Layout 4 - Fondazione Ugo e Olga Levi
Transcript
Layout 4 - Fondazione Ugo e Olga Levi
IL CONTENUTO DEL CD / THE CONTENT OF THE CD 1. Giovanni Pierluigi da Palestrina, Popule meus (I-Rsg) 2. Giovanni Pierluigi da Palestrina, Popule meus (I-Rvat) 3. Orfeo Vecchi, In convertendo Dominus 4. Giovanni Matteo Asola, Regina caeli laetare 5. Antonio Gualtieri, Beatissimus Marcus 6. Giulio Cesare Gabussi, Defecit gaudium 7. Giovanni Francesco Anerio, Missa Constantia, Kyrie 8. Asprilio Pacelli, Media nocte 9. Giovanni Francesco Anerio, Ego quasi vitis 10. Vincenzo Bertolusi, Angelus Domini 11. Francesco Stivori, Doctor egregie 12. Francesco Stivori, Urbs beata Ierusalem 13. Ján Šimbracký, Gaudent in coelis 14. Marcin Mielczewski, Beata Dei Genitrix 15. Marcin Mielczewski, Virgo prudentissima I testi / The Texts 1. Giovanni Pierluigi da Palestrina (1525/26-1594) Popule meus Cfr. Della Sciucca, L’altra Italia: Roma. Roma, Basilica di San Giovanni in Laterano, Archivio Musicale, Codice 59, c. 94v / Rome, S. Giovanni in Laterano, Music Archive, Codex 59, c. 94v. Edizione moderna / Modern edition: Le opere complete di Giovanni Pierluigi da Palestrina, 35 voll., a cura di / ed. by R. Casimiri et alii, Roma, Scalera - Istituto italiano per la storia della musica, 1939-1999, XXXIV, Le composizioni latine a 8 voci, a cura di / ed. by L. Bianchi, pp. 197-198. Riproduzione in facsimile del manoscritto in / Facsimile reproduction of the manuscript in Il Codice 59 dell’Archivio Musicale della Basilica di San Giovanni in Laterano autografo di Giovanni Pierluigi da Palestrina, edizione anastatica a cura di / facsimile edition ed. by G. Rostirolla, Fondazione Giovanni Pierluigi da Palestrina, Palestrina, 1996. – 413 – IL CONTENUTO DEL CD / THE CONTENT OF THE CD Popule meus, quid feci tibi, aut in quo contristavi te? responde mihi. Quia eduxi te de terra Aegipti parasti crucem Salvatori tuo. Agios o Theos. Sanctus Deus, Agios ischyros. Sanctus fortis. Agios athanatos eleyson imas. Sanctus et immortalis, miserere nobis. 2. Giovanni Pierluigi da Palestrina (1525/26-1594) Popule meus Cfr. Della Sciucca, L’altra Italia: Roma. Roma (Città del Vaticano), Biblioteca Apostolica Vaticana, Codice Cappella Sistina 205 e 206 / Rome (Vatican City), Biblioteca Apostolica Vaticana, Codex Cappella Sistina 205 and 206. Edizione moderna / Modern edition: Le opere complete di Giovanni Pierluigi da Palestrina, 35 voll., a cura di / ed. by R. Casimiri et alii, Roma, Scalera - Istituto italiano per la storia della musica, 1939-1999, XXXIV, Le composizioni latine a 8 voci, a cura di / ed. by L. Bianchi, pp. 199-205. Popule meus, quid feci tibi, aut in quo contristavi te? responde mihi. Quia eduxi te de terra Aegypti parasti crucem Salvatori tuo. Agios o Theos. Sanctus Deus, Agios ischyros. Sanctus fortis. Agios athanatos eleyson imas. Sanctus et immortalis, miserere nobis. Ego propter te flagellavi Aegyptum cum primogenitis suis, et tu me flagellatum tradidisti. Ego eduxi te de Aegypto, demerso Pharaone in mare Rubrum, et tu me tradidisti principibus sacerdotum. Ego ante te aperui mare, et tu aperuisti lancea latus meus. Ego ante te praeivi in columna nubis, et tu me duxisti ad praetorium Pilati. Ego te pavi manna per desertum, et tu me caecidisti alapis et flagellis. Ego te potavi aqua salutis de petra, et tu me potasti felle et aceto. Ego propter te Chananaeorum reges percussi, et tu percussisti arundine caput meum. Ego dedi tibi sceptrum regale, et tu dedisti capiti meo spineam coronam. Ego te exaltavi magna virtute, et tu me suspendisti in patibulo crucis. Quia eduxi te de terra Aegypti parasti crucem Salvatori