaxeb da kon­
vencia unarSezRuduli pirebis Sesaxeb. aseTiv procedura Seva Zala­
Si yvela migranti muSakis da maTi ojaxi wevrebis uflebebis dacvis
Sesaxeb saerTaSoriso konvenciis da bavSvis uflebaTa konvenciis
mixedviT, rodesac 10 monawile saxelmwifo gaakeTebs saWiro gancxa­
debas migrantTa konvenciis 77-e muxlis mixedviT da moaxdens bavSvis
uflebaTa konvenciis fakultaturi oqmis ratifikacias.
1
58
ma mom­Ci­vans, ro­mel­sac uf­le­ba aqvs, ga­moT­q­vas Ta­vi­si Se­
niS­v­ne­bi sa­xel­m­wi­fos mi­er mi­wo­de­bul in­for­ma­ci­a­ze.
zo­gi­erT sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­nos, ker­Zod, ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta ko­mi­tets, wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go ko­mi­tets
(CAT), ra­sob­ri­vi dis­k­ri­mi­na­ci­is aR­mofx­v­ris ko­mi­tets
(CERD) da qal­Ta wi­na­aR­m­deg dis­k­ri­mi­na­ci­is aR­mofx­v­ris
ko­mi­tets (CEDAW) Se­mo­Re­bu­li aqvT maT mi­er mi­Re­bu­li
ga­dawy­ve­ti­le­be­bis Ses­ru­le­ba­ze meT­val­yu­re­o­bis pro­
ce­du­re­bi. es pro­ce­du­re­bi iT­va­lis­wi­nebs mom­x­se­neb­lis
da­niS­v­nas, ro­mel­sac eva­le­ba ga­dawy­ve­ti­le­be­bis Ses­ru­
le­ba­ze re­a­gi­re­ba. mom­x­se­neb­le­bi iniS­ne­bi­an gar­k­ve­u­li
va­diT an, CEDAW-s Sem­Tx­ve­va­Si, gar­k­ve­ul Sem­Tx­ve­va­ze re­
a­gi­re­bis miz­niT. Tu sa­xel­m­wi­fos pa­su­xi ga­dawy­ve­ti­le­
be­bis Se­sas­ru­leb­lad ga­ta­re­bu­li Ro­nis­Zi­e­be­bis Se­sa­xeb
ara­da­mak­ma­yo­fi­le­be­lia an aras­rul­yo­fi­lia, mom­x­se­ne­
bels Se­uZ­lia ga­mar­Tos kon­sul­ta­ci­e­bi Se­sa­ba­mi­si mo­
na­wi­le sa­xel­m­wi­fos dip­lo­ma­ti­ur war­mo­mad­gen­leb­Tan,
ro­gorc we­si, Je­ne­va­Si an niu ior­k­Si mde­ba­re sa­xel­m­wi­fos
mud­miv­moq­me­di mi­si­e­bis dip­lo­ma­teb­Tan.
ro­gor Se­uZ­lia sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas mo­
na­wi­le­o­bis mi­Re­ba?
Tu in­di­vi­du­a­lu­ri sa­Civ­ris gan­xil­vis pro­ces­Si Car­Tu­
li ari­an sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bi (ma­ga­
li­Tad, isi­ni mom­Ci­vans ex­ma­re­bod­nen sa­Civ­ris Se­ta­na­Si),
maT Se­uZ­li­aT mi­a­wo­don in­for­ma­cia imis Ta­o­ba­ze, Tu ram­
de­nad srul­de­ba ga­mo­ta­ni­li ga­dawy­ve­ti­le­ba.
59
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta ga­dawy­ve­ti­le­be­bis Ses­ru­le­bis
Se­fa­se­ba
2010 wels or­ga­ni­za­ci­am “Ria sa­zo­ga­do­e­bis mar­T­l­m­sa­
ju­le­bis ini­ci­a­ti­va” ga­mo­aq­vey­na an­ga­ri­Si sa­xel­wo­de­
biT “ga­dawy­ve­ti­le­bi­dan mar­T­l­m­sa­ju­le­bam­de – ada­mi­a­
nis uf­le­ba­Ta sa­er­Ta­So­ri­so da re­gi­o­nu­li ga­dawy­ve­ti­
le­be­bis Ses­ru­le­ba”. an­ga­riS­Si ga­mok­v­le­u­lia ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta sa­er­Ta­So­ri­so da re­gi­o­nu­li or­ga­no­e­bis,
ker­Zod, ga­e­ros sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­e­bis, af­ri­ku­li,
ev­ro­pu­li da in­te­ra­me­ri­ku­li or­ga­no­e­bis mi­er mi­Re­bu­
li ga­dawy­ve­ti­le­be­bis aR­s­ru­le­bis prob­le­ma­ti­ka. an­ga­
riS­Si naT­q­va­mia, rom mi­u­xe­da­vad bo­lo 25 wlis man­Zil­ze
ar­se­bu­li miR­we­ve­bi­sa, prob­le­mad rCe­ba am or­ga­no­e­bis
ver­diq­tis mi­er cvli­le­be­bis mox­de­na uSu­a­lod ad­gil­
ze. bevr Sem­Tx­ve­va­Si mniS­v­ne­lo­va­ni we­se­bis dam­d­gen ga­
dawy­ve­ti­le­bebs ar ga­mo­uw­ve­vi­aT Se­de­gi­a­ni re­for­ma.
sa­xel­Sek­ru­le­bo or­ga­no­e­bis ga­dawy­ve­ti­le­be­bis Ses­
ru­le­bis ana­li­zis sa­fuZ­vel­ze an­ga­riS­Si ga­ke­Te­bu­lia
das­k­v­na, rom “zo­ga­dad, war­ma­te­biT Ses­ru­le­bas ad­gi­
li hqon­da ma­Ra­li po­li­ti­ku­ri aq­tu­a­lo­bis saq­me­e­bi­sa
da ise­Ti saq­me­e­bis Sem­Tx­ve­va­Si, rom­le­bic aR­Z­ru­li iyo
ka­no­nis uze­na­e­so­bis xan­g­r­Z­li­vi tra­di­ci­e­bis mqo­ne sa­
xel­m­wi­fo­e­bis wi­na­aR­m­deg. Ses­ru­le­ba xde­bo­da, ro­gorc
we­si, im Sem­Tx­ve­va­Si, ro­de­sac saq­me­Si er­T­ve­bo­da Zli­e­ri
sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­ba, ro­mel­sac Se­eZ­lo ko­mi­te­tis
re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­be­bis gam­ya­re­ba ad­gil­ze da­ma­te­bi­
Ti Ro­nis­Zi­e­be­biT da hqon­da sxva ad­gi­lob­ri­vi sa­Su­a­le­
be­biT ze­wo­lis gan­xor­ci­e­le­bis Se­saZ­leb­lo­ba.”
60
5.2. ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wo
re­a­gi­re­ba ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos
saq­mi­a­no­ba­ze
ge­ne­ra­lu­ri asam­b­le­is # 60/251 re­zo­lu­ci­is mi­xed­viT,
rom­li­Tac ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wo Se­iq­m­na, dad­ge­ni­
lia, rom sab­Wos mu­Sa­o­bis me­To­de­bi un­da iZ­le­o­des re­
ko­men­da­ci­eb­ze da maT Ses­ru­le­ba­ze re­a­gi­re­bis miz­niT
dis­ku­si­e­bis ga­mar­T­vis Se­saZ­leb­lo­bas.
mis war­mo­e­ba­Si myof ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­kiTxeb­ze sab­
Wo re­a­gi­re­bas ax­dens Sem­de­gi gze­biT:
►► mis mi­er mi­Re­bul re­zo­lu­ci­eb­sa da ga­dawy­ve­ti­le­
beb­Si pir­da­pir uTi­Tebs re­a­gi­re­bis Ta­o­ba­ze. re­zo­
lu­ci­eb­Si, ro­gorc we­si, naT­q­va­mia, rom sab­Wo “rCe­ba
sa­kiTxiT da­in­te­re­se­bu­li”. es niS­navs, rom sab­Wos
mo­ma­val sxdo­ma­ze es sa­kiTxi kvlav gax­de­ba msje­lo­
bis sa­ga­ni.
►► dRis wes­rig­Si myof sa­kiTxeb­Tan da­kav­Si­re­biT, rom­
le­bic gan­me­o­re­biT iq­ce­va msje­lo­bis sag­nad, sab­
Wo ata­rebs ro­gorc mo­rig, ise rig­ga­re­Se gan­xil­
vis sxdo­mebs. cxa­dia, ro­gorc we­si, sa­kiTxe­bi mo­rig
sxdo­ma­ze ga­ni­xi­le­ba, mag­ram ima­ve da msgavs sa­kiTx­
ze Se­iZ­le­ba mow­ve­ul iq­nas rig­ga­re­Se sxdo­ma (ma­ga­
li­Tis­T­vis Se­iZ­le­ba da­sa­xel­des si­ri­is ara­bul res­
pub­li­ka­Si 2011 da 2012 wleb­Si ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
mdgo­ma­re­o­bas­Tan da­kav­Si­re­biT mow­ve­u­li rig­ga­re­
Se sxdo­me­bi).
