Indice

Transcript

Indice
Indice
PREFAZIONE DELLA QUINTA EDIZIONE . . . . . . . . . . . . . . .
VII
Prima parte
LA CHINESITERAPIA
L’ESAME CLINICO DEL CHINESITERAPISTA . . . . . . . . . . . .
LE TECNICHE DI CHINESITERAPIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Definizione di chinesiterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecniche di base della chinesiterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Massaggio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mobilizzazioni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Immobilizzazioni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rafforzamento muscolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ginnastica medica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sport terapeutico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Meccanoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Esercizi funzionali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Riallenamento allo sforzo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Riadattamento . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chinesiterapia, allenamento e sport . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Infezioni nosocomiali e rieducazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecniche e metodi speciali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecniche di rafforzamento muscolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Le tecniche di mobilizzazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Le manipolazioni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Trazioni - allungamenti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tecniche di Sohier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Mobilizzazioni di Mennel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Stretching . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• I Pompaggi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Terapie manuali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Fibrolisi diacutanea o uncinazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecniche di rieducazione neuro-muscolare propriocettiva . . . . . . . . .
• Tecnica di Bobath o “Neuro-developmental treatment” (N.D.T.) . .
• Metodo di Kabat (PNF) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Il concetto di Johnstone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Il metodo di S. Brunnström . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Il metodo di Perfetti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Rieducazione propriocettiva o riprogrammazione neuro-motoria .
• Altri metodi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Metodo di Frenkel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Metodo Mézières . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecniche vertebrali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Metodo quadrupedico del Dottor R. Klapp . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
9
9
10
10
12
15
16
19
19
20
23
23
24
24
25
26
26
29
29
33
33
34
34
35
35
35
36
36
36
37
37
37
38
38
40
40
41
41
X
VADE-MECUM DI CHINESITERAPIA
• Metodo del Dottor von Niederhoffer - Egidy . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Metodo di Schroth o ortopedia respiratoria di Schroth . . . . . . . . . .
• Metodo di R. Sohier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Bloccaggio dorso-lombare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tecnica di McKenzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Altri metodi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chinesiterapia respiratoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Mezzi di chinesiterapia respiratoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecniche speciali di massaggio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Il “bindegewebsmassage” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• La segmentoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Il “massaggio dei punti riflessi” proposto da Knaap . . . . . . . . . . .
• “Massaggio cinese” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• “Massaggio puntorio” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Massaggio del periostio secondo Vogler e Krauss . . . . . . . . . . . . .
• Riflessoterapia plantare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Il massaggio tailandese e il massaggio Shiatsu . . . . . . . . . . . . . . . .
• Drenaggio linfatico manuale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Massaggio trasversale profondo del Dottor “Cyriax” . . . . . . . . . .
• L’endermologia® . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Altri metodi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecniche di rilassamento . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tecnica di Schultz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tecnica di Jacobson o rilassamento graduale . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Eutonia di Gerda Alexander . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sofrologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Metodo di Wintrebert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tecnica di Jarreau e Klotz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Metodo di Vittoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Il training compensato di Aiginger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Il metodo Feldenkrais . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Psicomotricità o terapia psicomotoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rieducazione mandibolo-facciale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Coadiuvanti e ausili della chinesiterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Idroterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Termoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Crioterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Elettrofisioterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ruolo effettivo dell’elettroterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Correnti elettriche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Onde elettromagnetiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Onde meccaniche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Laser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Indicazioni generali dell’elettroterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Rischi e contro-indicazioni generali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ergoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
L’ergonomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Attrezzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
41
42
42
42
43
43
43
43
45
45
46
47
47
47
48
48
49
49
50
50
50
51
51
52
52
52
53
54
54
54
54
54
55
56
56
59
60
62
62
63
69
71
73
73
74
74
75
76
INDICE
• Protesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ortesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Mezzi di contenzione morbidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Fasciatura compressiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ausili per la deambulazione e la verticalizzazione . . . . . . . . . . . . .