tuo. Crux fidelis, inter omnes arbor una nobilis, nulla silva talem profert fronde, flore, germine. Dulce lignum, dulces clavos, dulce pondus sustinet. – 414 – IL CONTENUTO DEL CD / THE CONTENT OF THE CD 3. Orfeo Vecchi (1551ca-1603) In convertendo Dominus Cfr. Mauri Vigevani, In convertendo Dominus. Liber primus musarum cum quatuor vocibus, seu sacrae cantiones, quae vulgo motecta appellantur, ab Orlando Lasso, Cipriano Rore, & alijs ecclesiasticis authoribus compositae, et ab Antonio Barre collectae, et in luce editae, addito nuper dialogo cum octo vocibus Orphei Vecchi, Milano, Francesco ed eredi di Simon Tini, 1588. Edizione critica / Critical edition in Mauri Vigevani, In convertendo Dominus, pp. 69-79. In convertendo Dominus captivitatem Syon facti sumus sicut consolati. Tunc repletum est gaudio os nostrum et lingua nostra exultatione. Tunc dicent inter gentes: Magnificavit Dominus facere cum eis. Magnificavit Dominus facere nobiscum, facti sumus laetantes. 4. Giovanni Matteo Asola (1532ca-1609) Regina caeli laetare Cfr. Brejta, The Polychoral Technique of Giovanni Matteo Asola. Completorium Romanum. Beataeque Virginis Laudes in terminatione officii decantandae. Videlicet Ave Regina Coelorum. Salve Regina. Regina Caeli. Omnes gentes. Omnia duodenis vocibus. Ternis variata choris. Ac omni instrumentorum genere modulanda, Venetiis, Apud Ricciardum Amadinum, MDXCIX. Regina caeli laetare, alleluia, quia quem meruisti portare, alleluia, resurrexit sicut dixit, alleluia. Ora pro nobis Deum, alleluia. – 415 – IL CONTENUTO DEL CD / THE CONTENT OF THE CD 5. Antonio Gualtieri (1574-1661) Beatissimus Marcus Cfr. Colussi, Tracce di musica policorale in alcuni centri del Friuli storico. Motecta octonis vocibus Antonii Gualtierii in terra D. Danielis Musices magistri [...] Liber primus, Venezia, Giacomo Vincenti, 1604. Edizione critica di / Critical edition by Chiara Comparin in Colussi, Tracce di musica policorale in alcuni centri del Friuli storico, pp. 136-157. Beatissimus Marcus, omnium generum cruciatibus velut aurum quoddam probatus, ad infinitam illam lucem evolavit, variorum certaminum et forciorum factorum multiplices fructus percepturus. Sancte Marce ora pro nobis. 6. Giulio Cesare Gabussi (1562ca-1611) Defecit gaudium Cfr. Toffetti, Da Milano a Varsavia. Giulio Cesare Gabussi, Magnificat, Milano, Francesco ed eredi di Simon Tini, 1589. Edizioni moderne / Modern editions in F. Mompellio, La cappella del Duomo di Milano dal 1573 al 1714, in Storia di Milano, Milano, Fondazione Treccani degli Alfieri, 17 voll., XVI, 1962, pp. 507-552: pp. 535-539 e 540-542; Iulii Caesaris Gabutii Defecit gaudium: motectus octonis vocibus decantandum (1589), a cura di / ed. G. Vecchi, Milano, A.M.I.S., 1964 (Antiquae musicae Italicae monumenta Lombarda excerpta); G. Vecchi, Il Concilio di Trento, S. Carlo e la musica, in «Settimane culturali storico-umanistiche», XII, 1964, pp. 93-132; anche in / also in «Dulce Melos», IV, 1982, pp. 53-92. Defecit gaudium cordi nostri, versus est in luctum chorus noster. Cecidit corona capitis nostri: vae nobis, quia peccavimus! Propterea maestum factum est in dolore cor nostrum, ideo contenebrati sunt oculi nostri. – 416 – IL CONTENUTO DEL CD / THE CONTENT OF THE CD 7. Giovanni Francesco Anerio (1569ca-1630) Missa Constantia, Kyrie Cfr. Filippi, Rome, Madrid, Warsaw. Bologna, Museo internazionale e Biblioteca della musica, ms. R. 29. Edizione moderna / Modern edition: Giovanni Francesco Anerio, Missa Constantia per tre cori, a cura di / edited by Zygmunt M. Szweykowski, Kraków, Musica Iagellonica, 1997 (Sub Sole Sarmatiae, 8), pp. 1-22. Kyrie eleison. Christe eleison. Kyrie eleison. 