NATIONAL SENIOR CERTIFICATE KEREITE YA 12

Transcript

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE KEREITE YA 12
NATIONAL
SENIOR CERTIFICATE
KEREITE YA 12
SESOTHO PUO YA TLATSETSO YA PELE (FAL)
PAMPIRI YA 3 (P3)
HLAKOLA/TLHAKUBELE 2014
MEMORANDAMO
MATSHWAO: 100
Memorandamo ona o na le maqephe a 11.
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello.
Phetla
Sesotho Puo ya Tlatsetso ya Pele (FAL)/P3
2
NSC – Memorandamo
DBE/Hlakola–Tlhakubele 2014
KAROLO YA A: MOQOQO
Ditaelo ho motshwayi
Mohlahlobuwa o lokela ho ngola ka sehlooho se le SENG feela karolong ena.
Sebedisa diruburiki tseo o di fuweng ho tshwaya dikarabo.
•
•
Tataiso bakeng sa ho tshwaya ditema:
Batshwayi ba etse tse latelang ha ba tshwaya:
Ho sehellwe lentswe kapa polelo e fosahetseng mola ho be ho bontshwe mofuta wa phoso ka thoko ka tsela e latelang.
|
-, +
mn
mp
mt
p
λ
//
bakeng sa ho arola mantswe a ngotsweng a kopantswe empa a lokela ho arohana;
bakeng sa ho kopanya mantswe a arohantsweng empa a ngolwa a kopane;
bakeng sa mongolo (orthography) o fosahetseng;
bakeng sa mopeleto o fosahetseng;
bakeng sa tshebediso e fosahetseng ya matshwao a puo, kapa ho ngotswe letshwao moo le sa hlokeheng teng;
bakeng sa tshebediso ya puo ka tsela e fosahetseng/e sa amoheleheng kapa eo e seng ya setlwaedi;
bakeng sa lentswe kapa karolwana ya lentswe le/matshwao a puo a siilweng;
bakeng sa ho qala seratswana se setjha.
Matshwao a ka sebediswang bakeng sa ho tshwaya:
Makgetha a Tekanyetso
Dikahare/Moralo
Puo/Setaele/Tekolobotjha
Sebopeho
Matshwao ohle
Matshwao
32
12
06
50
Senotlolo
DM =
PST =
Seb =
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello
Phetla
Sesotho Puo ya Tlatsetso ya Pele (FAL)/P3
3
NSC – Memorandamo
DBE/Hlakola–Tlhakubele 2014
KAROLO YA A: MOQOQO
POTSO YA 1
1.1
1.2
1.3
Papadi eo nke keng ka e lebala lekgale. Moqoqo wa phetelo.
• Moqoqong ona ho phetwa pale ka boiqapelo le ka tsela e kgolwehang.
• Moqoqo ona o ka ngolwa o le lekgatheng le fetileng.
• Mohlahlobuwa o ngola ditaba jwalo ka ha eka o ne a le teng papading eo.
Dikahare:
- mohlahlobuwa a hlahise taba a qoqa ka diketsahalo tsa papadi eo.
- ditaba tsa hae di momahane, di lohe thapo mme a bopele mmadi
setshwantsho sa papadi.
Ena ke thuso e babatsehang haholo.Moqoqo o hlalosang.
• Moqoqong ona ho hlaloswa se seng se itseng j.k. ketsahalo.
• Moqoqong ona ho ka sebediswa karaburetso ho etsa hore tlhaloso e
totobale le ho feta.
Dikahare:
- Ho hlaloswa kamoo baithuti ba thabelang dijo tseo mmuso o ba fang
tsona.
- Mohlahlobuwa a ka hlalosa ka kakaretso bohlokwa ba dijo tseo
mmuso o ba fang tsona.
- A ka boela a hlalosa ka ho qoholleha mefuta ya dijo tseo ba di
ratang. Mona ho lebelletswe hore a hlalose seo bana ba se etsang
mohlang ho phehilweng tseo ba di ratang.
Na sephetho sa baithuti ba materiki se lokela ho phatlalatswa
dikoranteng? Moqoqo wa kgang.
• Moqoqong ona mohlahlobuwa o kgetha lehlakore, mme a bontshe
ntlhakemo hodima lehlakore leo a le kgethileng ka ho fana ka dintlha tse
tshehetsang lehlakore leo.
Dikahare:
- O lokela ho hlahisa lehlakore le le leng, a tsitlallele ho lona mme a le
tshehetse le ho le sireletsa ka dintlha.
- Mohlahlobuwa a hlahise mehopolo eo a e tshehetsang ka tsela e
kgodisang, hore diphetho tsa Kereiti ya 12 di lokela ho phatlalatswa
kapa ha di a lokela ho phatlalatswa.