• Ausili tecnici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pressoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vacuoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ippoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Biofeedback o retroazione biologica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Auricoloterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mesoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
La personalità del chinesiterapista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XI
76
76
77
78
79
79
79
80
80
81
81
82
83
84
Seconda parte
PATOLOGIA E INDICAZIONI DI TRATTAMENTO
I.TRAUMATOLOGIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi della regione scapolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture della clavicola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture della scapola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture della spalla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumatismo del moncone della spalla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazioni della spalla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Distorsioni della spalla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rottura della cuffia dei rotatori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi della regione brachiale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture della diafisi omerale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rottura del capo lungo del bicipite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi del gomito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture del gomito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazioni del gomito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Distorsioni e contusioni del gomito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi dell’avambraccio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture diafisarie dell’avambraccio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindrome di Volkmann . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi del polso e della mano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture dell’estremità distale del radio e dell’ulna . . . . . . . . . . . . . .
Frattura di Pouteau-Colles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazione e distorsione del polso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture della mano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazioni e distorsioni della mano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Morbo o malattia di Kienbock . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rotture, lacerazioni o sezioni dei tendini della mano . . . . . . . . . . . . .
Ferite della mano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
93
93
93
94
95
99
100
107
107
109
109
111
113
113
117
118
119
119
120
122
122
122
125
126
133
138
139
141
XII
VADE-MECUM DI CHINESITERAPIA
Ustioni della mano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Trattamento chinesiterapico generale dei traumi della mano . . . . . . .
Complicanze possibili dei traumi della mano . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi nervosi dell’arto superiore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi del bacino e dell’anca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture del bacino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazione traumatica dell’anca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture dell’epifisi superiore del femore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi della coscia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture diafisarie del femore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi del ginocchio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture del ginocchio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Distorsioni del ginocchio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lassità croniche del ginocchio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lesioni del menisco . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rottura del tendine rotuleo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazioni della rotula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazioni del ginocchio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazioni peroneo-tibiali superiori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lesioni cartilaginee o osteocondrali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi della gamba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture diafisarie della gamba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi della caviglia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture della caviglia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Distorsioni della caviglia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazioni della caviglia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazione dei peronei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazione e rottura del tibiale posteriore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Contusioni della caviglia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rottura del tendine calcaneare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Disinserzione del gemello interno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gamba del tennista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rottura degli altri tendini del piede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi del piede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture e lussazioni del talo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture del calcagno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture e lussazioni del tarso anteriore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lesioni traumatiche del metatarso e delle dita . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi del torace . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Contusioni costali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture costali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture dello sterno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi del viso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lesioni ossee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lussazioni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lesioni delle parti molli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
142
144
146
148
149
149
153
154
161
161
164
164
171
181
191
197
198
199
199
200
202
202
205
205
208
217
218
218
218
219
220
221
221
222
222
224
228
229
235
236
237
240
241
241
242
243
INDICE
XIII
Ustioni del viso e del collo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi della colonna vertebrale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture e lussazioni del rachide dorso-lombare . . . . . . . . . . . . . . . . .
Distorsioni del rachide dorso-lombare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture e lussazioni del rachide cervicale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Distorsioni del rachide cervicale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindrome cervicale post-traumatica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi cranici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Il trauma cranico benigno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I traumi cranici gravi e medi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi cranici nei bambini . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi addominali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi muscolari in genere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi senza lesioni anatomiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi con lesioni anatomiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumi dei tendini . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture esposte degli arti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture esposte senza perdita di sostanza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture esposte con perdita di sostanza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture metastatiche degli arti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pseudoartrosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ustioni e ferite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Traumatologia sportiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
244
245
245
250
251
254
255
257
258
258
264
266
268
269
271
278
280
280
280
281
282
285
286
287
2. ORTOPEDIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malformazioni dell’anca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
La lussazione congenita dell’anca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cosa valga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Coxa vara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deformazioni del rachide cervicale e del cingolo scapolare .
Anomalie congenite del rachide cervicale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Soprelevazione congenita della scapola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Scapole alate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Atteggiamento di soprelevazione della scapola . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oscillazione unilaterale della scapola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Disostosi cleido-cranica ereditaria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dorso curvo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Torcicollo congenito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deformazioni dell’arto superiore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Inclinazione ulnare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pollice adductu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deformazioni toraciche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Torace ad imbuto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
289
289
289
294
295
297
297
298
299
299
300
300
300
301
304
304
304
305
305
XIV
VADE-MECUM DI CHINESITERAPIA
Torace carenato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ali di Sigaud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Depressioni sottomammarie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Torace a clessidra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Asimmetrie toraciche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Anomalie del rachide lombosacrale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lombarizzazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sacralizzazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Spondilolisi e spondilolistesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Retrolistesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deformazione del piede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Piedi piatti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Avampiede piatto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Piede cavo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Piede torto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Modificazioni statiche dell’avampiede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Atteggiamenti antalgici del piede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deformazioni del ginocchio e della gamba . . . . . . . . . . . . . . . .