►► Ta­vis me­qa­niz­mebs, maT So­ris spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­
re­bis me­qa­nizms, dam­x­ma­re or­ga­no­ebs an ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta umaR­les ko­mi­sa­ri­ats ava­lebs gar­k­ve­u­li
zo­me­bis ga­ta­re­bas da mo­ma­val sxdo­ma­ze an­ga­ri­Sis
Ca­ba­re­bas ga­we­u­li sa­mu­Sa­o­e­bis Se­sa­xeb. sab­Wos Se­
uZ­lia spe­ci­a­lu­ri me­qa­niz­mis Seq­m­nac, ro­go­ri­caa,
61
ma­ga­li­Tad, mom­k­v­le­vi ko­mi­sia an faq­te­bis dam­d­ge­
ni mi­sia, ro­mel­sac da­e­va­le­ba ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
dar­R­ve­ve­bis ga­mo­Zi­e­ba da an­ga­ri­Sis sa­xiT das­k­v­ne­
bis gan­sa­xil­ve­lad war­d­ge­na sab­Wos­T­vis. sxva ti­pi­
u­ri da­va­le­be­bi, ro­me­lic sab­Wom Se­iZ­le­ba mis­ces
aseT me­qa­niz­mebs, Se­iZ­le­ba gu­lis­x­mob­des gar­k­ve­u­
li kvle­vis Ca­ta­re­bas, eq­s­per­t­Ta Sex­ved­ris or­ga­ni­
ze­bas an ko­le­gi­is Seq­m­nas.
ro­gor Se­uZ­lia sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas
mo­na­wi­le­o­bis mi­Re­ba?
ze­moT aR­we­ri­li re­a­gi­re­bis mo­da­lo­be­bi sab­Wos mu­Sa­o­bis
stan­dar­tu­li me­To­de­bia. ami­tom, sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­
e­bis mo­na­wi­le­o­bis mo­da­lo­be­bic igi­vea. ara­sam­Tav­ro­bo
or­ga­ni­za­ci­ebs, rom­le­bic ga­e­ros eko­no­mi­kur da so­ci­a­
lur sab­Wo­Si (ECOSOC) sa­kon­sul­ta­cio sta­tu­siT sar­geb­
lo­ben, Se­uZ­li­aT wa­rad­gi­non we­ri­lo­bi­Ti da ze­pi­ri in­
for­ma­cia, ase­ve or­ga­ni­ze­ba ga­u­ke­Ton gver­diT Ro­nis­Zi­
e­bebs (si­de events). ara­sam­Tav­ro­bo or­ga­ni­za­ci­ebs, rom­le­
bic ar Ca­di­an Je­ne­va­Si ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos sxdo­
ma­Si mo­na­wi­le­o­bis mi­sa­Re­bad, Se­uZ­li­aT dRis wes­ri­gis
pun­q­teb­Tan da­kav­Si­re­biT ze­pi­ri in­for­ma­cia wa­rad­gi­non
vi­deo Setyo­bi­ne­bis sa­xiT. me­ti in­for­ma­ci­is­T­vis ixi­leT
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis “sa­xel­m­ZR­
va­ne­lo sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis­T­vis: ga­e­ros ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta prog­ra­ma­ze mu­Sa­o­ba” da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis praq­ti­ku­li gzam­k­v­le­vi sa­mo­qa­
la­qo sa­zo­ga­do­e­bis­T­vis ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos­Tan
da­kav­Si­re­biT”1, ag­reT­ve ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si
ko­mi­sa­ri­a­tis veb­g­ver­de­bi.2
xelmisawvdomia misamarTze
www.ohchr.org/EN/AboutUs/Pages/CivilSociety.aspx
2
www.ohchr.org/EN/HRBodies/HRC/Pages/NgoParticipation.aspx
1
62
gar­da we­ri­lo­bi­Ti da ze­pi­ri in­for­ma­ci­is war­d­ge­ni­sa da
gver­di­Ti Ro­nis­Zi­e­be­bis or­ga­ni­ze­bi­sa, mi­Re­bul praq­ti­
kad iT­v­le­ba, ro­de­sac sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas mi­iw­ve­ven
kvle­va­Si mo­na­wi­le­o­bis mi­sa­Re­bad an sab­Wos mi­er or­ga­ni­
ze­bul eq­s­per­t­Ta Sex­ved­reb­Si da ko­le­gi­eb­Si mo­na­wi­le­o­
bis mi­sa­Re­bad. gar­da ami­sa, ara­sam­Tav­ro­bo or­ga­ni­za­ci­ebs
Se­uZ­li­aT Ca­er­Ton Ria ti­pis ara­for­ma­lur Sex­ved­reb­Si,
rom­le­bic pa­ra­le­lu­rad imar­Te­ba sab­Wo­Si da rom­leb­zec
msje­lo­ben re­zo­lu­ci­e­bis pro­eq­teb­ze.
da­bo­los, sab­Wos re­zo­lu­ci­eb­sa da ga­dawy­ve­ti­le­beb­Si
asa­xu­lia sa­xel­m­wi­fo­Ta val­de­bu­le­ba, da­ic­van da xe­li
Se­uwyon ada­mi­a­nis uf­le­bebs. aqac, sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­
e­bas Se­uZ­lia sab­Wos re­zo­lu­ci­eb­Si da ga­dawy­ve­ti­le­beb­Si
asa­xu­li maT­T­vis sa­in­te­re­so ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta val­de­
bu­le­be­bi da­a­la­gos, pri­o­ri­te­te­bad da­a­xa­ris­xos da mi­i­
Ros zo­me­bi ma­Ti Ses­ru­le­bis mo­saTxo­vad.
dam­x­ma­re or­ga­no­e­bi, me­qa­niz­me­bi da man­da­te­bi
re­ko­men­da­ci­e­bis did na­wils ga­mos­ce­men sab­Wos dam­x­ma­re
or­ga­no­e­bi da me­qa­niz­me­bi, ro­go­ri­caa:
►► sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis me­qa­niz­mi (ix. wi­
nam­de­ba­re gzam­k­v­le­vis na­wi­li 5.4);
►► ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos sa­kon­sul­ta­cio ko­mi­te­
ti;
►► sa­Civ­re­bis pro­ce­du­ra;
►► spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­bis me­qa­niz­mi (ix. wi­nam­de­ba­
re gzam­k­v­le­vis na­wi­li 5.3);
►► so­ci­a­lu­ri fo­ru­mi;
►► fo­ru­mi um­ci­re­so­ba­Ta sa­kiTxeb­ze;
63
►► eq­s­per­t­Ta me­qa­niz­mi mkvid­ri mo­sax­le­o­bis sa­kiTxeb­
ze; da
►► fo­ru­mi biz­ne­si­sa da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­kiTxeb­ze.
me­ti in­for­ma­ci­is­T­vis imis Ta­o­ba­ze, Tu ro­gor Se­iZ­le­ba
sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bam mo­na­wi­le­o­ba mi­i­Ros am or­ga­no­
e­bis mu­Sa­o­ba­Si, ixi­leT ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­
mi­sa­ri­a­tis “sa­xel­m­ZR­va­ne­lo sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis­
T­vis: ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta prog­ra­ma­ze mu­Sa­o­ba”,
“praq­ti­ku­li gzam­k­v­le­vi sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis­T­vis
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos­Tan da­kav­Si­re­biT” da “praq­ti­
ku­li gzam­k­v­le­vi so­ci­a­lur fo­rum­Tan da­kav­Si­re­biT”.1
5.3. spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­bi
re­a­gi­re­ba qve­ya­na­Si vi­zit­ze
imi­saT­vis, rom spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­bis man­da­tiT aR­
Wur­vi­li pi­ri es­tum­ros qve­ya­nas, auci­le­be­lia, rom am
qvey­nis mTav­ro­bam igi mi­iw­vi­os qve­ya­na­Si. vi­zi­tis Txov­
na­ze re­a­gi­re­bas spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­bis me­qa­niz­mi ax­
dens Sem­de­gi sa­xiT:
►► Txov­nas vi­zi­tis Se­sa­xeb sa­ja­rod aq­vey­ne­ben Ta­vi­
anT an­ga­ri­Seb­Si, Ta­vi­anT veb­g­ver­deb­ze, sa­zo­ga­do­
eb­riv Ro­nis­Zi­e­beb­ze da me­dia sa­Su­a­le­beb­Si;
►► awyo­ben Sex­ved­ras Se­sa­ba­mi­si qvey­ne­bis dip­lo­ma­ti­
ur war­mo­mad­gen­leb­Tan;
xelmisawvdomia misamarTze
www.ohchr.org/EN/AboutUs/Pages/CivilSociety.aspx
1
64
►► sa­mu­Sao vi­zi­tiT stum­ro­ben mo­ce­mul qve­ya­nas an re­
gi­ons, rac war­mo­ad­gens ofi­ci­a­lu­ri miw­ve­vis wi­na­
pi­ro­bas (ma­ga­li­Tad, aka­de­mi­u­ri vi­zi­ti); da
►► ofi­ci­a­lu­rad Se­ax­se­ne­ben vi­zi­tis Txov­nis Se­sa­xeb
da am Sex­se­ne­bas sa­ja­rod aq­vey­ne­ben.
vi­zi­tis gan­xor­ci­e­le­bis Sem­deg spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­
bi re­a­gi­re­bis sxva­das­x­va me­Tods iye­ne­ben:
1. qve­ya­na­Si vi­zi­ti re­a­gi­re­bis miz­niT. zog Sem­Tx­ve­va­Si
man­da­tis mflo­be­li qve­ya­nas mo­i­na­xu­lebs ad­re gan­xor­
ci­e­le­bul vi­zit­ze re­a­gi­re­bis miz­niT. ase­Ti vi­zi­te­bis
dros xde­ba miR­we­u­li war­ma­te­be­bi­sa da xar­ve­ze­bis yo­vel­
m­x­ri­vi Se­fa­se­ba ad­re gan­xor­ci­e­le­bu­li vi­zi­ti­sas ga­ce­
mu­li das­k­v­ne­bi­sa da re­ko­men­da­ci­e­bis fon­ze. re­a­gi­re­bis
vi­zi­ti kar­gi praq­ti­kaa, Tum­ca yo­vel­w­li­u­rad spe­ci­a­lu­
ri pro­ce­du­re­bis mi­er sxva­das­x­va qve­ya­na­Si gan­xor­ci­e­le­
bu­li 40-50 vi­zi­ti­dan mxo­lod ram­de­ni­me maT­ga­ni war­mo­
ad­gens re­a­gi­re­bis vi­zits, rac re­sur­se­bis SezRu­du­lo­
bi­Taa gan­pi­ro­be­bu­li.
