Luana Grieco Programma di Lingua e letteratura
Transcript
Luana Grieco Programma di Lingua e letteratura
LiceoG.Mazzini,LaSpeziaa.s.2015-2016 ClasseIVH Insegnante:LuanaGrieco ProgrammadiLinguaeletteraturaitaliana Testiinuso:Baldi,Giusso,Razetti,Zaccaria,ILPIACEREDEITESTIVOLL.3e4+VolGiacomoLeopardi, edParavia • • LarivoluzionescientificadelSeicento GalileoGalilei:vitaeopere,metodogalileianoescopertescientifiche.Testi:Lettere:-Letteraa BenedettoCastelli(21Dicembre1613)IlSidereusNuncius:-LasuperficiedellaLuna;IlSaggiatore:- Ilgrandelibrodell’universo;Dialogosopraiduemassimisistemidelmondo:-Control’IpseDixit- DisperazionediSimplicio.Letturadialcunipassitrattida"LascomparsadiMajorana"diSciascia, considerazionisullaresponsabilitàdelloscienziatoesulrapportotrascienziatoepotere. IlBarocco.Rapportitrabaroccoemanierismo.Laliricabarocca:Marino,"Sonettodedicatoai biondicapellidellasuadonna".Ilclassicismobarocco. • • Ladecadenzadelpoemaepico,AlessandroTassonie“LaSecchiarapita”,GiovanBattistaMarino el’“Adone”. • IlteatroeuropeodelSeicento.Lacommediadell’arte. • Ilromanzomoderno:MigueldeCervantesSaavedra:vitaeopere;DonChisciottedellaMancia. Testi:-Catinooelmo?-Catinooelmo?Catinelmo.ConfrontitrailDonChisciotteeIlcastellodei destiniincrociatidiCalvino. • L’etàdellaragione:introduzionealperiodostoricoeconcettichiavedellaletteratura dell’epoca;l’Accademiadell’Arcadia:originiescopi;latrattatisticaelaprosadipensiero:-Ludovico AntonioMuratori-GiambattistaVico“All’originedell’umanità”,dalla“Scienzanuova”.Lalirica arcadica:-PietroMetastasio • L’illuminismo:ilconcettodi“illuminismo”ecaratteriprincipalidell’illuminismoeuropeoe italiano;Ilromanzonel'700;Voltaireeletturaintegraledi“Candido”.L’IlluminismoinItalia: l’accademiadeiPugnie“ilCaffè”,-CesareBeccaria • CarloGoldoni:Vitaeopere,riformadellaCommedia;“‘Mondo’e‘Teatro’nellapoeticadi Goldoni”LaLocandiera:struttura,tramaepersonaggi,letturadelIatto,critica. • GiuseppeParini:vitaeopere;leOdi;IlGiorno:polemicaesatirasullanobiltà,“Il‘giovinsignore’ inizialasuagiornata”“lacolazionedel‘giovinsignore’”“la‘verginecuccia’”. • VittorioAlfieri:vitaeopere;rapporticonl’illuminismoeideepolitiche;l’autoritratto;dalla“Vita”: leoriginielafamiglia,iltentativodisuicidio;itrattatipolitici,;letragedie;iltitanismo. • L’etàNapoleonica:NeoclassicismoePreromanticismo.Analisideibrani“LastatuadiApollo:il mondoanticocomeparadisoperduto”(Winckelmann),“L’archetipodelgranderibelle”da“I masnadieri”diSchiller. • UgoFoscolo:vita,opere,pensiero.Microsaggio:ilromanzoepistolare.DalleUltimeletteredi JacopoOrtis:“ilsacrificiodellapatrianostraèconsumato”“ilcolloquioconParini:ladelusione storica”“laletteradaVentimiglia:lastoriaelanatura”,letteradel15maggio.LeOdi.I Sonetti:“allasera”“inmortedelfratelloGiovanni”“aZacinto”.Deisepolcri(tutto).LeGrazie:“Il velodelleGrazie”.NotiziaintornoaDidimoChierico:“DidimoChierico,l’anti-Ortis”. • L’etàdelRomanticismo:scenariostoricoepoliticoecaratterigeneralidellaletteratura dell’epoca;Confrontotraromanticismoeuropeoeitaliano,traRomanticismoeIlluminismo,tra RomanticismoeClassicismo;AugustWilhelmSchlegel:“la‘melancolia’romanticael’ansiada assoluto”.MadamedeStael:“sullamanierael’utilitàdelletraduzioni”.GiovanniBerchet:“la poesiapopolare”.PietroBorsieri:“laletteratura,l’‘artedimoltiplicarelericchezze’ela‘reale naturadellecose’”.P.Giordani:“Unitaliano”rispondeallaDeStael.Ilromanzoelapoesianel Romanticismo. • AlessandroManzoni:vitaepensiero,rapporticonilromanticismoeuropeoepolemicacontroil classicLetteraaM.Chauvet:“ilromanzescoeilreale”,“storiaeinvenzionepoetica”,Letterasul romanticismo;Gliinnisacri:“laPentecoste”.Laliricapatriotticaecivile:“Ilcinque maggio”Tragedie:Adelchi:“mortediAdelchi:lavisionepessimisticadellastoria”,“Corodell’atto III”,“MortediErmengarda”.DalFermoeLuciaaiPromessiSposi:edizionidelromanzo,tramae analisideibranipropostidaltestoinuso.. • GiacomoLeopardi:vitaeopere,pensiero.LetteraalpadreeletteraaP.Giordanidel19/11/1819. Lettere:“’sonocosìstorditodalnientechemicirconda’”,“’misisvegliaronoalcuneimmagini antiche’.,“Immagini,sensazioni,affetti”.”Zibaldone:“lateoriadelpiacere”,“ilvago,l’indefinitoe lerimembranzedellafanciullezza”,“indefinitoeinfinito”,“Teoriadellavisione”,“teoriadelsuono”, “indefinitoepoesia”,“Ladoppiavisione”,“Larimembranza”.ICanti:“UltimocantodiSaffo”, “l’infinito”,“laseradeldìdifesta”,“aSilvia”,“laquietedopolatempesta”,“ilsabatodelvillaggio”, “cantonotturnodiunpastoreerrantedell’Asia”,“ilpasserosolitario”,“Asestesso”,“laginestraoil fioredeldeserto”Operettemorali:“DialogodellaNaturaediunislandese”. • DivinaCommedia,Purgatorio:lettura,parafrasi,analisideiseguenticanti:I,III,V,VI,XI(73-117), XXiv(vv48-63),XXVIII(descrizionedelParadisoterrestre,apparizionediMatelda),XXX(dalverso 22). Compito:leggereiseguentilibri:LacoscienzadiZeno,diI.Svevo,IlpiacerediG.D’Annunzio,“Ilsentiero deinididiragno”diI.Calvino. Perchidevesostenerel’esamedeldebito:ripassarebenetuttoilprogrammaesvolgereleanalisideltesto eisaggibrevichesitrovanoalterminedegliargomentitrattatisuitestiinuso.