taiala mo le tagata e faagaoioia o le a le mea e faia e le

Transcript

taiala mo le tagata e faagaoioia o le a le mea e faia e le
TAIALA MO LE TAGATA E
FAAGAOIOIA
Faamalo atu! Ua talosagaina oe e avea ma se tagata e faagaoioia mo se vaega o le ola tutoatasi. O lau matafaioi o le
fesoasoani i tagata o le vaega e aoao ia ola tutoatasi atili.
O LE A LE MEA E FAIA E LE TAGATA E FAAGAOIOIA?
O le a e taitaia tagata i se faagasologa faalevaega lea o le a fesoasoani ia i latou ina ia ola tutoatasi faaletino ma
faaleagaga. Faaaoga taiala nei.
• Faamasani i tagata o lau vaega i le tuuina atu o fesili. Faaali le fiafia ma le alofa ia i latou.
• Faamasani i anomea, e aofia ai tamaitusi O Lo’u Auala ma le O Lo’u Faavae.
• Fesoasoani e taofia le talanoaga i se tulaga lelei, sa’o, ma paleni i tagata auai uma (e le tatau ona pulepuletutuina e
se tagata e toatasi). “. . . ae tuu atu i tagata uma e tāutala i le taimi e tasi; ae tuu atu i tagata e tautala taitoatasi mai ae
tuu i isi tagata uma e faalogologo i ana upu, ina a uma ai ona tautala mai o tagata uma, o le a faapea ona mafai ona
faagaeetia ai o tagata uma, ma ina ia mafai ona maua ai e tagata taitoatasi le avanoa tutusa” (MF&F 88:122).
• Auai ma le mataalia o se tagata o le vaega. Fai, tausi, ma lipoti mai ou lava tautinoga.
• E le o oe o se faiaoga po o se tagata faapitoa i mea tau pisinisi, galuega, po o aoaoga. O le tagata faagaoioia sili
ona lelei e itiiti ifo ma le 20 pasene le taimi e tautala ai. Ia alofa i tagata o le vaega ma uunaia i latou e galulue ma le
faatuatua ma feauaunaai le tasi i le isi.
SAUNIA MO FONOTAGA A VAEGA TAITASI
• Ia saunia faaleagaga, i aso taitasi, e ala i le suesue i tusitusiga paia ma tatalo mo tagata o le vaega.
• I vaiaso taitasi, iloilo ia mataupu faavae atofaina mai le tamaitusi O Lo’u Faavae ma lou aiga po o se uo.
• I vaiaso taitasi, faitau anomea mo le fonotaga a sau ma matamata i vitio o loo avatu faatasi.
• I vaiaso taitasi, faafesootai atu ia tagata o le vaega e uunaia i latou e auai i le isi fonotaga pe ofo atu se fesoasoani.
• Afai e le mafai ona e auai i se fonotaga faalevaega, faamolemole fai atu i se tagata o le vaega e avea ma tagata
faagaoioi—aua nei taofia le fonotaga.
FAAGAOIOI MA LE MANUIA FONOTAGA FAALEVAEGA
• Faaopoopo le malosi ma ia fiafia! Faamalo atu pe a lipoti mai e tagata o le vaega ni faamanuiaga po o le ausia o ni
mea faigata. Faalogo, fesootai atu ma mata, ma tautala atu ma le naunautai.
• Uunaia tagata uma e auai. Saofafai ma le vaega i se lio (aua nei tutu) i l e taimi o se fonotaga. Tuu atu i le vaega e
mafaufau i ni tali o a latou lava fesili. Mo se faataitaiga, e mafai ona e fai atu, “Manaia le manatu. O a manatu o isi?” po o
le “E faapefea ona e foia lena mea?” A misi e se tasi se fono, faafesootai i latou i le aluga o le vaiaso.
• Talitonu ma mulimuli i anomea. E le tatau ona e sikipiina ni vaega pe tuuina atu ni anomea faaopoopo i le taimi o le
fonotaga.
• Taulai atu i tautinoga, faatinoga, ma taunuuga. Tusi le siata o le tautinoga i le laupapa i vaiaso taitasi ma fai atu i
tagata auai e lipoti mai lo latou alualu i luma i le vaega, e tusa lava pe latou te tuai mai.