65
re­a­gi­re­bis miz­niT qve­ya­na­Si vi­zi­tis ma­ga­li­Te­bi
bav­S­ve­biT vaW­ro­bis, bav­S­v­Ta pros­ti­tu­ci­i­sa da bav­S­v­Ta por­
nog­ra­fi­is sa­kiTxeb­ze spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­ne­be­lis vi­zi­ti:
→ 2012 we­li: gva­te­ma­la (A/HRC/22/54/Add.1)
wa­me­bis da sxva sas­ti­ki, ara­hu­ma­nu­ri an da­mam­ci­re­be­li
mopy­ro­bis an das­jis sa­kiTxeb­ze spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­neb­
lis vi­zi­ti:
→ 2012 we­li: urug­vai (A/HRC/22/53/Add.3)
ra­siz­mis Ta­na­med­ro­ve for­me­bis, ra­sob­ri­vi dis­k­ri­
mi­na­ci­is, qse­no­fo­bi­is da msgav­si Se­uwy­na­reb­lo­bis sa­
kiTxeb­ze spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­neb­lis vi­zi­ti:
→ 2011 we­li: un­g­re­Ti (A/HRC/20/33/Add.1)
qal­Ta wi­na­aR­m­deg Za­la­do­bis, mi­si mi­ze­ze­bi­sa da Se­de­
ge­bis sa­kiTxeb­ze spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­neb­lis vi­zi­ti:
→ 2011 we­li: ame­ri­kis
HRC/17/26/Add.5)
Se­er­Te­bu­li
Sta­te­bi
(A/
→ 2010 we­li: el sal­va­do­ri (A/HRC/17/26/Add.2) da al­
Ji­ri (A/HRC/17/26/Add.3)
te­ro­riz­m­Tan brZo­li­sas ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta da Zi­ri­
Tad Ta­vi­suf­le­ba­Ta xel­Sewyo­bi­sa da dac­vis sa­kiTxeb­
ze spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­neb­lis vi­zi­ti:
→ 2011 we­li: tu­ni­si (A/HRC/16/51/Add.2)
2. an­ga­ri­Se­bi re­a­gi­re­bis Ro­nis­Zi­e­ba­Ta Se­sa­xeb. zog Sem­
Tx­ve­va­Si man­da­tis mflo­be­li aq­vey­nebs re­a­gi­re­bis Ro­nis­
Zi­e­ba­Ta Se­sa­xeb an­ga­riSs mTav­ro­bis­gan, ada­mi­a­nis uf­le­
ba­Ta erov­nu­li da­we­se­bu­le­be­bi­dan da sa­mo­qa­la­qo sa­zo­
ga­do­e­bi­dan mi­Re­bu­li in­for­ma­ci­is sa­fuZ­vel­ze. qve­ya­na­Si
vi­zi­tis Sem­d­gom re­a­gi­re­bis Ro­nis­Zi­e­ba­Ta an­ga­ri­Se­bis
66
mom­za­de­bis sa­in­te­re­so praq­ti­ka Ca­mo­a­ya­li­bes sa­mu­Sao
jguf­ma iZu­le­bi­Ti da ara­ne­ba­yof­lo­bi­Ti ga­u­Ci­na­re­bis
sa­kiTxeb­ze, spe­ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma wa­me­bis sa­kiTxeb­
ze, spe­ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma sa­sa­mar­T­los­ga­re­Se, ga­
mar­ti­ve­bu­li we­siT an TviT­ne­bu­ri ga­sa­mar­T­le­bis sa­ki­
xeb­ze, spe­ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma ada­mi­a­nis uf­le­beb­ze
da si­Ra­ta­kis sa­kiTxeb­ze da spe­ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma
re­li­gi­is an rwme­nis Ta­vi­suf­le­bis sa­kiTxeb­ze.
iZu­le­bi­Ti da ara­ne­ba­yof­lo­bi­Ti ga­u­Ci­na­re­bis sa­
kiTxeb­ze sa­mu­Sao jgu­fis an­ga­ri­Se­bi re­a­gi­re­bis Ro­
nis­Zi­e­ba­Ta Se­sa­xeb
2010 wels sa­mu­Sao jguf­ma iZu­le­bi­Ti da ara­ne­ba­yof­
lo­bi­Ti ga­u­Ci­na­re­bis sa­kiTxeb­ze da­am­t­ki­ca re­a­gi­re­bis
Ro­nis­Zi­e­ba­Ta Se­sa­xeb sa­ku­Ta­ri an­ga­ri­Sis ni­mu­Si. ni­mu­
Sis struq­tu­ra Sed­ge­ba Sem­de­gi Zi­ri­Ta­di na­wi­le­bis­gan:
sa­mu­Sao jgu­fis re­ko­men­da­ci­e­bis am­sax­ve­li cxri­le­bi,
qve­ya­na­Si vi­zi­tis dros ar­se­bu­li mdgo­ma­re­o­bis mok­
le aR­we­ra da mi­Re­bu­li zo­me­bis aR­we­ra. es in­for­ma­cia
ey­r­d­no­ba sa­mu­Sao jgu­fis mi­er sam­Tav­ro­bo da ara­sam­
Tav­ro­bo wya­ro­e­bi­dan mi­Re­bul in­for­ma­ci­as. aR­niS­nu­
li pe­ri­o­di­dan mo­yo­le­bu­li sa­mu­Sao jgu­fis mi­er ga­
moq­vey­ne­bu­lia re­a­gi­re­bis an­ga­ri­Se­bi ko­lum­bi­a­Si, el
sal­va­dor­Si, gva­te­ma­la­Si, hon­du­ras­Si, ma­ro­ko­Si da
ne­pal­Si vi­zi­te­bis Sem­deg am qvey­neb­Si iZu­le­bi­Ti ga­u­Ci­
na­re­bis Tval­saz­ri­siT ar­se­bu­li mdgo­ma­re­o­bas­Tan da­
kav­Si­re­biT da asa­xu­lia ro­gorc miR­we­u­li war­ma­te­be­bi,
ise xar­ve­ze­bi.
67
re­li­gi­is an rwme­nis Ta­vi­suf­le­bis sa­kiTxeb­ze spe­ci­
a­lu­ri mom­x­se­neb­lis re­a­gi­re­bis cxri­le­bi
qve­ya­na­Si vi­zi­tis Sem­deg spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­ne­be­li re­
li­gi­is an rwme­nis Ta­vi­suf­le­bis sa­kiTxeb­ze we­ri­lo­bi­
Ti for­miT iTxovs ga­nax­le­bul in­for­ma­ci­as erov­nul
do­ne­ze re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­bas­Tan da­kav­Si­re­biT.
2005 wli­dan sxva­das­x­va qve­ya­na­Si gan­xor­ci­e­le­bu­li vi­
zi­te­bis Se­de­gad Sed­ge­ni­li re­a­gi­re­bis cxri­le­bi Se­i­
ca­ven das­k­v­nebs da re­ko­men­da­ci­ebs, rom­le­bic mo­ce­mul
qve­ya­na­Si vi­zi­tis an­ga­riS­Si aisa­xa, ag­reT­ve re­a­gi­re­bis
for­mat­Si ga­e­ros mi­er ga­mo­ce­mul do­ku­men­tebs, maT So­
ris sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis me­qa­niz­mis, spe­
ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­bis me­qa­niz­mis da sa­xel­Sek­ru­le­bo
or­ga­no­e­bis mi­er ga­mo­ce­mul re­a­gi­re­bis do­ku­men­tebs.1
re­a­gi­re­bis Ro­nis­Zi­e­be­bi
re­a­gi­re­bis Ro­nis­Zi­e­be­bi Se­iZ­le­ba ini­ci­re­bu­li iyos
sxva­das­x­va or­ga­nos mi­er, ro­go­ri­caa mTav­ro­ba, ada­mi­
a­nis uf­le­ba­Ta erov­nu­li da­we­se­bu­le­ba, sa­mo­qa­la­qo
sa­zo­ga­do­e­ba an ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si
ko­mi­sa­ri­a­ti. mag­ram, mi­u­xe­da­vad imi­sa, vis mi­er iq­ne­
ba ini­ci­re­bu­li, es Ro­nis­Zi­e­be­bi erov­nul, re­gi­o­nul
Tu sa­er­Ta­So­ri­so do­ne­ze sa­sar­geb­loa qve­ya­na­Si vi­zi­
tis Se­de­gad ga­mo­ce­mu­li re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­bis
Tval­saz­ri­siT prog­re­sis Se­sa­fa­seb­lad, ga­moc­di­le­bis
ga­sa­zi­a­reb­lad da prob­le­meb­ze sam­s­je­lod. es Ro­nis­Zi­
e­be­bi Se­iZ­le­ba sxva­das­x­va for­miT mo­ewyos, ro­go­ri­caa
mrgva­li ma­gi­da, eq­s­per­t­Ta Sex­ved­ra an kon­fe­ren­cia.