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello
Phetla
[50]
[50]
[50]
Sesotho Puo ya Tlatsetso ya Pele (FAL)/P3
1.4
4
NSC – Memorandamo
DBE/Hlakola–Tlhakubele 2014
Melemo le mathata a ho dula metseng ya ditoropo. Moqoqo o sa nkeng
lehlakore.
• Moqoqong ona mohlahlobuwa ha a nke lehlakore.
• O tshehetsa mahlakore a mabedi ka ho lekana.
Dikahare:
1.5
1.6.1–
1.6.3
Dintle
Ho kgutsitse, ha ho lerata metseng ya ditoropo.
Mabenkele, dilaeborari le dibaka tse ding di fumaneha ka bongata ebile
di haufi.
Menyetla ya mesebetsi, e mengata.
Dimpe
Bophelo ba ditoropong bo theko e hodimo.
Diketso tsa botlokotsebe di phahame.
Dikamano tsa phedisano ha se tse ntle hakaalo kaha motho ka mong, o
shebana le tse batlang yena feela.
Melao ya ditoropong ke e boima malebana le mekete ya setso.
[50]
Boipaballo mebileng. Moqoqo wa boimamelo
• Moqoqong ona ho tebiswa mehopolo ka ntlha e itseng, e nahanisiswang
ka botebo.
• O ka ngolwa ho hlaha lehlakoreng lefe kapa lefe.
• Maikutlo a na le seabo se seholo mofuteng ona.
• Mohlahlobuwa o nehelana ka maikutlo a hae hodima sehlooho.
Dikahare:
- Mefuta e fapaneng ya dikotsi mebileng.
- Ditsela tse fapaneng tsa ho ipaballa.
- Seabo sa batho ka kakaretso boipaballong ba mebileng.
- Seabo sa mmusong ho thuseng ka boipaballo ba mebileng.
[50]
Ditshwantsho Moqoqo o hlalosang kapa wa phetelo
• Moqoqong ona mohlahlobuwa o sheba setshwantsho mme a qoqe ka
seo a se bonang kapa seo a se utlwisisang, ho dumella mmadi ho
itemohela sehlooho seo ho qoqwang ka sona ka tsela e hlakileng.
• Moqoqo ona o ka ngolwa ho tswa lehlakoreng lefe kapa lefe.
- Dikahare di tla laolwa ke mehopolo ya boiqapelo, eo mohlahlobuwa a
e totobatsang setshwantshong ka seng.
[50]
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello
Phetla
Sesotho Puo ya Tlatsetso ya Pele (FAL)/P3
5
NSC – Memorandamo
KAROLO YA A: RUBURIKI YA HO LEKANYETSA MOQOQO
Makgetha a ho
Lekanyetsa
Kgato 7
E babatsehang
DIKAHARE
le
MORALO
Dikahare ke tse
babatsehang, tsa
boiqapelo; mehopolo e
matla e phepetsang
monahano.
Dikahare ke tse ntle,
mehopolo ke ya
boiqapelo, e tebileng
mme e tsosa tjantjello.
Dikahare di a kgahlisa, di
momahane hantle;
mehopolo e tsosa
tjantjello, e a kgodisa.
Dikahare tse loketseng,
tse momahaneng ho
lekaneng; mehopolo e a
thahasellisa, boiqapelo
ke bo kgotsofatsang.
Dikahare di mahareng
feela, momahano ha e
ntle; mehopolo boholo e
a amoheleha; boiqapelo
bo a haella.
Dikahare ha di a hlaka
ka nako tsohle;
mehopolo e seng
mekae, e a iphetaka.
Dikahare boholo di
tswile lekoteng; ha ho
momahano;
mehopolo e kgathatsa
matla, e a phetakwa.
Moralo le/kapa
mokgwaritso o qalang
o hlahisa moqoqo o
babatsehang.
Moralo le/kapa
mokgwaritso o hlahisitse
moqoqo o motle haholo.
Moralo le/kapa
mokgwaritso o hlahisitse
moqoqo o motle.
Moralo le/kapa
mokgwaritso o hlahisitse
moqoqo o kgotsofatsang.
Moralo le/kapa
mokgwaritso o hlahisitse
moqoqo o mahareng
feela.
Moqoqo o ntse o sa
amohelehe kgatong ya
PT, leha o radilwe; ha
o a bopeha hantle.
Moralo kapa
mokgwaritso o a
haella; moqoqo o
bopilwe ka tsela e sa
kgahliseng.