Ginocchio valgo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ginocchio varo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ginocchio recurvato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ginocchio flesso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deviazioni assiali del ginocchio nell’adulto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vizi di torsione degli arti inferiori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Squilibri patellari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pliche sinoviali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Asimmetria degli arti inferiori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Osteodistrofie della crescita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Osteodistrofie maggiori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Osteocondrite primitiva dell’anca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deviazioni assiali della colonna vertebrale . . . . . . . . . . . . . . . . .
Scoliosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cifosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Iperlordosi lombare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cifo-lordosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Squilibri statici della colonna cervicale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Torcicollo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Inversioni di curvatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindrome (malattia) di Marfan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vizi posturali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Atteggiamento di appoggio sull’anca invertito . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ortodonzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deformazioni e malposizioni dentarie e mascellari . . . . . . . . . . . . . .
Sindromi algo-disfunzionali delle articolazioni
Temporo-mascellari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
307
308
308
309
309
310
310
310
311
313
314
314
318
319
321
330
336
337
337
338
339
341
342
343
344
350
350
351
351
351
366
366
382
389
391
392
392
394
397
398
398
400
400
401
402
INDICE
3. NEUROLOGIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affezioni del sistema nervoso centrale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Grandi sindromi neurologiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome piramidale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Il sistema extra-piramidale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome cerebellare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome vestibolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Atassia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Astasia-abasia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Aprassia della deambulazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Retropulsione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• “Pushing syndrom” o sindrome della spinta . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome frontale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome parietale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome temporale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome occipitale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Aprassia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Afasia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Disartria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Movimenti anormali (tabella riassuntiva) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattie e lesioni del midollo spinale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paraplegie e paraparesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tetraplegie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Spina bifida . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sclerosi a placche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Affezioni eredo-degenerative spino-cerebellari . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sclerosi laterale amiotrofica (SLA) o malattia di Charcot . . . . . . .
• Siringomielia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ematomielia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tabe (o atassia locomotoria) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Acropatia ulcero-mutilante . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lesioni cerebrali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Emiplegia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Epilessia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Morbo di Parkinson idiopatico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Disturbi della coscienza e coma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tetano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Malattia di Creutzfeld-Jacob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affezioni neurologiche periferiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lesioni del corno anteriore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Poliomielite anteriore acuta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Malattia di Werdnig-Hoffmann . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Polinevriti e poliradicolonevriti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Polinevriti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Poliradicolonevriti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome di Charcot-Marie-Tooth (CMT) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lesioni dei plessi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Lesioni del plesso brachiale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XV
405
405
405
405
410
415
416
419
423
424
424
425
425
426
426
426
426
427
429
429
430
430
440
441
446
455
459
461
463
463
464
464
464
478
482
488
489
490
491
491
491
495
496
496
499
501
503
503
XVI
VADE-MECUM DI CHINESITERAPIA
• Lesioni dei plessi dell’arto inferiore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Nevralgia amiotrofica della spalla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Paralisi periferiche tronculari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi facciale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi del nervo femorale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi del nervo peroneo comune . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi del nervo tibiale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi del tronco dello sciatico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi del sopra-scapolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi del nervo ascellare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi del nervo toracico lungo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi del nervo muscolo-cutaneo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi tronculari dell’arto superiore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Neuropatie ischemiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Neuropatie batteriche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia nervosa periferica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patologia radicolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lesioni varie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ginocchio paralitico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ginocchio paralitico flaccido . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ginocchio paralitico spastico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Piede paralitico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Piede spastico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Spalla paralitica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gomito paralitico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mano paralitica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tronco paralitico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Disturbi della sensibilità . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cefalee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Torcicollo spasmodico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
507
507
508
510
511
513
514
514
514
514
515
518
518
526
526
527
532
533
533
533
533
534
535
536
537
538
538
539
545
546
549
4. REUMATOLOGIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patologia articolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Artropatie infiammatorie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Poliartrite reumatoide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Pseudo-poliartrite rizomelica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Poliartrite giovanile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Spondiloartrite anchilosante . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Reumatismo psoriasico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Reumatismo articolare acuto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrite post-traumatica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Idrartro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Reumatismi degenerativi o artrosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Coxartrosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Chirurgia della coxartrosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Gonartrosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
553
554
554
555
570
571
573
577
577
578
579
580
582
585
601
INDICE
• Chirurgia della gonartrosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Condromalacia rotulea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Meniscosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artropatia tibiofibulare (peroneo-tibiale) superiore . . . . . . . . . . . .