1
68
www.ohchr.org/EN/Issues/FreedomReligion/Pages/Visits.aspx
sa­mu­Sao Sex­ved­ra mo­no­bis sa­kiTxeb­ze mav­ri­ta­ni­a­Si
2013 wlis ian­var­Si spe­ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma mo­no­bis
Ta­na­med­ro­ve for­meb­ze mo­na­wi­le­o­ba mi­i­Ro re­a­gi­re­bi­
sad­mi miZR­v­nil sa­mu­Sao Sex­ved­ra­Si, ro­mel­zec gan­xi­
lul iq­na mi­si mav­ri­ta­ni­a­Si vi­zi­tis Se­de­gad Se­mu­Sa­ve­
bu­li re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­ba. sa­mu­Sao Sex­ve­ra­Si mo­
na­wi­le xe­li­suf­le­bis war­mo­mad­gen­leb­ma da sa­mo­qa­la­qo
sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­eb­ma Se­i­mu­Sa­ves sag­zao ru­ka
spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­neb­lis re­ko­men­da­ci­e­bis Se­sas­ru­
leb­lad. ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­les­ma ko­mi­sa­
ri­at­ma iTa­nam­S­rom­la sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­
za­ci­eb­Tan da da­ex­ma­ra maT ima­Si, rom mTav­ro­bas ofi­ci­
a­lu­rad mi­e­Ro da Se­es­ru­le­bi­na aR­niS­nu­li sag­zao ru­ka.
das­k­v­ne­bis gav­r­ce­le­ba Ci­les da ar­gen­ti­nis mkvid­ri
mo­sax­le­o­bis mdgo­ma­re­o­bis Se­sa­xeb
2010 wlis ian­var­Si spe­ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma mkvid­ri
mo­sax­le­o­bis ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta da Zi­ri­Tad Ta­vi­suf­
le­ba­Ta mdgo­ma­re­o­bis sa­kiTxeb­ze vi­deo kon­fe­ren­cia
ga­mar­Ta Ci­les mkvid­ri mo­sax­le­o­bis uf­le­beb­Tan da­kav­
Si­re­biT. sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bi­sa da ga­e­ros ada­mi­a­
nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis (OHCHR) sam­x­reT
ame­ri­kis re­gi­o­nu­li ofi­sis dax­ma­re­biT vi­deo kon­fe­
ren­cia er­T­d­ro­u­lad Ci­les xuT qa­laq­Si ga­da­i­ce­mo­da.
Ta­vis ga­mos­v­la­Si spe­ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma mi­si Ci­
le­Si vi­zi­tis Se­de­gad Sed­ge­nil an­ga­riS­Si ga­ke­Te­bul
das­k­v­neb­sa da Se­niS­v­neb­ze gan­mar­te­be­bi ga­a­ke­Ta.
2012 wels spe­ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma ase­Ti­ve kon­fe­
ren­cia ga­mar­Ta ar­gen­ti­na­Si, sa­dac kon­fe­ren­ci­as mas­
pin­Z­lob­da ga­e­ros ad­gi­lob­ri­vi qvey­nis jgu­fi.
69
ro­gor Se­uZ­lia sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas mo­
na­wi­le­o­bis mi­Re­ba?
►► Txov­na vi­zi­tis gan­xor­ci­e­le­bis Se­sa­xeb;
•
Se­uZ­li­aT man­da­tis mflo­bels mi­mar­Ton wi­na­da­de­
biT, rom am uka­nas­k­nel­ma iTxo­vos vi­zi­tis gan­xor­
ci­e­le­ba mo­ce­mul qve­ya­na­Si da es wi­na­da­de­ba vi­zi­
tis sa­Wi­ro­e­bis Se­sa­xeb da­a­sa­bu­Ton ar­se­bi­Tad;
•
dar­C­nen saq­mis kur­s­Si mo­ma­va­li vi­zi­te­bis Se­sa­xeb,
ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­
tis (OHCHR) sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis el­fos­tiT
in­for­mi­re­bis sis­te­mis meS­ve­o­biT;
•
mTav­ro­bas­Tan da sxva Se­sa­ba­mis aq­to­reb­Tan (ma­ga­
li­Tad, par­la­men­tis wev­reb­Tan, dip­lo­ma­ti­ur mi­
si­eb­Tan) gas­wi­on vi­zi­tis gan­xor­ci­e­le­bis ad­vo­ka­
ti­re­ba;
►► mo­na­wi­le­o­ba mi­i­Ron re­a­gi­re­bis vi­zi­te­bis mom­za­de­
ba­sa da gan­xor­ci­e­le­ba­Si;
►► re­a­gi­re­bis an­ga­ri­Se­bis Sed­ge­nis­T­vis mi­a­wo­don maT
xelT ar­se­bu­li in­for­ma­cia;
►► wi­na­da­de­biT ga­mo­vid­nen, mo­na­wi­le­o­ba mi­i­Ron da, Tu Se­
saZ­le­be­lia, Ta­vad mo­awyon re­a­gi­re­bis Ro­nis­Zi­e­be­bi.
re­a­gi­re­ba Setyo­bi­ne­beb­ze
er­Tob­liv an­ga­riSs Setyo­bi­ne­be­bis Se­sa­xeb ada­mi­a­nis uf­
le­ba­Ta sab­Wos yo­vel mo­rig sxdo­ma­ze wa­rud­gens yve­la
spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­ra. Setyo­bi­ne­be­bis Se­sa­xeb an­ga­ri­Si
ga­mo­i­ce­ma we­li­wad­Si sam­jer da Se­i­cavs Se­sa­ba­mi­si sa­xel­m­
wi­fos­T­vis an sxva or­ga­ni­za­ci­is­T­vis gag­zav­ni­li sa­Civ­re­
bis mok­le Si­na­arss. gag­zav­ni­li Setyo­bi­ne­be­bis teq­s­ti da
mTav­ro­bis pa­su­xe­bi xel­mi­saw­v­do­mia aq mi­Ti­Te­bul mi­sa­
70
mar­Teb­ze. spe­ci­a­lur pro­ce­du­rebs Se­uZ­li­aT mi­i­Ron da
gan­xi­lon da­ma­te­bi­Ti in­for­ma­cia im saq­me­ze, ro­mel­zec
gag­zav­nil iq­na Setyo­bi­ne­ba. da­ma­te­biT in­for­ma­ci­as, ro­
gorc we­si, iZ­le­va igi­ve wya­ro, ro­mel­mac Tav­da­pir­ve­li
in­for­ma­cia war­mo­ad­gi­na. 2012 wels spe­ci­a­lur­ma pro­ce­
du­reb­ma Setyo­bi­ne­beb­ze da­ma­te­bi­Ti in­for­ma­cia saq­me­e­
bis 21%-Si mi­i­Res.
spe­ci­a­lur pro­ce­du­rebs re­a­gi­re­bis Setyo­bi­ne­bis gag­
zav­na Se­uZ­li­aT, ro­de­sac mov­le­ne­bis gan­vi­Ta­re­ba axal
Ca­re­vas mo­iTxovs. re­a­gi­re­bis Setyo­bi­ne­be­bis di­di na­wi­
li, ro­gorc we­si, efuZ­ne­ba da­ma­te­biT in­for­ma­ci­as. 2012
wels Setyo­bi­ne­be­bis 31%-s Se­ad­gen­da re­a­gi­re­bis Setyo­
bi­ne­be­bi.
re­a­gi­re­bis Setyo­bi­ne­bis gag­zav­na Se­iZ­le­ba mox­des qve­ya­
na­Si vi­zi­tis dro­sac an Se­sa­ba­mi­si sax­l­m­wi­fos war­mo­mad­
gen­leb­Tan dip­lo­ma­ti­u­ri kon­sul­ta­ci­e­bis mim­di­na­re­o­
bi­sas. iS­vi­a­Tad, sim­bo­lu­ri mniS­v­ne­lo­bis saq­me­eb­Si, spe­
ci­a­lur­ma pro­ce­du­reb­ma Se­iZ­le­ba ga­mos­cen in­for­ma­cia
pre­sis­T­vis (press re­le­a­se).
Setyo­bi­ne­beb­ze re­a­gi­re­ba Se­iZ­le­ba mox­des ase­ve man­da­
tis mflo­be­lis wli­ur an­ga­riS­Si Se­niS­v­ne­bis da­fiq­si­re­
bis gziT. Se­niS­v­ne­bi, ro­gorc we­si, da­kav­Si­re­bu­lia sa­an­
ga­ri­So pe­ri­od­Si qve­ya­na­Si ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta dar­R­ve­ve­
bis ten­den­ci­eb­Tan da ni­mu­Seb­Tan, Tum­ca, isi­ni Se­iZ­le­ba
da­fiq­sir­des ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta dar­R­ve­vis kon­k­re­tul
faq­teb­Tan mi­mar­Te­ba­Sic.
71
mSvi­do­bi­a­ni Sek­re­bi­sa da ga­er­Ti­a­ne­bis Ta­vi­suf­le­bis sa­
kiTxeb­ze spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­neb­lis das­k­v­ni­Ti an­ga­ri­Si
2010 wels mi­si man­da­tis Seq­m­nis dRi­dan spe­ci­a­lur­ma
mom­x­se­ne­bel­ma ori das­k­v­ni­Ti an­ga­ri­Si ga­mos­ca, ro­mel­
Sic man ki­dev er­Txel ga­moT­q­va SeS­fo­Te­ba ada­mi­a­nis uf­
le­ba­Ta dar­R­ve­vis Sem­c­vel kon­k­re­tul Sem­Tx­ve­veb­Tan
da­kav­Si­re­biT, gan­sa­kuT­re­biT im pa­su­xe­bis gaT­va­lis­wi­
ne­biT, rom­le­bic Se­sa­ba­mis­ma mTav­ro­beb­ma war­d­ge­ni­li
Setyo­bi­ne­be­bis pa­su­xad ga­a­ke­Tes.