80%–100%
Matshwao: 32
PUO, SETAELE
le
TEKOLOBOTJHA
Matshwao: 12
SEBOPEHO:
DIRATSWANA,
SELELEKELA LE
QETELO;
BOLELELE
Matshwao: 6
26–32
Kgato 6
Phihlello e kgabane
70%–79%
22½–25½
Kgato 5
Phihlello e ntle
DBE/Hlakola–Tlhakubele 2014
60%–69%
19½–22
Kgato 4
Phihlello e
mahareng
50–59%
16–19
Kgato 3
Phihlello e foofo
40–49%
13–15½
Kgato 2
karolwana feela
30–39%
10–12½
Kgato 1
Ha ho phihlello
00–29%
0–9½
Kelohloko e sedi ya
matla a puo; puo (le ya
bonono) le matshwao
di sebediswa ka tsela e
babatsehang; kgetho
ya mantswe e a
babatseha; setaele
sehalo le rejisetara di
loketse sehlooho.
Kelohloko e sedi ya
matla a puo; puo le
matshwao a puo di
sebediswa ka nepo; o
sebedisa puo ya
bonono; kgetho ya
mantswe ke e batsi, ya
boiqapelo; setaele
sehalo le rejisetara di
loketse sehlooho.
Ho na le bopaki ba
kelohloko e sedi ya puo;
puo le matshwao a puo
boholo di nepahetse;
mantswe a kgethilweng
ke a loketseng tema;
setaele sehalo le
rejisetara di loketse
sehlooho.
O bontsha kelohloko e
itseng ya matla a puo;
puo ya hae e bonolo.
Matshwao a puo a
lekane; kgetho ya
mantswe ke e lekaneng;
setaele, sehalo le
rejisetara di tsamaelana
le sehlooho.
Kelohloko e sedi ya puo
e a haella; tshebediso ya
puo e mahareng feela;
matshwao a puo hangata
ha a sebediswa ka nepo;
kgetho ya mantswe a
motheo feela; setaele,
sehalo le rejisetara di
hloka momahano.
Puo le tshebediso ya
matshwao a puo di
fosahetse; kgetho ya
mantswe e a haella;
setaele, sehalo le
rejisetara ha di a
nepahala.
Puo le tshebediso ya
matshwao a puo di
fosahetse haholo;
kgetho ya mantswe
ha e ya nepahala;
setaele, sehalo le
rejistara di fosahetse
ka hohlehohle.
Moqoqo boholo ha o
na diphoso kaha o
lekotswe botjha ho
hlaola diphoso.
Moqoqo boholo ha o na
diphoso kaha o lekotswe
botjha ho hlaola
diphoso.
Moqoqo boholo ha o na
diphoso kaha o lekotswe
botjha ho hlaola diphoso.
Moqoqo o ntse o na le
diphoso tse mmalwa leha
o lekotswe botjha ho
hlaola diphoso.
Moqoqo o na le diphoso
tse ngatanyana leha o
lekotswe botjha ho hlaola
diphoso.
Moqoqo o ntse o tletse
diphoso tse ngata,
leha o lekotswe botjha.
Diphoso di
ngatangata, le
pherekano e kgolo
leha ho na le boiteko
ba tekolobotjha.
11–12
8½–9½
7½–8
6–7
5–5½
4–4½
0–3½
Diratswana di a
babatseha, di
hokahane ka tsela e
hlakileng ka dinako
tsohle.
Diratswana di ntle
haholo, di hokahane ka
tsela e hlakileng boholo
ba nako.
Diratswana di bopilwe ka
kgokahano ka tsela e
kgotsofatsang.
Diratswana di ntle, di
hokahane ka tsela e
utlwahalang.
Diratswana le dipolelo di
na le diphoso, empa
moelelo o ntse o le teng.
Diratswana le dipolelo
tsa motheo feela.
Mongolo o
molokoloko (ha ho
diratswana) kapa
diratswana di haella
haholo.
Selelekela le qetelo di
a babatseha haholo, di
dumellana le
mosebetsi.
Bolelele bo nepahetse
ho latela ditlhoko tsa
sehlooho.
Selelekela le qetelo di
ntle haholo, di
dumellana le mosebetsi.
Selelekela le qetelo di
ntle, di a kgahlisa, di
dumellana le mosebetsi.
Selelekela le qetelo di a
kgotsofatsa, ho latela
ditlhokeho tsa mosebetsi.
Selelekela le qetelo di
batla di kgotsofatsa, ho
latela mosebetsi.
Selelekela le qetelo
tse bonolo feela.
Selelekela le qetelo di
haella le ho fokola
haholo.
Bolelele bo nepahetse.
Bolelele bo nepahetse.
Bolelele bo nepahetse.
Bolelele bo batla bo
nepahetse.
O batla o le molelele/
mokgutshwane.
O molelele/
mokgutshwane
haholo.