• Artrosi della spalla (o omartrosi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrosi acromio-clavicolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrosi sterno-clavicolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome di Tietze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrosi del gomito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrosi del polso e della mano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Rizartrosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Cervicartrosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrosi dorsale (o dorsartrosi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Iperostosi vertebrale senile anchilosante . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Cifosi senile di Schmorl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome di Kummel-Verneuil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Lombartrosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Spondiloartrosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrosi interapofisaria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrosi della caviglia e del piede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Alluce rigido . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Degenerazione e ernia discale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome trofostatica della postmenopausa . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrosi temporo-mandibolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Artriti infettive o artriti settiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Spondiliti infettive . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Morbo di Pott . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Artrite infettiva asettica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Artropatie metaboliche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Gotta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Condrocalcinosi articolare diffusa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Osteocondromatosi articolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Artropatie nervose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Algoneurodistrofie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Varie artropatie nervose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Para-osteo-artropatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patologia juxta ed extra-articolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Periartrite scapolo-omerale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Spalla dolorosa semplice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Spalla acuta iperalgica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Spalla pseudo-paralitica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Il lembo deltoideo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Spalla bloccata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Spalla mista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tendiniti - Tendinopatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tendinite dell’elevatore della scapola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Epicondilalgie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Altre tendiniti del gomito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XVII
606
616
619
620
621
622
622
623
623
624
625
626
628
628
629
629
629
630
630
631
631
632
640
641
641
644
644
645
645
645
646
646
647
647
653
654
656
656
657
661
665
671
672
676
676
679
680
684
XVIII VADE-MECUM DI CHINESITERAPIA
• Tendiniti del polso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Coccigodinia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Periartrite dell’anca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Malattia degli adduttori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Pubalgie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tendiniti del ginocchio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tendinite del tensore della fascia lata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tendinite del tibiale posteriore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tendiniti della spalla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Borsiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tenosinoviti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Legamenti e aponeurositi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattia di Dupuytren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattia di Ledderhose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Periostite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ossificazione del legamento giallo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fibromialgia primitiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Talalgie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patologia ossea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Osteoporosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Osteomalacia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattia ossea di Piaget . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Osteonecrosi asettiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Osteiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Osteogenesi imperfetta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindromi dolorose del rachide e delle radici nervose . . . . . . .
Cervicalgie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cervicalgie psicosomatiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindrome di Barre-Lieou . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nevralgia di Arnold . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nevralgia cervico-brachiale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dorsalgie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lombalgie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Lombalgia acuta o “lombaggine” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Lombalgie croniche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Lombalgie di origine dorso-lombare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Lombalgie e lombosacralgie psicogene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sciatica vertebrale comune . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sciatalgie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sciatiche paralizzanti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome del piriforme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Canale lombare stretto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cruralgia vertebrale comune . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Altre nevralgie crurali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Meralgia parestesica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sacralgie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindromi canalari e algie varie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindrome dello scaleno anteriore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
685
685
686
687
689
690
693
698
699
699
699
702
702
705
705
707
707
708
711
711
713
714
715
718
719
722
722
724
725
726
729
731
734
735
736
740
741
742
745
746
746
747
748
749
750
751
752
752
INDICE
XIX
Neuropatie canalari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindrome del tibiale anteriore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattie del collagene o collagenosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Periarterite nodosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lupus eritematoso acuto disseminato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sclerodermia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Polimiositi e dermatomiositi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patologia muscolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Miosite o distrofie muscolari progressive . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Miotonie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Miastenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Miosite ossificante post-traumatica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Crampi muscolari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Crampi professionali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Trisma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Brachimiomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Spasmofilia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affaticamento muscolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
755
760
762
762
762
763
763
765
765
771
772
773
774
776
777
778
778
779
780