8. Asprilio Pacelli (1570ca-1623) Media nocte Cfr. Patalas, Il fenomeno della policoralità in Italia. Asprilii Pacelli Serenissimi ac Invictissimi Sigismundi III. Poloniae Suetiae, etc. Regis. Musicae Magistri. Sacrae Cantiones Quae Quinquae, Sex, Septem, Octo, ovem, Decem, Duodecim, Sexdecim, & Viginti vocibus Concinuntur. Liber Primus, Venetiis, Apud Angelum Gardanum Et Fratres, MDCVIII Media nocte clamor factus est: Ecce Sponsus venit, exite obviam ei. Prudentes virgines ornaverunt suas lampades et intraverunt cum Sponso ad nuptias. Fatuae autem clamabant: Domine, aperi nobis. Et Sponsus respondens ait: Amen dico vobis, nescio vos. Vigilate ergo, quia nescitis diem neque horam. 9. Giovanni Francesco Anerio (1569ca-1630) Ego quasi vitis Cfr. Patalas, Il fenomeno della policoralità in Italia. – 417 – IL CONTENUTO DEL CD / THE CONTENT OF THE CD Litaniae Deiparae Virginis. Maiores de Ea Antiphonae temporales, et Motecta Septem, Octonisq; vocibus. Vna cum alijs Sacris Cantionibus variè modulatis usquam impressis. Auctore Io. Francisco Anerio Romano, Romae, Apud Paulum Masottum. MDCXXVI. Ego quasi vitis fructificavi suavitatem odoris. Ego mater pulchrae dilectionis, et timori, et agnitionis, et sanctae spei. In me omnis spes vitae et virtutis. In me gratia viae et veritatis. Transite ad me omnes qui concupiscitis me et a generationibus meis implemini. Qui edunt me, adhuc esurient, et qui bibunt me, adhuc sitient. Qui operantur in me non peccabunt. Qui elucidant me vitam aeternam habebunt. 10. Vincenzo Bertolusi (?-1608) Angelus Domini Cfr. Patalas, Il fenomeno della policoralità in Italia. Sacrarum Cantionum Vincentii Bertholusii Murianensis Serenissimi Regis Poloniae, et Suetiae Organistae, Sex, Septem, Octo, et Decem vocibus Liber Primus. unc primum in lucem editus, Venetiis, Apud Angelum Gardanum. M.DCI. Angelus Domini locutus est mulieribus, dicens: Quem quaeritis? An Iesum quaeritis? Iam surrexit: venite, et videte. Alleluia. Iesum quaeritis azarenum crucifixum? Surrexit, non est hic. Alleluia. 11. Francesco Stivori (1550ca-1605) Doctor egregie Cfr. Kokole, From Graz to Today’s Central Slovenia. SI-Lnr, Ms. 343a, cc. 316v-317r (Primus chorus); Ms. 343b, cc. 314v-315r (Secundus chorus). Edizione critica di / Critical edition by Klemen Grabnar in Kokole, From Graz to Today’s Central Slovenia, pp. 360-363. Doctor egregie, Paule, mores instrue et mente polum nos transferre satage, – 418 – IL CONTENUTO DEL CD / THE CONTENT OF THE CD donec perfectum largiatur plenius, evacuato quod ex parte gerimus. [Sit Trinitati sempiterna gloria, honor, potestas atque jubilatio, in unitate cui manet imperium, ex tunc et modo, per aeterna saecula. Amen.]1 12. Francesco Stivori (1550ca-1605) Urbs beata Ierusalem Cfr. Kokole, From Graz to Today’s Central Slovenia. SI-Lnr, Ms. 343a, cc. 365v-367r (Primus chorus); Ms. 343b, cc. 365v-369r (Secundus chorus). Edizione critica di / Critical edition by Klemen Grabnar in Kokole, From Graz to Today’s Central Slovenia, pp. 364-373. Urbs beata Ierusalem, dicta pacis visio, quae construitur in coelis vivis ex lapidibus, et angelis coronata ut sponsata comite. [Nova veniens e coelo, nuptiali thalamo praeparata ut sponsata copuletur domino, plateae et muri eius ex auro purissimo.] Portae nitent margaritis adytis patentibus, et virtute meritorum illuc introducitur omnis qui ob Christi nomen hic in mundo premitur. 