5–6
4½
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello
4
3–3½
2½
2
0–1½
Phetla
Sesotho Puo ya Tlatsetso ya Pele (FAL)/P3
6
NSC – Memorandamo
DBE/Hlakola–Tlhakubele 2014
KAROLO YA B: DITEMA TSA KGOKAHANO TSE TELELE
Tataiso bakeng sa ho tshwaya ditema:
Batshwayi ba etse tse latelang ha ba tshwaya:
Ho sehellwe lentswe kapa polelo e fosahetseng mola, ho be ho bontshwe mofuta wa phoso ka thoko ka tsela e latelang.
|
__, +
mn
mp
mt
p
λ
//
bakeng sa ho arola mantswe a ngotsweng a kopantswe empa a lokela ho arohana;
bakeng sa ho kopanya mantswe a arohantsweng empa a ngolwa a kopane;
bakeng sa mongolo (orthography) o fosahetseng;
bakeng sa mopeleto o fosahetseng;
bakeng sa tshebediso e fosahetseng ya matshwao a puo, kapa ho ngotswe letshwao moo le sa hlokeheng teng;
bakeng sa tshebediso ya puo ka tsela e fosahetseng/e sa amoheleheng kapa eo e seng ya setlwaedi;
bakeng sa lentswe kapa karolwana ya lentswe le/matshwao a puo a siilweng;
bakeng sa ho qala seratswana se setjha.
Matshwao a ka sebediswang bakeng sa ho tshwaya:
Makgetha a Tekanyetso
Dikahare/Moralo/Sebopeho
Puo/Setaele/Tekolobotjha
Matshwao ohle
Matshwao
20
10
30
Senotlolo
DMS =
PST =
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello
Phetla
Sesotho Puo ya Tlatsetso ya Pele (FAL)/P3
7
NSC – Memorandamo
DBE/Hlakola–Tlhakubele 2014
KAROLO YA B: DITEMA TSA KGOKAHANO TSE TELELE
POTSO YA 2
2.1
2.2
2.3
2.4
Lengolo la setlwaedi/setswalle.
•
Aterese e nngwe mme e latelwe ke mohla.
Ngola tumediso e dumellanang le mofuta ona wa lengolo e jwalo ka
Ausi jj.
Dikahare: Ditebohiso di ngolwe ka puo e hlakileng.
- mongodi a totobatse maikutlo a hae a thabo.
- a ka hlakisa takaletso ya hae ya mahlohonolo.
• Qetelo e bontshe kamano ya mongodi le ya ngollwang.
[30]
Boroutjhara.
• Ke tsela ya ho tsebahatsa sehlahiswa. E bontshwa leqepheng le leholo
le sephara.
• E botjwa ka bonono le ka tsela e kgahlang.
• Puo ke e hlakileng, e hohelang, e mathemalodi.
• Dintlha tsohle di hlahiswe di felletse. Ho elwe hloko bao boroutjhara bo
ba reretsweng.
• Lebitso la sebapatswa, theko, melemo le dintlha tsa tshehetso di lokela
ho hlahella.
• Dikahare e be tse tsebahatsang ditshebeletso tseo bareki/baeti ba ka di
fumanang.
• Ho totobatswe dintlha tsohle tsa kgokahano le lebitso la eo ho ka
buisanwang le yena.
[30]
Atikele
•
Sehlooho se hlake, se ngolwe ka mongolo o motenya.
•
Lebitso la mongodi le ngolwe ka hodimo seratswaneng sa pele.
• Ditaba di arolwe ka diratswana tse kgutshwane, tema e arolwe ka
dikholomo.
•
Ho siuwe mola pakeng tsa diratswana.
•
Seratswana sa pele se hlahise dintlha tsa bohlokwa tse kang: eng, mang,
neng, jwang, hobaneng, jj.
•
E ngolwe ka lekgathe la jwale.
[30]
Inthaviu.
• Dipotso di hlahiswe ka bokgeleke, di hlake e be tse tla nehelana ka
tlhahisoleseding ka botlalo.
• Lebitso la sebui le ngolwe ka letsohong le letshehadi la leqephe, le
latelwe ke letshwao la kgutlopedi.
• Selelekeleng mmotsi o nehelana ka tlhahisoleseding e amanang le
sepheo sa puisano.
• Mmeleng mmotsi o botsa mmotsuwa dipotso tse itshetlehileng
sehloohong se itseng mme mmotsuwa o araba dipotso tsena.
• Dipotso di nyallane le dikarabo mme dikarabo tsohle di arabe dipotso, di
tshehetswe ka dintlha tse batsi tse amanang le se botsitsweng.
• Sehalo e be se loketseng kopano ena, puo e be ya semmuso.