5. PATOLOGIA CARDIOVASCOLARE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affezioni cardiache . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Aterosclerosi coronarica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Infarto del miocardio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Angina pectoris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Riabilitazione dei coronaropatici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cardiochirurgia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Cardiopatie congenite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Cardiopatie acquisite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Pace-maker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Trapianto cardiaco . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Trapianto cuore-polmoni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cardiopatie tollerate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affezioni vascolari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patologia arteriosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Arteriopatie acute . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Arteriopatia degenerativa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Arteriopatia spasmodica o spastica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Arteriopatie infiammatorie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Angiopatia diabetica (piede diabetico) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Arteriopatie dell’arto superiore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ipertensione arteriosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ipotensione ortostatica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patologia venosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Gambe pesanti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Varici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
783
784
784
784
785
786
791
791
792
798
799
801
802
803
803
803
804
815
817
822
825
825
825
830
830
831
XX
VADE-MECUM DI CHINESITERAPIA
• Ulcera venosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Malformazione venosa congenita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Flebiti o tromboflebiti superficiali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Trombosi venosi profonde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patologia linfatica e edema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vascolopatie da compressione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patologia della circolazione cerebrale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ischemia cerebrale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• La sindrome neurologica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Insufficienza vertebro-basilare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
833
833
835
836
839
845
851
851
852
853
854
6. PATOLOGIA RESPIRATORIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Generalità . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Auscultazione polmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Esplorazione funzionale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindrome restrittiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindrome ostruttiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindrome mista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Apparecchiatura utilizzata nella rieducazione respiratoria . .
Chirurgia toracica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia toracica in generale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia toracica in particolare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Pneumonectomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Exeresi parziale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Toracoplastica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Trapianto polmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Traumi del torace . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Decorticazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattie dell’apparato respiratorio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattie del naso e della gola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattie dei bronchi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Bronchite cronica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Drenaggio bronchiale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Asma bronchiale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Mucoviscidosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Bronchiolite del lattante . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Broncografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattie del polmone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Enfisema polmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Atelettasia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sclerosi o fibrosi polmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome di Hamman-Rich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Pneumoconiosi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ascesso polmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Polmonite e broncopolmonite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
855
855
855
860
860
860
861
866
871
871
874
874
875
875
876
877
877
879
879
881
881
882
886
890
892
895
896
896
898
900
901
901
902
903
INDICE
XXI
• Cancro polmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tubercolosi polmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Edema polmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affezioni pleuriche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Pleurite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Pneumotorace . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Emotorace . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Paralisi respiratorie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindromi e trattamenti respiratori in casi speciali . . . . . . . . . .
Insufficienza respiratoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Insufficienza respiratoria cronica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Insufficienza respiratoria acuta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rigità della parete toracica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cuore polmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Balbuzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Abulici della respirazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sordomutismo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tabagismo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
903
904
904
904
904
908
910
911
916
916
916
919
921
921
922
922
923
923
924
7. PSICHIATRIA, MEDICINA PSICOSOMATICA,
PSICHISMO - SPORT - LAVORO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Accenni generali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Concetti di chinesiterapia relazionale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Definizione della malattia mentale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Terapie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattie mentali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chinesiterapia delle affezioni psichiatriche . . . . . . . . . . . . . . . .
Definizione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ruolo del chinesiterapista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Campi d’azione della chinesiterapia psichiatrica . . . . . . . . . . . . . . . .
La chinesiterapia relazionale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Le tecniche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chinesiterapia adeguata alle varie patologie . . . . . . . . . . . . . . .
Nevrosi d’angoscia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Alcolisti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Anoressia mentale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Demenze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Depressi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Disturbi isterici della personalità . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stati maniacali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stati malinconici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nevrosi ossessiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Psicotici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Medicina psicomatica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Definizione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
927
928
928
932
932
935
939
939
939
940
940
942
948
948
949
950
951
952
953
954
955
956
958
961
961
XXII
VADE-MECUM DI CHINESITERAPIA
Dolore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ruolo del chinesiterapista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecniche impiegate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sport e psichismo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lavoro e psichismo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
961
962
962
964
968
971
8. GERIATRIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Indicazioni generali della chinesiterapia geriatrica . . . . . . . . .
Indicazioni particolari della chinesiterapia geriatrica . . . . . . .