2012 wels spe­ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma ase­Ti­ve kon­fe­
ren­cia ga­mar­Ta ar­gen­ti­na­Si, sa­dac kon­fe­ren­ci­as mas­
pin­Z­lob­da ga­e­ros ad­gi­lob­ri­vi qvey­nis jgu­fi.
TviT­ne­bu­ri da­ka­ve­bis sa­kiTxeb­ze sa­mu­Sao jgu­fis
mo­na­cem­Ta ba­za
2011 wels amoq­med­da TviT­ne­bu­ri da­ka­ve­bis sa­kiTxeb­ze
sa­mu­Sao jgu­fis mo­na­cem­Ta ba­za, ro­me­lic praq­ti­ku­li
kvle­vi­Ti in­s­t­ru­men­tia da iZ­le­va 1991 wli­dan dRem­de
sa­mu­Sao jgu­fis mi­er ga­mo­ce­mu­li das­k­v­ne­bis Zeb­nis Se­
saZ­leb­lo­bas. mo­na­cem­Ta ba­za Se­saZ­le­bels xdis am das­
k­v­ne­bis ra­o­de­nob­riv da xa­ris­xob­riv ana­lizs. igi dax­ma­
re­bas ga­u­wevs TviT­ne­bu­ri da­ka­ve­biT da­za­ra­le­bul pi­
rebs, praq­ti­kos mu­Sa­kebs da sxvebs sa­mu­Sao jgu­fi­sad­mi
TviT­ne­bu­ri da­ka­ve­bis Te­ma­ze sa­Civ­riT mi­mar­T­va­Si.1
1
72
www.unwgaddatabase.org/un/
re­a­gi­re­ba iZu­le­bi­Ti da ara­ne­ba­yof­lo­bi­Ti ga­u­Ci­na­
re­bis saq­me­eb­ze
sa­mu­Sao jgu­fi iZu­le­bi­Ti da ara­ne­ba­yof­lo­bi­Ti ga­u­Ci­
na­re­bis sa­kiTxeb­ze cdi­lobs sa­ko­mu­ni­ka­cio ar­xis Seq­m­
nas oja­xeb­sa da Se­sa­ba­mis mTav­ro­bebs So­ris. yve­la sa­xis
da­ma­te­bi­Ti in­for­ma­cia, ro­me­lic wya­ro­e­bi­dan Se­mo­dis
gan­xil­va­Si myof saq­mes­Tan da­kav­Si­re­biT, ga­da­e­ce­ma Se­
sa­ba­mis mTav­ro­bas. mTav­ro­be­bis mi­er kon­k­re­tul saq­
me­eb­Tan da­kav­Si­re­biT mo­wo­de­bu­li ne­bis­mi­e­ri in­for­
ma­cia ga­da­e­ce­ma wya­ro­ebs. ga­u­Ci­na­re­bu­li pi­ris be­di­sa
da ad­gil­m­de­ba­re­o­bis Ta­o­ba­ze sa­xel­m­wi­fos mi­er ga­ce­
mul pa­suxs sa­mu­Sao jgu­fi ug­zav­nis wya­ros da sTxovs
mas Ta­vi­si mo­saz­re­be­bis an da­ma­te­bi­Ti in­for­ma­ci­is
war­d­ge­nas. Tu wya­ro ar upa­su­xebs eq­v­si Tvis va­da­Si an
ap­ro­tes­tebs mTav­ro­bis mi­er mo­wo­de­bul in­for­ma­ci­as
sa­mu­Sao jgu­fis mi­er ara­go­niv­ru­lad miC­ne­u­li sa­fuZ­
v­liT, ma­Sin saq­me gax­s­ni­lad iT­v­le­ba. saq­me­e­bi war­mo­e­
ba­Si rCe­ba ma­nam, sa­nam ar mox­de­ba ma­Ti gax­s­na, Sewy­ve­ta
an da­xur­va. sa­mu­Sao jgu­fi yve­la Se­sa­ba­mis mTav­ro­bas
we­li­wad­Si er­Txel Se­ax­se­nebs ga­ux­s­ne­li saq­me­e­bis Se­sa­
xeb, xo­lo we­li­wad­Si sam­jer – sas­w­ra­fo saq­me­e­bis Se­sa­
xeb, rom­le­bic maT ga­da­eg­zav­naT wi­na sxdo­mis Sem­d­gom
pe­ri­od­Si. ram­de­na­dac Se­saZ­le­be­lia, Se­sa­ba­mi­si Txov­
nis sa­fuZ­vel­ze, sa­mu­Sao jgu­fi Se­sa­ba­mis mTav­ro­bas an
wya­ros ug­zav­nis ga­nax­le­bul in­for­ma­ci­as kon­k­re­tul
saq­me­eb­Tan da­kav­Si­re­biT.1
damatebiTi informaciisTvis ixileT samuSao jgufis ganaxlebuli
samuSao meTodologia (A/HRC/10/9, danarTi 1).
1
73
ro­gor Se­uZ­lia sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas mo­
na­wi­le­o­bis mi­Re­ba?
►► re­gu­la­ru­lad Se­a­mow­mos in­for­ma­cia war­d­ge­ni­li
Setyo­bi­ne­be­bis Se­sa­xeb da am­g­va­rad dar­Ces in­for­
mi­re­bu­li ar­se­bu­li vi­Ta­re­bi­sa da kon­k­re­tu­li saq­
me­e­bis Ta­o­ba­ze;
►► far­Tod ga­av­r­ce­los Setyo­bi­ne­be­bi ad­gi­lob­ri­vi,
re­gi­o­nu­li, erov­nu­li da sa­er­Ta­So­ri­so qse­le­bis
meS­ve­o­biT, saq­me­eb­ze da­ma­te­bi­Ti in­for­ma­ci­is mo­sa­
po­veb­lad;
►► wa­rad­gi­nos in­for­ma­cia wi­na Setyo­bi­ne­bis Sem­deg
mom­x­da­ri da­de­bi­Ti da uar­yo­fi­Ti gan­vi­Ta­re­be­bis
Se­sa­xeb;
►► ga­ec­nos mTav­ro­bis pa­su­xebs da Ta­vi­si Se­niS­v­ne­bi ga­
da­ug­zav­nos spe­ci­a­lur pro­ce­du­rebs;
►► iqo­ni­os re­gu­la­ru­li kav­Si­ri spe­ci­a­lu­ri pro­ce­
du­re­bis man­da­tis mflo­be­leb­Tan ga­e­ros ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta umaR­le­si ko­mi­sa­ri­a­tis (OHCHR) dam­x­ma­re
jgu­fe­bis meS­ve­o­biT; da
►► ga­mo­i­ye­nos el­fos­ta [email protected] an spe­ci­a­
lu­ri pro­ce­du­re­bis Se­sa­ba­mi­si man­da­tis mflo­be­lis
msgav­si el­fos­ta; spe­ci­a­lu­ri pro­ce­du­re­bis sa­in­
for­ma­cio ka­ta­lo­gi xel­mi­saw­v­do­mia mi­sa­mar­T­ze:
http://goo.gl/5qoNL
74
Setyo­bi­ne­be­bi da Setyo­bi­ne­beb­ze re­a­gi­re­ba, re­gi­o­ne­
bis mi­xed­viT, 2012w.
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
afrika
komunikacia
azia
evropa, Crd. laTinuri
Sua da
amerika da
amerika da
CrdiloeT
centr. azia karibis auzi
afrika
>??????
damat. inform.
sxva
????????
re­a­gi­re­ba Te­ma­tur an­ga­ri­Seb­ze
dam­k­vid­re­bu­li praq­ti­kis Ta­nax­mad, spe­ci­a­lu­ri pro­
ce­du­re­bi or­ga­ni­ze­bas uwe­ven an mo­na­wi­le­o­ben sxva­das­
x­va Ro­nis­Zi­e­ba­Si, ro­me­lic miz­nad isa­xavs ma­Ti wli­u­ri
Te­ma­tu­ri an­ga­ri­Se­bis gan­xil­vas an war­d­ge­nas ada­mi­a­nis
uf­le­ba­Ta sab­Wos­T­vis an ge­ne­ra­lu­ri asam­b­le­is­T­vis. es
Ro­nis­Zi­e­be­bi Se­iZ­le­ba iyos sab­Wo­Si gan­xil­vis mim­di­na­
re­o­bis pro­ces­Si ga­mar­Tu­li e.w. gver­di­Ti Ro­nis­Zi­e­be­bi
(si­de events) an sxva kon­fe­ren­ci­e­bi da sa­mu­Sao Sex­ved­re­bi.
gar­da ami­sa, xSi­ri praq­ti­kaa pres re­li­ze­bis an in­ter­net
re­por­ta­Je­bis ga­mo­ce­ma da pres kon­fe­ren­ci­e­bis Ca­ta­re­
ba an­ga­riS­Si gan­xi­lul sa­kiTxeb­ze. “Te­ma­tu­ri sa­er­Ta­So­
ri­so dRe­e­bi” Se­iZ­le­ba ga­mo­ye­ne­bu­li iq­nas imi­saT­vis, rom
me­di­is yu­radRe­ba mi­epy­ros Te­ma­tur an­ga­ri­Seb­Si asa­xul
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­kiTxebs.