[30]
MATSHWAO OHLE A KAROLO YA B:
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello
Phetla
30
Sesotho Puo ya Tlatsetso ya Pele (FAL) P3
8
NSC – Memorandamo
KAROLO YA B: RUBURIKI YA HO LEKANYETSA TEMA YA KGOKAHANO E TELELE
Makgetha a
ho
Lekanyetsa
DIKAHARE
MORALO
LE
SEBOPEHO
Matshwao: 20
PUO, SETAELE
LE TEKOLO
BOTJHA
Kgato 7
Babatseha
80–100%
70–79%
Kgato o 5
Ntle
60–69%
Kgato 4
Mahareng
50–59%
Kgato 3
E foofo
40–49%
Kgato 2
E karolwana
30–39%
-Tsebo e babatsehang
ya ditlhokeho tsa tema;
-Bongodi bo taolong, o
tsepamisa maikutlo ka
hohlehohle, ha a
kgelohe;
-Dikahare le mehopolo
di momahane ka ho
phethahala, dintlha di
hlahisitswe ka botlalo,
dintlhana di tshehetsa
sehlooho;
-O na le tsebo e ntle
haholo ya ditlhoko tsa
tema;
-Bongodi bo taolong, o
tsepamisa maikutlo, ha
a kgelohe;
-Momahano ya
dikahare le mehopolo di
momahane; dintlha di
hlakisitswe ka botlalo
mme di tshehetsa
sehlooho;
-Tsebo e mahareng ya
ditlhokeho tsa tema;
-Ho ngola: o tsepamisa
maikutlo, empa o
kgeloha hanyenyane;
-Dikahare le mehopolo
boholo di momahane;
dintlha di ngata mme
boholo di tshehetsa
sehlooho;
-Tsebo e lekaneng ya
ditlhokeho tsa tema;
-Ho ngola: o batla a
kgeloha, empa ha a
rothofatse moelelo wa
tema;
-Momahano e
lekaneng ya dikahare
le mehopolo, dintlha
tse itseng di tshehetsa
sehlooho;
-Tsebo e seng kae ya
ditlhokeho tsa tema;
karabelo ya hae
temeng e bontsha
tsepamiso e ka
haellang;
-Ho ngola: o a kgeloha,
moelelo ha o utlwahale
nqa tse ding;
-Momahano e
mahareng ya dikahare
le mehopolo, dintlha
tse seng kae di
tshehetsa sehlooho;
-Moralo le/kapa
mokgwaritso o hlahisitse
tema e bohehang, e se
nang diphoso;
-Sebopeho se
nepahetse kahohlehohle.
-Moralo le/kapa
mokgwaritso o
hlahisitse tema e
bopehileng ka
bokgabane, e
bohehang;
-O sebedisitse melao e
amehang ya sebopeho
hantle haholo.
14–15½
-Tema e bopilwe hantle
mme e nepahetse;
-Tlotlontswe e loketse
sepheo, mmadi le
maemo;
-Moralo le /kapa
mokgwaritso o
hlahisitse tema e
bohehang, e ntle
haholo;
-O sebedisitse melao e
hlokehang ya
sebopeho.
-Moralo le/kapa
mokgwaritso o
hlahisitse tema e
bohehang ho
kgotsofatsang;
-O sebedisitse melao e
loketseng ya sebopeho
ka kutlwisiso e
lekaneng.
10–11½
-Tema e bopilwe
hantle ho lekaneng;
Diphoso ha di sitise
phallo ya mehopolo;
-Tlotlontswe e lekane
bakeng sa sepheo,
mmadi le maemo;
-Moralo le/kapa
mokgwaritso o
hlahisitse tema e
amohelehang ho
mahareng feela;
-O na le tsebo e
mahareng ya melao ya
sebopeho – o siile
dintlha tsa bohlokwa.
8–9½
-Tema e bopilwe ka
tsela ya motheo feela;
Diphoso di mmalwa;
-Tlotlontswe e a haella
mme ha e a lokela
sepheo, mmadi le
maemo;
-Tsebo ya motheo
feela ya ditlhokeho tsa
tema. Karabelo ya hae
temeng e bontsha
kgaello ya ho
tsepamisa maikutlo;
-Ho ngola: o a kgeloha,
moelelo ha o a hlaka
nqeng tse ding;
-Ha se ka nako tsohle
dikahare le mehopolo
di momahaneng,
dintlha tse tshehetsang
sehlooho di mmalwa
feela;
-Ha e a lekana bakeng
sa PTP le ha ho na le
bopaki ba moralo
le/kapa mokgwaritso;
tema ha e bohehe;
-O sebedisitse melao
ya sebopeho ka
bofokodi – o siile
dintlha tsa bohlokwa.