• Pulea le taimi. Amata i le taimi sao ma fai i se tasi e seti le taimi mo vaega taitasi. E mafai ona e fai atu, “O le a le tele
o lo tatou taimi?” po o le fai atu, “Ou te manatu e tatau ona tatou agai i luma.” Ia fai se taimi e le aunoa mo le vaega o le
“Mafaufau loloto” aua e fesoasoani i tagata o le vaega ia maua taitaiga patino mai le Agaga Paia.
LIPOTI, TULITATAO, MA FAALELEIA
• I le taimi lava e tasi e pei o le fonotaga muamua, asiasi i le srs.lds.org/report e lesitala ai lau vaega.
• I vaiaso taitasi, faaaoga le faavasegaga a le tagata faagaoioi (i tua o le pepa lenei) e iloilo ai lou alualu i luma.
• I le faaiuga o le fonotaga mulimuli a le vaega, taitai le sailiiliga a le tagata auai o loo maua i le srs.lds.org/report.
FAAVASEGAGA O LE TAGATA E FAAGAOIOIA O IA LAVA
Faamolemole iloilo ia faamatalaga nei pe a maea fonotaga a vaega taitasi ma faailoga le tulaga o e i ai.
O FAAPEFEA MAI AU O SE TAGATA E FAAGAOIOIA?
Ou te faafesootaia tagata o le vaega ao lei faia fonotaga taitasi.
Lei faia
lava
O nisi
taimi
Tele o
Taimi uma
taimi
Ou te tusiina le siata o le tautinoga i luga o le laupapa i vaiaso taitasi, ma lipoti
mai e tagata uma o vaega e auai ana tautinoga.
Lei faia
lava
O nisi
taimi
Tele o
Taimi uma
taimi
Ou te faasoa atu lou fiafia ma le alofa mo tagata taitasi o vaega.
Lei faia
lava
O nisi
taimi
Tele o
Taimi uma
taimi
Ou te faaavanoaina le taimi mo le vaega o le “Mafaufau loloto” ina ia taitaiina ai e
le Agaga Paia tagata o le vaega.
Lei faia
lava
O nisi
taimi
Tele o
Taimi uma
taimi
Ou te tuu atu i tagata o le vaega e tautala soo atu nai lo au, ma e auai tutusa
tagata uma.
Lei faia
lava
O nisi
taimi
Tele o
Taimi uma
taimi
Ou te tuu atu i le vaega e taliina fesili nai lo le taliina e au lava ia.
Lei faia
lava
O nisi
taimi
Tele o
Taimi uma
taimi
Ou te mulimuli i taimi fautuaina i le tusi lesona mo gaoioiga taitasi.
Lei faia
lava
O nisi
taimi
Tele o
Taimi uma
taimi
Ou te mulimuli i tusi lesona ma faamaea vaega uma ma faatonuga.
Lei faia
lava
O nisi
taimi
Tele o
Taimi uma
taimi
E alolofa ma feauaunaai tagata o le vaega i le tasi ma le isi.
Leai
Nisi
Toatele
Tagata
Uma
E tausia e tagata o le vaega a latou tautinoga.
Leai
Nisi
Toatele
Tagata
Uma
O loo ausia e tagata o le vaega ia taunuuga faaletino ma faaleagaga.
Leai
Nisi
Toatele
Tagata
Uma
E faafesootaia ma uunaia e soa galue le tasi ma le isi i le aluga o le vaiaso.
Leai
Nisi
Toatele
Tagata
Uma
O A MAI LAU VAEGA?
PUNAOA TAU VITIO
Atonu o le a aoga vitio nei. Maimoa i ai i le srs.lds.org/videos
• “Auala e Faagaoioia ai se Vaega”
• “‘Alu ma Fai le Aoaoina”
• “O Lo‘u Faamoemoega”
© 2015 Puletaofia e le Intellectual Reserve, Inc. Ua taofia aia tatau uma. 5/15. 5/15.
Faaliliuga o le Facilitator Self-Assessment. Samoan. PD10054213 890