75
in­ter­net in­s­t­ru­men­te­bi: kre­bu­li re­li­gi­is an rwme­
nis Ta­vi­suf­le­bis sa­kiTxeb­ze da wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­
go ini­ci­a­ti­va
kre­bu­li re­li­gi­is an rwme­nis Ta­vi­suf­le­bis sa­kiTxeb­ze
2011 wels aRi­niS­na re­li­gi­is an rwme­nis Ta­vi­suf­le­bis
sa­kiTxeb­ze spe­ci­a­lu­ri mom­x­se­neb­lis man­da­tis Seq­m­nis
25 wlis­Ta­vi. amas­Tan da­kav­Si­re­biT ga­moq­vey­n­da kre­bu­
li re­li­gi­is an rwme­nis Ta­vi­suf­le­bis sa­kiTxeb­ze,
ro­me­lic Se­i­cavs 1986 wli­dan dRem­de man­da­tis mflo­
be­li oTxi pi­ris mi­er ga­mo­ce­mul Se­niS­v­neb­sa da re­ko­
men­da­ci­ebs. kre­bu­li ga­miz­nu­lia ad­vo­ka­ti­re­bis, ga­naT­
le­bis da kvle­vis miz­ne­bis­T­vis. igi Se­i­cavs Te­ma­tu­rad
da­la­ge­bul amo­na­ri­debs 1986 wli­dan 2011 wlam­de pe­ri­
od­Si ga­mo­ce­mu­li an­ga­ri­Se­bi­dan.1
wa­me­bis sa­wi­na­aR­m­de­go ini­ci­a­ti­va
2013 wels spe­ci­a­lur­ma mom­x­se­ne­bel­ma wa­me­bis sa­kiTxeb­
ze aamoq­me­da in­ter­net tri­bu­na, ro­me­lic Se­i­cavs in­
for­ma­ci­as re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­be­bis Se­sa­xeb, maT So­ris
yve­la Te­ma­tur an­ga­riSs, qve­ya­na­Si ar­se­bu­li mdgo­ma­re­
o­bis Se­sa­xeb an­ga­ri­Sebs da Se­niS­v­nebs. aq­ve Tav­moy­ri­
lia qve­ya­na­Si vi­zi­teb­ze da Te­ma­tur an­ga­ri­Seb­ze re­a­gi­
re­bas­Tan da­kav­Si­re­bu­li pres re­li­ze­bi, in­ter­vi­u­e­bi,
kon­fe­ren­ci­e­bi, sxdo­me­bi, pub­li­cis­tu­ri we­ri­le­bi da
sxva in­for­ma­cia me­di­a­Si am sa­kiTxe­bis ga­Su­qe­bis Se­sa­
xeb.2
76
1
www.ohchr.org/EN/Issues/FreedomReligion/Pages/Standards.aspx
2
http://antitorture.org
ro­gor Se­uZ­lia sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas mo­
na­wi­le­o­bis mi­Re­ba?
►► ga­a­ke­Ton gver­di­Ti Ro­nis­Zi­e­be­bis or­ga­ni­ze­ba1 an mo­
na­wi­le­o­ba mi­i­Ron maT­Si im pe­ri­od­Si, ro­de­sac ada­
mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wo ata­rebs sxdo­mebs Te­ma­tur
an­ga­riS­Si Se­ta­nil sa­kiTxeb­ze;
►► sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­e­bis saq­mi­a­no­
be­bis (ma­ga­li­Tad, ad­vo­ka­ti­re­ba, una­ri­a­no­bis amaR­
le­ba, cno­bi­e­re­bis amaR­le­ba, meT­val­yu­re­o­ba) gaZ­
li­e­re­bis miz­niT isar­geb­lon Te­ma­tur an­ga­ri­Seb­Si
asa­xu­li das­k­v­ne­bi­Ta da re­ko­men­da­ci­e­biT.
5.4. sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­va
sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis pir­ve­li cik­li 2011
wlis oq­tom­ber­Si das­rul­da, ro­de­sac ga­e­ros yve­la wev­ri
sa­xel­m­wi­fo da­eq­vem­de­ba­ra gan­xil­vas. gan­xil­vis me­o­re da
Sem­d­go­mi cil­ke­bis dros sa­xel­m­wi­fo­ebs mo­eTxo­ve­baT in­
for­ma­ci­is mi­wo­de­ba im Ro­nis­Zi­e­be­bis Se­sa­xeb, rom­le­bic
maT ga­a­ta­res pir­ve­li gan­xil­vis Se­de­gad ga­mo­ce­mu­li re­
ko­men­da­ci­e­bis Se­sas­ru­leb­lad, ag­reT­ve sxva gan­vi­Ta­re­
be­bis Se­sa­xeb. gar­da ami­sa, re­gu­la­ru­lad ga­nax­le­bu­li in­
for­ma­cia Se­iZ­le­ba wa­red­gi­nos ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­
Wos mi­si sxdo­me­bis pe­ri­od­Si, dRis wes­ri­gis me-6 pun­q­tis
sa­fuZ­vel­ze, ro­me­lic sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­dul gan­xil­vas
exe­ba. ro­gorc sa­xel­m­wi­fo­ebs, ise ara­sam­Tav­ro­bo or­ga­
ni­za­ci­ebs Se­uZ­li­aT ga­nax­le­bu­li in­for­ma­ci­is war­d­ge­na
Su­a­le­du­ri an­ga­ri­Se­bis, ze­pi­ri da we­ri­lo­bi­Ti gan­cxa­de­
be­bis sa­xiT.
gverdiTi RonisZiebebis organizebis ufleba aqvT mxolod im
arasamTavrobo organizaciebs, romlebic gaeros ekonomikur da
socialur sabWoSi (ECOSOC) sargebloben sakonsultacio statusiT
1
77
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos­T­vis an­ga­ri­Sis Ca­ba­re­ba
ko­lum­bi­a­Si sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis re­
ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­bis Se­sa­xeb
ko­lum­bi­is iuris­t­Ta ko­mi­sia re­gu­la­ru­lad aw­v­dis
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wos ga­nax­le­bul in­for­ma­ci­as
zo­ga­di de­ba­te­bis mim­di­na­re­o­bi­sas dRis wes­ri­gis me-6
pun­q­t­Tan da­kav­Si­re­biT anu sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­dul gan­
xil­vas­Tan da­kav­Si­re­bul sa­kiTxeb­ze. ker­Zod, mi­wo­de­
bu­li in­for­ma­cia exe­ba imas, Tu ram­de­nad as­ru­lebs ko­
lum­bi­is mTav­ro­ba sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis
far­g­leb­Si ga­ce­mu­li re­ko­men­da­ci­ebs.
ro­gor Se­uZ­lia sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bas mo­
na­wi­le­o­bis mi­Re­ba?
►► in­for­ma­ci­is war­d­ge­ni­sas, ro­me­lic ad­re­sa­tis an­
ga­riS­Si Se­sa­ta­na­daa ga­miz­nu­li, auci­le­be­lia, rom
es in­for­ma­cia Se­i­cav­des sa­xel­m­wi­fos mi­er pir­ve­li
cik­lis re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­ba-ar­Ses­ru­le­bis
ana­lizs.
►► gan­xil­vis mwar­mo­e­bel sa­xel­m­wi­fo­ebs anu im sa­xel­
m­wi­fo­ebs, rom­leb­mac pir­ve­li gan­xil­vis dros ga­
mos­ces re­ko­men­da­ci­e­bi, sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis
or­ga­ni­za­ci­eb­ma Se­iZ­le­ba ga­ac­non gan­xil­vas daq­vem­
de­ba­re­bu­li sa­xel­m­wi­fos mi­er re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­
ru­le­bis sa­ku­Ta­ri ana­li­zi.
►► ga­e­ros eko­no­mi­kur da so­ci­a­lur sab­Wo­Si (ECOSOC)
sa­kon­sul­ta­cio sta­tu­siT mo­sar­geb­le ara­sam­Tav­
ro­bo or­ga­ni­za­ci­ebs Se­uZ­li­aT we­ri­lo­bi­Ti da ze­
pi­ri gan­cxa­de­be­biT mi­mar­Ton ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
78
sab­Wos dRis wes­ri­gis me-6 pun­q­tiT gaT­va­lis­wi­ne­
bul sa­kiTx­ze da mi­a­wo­don ga­nax­le­bu­li in­for­ma­
cia sa­xel­m­wi­fo­e­bis mi­er sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li
gan­xil­vis far­g­leb­Si ga­mo­ce­mu­li re­ko­men­da­ci­e­bis
Ses­ru­le­ba­Si prog­re­si­sa da xar­ve­ze­bis Se­sa­xeb.
me­ti in­for­ma­ci­is­T­vis imis Ta­o­ba­ze, Tu ro­gor Se­iZ­le­ba
sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bam mo­na­wi­le­o­ba mi­i­Ros am or­ga­
no­e­bis mu­Sa­o­ba­Si, ga­e­ca­niT ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta ko­mi­sa­
ri­a­tis “sa­xel­m­ZR­va­ne­los sa­mo­qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis­T­
vis: ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta prog­ra­mas­Tan mu­Sa­o­ba”
da “praq­ti­kul sa­xel­m­ZR­va­ne­los sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li
gan­xil­vis sa­kiTxeb­ze”.1
sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­dul gan­xil­va­ze re­a­gi­re­bis in­s­t­
ru­men­te­bi
sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis far­g­leb­Si ga­mo­ce­
mu­li re­ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­bis xel­Sewyo­bis da mas­
ze meT­val­yu­re­o­bis miz­niT ara­sam­Tav­ro­bo or­ga­ni­za­
ci­am “UPR-Info” Se­i­mu­Sa­va Sem­de­gi in­s­t­ru­men­te­bi:
→ re­a­gi­re­bis prog­ra­ma, ro­me­lic iT­va­lis­wi­nebs re­
ko­men­da­ci­e­bis Ses­ru­le­bis Se­fa­se­bas pir­ve­li cik­
lis das­ru­le­bi­dan ori wlis Sem­deg (Ses­ru­le­bis
Su­a­le­du­ri Se­fa­se­ba) da pir­ve­li cik­lis dros ga­mo­
ce­mu­li re­ko­men­da­ci­e­bi­sa da da­pi­re­be­bis Se­da­re­bas
sa­xel­m­wi­fos in­for­ma­ci­as­Tan, ro­me­lic asa­xu­li iq­
ne­ba sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis me­o­re cik­
lis­T­vis mom­za­de­bul erov­nul an­ga­riS­Si.