6–7½
-Tema e bopehile ka
bofokodi mme e thata
ho baleha;
-Tlotlontswe e hloka ho
lokiswa mme ha e a
lokela sepheo, mmadi
le maemo;
-Setaele, sehalo le
rejisetara di lokile ho
lekaneng;
-Ho na le diphoso tse
mmalwa leha tema e
lekotswe botjha ho di
hlaola;
-Bolelele bo batla bo
nepahetse.
-Ho na le ho kgaokgaoha ha setaele,
sehalo le rejisetara;
-Diphoso di mmalwa
leha tema e lekotswe
botjha ho di hlaola;
-Bolelele – e telele/
kgutshwane haholo.
-Setaele, sehalo le
rejisetara ha di a
nepahala;
-Tema e tletse diphoso
leha e lekotswe botjha
ho di hlaola;
-Bolelele – e telele/
kgutshwane haholo.
16–20
-Puo e nepahetse, tema
e lohilwe ka tsela e
babatsehang;
-Tlotlontswe e loketse
sepheo, mmadi le
maemo ka phethahalo;
-Setaele, sehalo le
rejisetara ke tse
loketseng;
-Tema boholo ha e na
diphoso kaha e lekotswe
botjha ho di hlaola;
-Bolelele bo nepahetse.
Matshwao: 10
Kgato 6
Kgabane
DBE/ Tlhakubele 2014
8–10
-Setaele, sehalo le
rejisetara di loketse
ditlhokeho tsa tema;
-Tema boholo ha e na
diphoso kaha e
lekotswe botjha ho di
hlaola;
-Bolelele bo lekane.
12–13½
-Tema e bopilwe hantle
mme e baleha ha
bonolo;
-Tlotlontswe e loketse
sepheo, mmadi le
maemo;
-Setaele, sehalo le
rejisetara boholo di
lokile;
-Tema boholo ha e na
diphoso kaha e
lekotswe botjha ho di
hlaola;
-Bolelele bo lekane.
7–7½
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello
6–6½
5–5½
4–4½
3–3½
Kgato 1
Ha ho phihlello
0–29%
-Ha a na tsebo ya
ditlhokeho tsa tema;
Karabelo ya hae
temeng e bontsha
tsepamo ya maikutlo e
fokolang;
-Ho ngola: o tswa
lekoteng haholo;
moelelo ha o a hlaka
nqeng tse ngata;
-Ha ho na momahano
ya dikahare le
mehopolo; dintlha tse
tshehetsang sehlooho
di mmalwa haholo;
-Moralo le/kapa
mokgwaritso o a
fokola; nehelano ya
tema e fokolang;
-Ha a sebedisa melao
e hlokehang ya
sebopeho.
0–5½
-Tema e fokola haholo
mme e thata ho
baleha;
-Tlotlontswe e hloka ho
lokiswa haholo mme ha
e a lokela sepheo,
babadi le maemo.
Setaele, sehalo le
rejisetara ha di
tsamaelane le
sehlooho;
-Tema e tletse diphoso,
e kopakopane leha e
lekotswe botjha ho di
hlaola;
-Bolelele – e telele/
kgutshwane haholo.
0–2½
Phetla
Sesotho Puo ya Tlatsetso ya Pele (FAL)/P3
9
NSC – Memorandamo
DBE/Hlakola–Tlhakubele 2014
KAROLO YA C: DITEMA TSA KGOKAHANO TSE KGUTSHWANE
Tataiso bakeng sa ho tshwaya ditema:
Batshwayi ba etse tse latelang ha ba tshwaya:
Ho sehellwe lentswe kapa polelo e fosahetseng mola ho be ho bontshwe mofuta wa phoso ka thoko ka tsela e latelang.
|
__, +
mn
mp
mt
p
λ
//
bakeng sa ho arola mantswe a ngotsweng a kopantswe empa a lokela ho arohana;
bakeng sa ho kopanya mantswe a arohantsweng empa a ngolwa a kopane;
bakeng sa mongolo (orthography) o fosahetseng;
bakeng sa mopeleto o fosahetseng;
bakeng sa tshebediso e fosahetseng ya matshwao a puo, kapa ho ngotswe letshwao moo le sa hlokeheng teng;
bakeng sa tshebediso ya puo ka tsela e fosahetseng/e sa amoheleheng kapa eo e seng ya setlwaedi;
bakeng sa lentswe kapa karolwana ya lentswe le/ matshwao a puo a siilweng;
bakeng sa ho qala seratswana se setjha.
Matshwao a ka sebediswang bakeng sa ho tshwaya:
Makgetha a Tekanyetso
Dikahare/Moralo/Sebopeho
Puo/Setaele/Tekolobotjha
Matshwao ohle
Matshwao
13
7
20
Senotlolo
DMS =
PST =
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello
Phetla
Sesotho Puo ya Tlatsetso ya Pele (FAL)/P3
10
NSC – Memorandamo
DBE/Hlakola–Tlhakubele 2014
KAROLO YA C: DITEMA TSA KGOKAHANO TSE KGUTSHWANE
POTSO YA 3
3.1
3.2
3.3
Papatso
• Papatso e lokela ho sebedisa puo e susumetsang moreki ho ba le
thahasello ya sehlahiswa/ditshebeletso.