Insufficienza repiratoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia generale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Invalidità senile e infermità . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deambulazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cadute nelle persone anziane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mezzi tecnici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rieducazione vescico-sfinterica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sport e passatempi per la terza età . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
975
977
978
978
980
980
983
984
985
986
987
989
9. UROLOGIA
Perdite involontarie di urina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Enuresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Incontinenze vere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Incontinenza da sforzo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Incontinenza a riposo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Vescica autonoma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Vescica automatica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
False incontinenze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Minzione per rigurgito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Bisogni imperiosi - Instabilità vescicale - Pollachiuria . . . . . . . . .
Comunicazioni anormali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affezioni dei reni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Insufficienza renale cronica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Litiasi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Interventi chirurgici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattia di La Peyronie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
991
991
992
992
995
995
996
997
997
997
998
999
999
1001
1002
1004
1005
10. DERMATOLOGIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1007
Indicazioni e controindicazioni del massaggio
in dermatologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1008
Cicatrici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1009
INDICE
XXIII
Smagliature . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ustioni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Grandi ustionati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bambini grandi ustionati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ustioni localizzate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sindrome di Lyell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Eczema e dermatiti eczemiformi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affezioni del cuoio capelluto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Acne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Psoriasi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Escare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ulcera varicosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Male perforante plantare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cellulite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Herpes zoster (zona) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ipodermiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Iperidrosi palmo-plantare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1014
1015
1016
1017
1023
1023
1025
1026
1027
1028
1029
1031
1033
1034
1037
1038
1039
1040
11. PEDIATRIA - NEONATOLOGIA
Tecniche di chinesiterapia pediatrica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rieducazione psicomotoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
L'esame del bambino a rischio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Neurologia pediatrica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sviluppo psicomotorio del bambino normale . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malformazioni e lesioni congenite del sistema nervoso centrale . . . .
Infermità motoria cerebrale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Definizione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Disturbi motori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Disturbi associati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Forme cliniche dell’IMOC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecniche di rieducazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Cronistoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Metodo di Bobath . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Metodo di Vojta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Metodo dello sviluppo neuromotorio secondo Doman e Delecato .
• Metodo “Petö” (Budapest) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Metodo francese di Tardieu e coll. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bilancio dell'IMOC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Educazione terapeutica dell'IMOC (Le Métayer) . . . . . . . . . . . . . . . .
• Organizzazione della motricità . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tecnica di rieducazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Trattamenti terapeutici complementari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Idroterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1042
1044
1052
1055
1055
1059
1061
1061
1061
1062
1064
1065
1065
1065
1067
1068
1069
1070
1070
1071
1071
1073
1077
1077
XXIV VADE-MECUM DI CHINESITERAPIA
• Ippoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Ortopedia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia ortopedica nei bambini affetti da IMOC . . . . . . . . . . . . . .
Ritardati e deboli mentali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Handicap motori e mentali associati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Handicap multipli associati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stati cerebrali acuti e coma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affezioni midollari o mielopatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Meningiti e sindromi meningee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lesioni neurologiche periferiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Amiotrofie spinali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi ostetriche del plesso brachiale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Paralisi traumatica del nervo sciatico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Disadattamento scolastico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattie liposomali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattie dei muscoli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Miopatia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fibrosi progressiva del quadricipite nel neonato e nel bambino . . . .
Ortopedia - traumatologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Distacchi apofisari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fratture distacchi-epifisari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia tumorale conservativa - Osteosarcoma . . . . . . . . . . . . . . .
Distorsione del ginocchio nel bambino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Distorsione della caviglia nel bambino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Torcicollo nel bambino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Aplasie congenite degli arti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affezione respiratorie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Reumatologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rachitismo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Artrogriposi multipla congenita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pedopsichiatria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Disturbi della vita affettiva del bambino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Neonatologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecniche di chinesiterapia respiratoria in neonatologia . . . . . . . . . . .
Problemi respiratori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Malattia delle membrane ialine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Inalazione amniotica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Inalazione meconiale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Falsa via e riflusso gastro-esofageo o inalazione di alimenti . . . . .
• Infezione polmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sindrome di Wilson-Mikity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Malattia dei soggetti sottoposti a ventilazione . . . . . . . . . . . . . . . .