1 La dossologia non figura nel CD / The doxology is not included in the CD. – 419 – IL CONTENUTO DEL CD / THE CONTENT OF THE CD [Tunsionibus pressuris expoliti lapides, suis coaptantur locis per manum artificis; disponuntur permansuri sacris aedificiis.] Gloria et honor Deo usquequo altissimo, una Patri Filioque inclyto Paraclito, cui laus est et potestas per immensa saecula. [Amen.] 13. Ján Šimbracký (?-1657) Gaudent in coelis Cfr. Bartová, Polychoral music in Seventeenth-Century Slovakia. Levoča, Biblioteca della Chiesa evangelica / Library of Evangelical Church, 3A, Tablature book of Ján Šimbracký I, fol. 238v-240r. Edizione critica / Critical edition: Ján Šimbracký: Opera omnia I, a cura di / ed. R. Rybarič, Bratislava, Opus, 1982 (Fontes musicae in Slovacia), pp. 82-105. Gaudent in coelis animae sanctorum, qui Christi vestigia sunt secuti; et quia pro eius amore sanguinem suum fuderunt, ideo cum Christo exultant sine fine. Alleluia. 14. Marcin Mielczewski (?-1651) Beata Dei Genitrix Cfr. Przybyszewska-Jarmińska, Influssi italiani sulla musica policorale di Marcin Mielczewski. Berlin, Staatsbibliothek Preußischer Kulturbesitz, Slg. Bohn, Ms. mus. 170, 4. Edizione critica / Critical edition: M. Mielczewski, Beata Dei Genitrix, a cura di / ed. B. Przybyszewska-Jarmińska, Warszawa, Pro Musica Camerata Edition, 1998. – 420 – IL CONTENUTO DEL CD / THE CONTENT OF THE CD Beata Dei genitrix Maria, Virgo perpetua, templum Domini, sacrarium Spiritus Sancti, sola sine exemplo placuisti Domino nostro Iesu Christo. Ora pro populo, interveni pro clero, intercede pro devoto foemineo sexu. 15. Marcin Mielczewski (?-1651) Virgo prudentisima Cfr. Przybyszewska-Jarmińska, Influssi italiani sulla musica policorale di Marcin Mielczewski. Berlin, Staatsbibliothek Preußischer Kulturbesitz, Slg. Bohn, Ms. mus. 170, 40. Edizione critica / Critical edition: M. Mielczewski, Virgo prudentissima, a cura di / ed. B. Przybyszewska-Jarmińska,Warszawa, Pro Musica Camerata Edition, 1998. Virgo prudentissima, quo progrederis, quasi aurora valde rutilans? Sancta Maria, ora pro nobis! Filia Sion, tota formosa et suavis es: pulchra ut luna, electa ut sol. Sancta Maria, ora pro nobis! Alleluia. – 421 – IL CONTENUTO DEL CD / THE CONTENT OF THE CD Gli esecutori / Performers MARINA MALAVASI, concertazione e direzione / coach and conductor ENSEMBLE DODECANTUS Soli, coro e strumenti / Soloists, choristers and instrumentalists Lia Serafini, Maria Zalloni, Maria Alessandra Martin Andrea Arrivabene, Aurelio Schiavoni, Serena Catullo Nicolò Pasello, Giacomo Schiavo, Gian-Luca Zoccatelli Fabio Comberlato, Ignacio Vazzoler Guglielmo Buonsanti, Marco Scavazza, Walter Testolin, Marcin Wyszkowski cantus altus tenor bassus Federico Guglielmo, Elisa Imbalzano, Daniela Nuzzoli violino / violin Josué Melendez cornetto / cornet Corrado Colliard, Fabio Costa, Ermes Giussani trombone / trombone Vincenzo Onida fagotto / bassoon Cristiano Contadin viola da gamba Roberto Loreggian organo positivo / positive organ CORO / CHOIR Sabina Angelova, Giovanna Bonan, Silvia Buratto, Maria Alessandra Martin, Loriana Nevola, Carolina Pupo soprani / sopranos Cinzia Barro, Anna Carotta, Serena Catullo, Fabiola Ciuffetti, Claudia Della Giustina, Silvia Pasqualin, Rosella Vendramini contralti / altos Marco Barbon, Fabio Comberlato, Nicolò Pasello, Giacomo Schiavo, Ignacio Vazzoler, Gian-Luca Zoccatelli tenori / tenors Gianmaria Barbato, Paolo Bassi, Giovanni Bertoldi, Guglielmo Buonsanti, Davide Caldera, Tiziano Casagrande, Marcin Wyszkowski bassi / basses Registrazione, editing e montaggio / Recording, editing and mixing: Fabio Framba. Registrazione effettuata dal 30 giugno al 2 luglio 2011 presso la chiesa di Sovizzo Colle (Vicenza) / Recorded in the church of Sovizzo Colle (Vicenza) 30th June-2nd July 2011. Marina Toffetti – 422 –