• E hlalose kgwebo ka tsela ya boiqapelo.
• Ho hlake hore e etseditswe bomang.
• E be le tlhahisoleseding e mabapi le tefello ya yona, le moo e ka
fumanwang teng.
• Ho hlake hore moreki a ka hokahana jwang le monga kgwebo, mohl.
dinomoro tsa mohala.
[20]
Ditshupiso
• Ditshupiso di sebedisa sekaotaelo temekisong ya tumelo.
• Di lokodiswa ka ho hlahlamana le ka kutlwahalo.
• Ditshupiso e be tse momahaneng, tse bopang kgwele.
• Ditshupisong bua ka lehlakore le itseng, mohlala, thinyetsa ka letsohong
le letona, jj.
• A ka tshwaya ka meaho e itseng, diterata kapa dintho tsa tlhaho tseo a di
fetang, jj.
[20]
Dayari
•
Ditaba di ngolwe ka diketsahalo tsa letsatsi ka leng.
•
E ngolwe ka motho wa pele.
•
Sebedisa puo e bonolo.
•
Ho ngolwe letsatsi le mohla.
•
Sehalo se tsamaelane le diketsahalo tse ngolwang.
[20]
MATSHWAO OHLE A KAROLO YA C:
MATSHWAO OHLE A PAMPIRI ENA:
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello
Phetla
20
100
Sesotho Puo ya Tlatsetso ya Pele (FAL)/P3
11
NSC – Memorandamo
KAROLO YA C: RUBURIKI YA HO LEKANYETSA TEMA YA KGOKAHANO E KGUTSHWANE
Makgetha a
ho lekanyetsa
DIKAHARE
MORALO
LE
SEBOPEHO
Matshwao: 13
PUO, SETAELE
LE TEKOLOBOTJHA
Matshwao: 7
Kgato 7
Babatseha
80–100%
Kgato 6
Kgabane
70–79%
Kgato 5
Ntle
60–69%
Kgato 4
Mahareng
50–59%
DBE/Hlakola–Tlhakubele 2014
Kgato 3
E foofo
40–49%
-Tsebo e babatsehang
ya ditlhokeho tsa tema;
-Bongodi bo taolong, o
tsepamisa maikutlo
kahohlehohle, ha a
kgelohe;
-Dikahare le mehopo lo
di momahane ka ho
phethahala, dintlha di
hlahisitswe ka botlalo,
dintlhana di tshehetsa
sehlooho;
-Moralo le/kapa
mokgwaritso o hlahisitse
tema e bohehang, e se
nang diphoso;
-O na le tsebo e ntle
haholo ya ditlhokeho
tsa tema;
-Bongodi bo taolong, o
tsepamisa maikutlo, ha
a kgelohe;
-Momahano ya
dikahare le mehopolo di
momahane, dintlha ka
botlalo mme di
tshehetsa sehlooho;
-Moralo le/kapa
mokgwaritso o
hlahisitse tema e
bopehileng ka
bokgabane, e
bohehang;
-Tsebo e mahareng ya
ditlhokeho tsa tema;
-Ho ngola: o tsepamisa
maikutlo, empa o
kgeloha hanyenyane;
-Dikahare le mehopolo
boholo di momahane;
dintlha di ngata mme
boholo di tshehetsa
sehlooho;
-Moralo le/kapa
mokgwaritso di
hlahisitse tema e
bohehang, e ntle
haholo;
-Tsebo e lekaneng ya
ditlhokeho tsa tema;
-Ho ngola: o batla a
kgeloha, empa ha a
rothofatse moelelo wa
tema;
-Momahano e
lekaneng ya dikahare
le mehopolo, dintlha
tse itseng di tshehetsa
sehlooho;
-Moralo le/kapa
mokgwaritso o
hlahisitse tema e
bohehang ho
kgotsofatsang;
-Tsebo e seng kae ya
ditlhokeho tsa tema;
karabelo ya hae
temeng e bontsha
tsepamiso e ka
haellang;
-Ho ngola: o a kgeloha,
moelelo ha o utlwahale
nqa tse ding;
-Momahano e
mahareng ya dikahare
le mehopolo, dintlha
tse seng kae o
tshehetsa sehlooho;
-Moralo le/kapa
mokgwaritso di
hlahisitse tema e
amohelehang ho
mahareng feela;
-Sebopeho se
nepahetse
kahohlehohle.
-O sebedisitse melao e
amehang ya sebopeho
hantle haholo.