1
xelmisawvdomia misamarTze
www.ohchr.org/EN/AboutUs/Pages/CivilSociety.aspx
79
→ kvle­va sa­xel­wo­de­biT “gza Ses­ru­le­bis­ken”, ro­
mel­Sic ga­a­na­li­ze­bu­lia re­a­gi­re­bis prog­ra­mis meS­
ve­o­biT Sek­re­bi­li in­for­ma­cia da mo­na­ce­me­bi. Ta­vis
mxriv, es mo­na­ce­me­bi ey­r­d­no­ba 66 qvey­nis mi­marT ga­
ce­mu­li 6542 re­ko­men­da­ci­i­dan 3294 re­ko­men­da­ci­is
Ses­ru­le­bis Se­fa­se­bas.
→ re­a­gi­re­bis in­s­t­ru­men­te­bis kom­p­leq­ti sa­mo­qa­la­
qo sa­zo­ga­do­e­bis­T­vis, ro­me­lic iT­va­lis­wi­nebs xuT
Zi­ri­Tad re­ko­men­de­bul mi­mar­Tu­le­bas: 1. sa­yo­vel­
Tao pe­ri­o­du­li gan­xil­vis dros ga­ce­mu­li re­ko­men­
da­ci­e­bis da da­pi­re­be­bis ga­sa­ja­ro­e­ba; 2. Ses­ru­le­bis
da­geg­m­va; 3. gan­xil­vas daq­vem­de­ba­re­bul sa­xel­m­wi­
fos­Tan di­a­lo­gis ga­mar­T­va Ses­ru­le­ba­Si mo­na­wi­le­
o­bas­Tan da­kav­Si­re­biT; 4. Ses­ru­le­ba­ze meT­val­yu­re­
o­ba da 5. Ses­ru­le­ba­ze an­ga­riS­ge­ba.1
or­ga­ni­za­ci­am Organisation in­ter­na­ti­o­na­le de la Francophonie
ga­mo­aq­vey­na praq­ti­ku­li gzam­k­v­le­vi sa­yo­vel­Tao pe­ri­o­
du­li me­qa­niz­mis far­g­leb­Si ga­ce­mu­li re­ko­men­da­ci­e­bis
da da­pi­re­be­bis Ses­ru­le­bis sa­kiTxeb­ze. es gzam­k­v­le­vi Zi­
ri­Ta­dad sa­xel­m­wi­fo­e­bis­T­vi­saa gan­kuT­v­ni­li, mag­ram igi
exe­ba pro­ces­Si mo­na­wi­le sxva pi­reb­sac, maT So­ris sa­mo­
qa­la­qo sa­zo­ga­do­e­bis or­ga­ni­za­ci­ebs da maT, ro­gorc sa­
xel­m­wi­fos par­t­ni­o­re­bis rols re­a­gi­re­ba­sa da Ses­ru­le­
ba­Si. gzam­k­v­lev­Si war­mod­ge­bi­lia wi­na­da­de­ba, rom Ses­ru­
le­ba mox­des 10 pun­q­ti­a­ni geg­mis mi­xed­viT. es pun­q­te­bia:
1. Se­sa­ba­mi­si in­for­ma­ci­is Seg­ro­ve­ba
2. in­for­ma­ci­is Te­ma­tu­rad da­la­ge­ba
3. re­ko­men­da­ci­e­bi­dan ga­mom­di­na­re moq­me­de­be­bi­sa da
Se­de­ge­bis amoc­no­ba
4. Ses­ru­le­bis Ro­nis­Zi­e­be­bis amoc­no­ba
5. Ti­To­e­ul seq­tor­Si in­teg­ri­re­bu­li me­To­dis Se­mu­Sa­ve­ba
1
80
www.upr-info.org/followup/
6. Ses­ru­le­bis pro­ces­Si pa­su­xis­m­geb­lo­be­bis ga­na­wi­
le­ba sa­xel­m­wi­fos do­ne­ze
7. Ses­ru­le­bis pro­ces­Si par­t­ni­o­re­bis amoc­no­ba erov­
nul do­ne­ze
8. Ses­ru­le­bis va­de­bis gan­sazR­v­ra
9. una­ri­a­no­bis amaR­le­bis da teq­ni­ku­ri dax­ma­re­bis sa­
Wi­ro­e­ba­Ta amoc­no­ba; Ses­ru­le­bis pro­ces­Si par­t­ni­
o­re­bis amoc­no­ba sa­er­Ta­So­ri­so do­ne­ze
10. Ses­ru­le­bis­T­vis re­a­gi­re­bis da Se­fa­se­bis stra­te­gi­
is Se­mu­Sa­ve­ba.1
5.5. kom­p­leq­su­ri mid­go­ma
am na­wil­Si cal-cal­kea war­mod­ge­ni­li re­a­gi­re­bis pro­
ce­du­re­bi da sxva­das­x­va me­qa­niz­mis mi­er dam­k­vid­re­bu­li
praq­ti­ka, vi­na­i­dan msgav­se­ba­Ta mi­u­xe­da­vad, isi­ni Ti­To­e­
u­li me­qa­nis­m­z­mis sxva­das­x­va ma­xa­si­a­Teb­le­bia. mag­ram sa­
Wi­roa ki­dev er­Txel ga­vi­me­o­roT, rom re­a­gi­re­ba uf­ro
efeq­tu­ria, Tu is xor­ci­el­de­ba kom­p­leq­su­ri mid­go­miT
(ho­lis­tic ap­p­ro­ach), ro­de­sac ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sxva­
das­x­va me­qa­niz­mis re­ko­men­da­ci­e­bi er­T­ma­neTs aZ­li­e­re­ben
da maq­si­ma­lu­rad zrdi­an Ses­ru­le­bis una­ri­a­no­bas. ixi­
leT ag­reT­ve am gzam­k­v­le­vis me­sa­me na­wi­li.
5.6. rep­re­sa­li­e­bi
im ada­mi­a­ne­bi­sa da jgu­fe­bis wi­na­aR­m­deg, rom­le­bic cdi­
lo­ben iTa­nam­S­rom­lon an rom­leb­sac uTa­nam­S­rom­li­aT
ga­e­ros­Tan, mis war­mo­mad­gen­leb­Tan da me­qa­niz­meb­Tan ada­
mi­a­nis uf­le­ba­Ta sfe­ro­Si, Se­iZ­le­ba ga­mo­i­ye­non rep­re­sa­
1
www.francophonie.org
81
li­e­bi, rac ga­mo­i­xa­te­ba ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta dar­R­ve­ve­bis
Ca­de­na­Si. rep­re­sa­li­e­bi Se­iZ­le­ba mox­des, ro­de­sac sa­mo­qa­
la­qo sa­zo­ga­do­e­ba cdi­lobs ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
me­qa­niz­meb­Tan Ta­nam­S­rom­lo­bas re­a­gi­re­bis saq­mi­a­no­be­bis
far­g­leb­Sic.
ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sab­Wom #12/2 re­zo­lu­ci­iT ge­ne­ra­lur
mdi­vans da­a­va­la yo­vel­w­li­u­rad an­ga­ri­Sis war­d­ge­na sab­
Wos­T­vis, ro­mel­Sic Se­ta­ni­li un­da iq­nas in­for­ma­cia ga­
e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta me­qa­niz­meb­Tan mo­Ta­nam­S­rom­le
pi­re­bis wi­na­aR­m­deg sa­va­ra­u­dod gan­xor­ci­e­le­bu­li rep­
re­sa­li­e­bis Se­sa­xeb da Se­sa­ba­mi­si ana­li­zi, ag­reT­ve re­ko­
men­da­ci­e­bi da­Si­ne­beb­ze da rep­re­sa­li­eb­ze re­a­gi­re­bas­Tan
da­kav­Si­re­biT.1
sab­Wos­Tan, spe­ci­a­lur pro­ce­du­reb­Tan da sa­xel­Sek­ru­
le­bo or­ga­no­eb­Tan Ta­nam­S­rom­lo­bis ga­mo, ag­reT­ve maT
re­a­gi­re­bis pro­ce­du­reb­Si da praq­ti­ka­Si mo­na­wi­le­o­bis
ga­mo gan­xor­ci­e­le­bu­li rep­re­sa­li­e­bis asax­vas­Tan er­Tad,
an­ga­ri­Si Se­iZ­le­ba Se­i­cav­des in­for­ma­ci­as ada­mi­a­nis uf­
le­ba­Ta umaR­les ko­mi­sa­ri­at­Tan, mi­si ad­gi­lob­riv war­
mo­mad­gen­lo­beb­Tan da ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta mrCev­leb­Tan,
ga­e­ros ad­gi­lob­ri­vi qvey­nis jgu­feb­Tan, mSvi­do­bis Se­
nar­Cu­ne­bis mi­si­e­bis ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta kom­po­nen­teb­Tan
da sxveb­Tan Ta­nam­S­rom­lo­bis ga­mo gan­xor­ci­e­le­bul rep­
re­sa­li­eb­ze. re­ko­men­de­bu­li da mniS­v­ne­lo­va­nia ase­ve in­
for­ma­ci­is Se­ta­na wi­na an­ga­ri­Seb­Si mi­Ti­Te­bul saq­me­eb­ze
gan­xor­ci­e­le­bu­li re­a­gi­re­bis Se­sa­xeb.