• Displasia broncopolmonare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tachipnea transitoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia toracica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Problemi ortopedici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1077
1077
1079
1080
1082
1083
1083
1084
1087
1087
1087
1089
1092
1094
1096
1097
1097
1097
1099
1100
1100
1100
1102
1102
1102
1103
1106
1109
1109
1109
1112
1112
1115
1116
1119
1119
1120
1120
1120
1121
1122
1122
1122
1122
1123
1123
INDICE
XXV
Trapianti midollari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1126
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1127
12. GINECOLOGIA E OSTETRICIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Disturbi mestruali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dismenorrea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oligomenorrea e ipomenorrea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Amenorrea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Menopausa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Algie lombo-pelviche di eziologia congestizia . . . . . . . . . . . . . . . . .
Prolasso urogenitale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia in ginecologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sessuologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Parto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Preparazione al parto senza paura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Il chinesiterapista durante il parto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ginnastica postnatale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Complicanze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1131
1131
1131
1132
1133
1134
1134
1136
1138
1139
1141
1141
1145
1145
1147
1149
13. MEDICINA INTERNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Affezioni dell’apparato digerente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Esofago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stomaco . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Intestini . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Colon irritabile o colopatie funzionali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Costipazioni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Perivisceriti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Morbo di Crohn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Incontinenze fecali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Encopresia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Disturbi della statica rettale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Algie anorettali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Insufficienza epatica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Diabete . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ipotiroidismo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ascite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Malattie del sangue . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Emofilia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
AIDS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Albuminuria ortostatica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Obesità . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tumori - Tumori del seno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rieducazione e cancerologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1151
1151
1151
1152
1153
1153
1154
1157
1158
1158
1160
1160
1161
1161
1163
1164
1165
1166
1166
1170
1172
1172
1175
1179
XXVI VADE-MECUM DI CHINESITERAPIA
Ernie addominali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1181
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1182
14. CHIRURGIA
Chirurgia addominale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia laparoscopica ed endoscopica . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia ortopedica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia cervicale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Chirurgia delle parti molli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Chirurgia vertebrale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia della spalla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artroplastiche della spalla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrodesi della spalla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Acromiectomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artroscopia della spalla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia del gomito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artroplastiche del gomito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Resezione dell’estremità superiore del radio . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrodesi del gomito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia della mano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tenolisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Suture tendinee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tenodesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Trapianti tendinei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Trapianti cutanei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Trapianti muscolari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Suture dei nervi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrolisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Reimpianti di dita o reimpianti della mano . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Sostituzione protesica delle ossa del carpo . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• I flemmoni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia dell’anca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• L’artroscopia dell’anca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia del ginocchio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Perforazioni di Pridie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Operazione di Maquet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Patellectomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artroscopia del ginocchio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Liberazione dell’apparato estensore (Judet) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia del piede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Trapianti tendinei o trapianti muscolari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Trasposizioni tendinee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrorisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artrodesi del piede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tenodesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Artroplastiche del piede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Osteosintesi del piede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1184
1187
1188
1188
1188
1190
1192
1192
1195
1196
1197
1197
1197
1199
1200
1200
1201
1202
1208
1209
1209
1211
1211
1211
1212
1214
1215
1216
1216
1217
1217
1217
1218
1219
1220
1223
1223
1223
1224
1224
1224
1224
1226
INDICE
XXVII
Tecnica di Ilizarov . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Artrolisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mobilizzazione sotto anestesia generale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Allungamento chirurgico dell’arto inferiore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia maxillo-facciale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Amputazioni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Amputazioni dell’arto inferiore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Amputazioni dell’arto superiore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Amputazioni parziali della mano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Reimpianti degli arti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Amputazioni nel bambino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tecnico medico-chirurgiche diverse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sinoviectomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sinoviolisi o sinoviortesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rianimazione - Trattamento in reparto di terapia intensiva . . . . . . . .
Stenosi tracheali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Raschiamenti inguino-iliaci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia estetica o chirurgia plastica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lipolisi aspirazione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia di ricostruzione del seno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Il lifting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chirurgia oculare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BIBLIOGRAFIA GENERALE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1228
1230
1233
1234
1235
1238
1238
1248
1252
1253
1254
1256
1256
1257
1257
1266
1267
1268
1269
1270
1272
1273
1274
1275