-O sebedisitse melao e
hlokehang ya
sebopeho.
-O sebedisitse melao e
loketseng ya sebopeho
ka kutlwisiso e
lekaneng.
-Tema e bopilwe
hantle ho lekaneng.
Diphoso ha di sitise
phallo ya mehopolo;
-Tlotlontswe e lekane
bakeng sa sepheo,
mmadi le maemo;
-Setaele, sehalo le
rejisetara di lokile ho
lekaneng;
-Ho na le diphoso tse
mmalwa leha tema e
lekotswe botjha ho di
hlaola;
-Bolelele bo batla bo
nepahetse.
10½–13
9½–10
8–9
-Puo e nepahetse, tema
e lohilwe ka tsela e
babatsehang;
-Tlotlontswe e loketse
sepheo, mmadi le
maemo ka phethahalo;
-Setaele, sehalo le
rejisetara ke tse
loketseng;
-Tema boholo ha e na
diphoso kaha e lekotswe
botjha ho di hlaola;
-Bolelele bo nepahetse.
-Tema e bopilwe hantle
mme e nepahetse;
-Tlotlontswe e loketse
sepheo, mmadi le
maemo;
-Setaele, sehalo le
rejisetara di loketse
ditlhokeho tsa tema;
-Tema boholo ha e na
diphoso kaha e
lekotswe botjha ho di
hlaola;
-Bolelele bo lekane.
-Tema e bopilwe hantle
mme e baleha ha
bonolo;
-Tlotlontswe e loketse
sepheo, mmadi le
maemo;
-Setaele, sehalo le
rejisetara boholo di
lokile;
-Tema boholo ha e na
diphoso kaha e
lekotswe botjha ho di
hlaola;
-Bolelele bo lekane.
6–7
5–5½
4½
Difuperweng tsa pampiri ena di se sebediswe ntle ho tumello
6½–7½
3½–4
Kgato 2
E karolwana
30–39%
Kgato 1
Ha ho phihlello
0–29%
-Ha a na tsebo ya
ditlhokeho tsa tema;
Karabelo ya hae
temeng e bontsha
tsepamo ya maikutlo e
fokolang;
-Ho ngola: o tswa
lekoteng haholo;
moelelo ha o a hlaka
nqeng tse ngata;
-Ha ho na momahano
ya dikahare le
mehopolo; dintlha tse
tshehetsang sehlooho
di mmalwa haholo;
-Moralo le/kapa
mekgwaritso o a
fokola; nehelano ya
tema e fokolang.
-O na le tsebo e
mahareng ya melao ya
sebopeho – o siile
dintlha tsa bohlokwa.
-Tsebo ya motheo
feela ya ditlhokeho tsa
tema. Karabelo ya hae
temeng e bontsha
kgaello ya ho
tsepamisa maikutlo;
-Ho ngola: o a kgeloha,
moelelo ha o a hlaka
nqeng tse ding;
-Ha se ka nako tsohle
dikahare le mehopolo
di momahaneng,
dintlha tse tshehetsang
sehlooho di mmalwa
feela;
-Ha e a lekana bakeng
sa PTP leha ho na le
bopaki ba moralo
le/kapa mokgwaritso;
tema ha e bohehe;
-O sebedisitse melao
ya sebopeho ka
bofokodi – o siile
dintlha tsa bohlokwa.
-Tema e bopilwe ka
tsela ya motheo feela.
Diphoso di mmalwa;
-Tlotlontswe e a haella
mme ha e a lokela
sepheo, mmadi le
maemo;
-Ho na le ho kgaokgaoha ha setaele,
sehalo le rejisetara;
-Diphoso di mmalwa
leha tema e lekotswe
botjha ho di hlaola;
-Bolelele – e telele/
kgutshwane haholo.
-Tema e bopehile ka
bofokodi mme e thata
ho baleha;
-Tlotlontswe e hloka ho
lokiswa mme ha e a
lokela sepheo, mmadi
le maemo;
-Setaele, sehalo le
rejisetara ha di a
nepahala.
-Tema e tletse diphoso
leha e lekotswe botjha
ho di hlaola;
-Bolelele – e telele/
kgutshwane haholo.
3
2½
-Tema e fokola haholo
mme e thata ho
baleha;
-Tlotlontswe e hloka ho
lokiswa haholo mme
ha e a lokela sepheo,
babadi le maemo
-Setaele, sehalo le
rejisetara ha di
tsamaelane le
sehlooho;
-Tema e tletse
diphoso, e kopakopane
leha e lekotswe botjha
ho di hlaola;
-Bolelele – e telele/
kgutshwane haholo.
5½–6
4–5
-Ha a sebedisa melao
e hlokehang ya
sebopeho.
0–3½
0–2