rep­re­sa­li­e­bi Se­iZ­le­ba gan­xor­ci­el­des im pi­re­bis mi­marT:
►► rom­le­bic cdi­lo­ben iTa­nam­S­rom­lon an uTa­nam­S­rom­
li­aT ga­e­ros­Tan, mis war­mo­mad­gen­leb­Tan da me­qa­niz­
2012 da 2011 wlebis angariSebi SegiZliaT moiZioT dokumentebis
nomrebiT A/HRC/21/18 da A/HRC/18/19
1
82
meb­Tan ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sfe­ro­Si an rom­leb­mac
am or­ga­no­ebs mis­ces Cve­ne­ba an mi­a­wo­des in­for­ma­cia;
►► rom­le­bic sar­geb­lo­ben an usar­geb­li­aT ga­e­ros egi­
diT ar­se­bu­li pro­ce­du­re­biT ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta
da Zi­ri­Tad Ta­vi­suf­le­ba­Ta dac­vis miz­niT da/an ga­
u­we­vi­aT sa­mar­T­leb­ri­vi an sxva sa­xis dax­ma­re­ba ama­ve
miz­niT;
►► rom­leb­sac war­d­ge­ni­li aqvT an wa­rud­ge­ni­aT Setyo­
bi­ne­ba ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta do­ku­men­te­biT dad­ge­ni­
li pro­ce­du­re­bis mi­xed­viT da/an ga­u­we­vi­aT sa­mar­T­
leb­ri­vi an sxva sa­xis dax­ma­re­ba ama­ve miz­niT;
►► rom­le­bic ari­an ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta dar­R­ve­viT da­
za­ra­le­bu­li pi­ris an da­za­ra­le­bul­TaT­vis sa­mar­T­
leb­ri­vi an sxva sa­xis dax­ma­re­bis gam­we­vi pi­ris na­Te­
sa­ve­bi.
rep­re­sa­li­e­bis faq­te­bis ga­sa­ja­ro­e­ba ge­ne­ra­lu­ri mdiv­
nis an­ga­riS­Si ma­Ti asax­vis gziT Se­iZ­le­ba uke­Tes dac­vas
niS­nav­des. mag­ram sif­r­Txi­liT un­da Se­fas­des ga­sa­ja­ro­
e­bas­Tan da­kav­Si­re­bu­li saf­r­Txe­e­bi. ami­tom ge­ne­ra­lu­ri
mdiv­nis an­ga­riS­Si aisa­xe­ba xol­me mxo­lod is saq­me­e­bi, ro­
mel­Ta ga­sa­ja­ro­e­ba­ze gac­no­bi­e­re­bu­li Tan­x­mo­ba ga­moT­q­
ves im pi­reb­ma, vi­sac aR­niS­nu­li saq­me exe­ba.
rep­re­sa­li­e­bis Se­sa­xeb in­for­ma­ci­is war­sad­ge­nad Se­giZ­
li­aT isar­geb­loT mi­sa­mar­TiT:
[email protected]
83
6. iswavleT meti
►► gaeros adamianis uflebaTa umaRlesi komisariatis
(OHCHR) vebgverdi:
www.ohchr.org
►► gaeros adamianis uflebaTa umaRlesi komisariatis
instrumentebi samoqalaqo sazogadoebisTvis, xel­
misawvdomia gaeros 6 oficialur enaze, Semdeg mis­
amarTze:
www.ohchr.org/EN/AboutUs/Pages/CivilSociety.aspx
►► adamianis uflebaTa sayovelTao indeqsi:
http://uhri.ohchr.org/
►► adamianis uflebaTa saerTaSoriso samsaxuri da
adamianis uflebaTa samarTlis centri, “gaeros
adamianis uflebaTa rekomendaciebis Sidasaxel­
mwifoebrivi Sesruleba – gzamkvlevi adamianis
uflebaTa damcvelebisTvis da advokatebisTvis”,
xelmisawvdomia vebgverdze:
www.ishr.ch
►► organizacia “UPR-Info”-s instrumentebi xelmisaw­
vdomia misamarTze:
www.upr-info.org/followup
►► La Francophonie, “sayovelTao perioduli ganxilvis
praqtikuli gzamkvlevi, 2013w.”, xelmisawvdomia
misamarTze
www.francophonie.org
84
►► “gadawyvetilebidan marTlmsajulebamde – ada­
mianis uflebaTa saerTaSoriso da regionuli
gadawyvetilebebis Sesruleba”, 2010w. da “ufle­
bebidan dacvis meqanizmebamde: adamianis ufle­
baTa sferoSi saerTaSoriso gadawvetilebebis
Sesrulebis struqturebi da strategiebi”, 2013w.
xelmisawvdomia vebgverdze:
www.opensocietyfoundations.org
►► internet translacia (webcasting):
•
gaeros veb televizia
http://webtv.un.org
•
saxelSekrulebo organoebis sxdomebi:
www.treatybodywebcast.org
►► praqtikosTa gzamkvlevi adamianis
pacientTa dacvis sferoSi:
uflebebze
http://health-rights.org/ ►► kazusebi bavSvis uflebaTa komitetis daskvniT
SeniSvnebze reagirebis saqmianobebisTvis:
www.childrightsnet.org/NGOGroup/CRC/FollowUp/
►► TviTneburi dakavbis sakiTxebze samuSao jgufis
monacemTa baza:
www.unwgaddatabase.org/un/
►► krebuli religiis an rwmenis Tavisuflebis
sakiTxebze:
www.ohchr.org/EN/Issues/FreedomReligion/Pages/Standards.aspx
85
zogierTi arasamTavrobo organizacia mWidrod TanamS­
romlobs adamianis uflebaTa calkeul meqanizmebTan.
isini xels uwyoben da mxars uWeren samoqalaqo sazoga­
doebis organizaciebis dakavSirebas am meqanizmebTan da
SeuZliaT daxmarebis gaweva da rCevebis gaziareba. mag­
aliTad, aseTi arasamTavrobo organizaciebia:
►► samoqalaqo da politikur uflebaTa komitetis
Sem­
TxvevaSi: “samoqalaqo da politikuri ufle­
bebis centri” (CCPR Centre)
►► bavSvis uflebaTa komitetis SemTxvevaSi: “Child
Rights Connect”
►► unarSezRudulTa uflebebis komitetis SemTxveva­
Si: “unarSezRudulTa saerTaSoriso aliansi” (Inter­
national Disability Alliance)
►► rasobrivi diskriminaciis aRmofxvris komitetis
SemTxvevaSi: “saerTaSoriso moZraoba diskrimi­
naciis da rasizmis yvela formis winaaRmdeg” (Inter­
national Movement against All Forms of Discrimination and
Racism)
►► migranti muSakebis sakiTxTa komitetis SemTxvevaSi:
“migranti muSakebis Sesaxeb konvenciis saerTaSori­
so tribuna” (International Platform on the Migrant Work­
ers Convention)
►► wamebis sawinaaRmdego komitetis SemTxvevaSi: “wa­
mebis msxverplTa reabilitaciis saerTaSoriso sab­
Wo” (The International Rehabilitation Council for Victims of
Torture)
►► qalTa winaaRmdeg diskriminaciis aRmofxvris ko­
mitetis SemTxvevaSi: “International Women’s Rights Ac­
tion Watch (IWRAW) Asia Pacific”
►► sayovelTao perioduli ganxilvis meqanizmis SemTx­
vevaSi: “UPR-Info”
86
7. dagvikavSirdiT
adamianis uflebaTa umaRlesi komisariatis samoqalaqo
sazogadoebis ganyofilebas SegiZliaT daukavSirdeT
misamarTze
[email protected]
telefoni: +41 (0) 22 917 9656
adamianis uflebaTa umaRlesi komisariatis “adamianis
uflebaTa saxelmZRvanelo” da “praqtikuli gzamkvleve­
bi samoqalaqo sazogadoebisTvis” xelmisawvdomia ele­
qtronulad arabul, Cinur, inglisur, frangul, rusul
da espanur enebze misamarTze www.ohchr.org/EN/AboutUs/
Pages/CivilSociety.aspx
samoqalaqo sazogadoebasTan elfostiT komunikaciis
sistema iZleva ganaxlebebis da miTiTebebis miRebis sa­
Sualebas yvela saxis adamianis uflebaTa mandatze da
meqanizmze, agreTve informacias dafinansebaze, granteb­
ze da stipendiebze gancxadebis Setanis pirobebisa da
vadebis Sesaxeb. siaxleebze xelmowerisTvis moinaxuleT
samoqalaqo sazogadoebis vebgverdi an Semdegi misamarTi:
http://goo.gl/O8snt 87
Tar­g­ma­ni: gi­or­gi ku­ku­la­va
re­daq­ti­re­ba: ana ge­geW­ko­ri teq­ni­ku­ri ko­req­tu­ra: da­viT yi­fi­a­ni
ga­mom­ce­me­li: Sps. `si-ji-es~
wi­nam­de­ba­re ga­mo­ce­ma war­mo­ad­gens ara­o­fi­ci­a­lur Tar­g­mans da ga­
mo­ce­mu­lia sa­qar­T­ve­lo­Si ga­e­ros ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta umaR­le­si
ko­mis­ris ofi­sis mi­er 2014 wels. in­g­li­sur ena­ze teq­s­tis ori­gi­na­
lis mo­Zi­e­ba Se­saZ­le­be­lia Sem­deg veb-gver­d­ze www.ohchr.org
88
praqtikuli gzamkvlevi samoqalaqo sazogadoebisTvis
rogor movaxdinoT reagireba gaeros adamianis uflebaTa rekomendaciebze
ada mi anis uf le ba Ta umaRle si komi sa ri ati
erTa sasaxle
CH 1211 Jeneva 10
Sveicaria
telefoni: +41 (0)22 917 90 00
faqsi : +41 22 917 90 08
www.ohchr.org